حسین اکبری

حسین اکبری

مدرک تحصیلی: استادیار گروه علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد
پست الکترونیکی: h-akbari@um.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۸ مورد.
۲۱.

بررسی زمینه های کاربست فرهنگ عامه در شعر شاعران قهستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شعر خراسان جنوبی شاعران قهستان کبریایی ابن حسام نزاری فرهنگ عامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 645
فرهنگ عامه بخش مهمی از منظومه فکری شاعران است و شناختن مؤلفه های آن در سرعت بخشیدن به فرآیند تشریح ذهنیات شاعران اثر برجسته ای دارد. محمدحسین کبریایی، ابن حسام خوسفی و نزاری قهستانی از شاعران برجسته منطقه قهستان (جنوب استان خراسان) هستند که با تکیه بر عناصر فرهنگ عامه، موضوعات مختلف معرفت شناختی، غنایی و اخلاقی را در اشعار خود بازتاب داده اند. در این مقاله، با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی، زمینه های کاربست فرهنگ عامه در چهار بخش کلی «باورها»، «آداب و رسوم (با تکیه بر مشاغل)»، «کنایه و تمثیل» و «واژگان محلی» در شعر کبریایی بررسی شده است. همچنین، در اشعار نزاری و ابن حسام ذیل چندین مؤلفه از این موضوع سخن به میان آمده است. به نظر می رسد شاعران قهستان، با به کارگیری این عناصر، در فرآیند طرح و شرح مقولات تعلیمی و عرفانی، و محسوس جلوه دادن اغراض خود موفق عمل کرده اند. ازآنجاکه بخش اعظم مخاطبان این شاعران مردم عامی بوده اند، به کاربردن عناصر فرهنگ عامه در منظورشناسی سخنشان و برقراری ارتباط استوار گروه هدف با اشعارشان مؤثر بوده است. کبریایی با استفاده از این شگرد سطح کیفی سخن خود را آگاهانه تنزل داده است تا ارتباطی سه وجهی میان او، متن تولیدی و گروه هدف به وجود آید. نزاری و ابن حسام نیز غالباً مسائل غنایی را منعکس کرده اند.
۲۲.

تحلیل فازی تنوعات تجربی توسعه اقتصادی براساس جایگاه نخبگان استان ها در ساختار سیاسی معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل فازی توسعه اقتصادی تنوعات تجربی جامعه شناسی اقتصادی جامعه شناسی توسعه نخبگان سیاسی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 494
پژوهش حاضر بر آن است که با استخراج مسیر علی عطفی و ترکیبی، شروط تأثیرگذار بر توسعه اقتصادی برمبنای تنوع تجربی نقش نخبگان استان ها در ساختار سیاسی معاصر ایران، احصاء گردد. روش این مطالعه، تطبیقی- کیفی بوده و جهت کنترل شرایطی نظیر جایگاه نخبگان استان ها در ساختار سیاسی معاصر ایران کشور، مجموعه داده های 9 استان دارای نخبه سیاسی تأثیرگذار با استفاده از رهیافت منطق فازی مورد تحلیل قرار گرفته است. آزمون مقایسه میانگین ها نشان می دهد که تفاوت معنی داری بین سطح توسعه یافتگی اقتصادی استان ها براساس جایگاه نخبگان استان در ساختار سیاسی وجود دارد. نتایج شرایط لازم و کافی منفرد نیز نشان داد که شرط ساختار فرصتی (بیرونی) و سرمایه فرهنگی شرط کافی بروز نتیجه (توسعه اقتصادی) و سایر شروط علی هر یک به تنهایی شرط لازم است. در علیت های عطفی و ترکیبی، پنج مسیر متعدد علی، براساس معیارهای کفایت نظری و تجربی (ضریب پوشش و سازگاری) دارای اهمیت نظری و تجربی لازم است و در میان ترکیب های علی مهم که شاخص سازگاری و پوشش مناسبی دارند، دو شرط توسعه فرهنگی و فرصت های صنعتی و معدنی مشترک است و به عنوان شرط لازم نهایی شناخته شده است.
۲۳.

حک شدگی اجتماعی قیمت در بازار ایران (مورد مطالعه: بازار فرش دستباف)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شکل گیری قیمت حک شدگی بازار فرش قیمت بازاری قیمت حک شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 71 تعداد دانلود : 490
اگرچه قیمت عنصری تعیین کننده در مبادلات بازار است و عمدتا به عنوان یک متغیر اقتصادی منظور می شود لکن ایده اساسی نوشتار حاضر این است که قیمت در بازار فرش صرفا نتیجه ی عرضه و تقاضا نیست، بلکه تحت تاثیر ساختار روابطی کنشگران اقتصادی یا انواع حک شدگی های اجتماعی نیز قرار دارد و شکل گیری قیمت در این بازار از رهگذر ساختار روابط اجتماعی میان خریدار و فروشنده شکل می گیرد. با هدف شناسائی مکانیزم های اجتماعی قیمت گذاری با بهره گیری از رویکرد کیفی و روش مردم نگارانه با 35 مشارکت کننده از بازاریان فرش شهرهای مشهد، تهران، قم و اصفهان با حداکثر نوسان حرفه شامل تاجر، عمده فروش، خرده فروش، حق العمل کار و واسطه، مصاحبه عیمق انجام گرفته است. نتایج تحلیل مضمون متن (مصاحبه ها) نشان می دهد که شکل گیری قیمت در بازار فرش که متاثر از مواجهه ی فروشندگان با خریداران غریبه و آشنا است، منجر به ظهور دو نوع اصلی قیمت بازاری و قیمت حک شده می شود. در قیمت بازاری، معاملات فروشنده با خریداران غریبه صورت می گیرد که شامل سه نوع نقدی، مدت دار و سودآور است و در قیمت حک شده که معاملات با خریدار آشنا انجام می شود سه نوع قیمت شامل قیمت متعهدانه، رنج آور و واسطه گرانه قابل شناسائی است. نتایج به روشنی نشان می دهد قیمت در بازار فرش صرفا بر اساس محاسبات اقتصادی کنشگران به دست نمی آید، بلکه این قیمت ها حک شده در ساختارهای اجتماعی هستند و مکانیزم های اجتماعی عدیده ای در فرایند قیمت گذاری فرش دخیل هستند.
۲۴.

بررسی کارکردهای «فلسفه انقلاب عالم» در رباعیات خیامی و محمدحسین کبریایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: خیام محمدحسین کبریایی رباعیات فلسفه انقلاب عالم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 752 تعداد دانلود : 500
رباعیات خیامی به عنوان نماینده یک سنت فکری، در طول سال ها و سده ها در گستره ادب فارسی نمود و ظهور یافته است. شاعران بسیاری در این سنت حکیمانه که در تقابل با نظام اندیشگانی جبرگرا شکل گرفته بود، نقش داشتند و رباعیات بسیاری سرودند، اما در نهایت، امروزه مجموعه این تراوش های ذهنی به نام حکیم خیام نیشابوری شناخته می شود. نوع اندیشه ای که در قالب رباعیات خیامی طرح و شرح شده، پیوسته مورد تقلید و پیروی شاعران بسیاری از جمله محمدحسین کبریایی، شاعر برجسته نهبندانی بوده است. او با تدقیق در رباعیات خیامی (به عنوان متن متأخر)، به مسائل حکیمانه متنوعی از جمله «فلسفه انقلاب عالم» اشاره کرده است. در مقاله حاضر، با روش توصیفی تحلیلی، نمودهای این تأثیرپذیری و نوآوری های احتمالی شاعر نهبندانی بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد کلیت آنچه که در رباعیات خیامی و کبریایی تبیین و بازنمایی شده، یکسان است و تداوم همان سنت اندیشگانی در شعر کبریایی به وضوح دیده می شود، اما آنچه به رباعیات شاعر نهبندانی جلوه بیشتری می بخشد، استفاده از اصطلاحات بومی منطقه نهبندان است که به نیت ساده کردن فرایند درک مخاطبان نسبت به جزئیات مربوط به «فلسفه انقلاب عالم» مورد استفاده قرار گرفته است. در این رباعیات، با بهره گیری از ابزار طنز و کاربست مؤلفه های زبانیِ عاری از تعقید و پیچیدگی، مسائل عاشقانه، تعلیمی، دینی و عرفانی منعکس شده است.
۲۵.

تحلیل تطبیقی عوامل مؤثر بر قانون گریزی و قانون شکنی در استان های ایران مبتنی بر منطق فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل تطبیقی توسعه اجتماعی قانون شکنی قانون گریزی کج رفتاری منطق فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 812 تعداد دانلود : 360
براساس آمارها، پژوهش ها و نظرسنجی های متعدد، در کشور ایران میزان قانون شکنی و قانون گریزی زیاد است. در این پژوهش در صدد شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر قانون شکنی و قانون گریزی در بین استان های ایران هستیم. چارچوب نظری پژوهش براساس نظریه های کج رفتاری و توسعه اجتماعی است؛ براین اساس، عوامل تبیین کننده قانون گریزی و قانون شکنی به دو دسته عوامل نگرشی و عوامل ساختاری تقسیم بندی شدند. سپس، از تابع رفتار چلبی برای شناسایی و تبیین ترکیب هایی از عوامل مؤثر بر قانون گریزی و قانون شکنی در بین استان های ایران استفاده شده است؛ بنابراین، رویکرد این پژوهش تحلیل تطبیقی-فازی  و تکنیک جمع آوری داده ها به دلیل وسعت موضوعی و نظری پژوهش، تحلیل داده های موجود (ثانویه) است. براساس نتایج، با بررسی شروط عِلّی مؤثر بر قانون گریزی در کل استان های کشور، دو مسیر (ترکیب) منجر به قانون گریزی مشاهده شد. در مسیر اول، چهار شرط گرایش به نظم کم، سردرگمی اجتماعی، میزان سواد و بیکاری در ترکیب با یکدیگر به قانون گریزی منجر شدند، اما مسیر دوم از ترکیب پنج شرط احساس عدالت کم، گرایش به نظم کم، سردرگمی اجتماعی، سواد و شهرنشینی شکل گرفته است. همچنین، ضریب سازگاری کل در این دو مسیر عِلّی برابر با 95/0 بود. این میزان سازگاری همراه با شاخص پوشش برابر با 59/0 بیانگر اهمیت نظری و تجربی این دو مسیر است.
۲۶.

آسیب شناسی آموزش های مهارت محور در هیئت های آموزش تجهیزات یگانی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب آموزش مهارت محور نهاجا تجهیزات یکانی آموزش تجهیزات یکانی الگوی سه شاخگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 784 تعداد دانلود : 905
هدف پژوهش حاضر، آسیب شناسی آموزش های مهارت محور در هیئت های آموزش تجهیزات یگانی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با استفاده از الگوی سه شاخگی است. در الگوی مذکور، سازمان ها از سه منظر ساختاری، محیطی و زمینه ای موردبررسی قرار می گیرند. این پژوهش به لحاظ روش شناسی، رویکردی کیفی دارد که به کمک ابزارهای مصاحبه و اسناد و مدارک دست اولی که در دسترس بوده است صورت گرفته است. در این روش، نمونه گیری به صورت هدفمند با استفاده از روش اشباع نظری بوده است و در تجزیه وتحلیل به روش تحلیل محتوا در سه حوزه محتوایی(رفتاری)، ساختاری(فرایندی) و زمینه ای(محیطی) برای یافتن نتایج تحقیق استفاده شده است. ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ها ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﯼ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ غوطه وری ﺩﺭ ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ها، ﮐﺪﻫﺎﯼ ﺍﻭﻟﯿﻪ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﮔﺮﺩﯾﺪ. ﺟﻬﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺍﺻﻠﯽ، ﮐﺪﻫﺎی اﻭﻟﯿﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﺑﯿﻨﯽ، ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻭ طبقه بندی ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ، درنهایت 297 ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﺭ ﮐﺪﮔﺬﺍﺭﯼ ﺍﻭﻟﯿﻪ، 67 ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺩﺭ ﮐﺪﮔﺬﺍﺭﯼ ﺑﺎﺯ ﻭ 20 ﻃﺒﻘﻪ ﺩﺭ ﮐﺪﮔﺬﺍﺭﯼ ﻣﺤﻮﺭﯼ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﮔﺮﺩﯾﺪ. تحلیل یافته های تحقیق گواه این است که عوارض و آسیب های موجود در ابعاد محتوایی (رفتاری)، ساختاری و زمینه ای (محیطی) موجب گردیده تا خروجی های مناسبی به یگان های عملیاتی ارائه نگردد و تمامی تلاش ها نتیجه مطلوب و موردنظر سلسله مراتب آموزشی و عملیاتی را در برنداشته است. در پایان آسیب ها به درستی شناسایی و راهکارهای مناسب ارائه گردیدند.
۲۷.

تأثیر گفتمان فرهنگی سیاسی غالب بر شبکه نشر ادبیات داستانی: موردپژوهی نتایج تأثیر گفتمان اصلاحات بر شبکه نشر رمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبکه نشر رمان تحلیل شبکه اصلاحات کنشگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 750 تعداد دانلود : 363
حوزه نشر رمان همواره با تغییرات ناشی از تحولات اجتماعی همراه بوده است. مقاله حاضر در پی تحلیل تغییرات بازار نشر رمان بر مبنای تغییرات در ساختارهای سیاسی و اجتماعی اواسط دهه 1370 است. بازه زمانی مدنظر سال های 1376 و 1377 شمسی، همزمان با روی کارآمدن دولت اصلاحات است. با توجه به ماهیت میان رشته ای این پژوهش، از دو چارچوب نظری «نظام های چندگانه» ایوِن-زُهَر و «ساختمندی» گیدنز استفاده شده است. برای بررسی تغییرات حوزه نشر رمان در دو بعد تألیف و ترجمه از تحلیل شبکه استفاده شده است. همچنین برای درک عوامل ساختاری و عاملیتی مؤثر بر تغییرات نشر رمان در این دوره با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ناشران، سعی شده است تغییرات این دوره بررسی شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که ساختار نشر رمان در این دو سال، دچار تغییرات کمّی و کیفی زیادی شده است که در این میان تأثیر ساختاری سیاسی و به تبع آن وضعیت در حوزه اجتماعی باعث تقویت یا محدودسازی قدرت کنشگری ناشران و مؤلفان/مترجمان شده است.
۲۸.

جستجوی اطلاعات شغلی در یک شبکه همکاری علمی؛ یک نمونه از تحلیل پویایی های شبکه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همکاری علمی اطلاعات شغلی تحلیل شبکه اجتماعی انواع شبکه پویایی های شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 308 تعداد دانلود : 257
شبکه های همکاری علمی فرصتی مهیا می سازند تا اعضا با ارائه مهارت از فرصت های شغلی مرتبط مطلع گردند. مسأله اصلی شرایطی است که تحت آن اطلاعات مربوط به فرصت های شغلی منتشر می شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آن دسته از پویایی های شبکه همکاری علمی که سبب دسترسی به اطلاعات شغلی می گردد، انجام شده و ازحیث نظریه، روش و تکنیک مبتنی بر رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی است. شبکه موردمطالعه شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد (60 نفر) است. داده ها از نوع رابطه ای- طولی بوده و بوسیله پرسشنامه مولّدنام، گردآوری و با تکنیک مدل سازی تصادفی کنشگرگرا در نرم افزار R تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد شبکه ازنظر دسترسی به اطلاعات شغلی مشابه شبکه بدون مقیاس است؛ افرادی که تخصصشان را بیشتر منتشر می سازند، هم از اطلاعات شغلی بیشتری برخوردار می شوند (اثر همکاران کنشگر)، و هم اطلاعات شغلی بیشتری را منتشر  (اثر کنشگر). مزیت اطلاع رسانی در این شبکه آنست که اطلاع رسانان متقابلاً اطلاعات شغلی دریافت می کنند (اثر دوسویگی پیوندها). افرادی که از ابتدا درمعرض اطلاعات شغلی قرار دارند درخلال زمان نیز اطلاعات شغلی بیشتری دریافت می نمایند (اثر مرکزیت درجه ورودی). اثر دسترسی به اطلاعات شغلی بواسطه 2 همکار نیز در این شبکه معنادار است (اثر واسطه ها).
۲۹.

مطالعه بسترهای اجتماعی ابتلا به اچ آی وی/ایدز با استفاده از استراتژی نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اچ آی وی ایدز نظریه زمینه ای بسترهای اجتماعی رفتار پرخطر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 643 تعداد دانلود : 237
امروزه شاهد تغییر وضعیت اچ آی وی/ایدز در ایران از شرایط پنهان به همه گیری متمرکز هستیم. به نظر می رسد رشد همه گیری اچ آی وی/ایدز تحت تأثیر تغییر شرایط اجتماعی در سال های اخیر در ایران باشد. لذا در این مقاله بر آن شدیم تا شناخت بیشتری از دلایل، زمینه ها و فرآیندهای اجتماعی مؤثر بر بروز رفتار پرخطر دارای پتانسیل انتقال اچ آی وی/ایدز به دست آوریم. از این رو با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و آزاد در چارچوب روش نظریه زمینه ای و با استفاده از نمونه گیری نظری از 19 بیمار مبتلا به اچ آی وی/ایدز داده های لازم گردآوری و تنظیم شد. پس از تحلیل یافته های پژوهش، مقوله های: «تکوین نا به هنجار شخصیت در دوران نوجوانی» به عنوان شرایط زمینه ای، «بی سازمانی خانوادگی» به عنوان شرایط علی، «سطح پایین سواد سلامتی» به عنوان شرایط مداخله گر، «تعاملات جبری سوق دهنده فرد به رفتارهای مستعد ابتلا»، «سبک زندگی مستعد ابتلا» و «شرایط محیطی و تعاملات مستعد رفتار هنجارشکنانه در بزرگ سالی» به عنوان تعاملات، «ابتلای منفعلانه»، «ابتلای با درجه آزادی کم» و «ابتلای آزادانه» به عنوان پیامدها تعیین شدند. سرانجام مفهوم «اچ آی وی/ایدز بیماری برخاسته از بی سازمانی اجتماعی توأم با سهل انگاری های بهداشتی» به عنوان مقوله هسته برگزیده شد.
۳۰.

فردگرایی در بازی های تلفن همراه؛ یک تحلیل نشانه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشانه شناسی بازی های تلفن همراه فردگرایی دلالت رمزگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 466 تعداد دانلود : 543
به دنبال گسترش فناوری های ارتباطی جدید، معماری متنوع تری از فرآیند انتقال معنا در جهان رسانه ها در حال شکل گیری است. یکی از این روش ها، انتقال مفاهیم متعدد در کالبد بازی های مجازی است. بازی های مجازی به عنوان یک متن، مفاهیم زیادی را به کاربر خود انتقال می دهند. یکی از مفاهیمی که در حوزه رسانه کار بر روی آن کمتر انجام شده است، فردگرایی است. این مفهوم که از لحاظ جامعه شناختی نیز دارای اهمیت زیادی است، با توجه به روش نشانه شناختی بارت، در 16 بازی تلفن همراه مورد بررسی قرارگرفته است. بر اساس رمزگان پنج گانه بارت، چهار رمزگان فرهنگی حوزه مفهوم فردگرایی به عنوان جمع بندی یافته ها ارائه شده است؛ فضای شهری، حرکت به تنهایی، تکیه بر توانایی های فردی، چالش انسان با انسان.
۳۱.

فراتحلیل پژوهش های سبک زندگی با تأکید بر میزان اثرپذیری از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان (بازه زمانی 1396 1380)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک زندگی مناسبات خانوادگی گذران اوقات فراغت شبکه های ماهواره ای فارسی زبان فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 200 تعداد دانلود : 763
با توجه به افزایش تولیدات علمی و وجود نتایج متناقض در باب تأثیر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر سبک زندگی، پژوهش حاضر درصدد بررسی پژوهش های انجام شده در ایران با این موضوع، به منظور غلبه برآشفتگی و نتایج متناقض است. روش پژوهش، فراتحلیل و جامعه آماری، شامل پژوهش هایی است که از سال 1380 تا پایان شش ماهه اول سال 1396، با موضوع تأثیر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر سبک زندگی منتشر شده اند. ازاین رو در نهایت 66 پژوهش انتخاب و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش های مرور شده نشان داد که تاکنون 9 مؤلفه سبک زندگی در این حوزه بررسی شده است. همچنین نتایج فراتحلیل نشان می دهد که از بین متغیرهای اثرپذیر از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان، مناسبات خانوادگی و نحوه گذران اوقات فراغت، اثرپذیرترین متغیرها هستند. بر این اساس، مناسبات خانوادگی (با اندازه اثر 0/541-) و نحوه گذران اوقات فراغت (با اندازه اثر0/407) بیشترین تأثیر را از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان می پذیرند.
۳۲.

مروری انتقادی بر تحقیقات جامعه شناسی بازار در ایران: در جست وجوی حک شدگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازار حک شدگی جامعه شناسی اقتصادی جدید مکانیسم های حک شدگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 361 تعداد دانلود : 287
بازار در ایران، نهادی با کارکردهای چندگانه است که نقش مهمی در حیات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعه ایفا می کند؛ به همین دلیل تعاریف ارائه شده از آن نیز متنوع است. نوشتار حاضر ضمن مرور انتقادی انواع مفهوم سازی بازار، عوامل مؤثر بر کنش های اقتصادی بازار در ایران را از منظر جامعه شناسی اقتصادی جدید و به طور خاص مفهوم حک شدگی بازار (وابسته بودن کنش های اقتصادی بازار در متن، اهداف یا فرایندها به کنش یا نهادهای غیراقتصادی) نقد و بررسی می کند. نتایج مرور نظام مند مطالعات جامعه شناختی بازار، به ویژه در حوزه مطالعات حک شدگی در ابتدا شش تلقی مختلف از بازار را نشان می دهد که شامل بازار به مثابه فضا، فرهنگ، طبقه، نهاد غیررسمی، شبکه و میدان است. دوم اینکه در میان عوامل تأثیرگذار بر حک شدگی بازار بر عوامل ساختاری و نهادی از جمله شبکه های اجتماعی/ تجاری، قوانین و مقررات، طرح های توسعه شهری و ارزش ها و هنجارهای غیررسمی بازار تأکید بیشتری شده است و درنهایت هریک از انواع شش گانه بازار از نوع معینی حک شدگی فضایی، فرهنگی، سیاسی، ساختاری و نهادی متأثر است.
۳۳.

تحصیل مال از طریق نامشروع از منظر حقوق جزای اختصاصی و حقوق جزای عمومی

کلید واژه ها: تحصیل مال از طریق نامشروع جرم جزای اختصاصی جزای عمومی مجازات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 982 تعداد دانلود : 732
بحران های اوائل دهه 1360 که به طور عمده ناشی از پی آمدهای انقلاب و جنگ بود، وضع اقتصادی جامعه را به شدت تحت تأثیر قرار داده بود. هزینه های گزاف جنگ موجب شد حکومت به رغم تلاش های بسیار نتواند به تنهایی بار سنگین اداره امور کشور را به دوش کشد، بنابراین این وضعیت موجب شد که حکومت اندیشه مشارکت مردم در اداره امور به ویژه اقتصاد را مطرح کند. در این راستا دولت به جای مباشرت در تصدی گری امور، تصمیم گرفت با کمک به افراد واجد صلاحیت، آنان را در راه اندازی چرخ صنعت و اقتصاد مشارکت دهد. همین تصمیم سبب سوء استفاده هایی از جانب زیاده خواهان بر مال مردم و اقتصاد کشور شد. گسترش روزافزون جرایم علیه اموال و ضرورت مقابله با این دست تهدیدات علیه حقوق مالی افراد سبب شد حقوقدانان و جرم شناسان به یاری قانون گذار بشتابند و جرمی تحت عنوان «تحصیل مال از طریق نامشروع»، در ضمن ماده 2 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشاء و کلاهبرداری مصوب 1367 تقیین نمایند. در این مقاله به صورت مبسوط جرم تحصیل مال از طریق نامشروع مورد شناسایی قرار گرفته و ابعاد حقوقی این جرم در حقوق کیفری ایران تبیین می گردد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و مطالب آن به روش کتابخانه ای با استفاده از کتب و مقالات تالیفی تحلیل و تدوین گردیده است.
۳۴.

روسپی گری: تحمیل اجتماعی یا انتخاب شخصی؛ ارائه یک تحلیل کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روسپی گری بازار روسپی گری نظریه زمینه ای مشتری واسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 730 تعداد دانلود : 166
این پژوهش به واکاوی تجربه زیسته و شناخت ادراک عاملان اجتماعی پیرامون پدیده روسپی گری می پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف پژوهش اکتشافی، از لحاظ فرایند اجرای پژوهش کیفی و مبتنی بر پارادایم تفسیری، از لحاظ نتایج پژوهش کاربردی و به لحاظ معیار زمان مطالعه مقطعی (1396-1397) است. از تحلیل نظام مند مصاحبه عمیق با 16 نفر از عوامل بازار روسپی گری (روسپی، واسطه و مشتری) به روش نظریه زمینه ای با رویکرد اشتراوس و کوربین، 80 مقوله فرعی، 20 مقوله محوری و در نهایت بر اساس کدگذاری گزینشی پدیده مرکزی در قالب «روسپی گری، برون داد درگیری در چرخه فقر، بی پناهی و بهره کشی» صورت بندی شد. نتایج تحقیق نشان داد پدیده مرکزی شناسایی شده تحت تأثیر مجموعه ای از شرایط زمینه ای شامل «نقصان در قوانین مرتبط با خانواده و زنان» و «بی ثباتی در شرایط اقتصادی - اجتماعی جامعه» و شرایط مداخله ای شامل «محدودیت ها و محرومیت های ناشی از فرهنگ سنتی»، «ازدواج نامناسب»، «اعتیاد و تسریع در گرایش به روسپی گری»، «خشونت خانگی»، «ضعف مهارت های اجتماعی»، «خانواده متزلزل» و «سوابق تحصیلی» و شرایط علّی شامل «بی پناهی اجتماعی»، «رونق بازار بهره کشی جنسی» و «فقر تشدید شونده خانوار» بوده است. همچنین روسپیان راهبردهایی همچون «انطباق فعال با وضع موجود» و «مقاومت مقطعی/ غیر پیوسته» را به کار می برند که منجر به پیامدهایی شامل: «تشدید آسیب پذیری در برابر عوامل مخاطره آمیز»، «قرارگیری مداوم در معرض خشونت» و «خانواده زدایی از زندگی روزمره» می شود.
۳۵.

نقش قومیت در رفتار انتخاباتی اجتماعات چندقومیتی (مورد مطالعه: شهرستان بجنورد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتخابات قومیت هویت قومی الگوی رأی دهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
تعداد بازدید : 626 تعداد دانلود : 390
پژوهش حاضر، نقش قومیت و هویت قومی را بر رفتار انتخاباتی شهروندان بجنوردی بررسی کرده است. مطالعه برپایه نظریات نخبه گرا، شکاف های اجتماعی، هویت اجتماعی، دلبستگی گروهی، انتخاب عقلانی، رقابت و نظریه استعمار داخلی استوار است. مطالعه روی 367 نفر از شهروندان بجنوردی از اقوام مختلف اجرا شد که این حجم نمونه به نسبت اقوام ساکن در شهر تخصیص پیدا کرده است. رفتار انتخاباتی شهروندان با متغیر الگوی رأی دهی قومی سنجیده شد که نتایج نشان می دهد میانگین الگوی رأی دهی قومی، 7/34 (در بازه 0 تا 100) است. همچنین میانگین هویت قومی پاسخگویان 6/58 است. بررسی رابطه بین ابعاد هویت قومی با متغیر وابسته نشان می دهد ابعاد اجتماعی، سیاسی و قوم مداری، رابطه ای معنی دار و مثبت با الگوی رأی دهی قومی داشته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد در مدل رگرسیونی چندمتغیره در مدل نهایی، متغیرهای مطالبات قومی، احساس مشروعیت نظام سیاسی و هویت قومی، رابطه ای معنی دار با الگوی رأی دهی قومی داشته اند. همچنین بررسی مدل پژوهش با مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد متغیرهای احساس نابرابری اجتماعی، مصرف رسانه ای، رضایت اجتماعی و احساس مشروعیت نظام سیاسی به همراه میزان تعاملات با سایر اقوام با تأثیر بر هویت قومی و درنهایت شکل گیری مطالبات قومی بر الگوی رأی دهی قومی تأثیر می گذارند.
۳۶.

رابطه مصرف رسانه های داخلی و خارجی با هویت ملی جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت ملی جوانان مصرف رسانه ای برنامه های رسانه مقدمه و بیان مساله

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه بررسی مخاطب
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات صنعت ارتباطات الگوی مصرف
تعداد بازدید : 11 تعداد دانلود : 868
مطالعه حاضر به بررسی وضعیت هویت ملی جوانان و ابعاد سازنده آن و رابطه استفاده از انواع رسانه های داخلی و خارجی با هویت ملی جوانان پرداخته است. برای سنجش هویت ملی ابعاد شش گانه مشخص و سپس رابطه مصرف انواع رسانه ها با ابعاد مختلف هویت ملی و شاخص ترکیبی هویت ملی بررسی شده است. مطالعهبا روش پیمایشی بر روی 380 نفر از جوانان 15 تا 29 ساله مناطق 22 گانه شهر تهران انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین مصرف رسانه ای مربوط به استفاده از تلویزیون و ماهواره است. بررسی وضعیت هویت ملی جوانان نشان داد که میانگین هویت ملی جوانان 70 (در بازه 0 تا 100) است. مدل ساختاری رابطه استفاده از انواع رسانه ها با هویت ملی نشان داد که از میان شش رسانه مورد بررسی ماهواره با ضریب 0.23- دارای رابطه منفی و تلویزیون داخلی با ضریب 0.16 رابطه مثبت و معنی داری با هویت ملی جوانان دارند.
۳۷.

نظام ترجیحات شغلی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجو شغل کار انتخاب شغل ترجیحات شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 294 تعداد دانلود : 705
تحقیق حاضر با هدف مطالعه ترجیحات شغلی دانشجویان و شناخت عوامل اجتماعی مرتبط با آن صورت گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده پیمایشی و جامعه آماری مورد بررسی کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد می باشد که 400 نفر از آنها از طریق فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شد. یافته ها نشان داد جامعه مورد مطاله در موضوع ترجیحات شغلی، در سه تیپ کلی قرار دارند: تیپ یک در انتخاب شغل بیشتر بر ابعاد درونی، تیپ دو بر ابعاد بیرونی و تیپ سه به طور همزمان بر ابعاد بیرونی و درونی تاکید دارند. نتایج دیگر موید آنست که متغیرهای خانواده، باورهای دینی و رسانه های جمعی ارتباط معنادار با ترجیحات شغلی در ابعاد بیرونی و درونی داشته اند اما متغیر آموزش صرفا با بعد درونی و متغیر دوستان با بعد بیرونی ترجیحات شغلی ارتباط معنادار و مثبت داشته اند.
۳۸.

احساس ناامنی زنان در فضاهای شهری در شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس ناامنی زنان فضاهای ناامن شهری فضاهای جرم خیز شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 92 تعداد دانلود : 906
هدف از تحقیق حاضر بررسی احساس ناامنی و ترس زنان در فضای شهری در شهر مشهد و شناسایی تاثیر عوامل فضایی، موقعیتی و فردی بر این احساس زنان می باشد. چارچوب نظری تحقیق بر اساس نظریه های فضای شهری و احساس امنیت ترکیب بندی شده است. تحقیق به روش پیمایشی انجام و داده ها با استفاده از ابزار پرسش نامه جمع آوری شدند. جامعة آماری تحقیق، همة زنان بالای 15 سال مناطق 13 گانه شهر مشهد می باشند که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 4025 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که حدود 42.5، 24 و 33.5 درصد زنان شهر مشهد به ترتیب دارای احساس ناامنی و ترس در حد کم، متوسط و زیاد می باشند. نتایج ضرایب رگرسیونی حکایت از این دارد که مهم ترین متغیرهای موثر بر احساس ناامنی و ترس زنان در فضاهای عموی در مشهد به ترتیب، متغیرهای وقوع رفتارهای نابهنجار در محله، وجود فضاهای ناامن شهری در محله، متوسط درآمد ماهیانه خانوار، مورد خشونت واقع شدن در محله، پوشش نامناسب زن، موقعیت محل زندگی(حاشیه شهر=1)، وجود فضاهای جرم خیر شهری در محله و وضعیت روشنایی معابر و کوچه های محله می باشد. همچنین تغییرات رابطه بین متغیرها در بین زنان مقولات مختلف (زنان گروه های سنی جوان، میان سال، بزرگ سال و زنان حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین) نشان داد که عملکرد متغیرهای مستقل در زیر نمونه های مختلف می تواند متفاوت باشد.
۳۹.

سنجش تساهل سیاسی و عوامل مؤثر بر آن نمونه پژوهی: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحصیلات سرمایه اجتماعی آگاهی سیاسی دانشگاه فردوسی تساهل سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 62 تعداد دانلود : 73
تساهل سیاسی و داشتن نگرشی مبتنی بر اجازه فعالیت برای تمامی گروه ها و احزاب سیاسی، جزئی جداناشدنی از دموکراسی است. عدم وجود تساهل سیاسی، مانع از ایجاد همبستگی در تحقق اهداف نظام سیاسی شده و در بالاترین سطح به خشونت سیاسی نیز منجر خواهد شد. پرسش تحقیق حاضر دارای دو بخش است: تساهل سیاسی در نمونه مورد بررسی در چه سطحی است؟ چه عواملی بر تساهل سیاسی اثرگذار هستند؟ بنابراین، هدف از این پژوهش که به روش پیمایش انجام گرفته است، سنجش تساهل سیاسی و عوامل مؤثر بر آن در میان دانشجویان دانشگاه فردوسی است. با توجه به پیشینه نظری، متغیرهای سرمایه اجتماعی، آگاهی سیاسی، تحصیلات، جنسیت و سن به عنوان عوامل مؤثر بر تساهل سیاسی انتخاب گردیدند. نتایج حاصل نشان می دهند که تساهل سیاسی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نیز نشان می دهد که سرمایه اجتماعی بیشترین اثرگذاری را داراست و پس از آن آگاهی سیاسی و سطح تحصیلات قرار دارند. همچنین، سرمایه اجتماعی درون گروهی تأثیر بیشتری بر تساهل سیاسی داراست نسبت به سرمایه اجتماعی برون گروهی.
۴۰.

شکل گیری اجتماع ملی (ملت) و دیالکتیکِ عاملیت و ساختار؛ به سوی یک نظریه جامعه شناختی در باب تغییرات اجتماعی کلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ساختار عاملیت اجتماع ملی الگوی بازنمایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری نظریه های متاخر در جامعه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی تاریخ ایران
تعداد بازدید : 262 تعداد دانلود : 647
تشکیل اجتماع ملی (ملت) به عنوان یک تغییر اجتماعی کلان، توجهات تجربی و نظری چندانی را در رشته جامعه شناسی ایجاد نکرده است و جامعه شناسان کمتر سعی در تبیین شکل گیری و تغییر این پدیده اجتماعی دارند. در حالی که تحولات جهانی نشان دهنده اهمیت روز افزون این پدیده در ساختار اجتماع جهانی است. به گونه ای که بسیاری از تحولات جاری در سطح جهانی کم و بیش به بحث تشکیل اجتماعات ملی، ماهیت و تغییر آن ها بر می گردد. بنابراین جامعه شناسی باید قادر باشد تا توضیحی نظری و تجربی برای این پدیده اجتماعی ارائه نماید. بر این اساس هدف مقاله حاضر ارائه یک الگوی نظری برای تغییرات اجتماعی کلان مانند شکل گیری اجتماع ملی بر اساس سنت جامعه شناسی است. برای نیل به این هدف با تکیه بر نظریات عاملیت و ساختار، چارچوبی برای بررسی روند تشکیل اجتماع ملی پیشنهاد شده است. بنابراین یک الگوی بازنمایی (نظریه ابزاری) وجودشناختی از عاملیت و ساختار ارائه شده و سعی شده است تا با استفاده از عناصر نظری این الگوی بازنمایی، قضایای نظری شکل گیری اجتماع ملی بر مبنای الگوی جامعه شناختی پیشنهادشده، ارائه گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان