۱.
امروزه بسیاری از پروژه های بزرگ و زیرساختی جهان مانند پروژه های نفتی بین المللی، به صحنه نبردی برای یادگیری تبدیل شده و بسیاری از سازمان ها از این پروژه ها برای ارتقاء سطح دانش و قابلیت های خود استفاده می کنند؛ اما در همین پروژه ها عوامل متعددی وجود دارد که اگر به خوبی مدیریت نشوند باعث کاهش و یا از دست رفتن فرصت های یادگیری می شود. هدف از این مقاله، شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر انتقال بین سازمانی دانش مدیریت پروژه در کنسرسیوم های بین المللی صنعت نفت ایران و ارائه مدلی مفهومی در این رابطه می باشد. تحقیق حاضر با رویکردی کیفی- اکتشافی، با استفاده از روش دلفی سه مرحله ای و مشارکت 18 نفر از خبرگان صنعت نفت ایران انجام شده است. 22 عامل در این رابطه شناسایی شدند که از میان آنها 10 عامل از جمله «بالاتر بودن سطح بلوغ شرکت خارجی در مدیریت پروژه»، «انگیزه و تمایل شرکت داخلی به کسب دانش مدیریت پروژه از شرکت خارجی» و «استحکام روابط و تعاملات دو شرکت با یکدیگر» به عنوان مهم ترین عوامل اثرگذار بر انتقال بین سازمانی دانش مدیریت پروژه در کنسرسیوم های بین المللی در صدر اولویت ها قرار گرفته اند.
۲.
تحقیق و توسعه و پیشرفت فناوری، باعث افزایش بهره وری، تقویت و جابجایی عوامل تولید و ایجاد تنوع بیشتر در تولیدات می گردد. سؤال مهم این است که چرا برخی از کشورها می توانند درصد بالاتری از تولید ناخالص داخلی خود را به انجام تحقیق و توسعه اختصاص دهند؟ حکمرانی خوب با فراهم کردن چارچوب نهادی مطلوب، موجب افزایش سرمایه گذاری برای تحقیق و توسعه نسبت به تولید ناخالص ملی می گردد. هدف اصلی این مقاله، بررسی اثر حکمرانی بر شدت تحقیق و توسعه با استفاده از داده های آماری کشورهای منتخب توسعه یافته و در حال توسعه طی دوره زمانی 1996 تا 2011 است. روابط موجود بین متغیرها با استفاده از گشتاور های تعمیم یافته (GMM) تخمین زده شده است. همچنین متغیرهای نسبت خالص جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی، شاخص سرمایه انسانی، نسبت ارزش افزوده بخش صنعت به تولید ناخالص داخلی، نسبت واردات کالا و خدمات به تولید ناخالص داخلی و فراوانی منابع طبیعی به عنوان متغیرهای کنترل در نظر گرفته شده اند. نتایج این مطالعه نشان می دهد حکمرانی خوب، اثر مثبت و معناداری بر شدت تحقیق و توسعه کشورهای مورد مطالعه دارد. ضرایب تخمینی متغیر خالص جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی برای هر دو دسته از کشورها مثبت و معنی دار بوده است. اما ضریب تخمینی متغیر نسبت ارزش افزوده بخش صنعت به تولید ناخالص داخلی برای کشورهای توسعه یافته مثبت و معنی دار، ولی برای کشورهای در حال توسعه منفی و معنی دار بوده است. همچنین ضریب نسبت واردات کالا و خدمات، برای هر دو دسته کشورهای منتخب منفی و غیرمعنی دار و ضریب شاخص فراوانی منابع، برای کشورهای توسعه یافته منتخب مثبت و معنادار اما برای کشورهای در حال توسعه، منفی و غیرمعنی دار بوده است.
۳.
نقش محیط های علمی و ضرورت بررسی و مدیریت تبادلات علمی میان آنها در عصر ارتباطات، امری انکارناپذیر است. محیط های علمی بسیاری در سطح ملی و بین المللی وجود دارد که علاوه بر ارتباطات علمی داخلی، نیاز به برقراری ارتباط با سایر جوامع علمی دارند. بدین منظور و بر اساس منافع مشترکی که میان این محیط های علمی وجود دارد همکاری های علمی میان آنها شکل می گیرد. از طرف دیگر، از آنجا که این تبادلات در محیط علم الکترونیکی انجام می شود تدوین یک معماری که تبادلات میان محیط های علمی را نشان دهد کار بررسی آن را ساده تر می سازد. در این مقاله، با توجه به نیاز روزافزون به ارائه راهکاری برای مدیریت همکاری های علمی در سطح بین المللی، یک معماری سرویس گرا برای مدیریت همکاری علمی در محیط علم الکترونیکی ارائه شده است. همچنین برای نشان دادن بهتر ارتباط اجزاء معماری با یکدیگر، نمودار توالی زبان مدل سازی سیستم طراحی گردیده است. از آنجا که معماری شبکه همکاری علمی در محیط علم الکترونیکی برای حالات کلی ارائه شده دو مورد کاوی نیز بیان و معماری متناسب با آنها مورد بررسی قرار می گیرد.
۴.
در چند سال اخیر، تعداد دانشجویان دکتری افزایش یافته است. این پدیده، نگرش به فعالیت ها و جایگاه دانشجویان دکتری را تغییر داده و بر فرآیند توسعه هویت حرفه ای آنها تأثیر گذاشته است. در همین راستا این پژوهش سعی دارد توسعه هویت حرفه ای دانشجویان دکتری علوم اجتماعی را بررسی کند. روش تحقیق، نظریه مبنایی است. این مقاله خوانشی عمل گرایانه از روش نظریه مبنایی دارد و مدلی برای منطق کشف آن با استفاده از قیاس محتمل ارائه کرده است که نقش محقق و مفاهیم موجود در پیشینه نظری تحقیق در مراحل مختلف گردآوری و تفسیر داده ها را روشن می کند. داده ها از طرق مصاحبه با 15 نفر از دانشجویان رشته های علوم اجتماعی در دانشگاه علامه طباطبایی گردآوری شده اند. یافته های تحقیق نشان دهنده عدم تعیّن هویت حرفه ای دانشجویان دکتری است. دانشجویان در حوزه های مختلف به صورت موقت، فعالیت های متنوعی انجام می دهند که واکنشی به فقدان چشم انداز موقعیت حرفه ای آنها است. فعالیت های متنوع و موقت دانشجویان دکتری در زمینه های مختلف با مفهوم نظری «امر موقت» توضیح داده شده است تا بتوان تنوع کنش های دانشجویان را در سطح تجربی توضیح داد. به طور خلاصه «امر موقت»، موقعیت زمانی بین حال و آینده نا معلوم است. این موقعیت ابهام آمیز، شکننده و سیّال است. فرد در این موقعیت نمی تواند نقش و جایگاه خود را در آینده تشخیص دهد. بنابراین به تناسب نیاز و برآوردهای ذهنی خود آموزش های متفاوتی می بیند و فعالیت های مختلفی در میدان های مختلف انجام می دهد. بر این اساس عدم تعیّن هویت حرفه ای، تاکتیک ارادی دانشجو برای رویارویی با «امر موقت» است.
۵.
یکی از کاربردهای جامعه شناسی علم به عنوان شاخه ای تخصصی از جامعه شناسی معرفت، پرداختن به تأثیر و تأثر میان جامعه و علم(به ویژه مسائل جامعه شناختی نهاد علم) است. این مقاله، ضمن مرور برخی آمارهای مرتبط با مهاجرت نخبگان در ایران و جهان و همچنین ارائه سنخ شناسی این مهاجرت ها، تلاش می کند با استفاده از روش پژوهش اسنادی و تحلیل مجدد آماری و با رویکرد تلفیقی جامعه شناسی علم، به تحلیل مسأله مهاجرت نخبگان بپردازد. برخی از مهم ترین یافته های نظری مقاله عبارتند از: 1) علیرغم افزایش سهم تولید علم و پیشرفت های علمی کشور، آمار مهاجرت نخبگان ایرانی همچنان بالاست؛ 2) در پرتو تأثیر متقابل جامعه و نهاد علم، 10 سنخ از مهاجرت نخبگان ایرانی قابل کشف و شناسایی است؛ 3) بر اساس بینش مندرج در جامعه شناسی علم، ضرورت دارد به مصادیق تأثیر هنجارهای اجتماعات علمی بر نخبگان، تأثیر ساختارها و هنجارهای اجتماعی-اقتصادی بر فعالیت های علمی، نقش شبکه های ارتباطی محققان و نقش ساختارهای اجتماعی و شناختی توجه شود. رهیافت تلفیقی در تحلیل خود، همزمان به دو مؤلفه عاملیت و ساختار توجه دارد. کلیدواژه ها :
