درخت حوزه‌های تخصصی

" مقدمه: در این پژوهش اعتباریابی مقیاس جدید کمال‌گرایی مورد بررسی قرار گرفت. روش: ابتدا ترجمه‌ی فارسی مقیاس کمال­گرایی و پرسش­نامه سلامت عمومی به 68 نفر (34 دختر و 34 پسر) از دانش‌آموزان کلاس دوم راهنمایی شهر شیراز ارایه شد. پایایی مقیاس به­روش ضریب آلفای کرونباخ و روایی همگرای آن از طریق بررسی رابطه ابعاد مقیاس با مقیاس سلامت عمومی بررسی شد. سپس مقیاس مذکور مجددا روی نمونه‌ای شامل 313 نفر از دانش‌آموزان کلاس دوم و سوم راهنمایی (164 پسر، 149 دختر) که به­روش خوشه‌ای تصادفی از نواحی چهارگانه‌ی آموزش و پرورش انتخاب شده بودند، اجرا و روایی سازه‌ای آن با روش تحلیل عاملی بررسی شد. یافته­ها: محاسبه‌ی ضریب آلفای کرونباخ حاکی از پایایی قابل قبول ابزار بود. همچنین انتظارات اولیه از وجود رابطه بین ابعاد منفی کمال‌گرایی و سلامت روانی تایید گردید. بررسی ساختار عاملی مقیاس نیز حاکی از وجود 6 عامل (سه عامل مثبت و سه عامل منفی) بود که مجموعا 43% از واریانس کل را تبیین می‌کرد. نتیجه­گیری: مقیاس جدید کمال‌گرایی از پایایی و روایی قابل قبولی برخوردار است و با توجه به مزایایی که نسبت به مقیاس­های قبلی دارد، به­منظور استفاده در تحقیقات مربوط به کمال‌گرایی توصیه می‌شود."

"مقدمه: استفاده از آزمون­های سایکوفیزیکی برای سنجش عملکرد ثانویه ذهنی، ازجمله توجه انتخابی در افراد سالم و بیمار تکنیکی پرکاربرد در حوزه روان­شناسی و به خصوص روان­شناسی عصب­شناختی به حساب می­آید. آزمون ""کاوش نقطه"" یکی از آزمون­هایی است که برای سنجش توجه انتخابی در گستره­ای از اختلالات افسردگی و اضطراب کاربرد فراوانی دارد. مبنای این آزمون، استفاده از واژه­ها به­عنوان محرک­های روان­شناختی است که به دلایل زبانی و فرهنگی محدودیت­هایی ایجاد می­کند. در این مطالعه، نسخه تغییریافته­ای از این روش با جایگزینی کلمات با چهره­های هیجانی ابداع شد و روایی و اعتبار آن مورد بررسی قرار گرفت. روش: نسخه تغییریافته آزمون کاوش نقطه در گروه نمونه­ای شامل 40 آزمودنی سالم و بزرگسال مورد ارزیابی قرار گرفت. . یافته­ها: نتایج به­دست­آمده نشان­دهنده اعتبار بالای محرک­های تصویری مورداستفاده در این آزمون و همچنین اعتبار پاسخ آزمودنی­ها در برابر عکس‌ها بود. به­علاوه، نمرات به­دست­آمده در مورد توجه، ارتباط معنی­داری با سطح سواد و جنسیت آزمودنی­ها نداشت که نشان­دهنده توان این آزمون در سنجش توجه انتخابی، مستقل از متغیرهای جمعیت­شناختی بود. نتیجه­گیری: آزمون به­کارگرفته­شده در این پژوهش اعتبار قابل­قبولی برای پژوهش­های بین­فرهنگی دارد و استفاده از آن به سایر پژوهشگران توصیه می­شود."

هدف: بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سبک های هویت. روش: اجرای پرسشنامه سبک های هویت و مقیاس های بهزیستی روان شناختی در 376 دانشجو (158 پسر و 218 دختر) که به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شده بودند. ساختار سه عاملی سبک های هویت و ساختار تک عاملی تعهد هویت به کمک تحلیل عاملی تاییدی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که الگوی سه عاملی سبک هویت و الگوی تک عاملی تعهد هویت با داده ها برازندگی قابل قبولی دارند. ضرایب آلفای کرونباخ سبک های هویت و تعهد هویت مبین پایایی، و ضرایب همبستگی بین سبک های هویت و تعهد با مقیاس های بهزیستی روان شناختی نمایانگر روایی همگرای این پرسشنامه است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر، ثبات ساختار عاملی پرسشنامه سبک های هویت و اعتبار این پرسشنامه را برای سنجش فرآیندهای اجتماعی ـ شناختی مربوط به شکل گیری هویت در دانشجویان ایرانی نشان می دهد.

هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی پایایی و روایی سازه نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی است. روش: به منظور دست یابی به هدف پژوهش، 265 دانشجوی دانشگاه اصفهان به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی را تکمیل کردند. یافته ها: نتیجه ساختار عاملی یا روایی سازه با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس چهار عامل بود که 42/58 درصد واریانس کل آزمون را تبیین کرد. این عوامل عبارت اند: روبه بالای خودارجاع، روبه پایین بدون ارجاع، روبه بالای دیگرارجاع و روبه بالای بدون ارجاع. پایایی سازه نسخه فارسی این مقیاس و چهار عامل از طریق آلفای کرونباخ و بازآزمایی برآورد شد که همگی رضایت بخش بودند. نتیجه گیری: برای سنجش تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی در ایران می توان از نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی به عنوان یک آزمون معتبر استفاده کرد.

هدف این پژوهش، ساخت مقیاسی برای سنجش تحمل ابهام بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دو دانشگاه پیام نور و آزاد اسلامی مبارکه اصفهان تشکیل می دادند که از میان آنها 400 نفر به شیوه تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای بررسی روایی سازه پرسشنامه مقدماتی، از روش آماری تحلیل عوامل استفاده شد. از نتایج تحلیل عاملی با روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس برای 33 سؤال، 7 عامل به دست آمد که به ترتیب، ابهام عاطفی، اجتناب از پیچیدگی، اجتناب از بی نظمی، ضعف جرات ورزی، اجتناب از مبارزه طلبی، اجتناب از ابهام زیبایی شناختی و پیش بینی ناپذیری نامگذاری شدند. مقادیر کل ارزش ویژه مقیاس 33 سؤالی برابر با 73/14، KMO (نشان دهنده کفایت نمونه گیری) برابر با 86/0 و آزمون کرویت بارتلت برابر با 18/3795، (0001/0>P) به دست آمد. برای بررسی روایی همزمان از مقیاس 20 سؤالی مک دونالد استفاده شد. ضریب روایی به دست آمده برابر با 57/0، (01/0>P) بود. برای بررسی پایایی مقیاس ساخته شده از آلفای کرونباخ و بازآزمایی استفاده شد و ضرایب به دست آمده با این روشها برای کل مقیاس به ترتیب برابر با 77/0 و 75/0 (001/0>P) محاسبه شد. همچنین ضرایب پایایی با روش آلفای کرونباخ برای عوامل مقیاس ساخته شده، عبارت بود از: ابهام عاطفی 80/0، اجتناب از پیچیدگی 65/0، اجتناب از بی نظمی 69/0، ضعف جرات ورزی 59/0، اجتناب از مبارزه طلبی 54/0، اجتناب از ابهام زیبایی شناختی 55/0 و پیش بینی ناپذیری 47/0. تفسیر کیفی نتایج نشان داد که 25/32 درصد از آزمودنی ها دارای تحمل ابهام بالا و 25/30 درصد آنها از تحمل ابهام پایینی برخوردارند.

هدف پژوهش حاضر بررسی پایایی، اعتبار، و هنجاریابی پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHQ) در دانش ­آموزان دبیرستانی بود. آزمودنی­ها شامل 1021 دانش ­آموز دختر و پسر سال­های اول، دوم، و سوم رشته­ های نظری در شهرهای استان زنجان در سال تحصیلی 85-84 بودند که به روش خوشه­ای چند مرحله­ای از جامعه آماری انتخاب شدند. اندازه­ گیری پایایی پرسشنامه از طریق بازآزمایی با فاصله زمانی 4 هفته، ضریب همبستگی 0/78 را به دست داد که در سطح 0/001 معنادار بود. آلفای کرونباخ برای شاخص کل OHQ در مرحله آزمون برابر با 0/84 و در مرحله آزمون مجدد 0/87 بود که اندازه­ های مطلوبی­ هستند. در ارزیابی اعتبار پرسشنامه از چندین روش استفاده شد. به منظور برآورد اعتبار محتوا، پرسشنامه به تعدادی از کارشناسان روان­شناسی ارائه گردید که توان OHQرا در سنجش شادکامی مورد تأیید قرار دادند. شاخص کل OHQ همبستگی بالایی را با هر 5 عامل (N، E، O، A، و C) آزمون شخصیتی NEO نشان داد. همچنین، تحلیل عامـلـی بـه استخـراج 7 عامـل از پـرسشنامة شادکامـی آکسفورد منجر شد که 0/33 از واریانس سؤال­ها را تبیین می­کنند. علاوه بر این، تحلیل عاملی مرتبه دوم این نتیجه را در برداشت که OHQ را می­ توان به عنوان یک سازه تک بعدی برای اندازه­ گیری میزان شادکامی در نظر گرفت.

" مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی پایایی (همسانی درونی)، روایی سازه، روایی همگرا و تفاوت‌های جنسیتی موجود در مقیاس ""اقدام برای رشد شخصی"" در دانشجویان ایرانی بود. روش: 205 دانشجوی دانشگاه تهران (117 دختر و 88 پسر) وارد مطالعه شدند. از همه آزمودنی­ها خواسته شد تا به مقیاس 9‌ماده‌ای ""اقدام برای رشد شخصی"" به همراه مقیاس‌های رضایت‌مندی از زندگی، عواطف منفی و مثبت، بهزیستی روان‌شناختی و اجتماعی پاسخ دهند. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، آزمون t برای گروه‌های مستقل و تحلیل‌ همبستگی با اصلاح بونفرونی استفاده شد. یافته­ها: همسانی درونی این مقیاس معادل 87/0 به­دست آمد که نشان از اعتبار مطلوب این مقیاس در نمونه حاضر داشت. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی مبین آن بود که این مقیاس در نمونه پژوهش حاضر از ساختاری تک­‌عاملی برخوردار است. این نتیجه توسط تحلیل آماری تاییدی نیز تایید شد. همبستگی­های بین این مقیاس و مقیاس­های روایی همگرا معنی­دار و در جهت مورد انتظار بود. نتیجه­گیری: مقیاس PGI در دانشجویان ایرانی از ساختاری تک‌عاملی و اعتبار و روایی مطلوبی برخوردار است. "

حرمت خود به «ارزیابی فرد از ارزشمندی خویش» تعریف می شود. این سازه، نقشی کلیدی در تحقیق و نظریه روان شناختی ایفا می کند و با بسیاری از شاخص های کنش وری مثبت در رابطه است. بررسی انجام شده توسط شاپوریان، و همکاران [1] در سال 1987 بر روی مقیاس حرمت خود روزنبرگ در ایران حاکی از آن است که این مقیاس از پایایی (همسانی درونی) قابل قبول و ساختاری تک بعدی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی مجدد پایایی (همسانی درونی)، و تک بعدی بودن این مقیاس در یک نمونه دانشجویی ایرانی پس از حدود بیست سال بود. 917 دانشجو از دانشگاه های تهران و علامه طباطبایی (547 دختر و 370 پسر) وارد مطالعه شدند. همه آزمودنی ها به مقیاس 10 ماده ای حرمت خود روزنبرگ پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. همسانی درونی این مقیاس در نمونه حاضر معادل 83/0 به دست آمد. این یافته مبین آن است که مقیاس حرمت خود روزنبرگ در نمونه دانشجویی ایرانی از همسانی درونی قابل قبول و مشابه تحقیق شاپوریان و همکارانش برخوردار است. اما بررسی ها وجود ساختاری تک عاملی برای این مقیاس را مورد تایید قرار نداد. هم راستا با یافته ها بعضی از کشورهای دیگر دنیا، تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، حاکی از وجود دو عامل با عناوین عدم تحقیر خود و دوست داری خود در این مقیاس بود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس بهزیستی معنوی در بین دانشجویان انجام شد. بدین منظور 521 دانشجو (209 پسر و 312 دختر) از بین دانشگاههای تهران انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که پایایی باز آزمایی و همسانی درونی مقیاس بهزیستی معنوی به ترتیب برابر با 85/0 و 90/0 است. پایایی خرده مقیاس های بهزیستی مذهبی و بهزیستی وجودی نیز در حد قابل قبولی است. همچنین نتایج نشان داد مقیاس بهزیستی معنوی از روایی همگرا و واگرای مناسبی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی بیانگر روایی سازه مقیاس در بین دانشجویان بود. از دیگر یافته های پژوهش این بود که میانگین نمرات بهزیستی معنوی دختران بطور معنی داری بیشتر از پسران است.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اعتبار، پایایی و هنجاریابی مقیاس هیجان خواهی زاکرمن با تغییرات بسته به فرهنگ بر روی دانشجویان فنی دانشگاه های تهران است. به این منظور در یک بررسی 668 نفر (332 دختر و336 پسر) از 5 دانشگاه فنی و مهندسی (تهران، صنعتی شریف، خواجه نصیر، امیر کبیر و علم و صنعت) به روش تصادفی در پژوهش مشارکت کردند. یافته های این پژوهش در درجه نخست حاکی از آن است که مقیاس هیجان خواهی زاکرمن بسته به فرهنگ را می توان به عنوان یک مقیاس ساده و معتبر و روا به منظور سنجش میزان هیجان خواهی به کار برد . از طرفی، مقیاس هیجان خواهی زاکرمن از اعتبار و پایایی کافی برخوردار و از یک عامل کلی اشباع است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که این مقیاس به ترتیب دارای شش عامل هیجان خواهی، تجربه طلبی، ماجراجویی، ملال پذیری، تنوع طلبی و گریز از بازداری است. به علاوه، بین میزان هیجان خواهی دختران و پسران تفاوت اساسی وجود ندارد و میزان هیجان خواهی افراد با بالا رفتن سن آن ها کاهش می یابد. در این پژوهش به منظور بیان نتایج آزمون هیجان خواهی بسته به فرهنگ زاکرمن، مجموعه ای استاندارد که معنای آن از یک آزمون به آزمون دیگر و از یک سطح به سطح دیگر یکسان باشد، نمره های خام به نمره های استاندارد تبدیل شد. جهت انجام این کار، نرم درصدی محاسبه، سپس با یک انتقال خطی به نمرات T تبدیل شد.

" به منظور گسترش یک ابزار اندازه‌گیری راهبردهای مقابله‌ای دانشجویان با دو فرم موازی، تعداد 230 گویه طی سه مرحله پژ‍وهشی، تجربی و نهایی، تهیه و در گروه نمونه‌ای به تعداد 1145 دانشجو (496 دختر و 649 پسر) که با روش نمونه‌برداری چند مرحله‌ای انتخاب شدند، اجرا شد. پس از چندین بار تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متمایل (در دو مرحله پژوهش) تعداد 100 گویه (با قدرت تشخیص بالاتر از 4/0 و بار عاملی ناب و بالاتر از 35/0) انتخاب شد که هشت راهبرد مقابله‌ای 1) حمایت اجتماعی، 2) حمایت معنوی (مذهب‌گرایی)، 3) بازسازی شناختی، 4) حل مسئله، 5) تفکر آرزومندانه، نگرانی، 6) انحراف توجه (بدنی و هیجانی)، 7) اجتناب شناختی و 8) تسلیم را متمایز می‌ساخت و بر روی هم 33 درصد واریانس را تبیین می‌کرد. سپس دو فرم 50 گویه‌ای براساس شباهت در محتوا و همسانی بار عاملی به گونه‌ای انتخاب شدند که ضریب همبستگی هشت عامل آنها معنادار و تفاوت میانگینهای آنها غیرمعنادار بود. ضرایب اعتبار (همسانی درونی) و خطای استاندارد اندازه‌گیری دو فرم به ترتیب برابر با 910/0، 60/3 و 913/0، 61/3 بود. تحلیل عاملی راهبردهای مقابله‌ای دو فرم روی هم، وجـود عوامل هشتگانه را تأیـید کرد. مشخصه‌های روان‌سنجـی عاملهای هشتگانه دو فرم محاسبه شد و مبانی نظری عاملها مورد بحث قرار گرفت. "

هدف اصلی این پژوهش، ساخت و اعتباریابی یک آزمون فرافکن تصویری برای سنجش دلبستگی کودکان 12-6 ساله بود. روش نمونه گیری تصادفی از یک جامعه در دسترس بود که برای این منظور ابتدا 500 کودک دانش آموز پایه های اول تا پنجم مقطع ابتدایی شهرستان کرج بزرگ توسط «مقیاس دلبستگی کودکان 12-6 ساله» مورد سنجش قرار گرفتند. سپس بر اساس نتایج حاصله از میان 90 کودک ناایمن در دسترس 30 کودک (15 دختر و 15 پسر) تصادفی انتخاب شدند از میان 410 کودک ایمن 30 کودک از نظر جنس، سن، کلاس و منطقه تحصیلی با آنها همتراز گردیدند. آزمون فرافکن روی این 60 کودک اجرا شد. برای ساخت آزمون فرافکن مراحل زیر دنبال شدند: 1- نظرسنجی از کودکان و بزرگسالان 2- تعیین موقعیت های اضطراب زا 3- تعیین حیوانات نقاشی ها و تهیه نقاشی ها 4- تهیه ملاک های محتوایی داستان ها براساس تحلیل محتوا 5- اجرای مقدماتی و اصلی. سه مؤلفة اصلی ایمنی، اضطراب و اجتناب برای بررسی نوع دلبستگی در نظر گرفته شده و 6 موقعیت اضطراب زا تعیین گردید. هر موقعیت در سه مرحلة پیوند، جدایی و بازپیوند کودک- والد ترسیم گردید. در مجموع 18 نقاشی تهیه شد. اعتبار محتوایی آزمون توسط بررسی منابع موجود و نظر متخصصین تأیید شد. آزمون t مستقل برای بررسی تفاوت میانگین نمرات مؤلفه ها بین دو گروه ایمن و ناایمن در تمام موارد معنی دار بود و روایی افتراقی آزمون را تأیید کرد. یک آزمون محقق ساخته در مورد مشکلات سازگاری و رفتاری کودکان دو گروه اجرا شد و ضرایب همبستگی بین نتایج این آزمون و آزمون اصلی وجود روایی همگرا را تأیید کردند. ضریب همسانی درونی آزمون (آلفای کرونباخ) برای مؤلفه های ایمنی = 816/0، اجتناب = 78/0 و اضطراب 619/0 می باشد که پایایی آزمون را اثبات می کند. طبق نتایج بدست آمده «آزمون فرافکن دلبستگی در کودکان 12-6 ساله» از پایایی و اعتبار کافی برخوردار می باشد.