درخت حوزه‌های تخصصی

مهندس فردی است که از دانش مربوط به تخصص خود کاملا برخوردار است، این دانش را به روز نگه می دارد، با ابتکار و خلاقیت می تواند مسایل مربوط به سلامت و بهداشت، درمان، آموزش، کشاورزی، مسکن، حمل و نقل، صنعت و غیره آن ها، را حل کند و در نهایت آسایش و رفاه بیشتری را برای مردم فراهم آورد. مهندسان همچنین می توانند جنگ افزارهای فراوانی را خلق کنند تا استفاده کنندگان از آنها بتوانند در زمان کوتاهتری انسانهای بیشتری را از بین ببرند و یا بیمار سازند. همراه با هر دو نوع فعالیت یاد شده، فعالیتهای مهندسی همراه با تخریب و آلوده سازی محیط زیست و اتلاف منابع طبیعی بوده است.در حالی که مهندسان می توانند همچنان از قدرت خلاقیت و ابتکار خود بهره ببرند، مسایل مختلف را حل کنند و رفاه و آسایش بیشتری را برای خود و مردم فراهم سازند، ولی برخورداری از اخلاق مهندسی است که باعث می شود مهندسان، خود، ناظر فعالیتهای خویش و در نهایت حافظ منافع جامعه انسانی و سلامت محیط زیست باشند. برخورداری از ارزشهای انسانی و اخلاق مهندسی می تواند برای مهندسان و جامعه آرامش خاطر، رضایت باطن و در نهایت شادی ناشی از سعادت واقعی بیافریند که بهترین حالت زندگی انسان در روی زمین و هدف نهایی خلقت اوست.مهندس برخوردار از اخلاق مهندسی، رسالت خود را در «ارایه موثرترین خدمت بی ریا به کسانی که بیشترین نیاز را دارند» می داند و در جهت تحقق این رسالت گام بر می دارد.

حقیقت گویی در حرفه ی پزشکی عبارت است از ارایه اطلاعات لازم به بیمار برای ایجاد توانایی جهت اخذ تصمیم های آگاهانه راجع به مراقبت های پزشکی و سایر جنبه های زندگی و آگاه ساختن وی از وضعیتی که در آن به سر می برد.در این مطالعه، برای بررسی نظر پزشکان ایرانی راجع به مساله بیان حقایق به بیمار، پرسشنامه ای، که حاوی سوالات مربوط به بررسی نگرش پزشکان راجع به این موضوع بود، به پزشکان عمومی و متخصصی که در همایش سالانه پزشکان عمومی و نیز در همایش های سالانه گروه های مختلف تخصصی شرکت کرده بودند داده شد و پس از پرکردن، پرسشنامه ها از آن ها دریافت شد.درکل، از 400 پزشک در مورد این مساله پرسش شد، 35 درصد پاسخ دهندگان معتقد بودند که بیماران حق دارند که راجع به بیماری خود بدانند و از آن اطلاع داشته باشند. در مقابل، 6 درصد هیچ حقی در این زمینه برای بیماران قایل نبودند و 59 درصد حق بیمار را منوط به احراز شرایط خاص و در موارد خاص می دانستند. در این مطالعه، پایداری احساسی و میزان پذیرش واقعیت از سوی بیمار و سطح فرهنگی او از مهم ترین عوامل موثر بر تصمیم گیری پزشک ذکر شده است. در مورد میزان اطلاعاتی که پزشک باید به بیمار خود ارایه کند نیز بیش تر پزشکان (44 درصد) عقیده داشتند که پزشک بر حسب برداشت شخصی خود باید راجع به میزان ارایه اطلاعات تصمیم گیری کند، بیش تر (65 درصد) پاسخ دهندگان عقیده داشتند که پزشکان مجازند که بدون اطلاع بیمار، راجع به بیماری او با خانواده اش صحبت کنند، 78 درصد نیز عقیده داشتند که دادن اطلاعات در اغلب موارد باعث تسهیل روند تشخیص و درمان می شود، 70 درصد از آن ها بیان کرده بودند که دادن اطلاعات می تواند در آینده از احتمال شکایت بکاهد.براساس این مطالعه، بیش تر پزشکان در مورد مساله بیان حقایق مربوط به بیماری صعب العلاج، تمایل به گفتن حقایق به بیماران خود دارند، ولی در بیش تر موارد، تصمیم گیری راجع به این مساله را منوط به شرایطی می دانند که عمدتا بر مبنای نظر پزشک معالج تعیین می گردد.

اجتماع اسباب گوناگون در بروز خسارت از جمله مباحث مهمی است که هر یک از نظام های حقوقی دیدگاه متفاوتی را اریه کرده اند. بررسی این موضوع در حقوق پزشکی که با جان بیماران در ارتباط است اهمیتی دو چندان دارد و انتخاب یک دیدگاه را مهم تر می سازد.ین مقاله به دنبال آن است تا بازخوانی یک پرونده و بررسی موضوع اجتماع اسباب متعدد در حقوق پزشکی، راه را به روی نظریه های جدید بگشاید.در ارایه مطالب از روش کتابخانه ای استفاده و تلاش شده است تا با جست و جوی در منابع و کتاب های مرتبط این حوزه مباحث مطرح شود.در بررسی موضوع اجتماع اسباب در پزشکی دو رویکرد پیش روست؛ یا باید از راه حل های سنتی پیروی کرد و نظریه برابری اسباب را پذیرفت یا با نقد آن، باید راه را به روی دیدگاه های جدیدتر و اخلاقی باز کرد و رویه قضایی را به آن سو سوق داد. نقد دیدگاه سنتی و پیروی از دیدگاه های جدید و اخلاقی به اجرای عدالت یاری می رساند.

ارتقای مداوم کیفیت علم، دانشگاه و آموزش عالی، مستلزم توسعه درونزای فرهنگ ارزشیابی است که به نوبه خود نیازمند روحیات و رفتارهای خود ارزیابی و خود تنظیمی و التزام درونی به کیفیت در میان یاران و ذی نفعان آموزش عالی است. هدف مقاله حاضر کمک به شناخت بیشتر جایگاه اخلاق دانشگاهی و حرفه ای علمی در توسعه فرهنگ ارزشیابی، در دانشگاهها و مراکز علمی است. مقاله همچنین می کوشد که شناخت بیشتری نسبت به چگونگی و سازوکارهای توسعه اخلاقات حرفه ای علمی فراهم بیاورد. برای این کار روش تحقیق «نظریه برخاسته از دادهها» به کار گرفته شده است. بازی ارزشیابی آموزش عالی ناشی از یک رشته موجبات علی است که اخلاق حرفه ای علمی به عنوان یکی از مهمترین سائقهای رفتاری، از جمله این موجبات علی به شمار می آید. این در حالی است که اخلاق علمی، وضعیت بحث انگیزی در ایران دارد که خود ناشی از مساله آمیز بودن زمینه های موجود فرهنگ دانشگاهی و فرهنگ اجتماع علمی در کشور است. البته این امر، به نوبه خود انعکاسی از ضعف ها و نارسایی های عمومی تر در اخلاق اجتماعی است که آن هم تحت تاثیر عوامل زمینه ای، محیطی، ساختاری و تاریخی شکل می گیرد. بنابراین وضعیت مساله انگیز اخلاق علمی ما، با رویکرهای اراده گرایانه و خطاانگارانه، قابل توضیح نیست بلکه باید اولا منطق محیطی، زمینه ای و ساختاری فهمیده شود و ثانیا بسترهای تعاملی برای دست به کار شدن خود دانشگاهها و انجمنهای علمی و تخصصی و نهادهای حرفه ای فراهم گردد چرا که توسعه اخلاق حرفه ای، نه با پند و اندرزها و نه با فرهنگ سازی های بیرونی (به ویژه از نوع دولتی آن) بلکه از طریق کنشهای ارتباطی خود یاران و ذی نفعان اجتماع علمی و دانشگاهی، و به صورت شیوع و انتشار درونزا، میسر می شود. مقاله، همچنین پیشنهادهایی برای اجماع بر سر منشور اخلاق حرفه ای علمی عرضه کرده است.