مطالعات منطقه ای

نمایش ۱۴۱ تا ۱۶۰ مورد از کل ۵٬۱۱۴ مورد.

۱۴۱.

رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات نوین خاورمیانه

نویسنده: سید علی نجات

منبع: فصلنامه سیاست سال اول زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴

کلید واژه ها: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران موازنه قوا بیداری اسلامی انقلاب های عربی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۵۴۸ تعداد دانلود : ۲۸۶۵

تحولات جهان عرب پس از سال 2011 شرایط ترتیبات سیاسی و امنیتی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را دگرگون ساخته است. این تحولات که تحلیل گران غربی آن را «بهار عربی» می نامند و ما آن را «بیداری اسلامی» می خوانیم، پدیده ای بی نظیر در این منطقه جغرافیای سیاسی محسوب می شود که سیاست خارجی تمام بازیگران منطقه ای از جمله جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر قرار داده است. در همین راستا، این پرسش مطرح می گردد که عوامل تأثیرگذار بر سیاست خارجی ایران در قبال تحولات نوین خاورمیانه کدامند؟ فرضیه نوشتار این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، در ارتباط با تحولات جدید منطقه، تحت تأثیر عوامل ایدئولوژیکی و واقع گرایی بوده است. در این نوشتار سعی بر آن است با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با تأکید بر گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به تبیین موضع گیری جمهوری اسلامی ایران در قبال انقلاب های تونس، مصر، لیبی، یمن و تحولات بحرین و سوریه پرداخته شود.

۱۴۲.

تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر جنبش حزب الله لبنان

نویسنده: سکینه گرمابدشتی

منبع: فرهنگ پژوهش تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸ ویژه علوم سیاسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۹۵ تعداد دانلود : ۱۱۱۹

۱۴۳.

روابط دولت و کلیسا در اروپا

نویسنده: علی بمان اقبالی زارچ

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: مسیحیت دولت خودگردانی کلیسا ظهور اسلام انشقاق بزرگ جدایی قوا ساختار قضایی و سیاسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه اتحادیه اروپا و اروپای شرقی

تعداد بازدید : ۱۳۳۷

موضوع اصلی این نوشتار، بررسی میزان نقش مسیحیت در اضمحلال امپراطوری روم و نحوه تعریف و تدوین روابط و تعامل کلیسا به مفهوم چند وجهی آن با دولت (اقتدار سیاسی) است. فرایند مسیحی شدن امپراطوری روم به شکل همکاری و مقابله با دولت چند صد سال طول کشیده است. آقای میرچا ایلیاد (Mircea Iliade) مورخ و دین شناس برجسته رومانی با اشاره به آثار هاق تروور روپر (Hugh Trevor Roper) بر این باور است: ""پایان عصر کهن، سقوط نهایی تمدن های بزرگ مدیترانه ای یونان و روم از موضوعات مهم تاریخ اروپاست و اجماعی در مورد زمان و علل شروع آن وجود ندارد و صرفاً می توان اذعان نمود که فرایندی کند، ویرانگر و غیر قابل بازگشت بوده که مسیحیت در آن نقش داشته است و همین امر سنگ بنای مهمی در تعریف دورنمای تعامل کلیسا و دولت بوده است."" بطور کلی روابط دولت (state) و کلیسا (Church) در اروپا را می توان از دو منظر ساختار تعامل Structure of interaction)) و فرایند کارکردها (Function process) بررسی نمود، روابطی که بیشتر تابع میزان و نحوه مشارکت دولت بوده و در بهترین شرایط دولت از مقررات و مؤلفه های دینی بویژه در ساختار قضایی و سیاسی خود بهره گرفته است. دوره اولیه شکل گیری تعامل دولت و کلیسا از قرن پنجم تا دهم طول کشیده و منجر به انشقاق بزرگ در 1054 شده است. آقای دومتیرواسناگوو (Ion Dumitru Snagov) در کتاب خود با عنوان رابطه دولت و کلیسا در مورد دلایل اصلی انشقاق بزرگ اینگونه باور دارد که این حرکت پس از چند جدایی کوچک و پیوسته صورت پذیرفته و منبعث از سه گروه از عوامل بوده است: الف: سیاسی ب: تئوری دینی ج: مسیحی شناسی البته در انشقاق بزرگ، ظهور اسلام در قرن 7 میلادی نیز نقش داشته است آنگونه که تیموفته ویر Timpothy) (Ware در کتاب تاریخ کلیسای ارتدوکس بر آن صحه گذاشته است.

۱۴۴.

اسلام گرایان در افغانستان، ویژگی ها و چالش ها

نویسنده: محمدعلی نظری

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: سنت گرایی افغانستان کاریزما بنیاد گرایی اسلام گرایی ساخت فرقه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه خاورمیانه

تعداد بازدید : ۱۲۹۲

جریان های اسلامی قریب به نیم قرن از جمله بازیگران اصلی صحنه سیاسی در افغانستان محسوب می شدند. در دهه های پایانی قرن بیستم، جریان های اسلام گرا توانستند بر حریف قدرتمند خود پیروز شوند و عناصر گفتمانی اسلام را در عرصه سیاست اشاعه دهند. اما سیطره گفتمان اسلامی بر عرصه قدرت و سیاست، دولت مستعجل بود؛ سرانجام با آغاز هزاره سوم جریان های اسلامی رو به زوال نهادند و عرصه را برای حریفان سکولار خالی کردند. در این نوشتار چالش ها و بحران های اساسی که زمینه حاشیه نشینی جریان های اسلامی را فراهم نمودند، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی مورد تأمل قرار گرفته اند. نتیجه این پژوهش حاکی از آن است که شکست یا افول جریان های اسلامی در افغانستان عمدتاً محصول بحران ها و چالش های ساختاری، فکری و محیطی است که این جریان ها نتوانستند راه حل های معقولی برای آن ها ارائه نمایند. ماهیت فرقه ای، ساخت کاریزمایی و فقر تفکر از جمله محدودیت هایی است که زمینة افول اسلام گرایان را فراهم نمودند. وابستگی خارجی و تغییر موضع غرب در قبال اسلام گرایان دیگر عواملی بوده اند که بحران جریان های اسلامی افغانستان را تشدید نموده و این جریان ها را با چالش های اساسی مواجه ساخته اند. چشم انداز آینده اسلام گرایی در افغانستان تا حد زیادی به حل بحران ها و چالش های مذکور بستگی دارد.

۱۴۵.

راهبرد فرهنگی آمریکا و انجوها در افغانستان

نویسنده: یوسف عارفی

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلید واژه ها: فرهنگ جامعه راهبرد انتقال فرهنگی اشاعه فرهنگی و تغییرات فرهنگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه خاورمیانه

تعداد بازدید : ۷۴۳ تعداد دانلود : ۳۹۹

از پدیده های ملموس و بسیار آشکاری که بعد از تغییر نظام سیاسی، و بیش از یک دهه حضور امریکا و انجوها در افغانستان مشاهده می شود تغییرات فراگیر و بسیار عمیق فرهنگی است. این تغییرات، در مواردی به حدی عمیق و گسترده است که اگر ثمره ی یک جریان هدایت شده و اقدامات عمدی و برنامه ریزی شده دانسته شود واقع بینانه تر می نماید تا تغییرات معمول و متعارف. از همین رو، پرسش از استراتژی و راهبردی که چنین نتیجه ای داده، و به این سر انجام منتهی شده، اولین چیزی است که در مواجهه عالمانه و پرسش گرانه با این تغییرات، به ذهن می آید. این نوشته با هدف پاسخ گوی به چنین پرسشی تکوین یافته، و با بررسی و تحلیل اسناد موجود در این زمینه، به این نتیجه رسیده است که دو نوع راهبرد فرهنگی مستقیم و غیر مستقیم برای امریکا و انجوها در افغانستان قابل ردیابی است و حضور پر تعداد انجوهای بین المللی در افغانستان در واقع یک قالب فریبنده برای راهبرد فرهنگی غیر مستقیم امریکا است از این رو، می توان گفت که تغییرات موجود آبش خور ارادی و برنامه ریزی شده دارد، نه خود به خودی و غیر ارادی و در پی اقدامات مشخصی که از آن ها به راهبرد فرهنگی امریکا و انجوها تعبیر شده، اتفاق افتاده است.

۱۴۶.

نقش اسلام هراسی در افزایش گرایش به اسلام در اروپا وآمریکا

نویسنده: نورالدین اکبری کریم آبادی

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: اسلام آمریکا رسانه ها اروپا اسلام هراسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۸۰ تعداد دانلود : ۶۰۵۳

اوضاع و احوال دنیای امروز حاکی از آن است که تمام قوای جهانی برای مبارزه با اسلام بسیج شده اند. استعمار با لشکرکشی نظامی، رسانه ها با اشاعه ی اسلام هراسی، گروه های متعصب صلیبی- یهودی با توهین به مقدسات اسلامی، مبشرین مسیحی با ترویج مسیحیت تحریف شده و... همه و همه عملاً در جبهه مبارزه علیه اسلام قرار دارند و با تمام نیرو و استفاده از تمام ابزارها در جهت تضعیف مسلمانان گوشه و کنار جهان تلاش می کنند. اما با وجود همه این تلاش ها دین اسلام امروزه سریع ترین رشد را در میان همة ادیان در آمریکا، اروپا، آفریقا و برخی نواحی دیگر جهان داشته است. به طوری که این دین، در حال حاضر دومین دین از نظر عدة پیروان در اروپا و آمریکاست. مقاله حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سئوال است که با وجود این تلاش ها و اقدامات بیشمار در جهت اسلام هراسی چرا و چگونه گرایش به اسلام در اروپا و آمریکا افزایش یافته است؟ برای پاسخ دادن به سئوال فوق، در این مقاله تلاش می شودتا با تکیه بر روش های کیفی و تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های استخراج شده از متون، نشریات و سایت های اینترنتی، ضمن تشریح ریشه ها و عوامل اسلام هراسی، موضوعاتی ازجمله، تاثیر معکوس تبلیغات منفی غرب علیه اسلام، تحریک غیر مسلمان ها برای مطالعه در مورد اسلام، افزایش تعداد مساجد و مراکز تبلیغی – اسلامی و رواج ایده شکل گیری اروپای مسلمان به عنوان بخشی از پیامدهای اسلام هراسی که موجب افزایش گرایش به اسلام شده است، بررسی شود.

۱۴۷.

تحلیل قدرت نرم بریتانیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید جلال دهقانی فیروزآبادی مهدی ذوالفقاری

منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱

کلید واژه ها: فرهنگ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دیپلماسی قدرت نرم بریتانیا

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه اتحادیه اروپا و اروپای شرقی

تعداد بازدید : ۱۳۳۵ تعداد دانلود : ۳۴۲۵

۱۴۸.

چالش های فرا منطقه ای فراروی مسلمانان آسیای مرکزی

نویسنده: نصرالله حسین زاده

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: اسرائیل آمریکا آسیای مرکزی ازبکستان تاجیکستان قرقیزستان قزاقستان ترکمنستان و ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه آسیای مرکزی و قفقاز (اوراسیا)

تعداد بازدید : ۱۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۰۹۱

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال کشورهای مسلمان منطقه و خلأ حضور قدرت شرق و موج اسلام خواهی در میان مردم و ترس از ایجاد اسلام انقلابی موجب حضور جدی دو قدرت غربی اسلام ستیز در منطقه شده است که عمدتا در راستای مهار اسلام گرایی، مهار جمهوری اسلامی، مهار و تضعیف روسیه و حفظ منافع راهبردی نظامی اقتصادی و جلوگیری از حمایت نخبگان سیاسی و فرهنگی این منطقه از انتفاضه فلسطین و کنترل و مدیریت پروژه پان ترکیسم وارد منطقه شده اند و با این اهداف روابط بسیار تنگاتنگی با سران لائیک کشور های مسلمان منطقه برقرار کرده اند و تا حدود زیادی به اهداف کلان خود دست یافتند.

۱۴۹.

آسیب شناسی نقش شیعیان در پاکستان؛ با تاکید بر حزب مجلس وحدت مسلمین

نویسنده: اسماعیل باقری

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: پاکستان شیعیان فرقه گرایی حزب مجلس وحدت مسلمین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه آسیای جنوب و جنوب غربی

تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۹۳۱

تحولات سیاسی پاکستان، همواره متاثر از ساختارها و کارگزاران بوده است، ساختارها سیاسی – اجتماعی داخلی و ساختارهای خارجی از یکسو و کارگزاران و کنشگران سیاسی - مذهبی حوزه پاکستان از سوی دیگر، بر روند تحولات و رخدادهای این کشور اثرگذار بوده است. به این معنی که تحولات پاکستان برآمده از ساختارها و کارگزارانی است که برهمدیگر تاثیرات متقابلی دارند و گاه این ساختارها (حکومت و نظام سیاسی پاکستان، جغرافیای سیاسی - جمعیتی، نوع مذهب و ...) به همراه کارگزاران (بازیگران داخلی، ارتش، احزاب قدرتمند و بازیگران خارجی)، می توانند بر فرایندهای سیاسی گروه های حزبی - سیاسی نظیر شیعیان و مشخصا حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان تاثیرگذار باشند. در مقاله حاضر، مطرح شده است که گرچه شیعیان همواره نقش تعیین کننده ای در مناقشات و رقابت های سیاسی دولتمردان و سیاستمداران ایفا نموده اند، اما حاکمان پاکستان به تناسب سعی کرده اند از نقش شیعیان در استحکام قدرت و حکومت خود استفاده نمایند. به این معنی که از شیعیان در ساختار قدرت پاکستان، به عنوان ابزاری برای ائتلاف و بهره برداری دیگر احزاب سیاسی استفاده شده است و کشتار شیعیان به نوعی حاصل بی اعتنایی دولت پاکستان به گروه های افراطی و تروریستی نظیر (لشکر طیبه و سپاه صحابه و جهنگوی)در این کشور است و به نوعی به نظر می رسد یک اراده سیاسی فرامنطقه ای برای فرقه گرایی و ایجاد تضاد بین شیعه و سنی در پاکستان وجود دارد. در این مقاله ضمن اشاره به جایگاه شیعیان پاکستان به برخی قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای موثر بر ضدیت با شیعیان نیز اشاره شده است.

۱۵۰.

نگاهی برساخت گرایانه به روابط گازی روسیه و اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهناز گودرزی حسین مفیدی احمدی

منبع: راهبرد سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷۳

کلید واژه ها: روسیه اتحادیه اروپا برساخت گرایی بازار گاز عدم قطعیت راهبردی عدم قطعیت تحلیلی امنیت انرژی، کمبود حاکمیت منابع

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۴۲۳

روابط گازی روسیه و اتحادیه اروپا به عنوان تولید کننده و مصرف کننده عمده گاز طبیعی جهان درون ساختارهای ثابت شده انرژی امنیتی شده و کمبود تحلیل می شود. انرژی امنیتی شده، حاصل موقعیت های عدم قطعیتی است که در تعاملات انرژی دوجانبه روسیه و اتحادیه اروپا به وفور یافت می شود و کمبود نیز برسازنده گفتمان های حاکمیت دائم بر منابع و بازار رقابتی است. در چارچوب این ساختارهاست که گفتمان های انرژی اتحادیه اروپا یعنی گفتمان های امنیت عرضه، بازار، پایداری محیط زیست و مسئولیت اجتماعی همراه گفتمان های انرژی روسیه یعنی گفتمان های امنیت تقاضا، حاکمیت منابع، پایداری و مسئولیت اجتماعی اهمیت می یابد

۱۵۱.

سیاست روسیه قبل و بعد از تحولات اسلامی در منطقه خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد سهرابی

منبع: راهبرد سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۱

کلید واژه ها: روسیه منطقه خاورمیانه تحولات اسلامی موازنه قوای نرم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۷۸ تعداد دانلود : ۷۳۴

وقوع تحولات در شمال افریقا و تسری آن به خاورمیانه سبب شد تا بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای، رویکردها و سیاست های متفاوتی را نسبت به قبل در این منطقه اتخاذ کنند. روسیه، به عنوان یکی از بازیگران فرامنطقه ای حاضر در منطقه خاورمیانه که تاریخچه حضور آن به دوره تزارها بازمی گردد، در جریان این خیزش ها، رویکرد خود را نسبت به این منطقه تغییر داده و در هر یک از کشورهای قیام کرده با توجه به منافع و ابزار خود، سیاستی متفاوت را اتخاذ نموده است. این مقاله به دنبال آن است تا با ارائه چارچوبی نظری، رویکردهای روسیه را نسبت به تحولات اسلامی تبیین نماید. بر این اساس پرسش اصلی مقاله این است که وقوع تحولات اسلامی در منطقه خاورمیانه بر سیاست روسیه در این منطقه چه تأثیری داشته است؟ یافته های مقاله حاکی از آن است که خیزش های مردمی در منطقه خاورمیانه با عنوان \""تحولات عربی\"" موجب شد تا روسیه ابتدا سیاست همراهی با این انقلاب ها را در قالب همکاری با غرب در پیش گیرد، اما در ادامه، به دلیل نگرانی از افزایش حضور امریکا در منطقه و تسری این جریان به منطقه اوراسیا، سیاست تقابل با این جریان ها و حمایت از دولت های حاکم را در قالب تقابل با غرب دنبال نماید. پژوهش حاضر رویکرد روسیه را نسبت به خیزش های مردمی و وقوع تحولات در منطقه خاورمیانه تبیین نموده است

۱۵۲.

نگاهی به پیشینه جنبش اسلامی در لبنان مطالعه موردی: الجماعة الإسلامیة فی لبنان (اخوان المسلمین لبنان)

نویسنده: جمال الدین ناصری

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۳

کلید واژه ها: لبنان اخوان المسلمین (الإخوان المسلمون، الإخوان) الجماعة الإسلامیة فی لبنان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۶۳

موضوع این مقاله بررسی و گزارش پیشینه حرکت اسلامی در لبنان است. در این نوشته ابتدا به اختصار تاریخ سیاسی لبنان، وضعیت اجتماعی و نقش احزاب فعال در حکومت لبنان مورد بحث قرار می گیرد. سپس فرآیند ظهور اخوان المسلمین در لبنان و چگونگی فعالیت این نهاد در طول بیش از پنجاه سال گذشته بررسی می گردد و نیز توصیفی مبتنی بر واقعیت تاریخی از نقش اخوانی ها در این کشور، برای خواننده ارائه می شود. حزب الجماعة الإسلامیة بزرگترین تشکل رسمی اخوان المسلمین در لبنان بوده که با تمرکز و تشریح اهداف، ساختار و چارچوب این حزب، گوشه ای از فعالیت های الجماعة الإسلامیة در حوزه های سیاسی و رسانه ای بسط داده می شود. الجماعة یکی از باسابقه ترین و پرنفوذترین احزاب اسلامی این کشور است که در طول نیم قرن گذشته یکی از بازیگران فعال عرصه سیاسی لبنان بوده است. کارنامه این حزب مجموعه ای از کامیابی ها، شکست ها، موفقیت ها و افت و خیزها را به ما نشان می دهد. این مقاله سعی می کند تا نمایی از این کارنامه تا سال های اخیر را بازگو نماید.

۱۵۳.

تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر کشور مصر

نویسنده: راضیه قاسمی

منبع: فرهنگ پژوهش تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸ ویژه علوم سیاسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۷۲ تعداد دانلود : ۱۱۲۸

۱۵۴.

تاثیرات بیداری اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا بر امنیت ملی ج.ا.ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مصطفی محمدی

منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۴۵ تعداد دانلود : ۶۹۰

۱۵۵.

بیداری اسلامی ملتهای مسلمان و تغییر رژیم درکشورهای عربی

نویسنده: کاکا شمشادی

منبع: حبل المتین سال سوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۰۹ تعداد دانلود : ۴۹۶

این مقاله، از منظر تاریخی و جامعه شناختی به تبیین عوامل و زمینه های تغییر رژیم در جوامع عربی خاورمیانه در جریان تحولات بیداری اسلامی می پردازد. پرسش این است که تحول این جوامع که با عنوان بیداری مردم مسلمان خاورمیانه از آن یاد می شود، تحت تأثیر کدام عوامل و زمینه ها شکل گرفته است. نویسنده، این عوامل و زمینه ها را به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم کرده و آنها را شامل تداوم چند دهه حکومتهای نادرست، انحصار قدرت و ثروت، تحول فکری فرهنگی ملت عرب، کسری دموکراسی در کشورهای عربی، دخالت قدرتهای بزرگ در پوشش همکاری، سیاست خارجی صلح جویانه در قبال رژیم صهیونیستی و انقلاب اسلامی مردم ایران دانست.

۱۵۶.

جایگاه سیاسی جمهوری اسلامی ایران در فضای بین الاذهانی و پسا انقلابی خاورمیانه عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالله مرادی

منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۹۰ تعداد دانلود : ۸۵۴

۱۵۷.

رژیم صهیونیستی؛ تعامل یا تقابل؟ بررسی مستندات فقهی دیدگاه امام موسی صدر در رابطه با تعامل با رژیم صهیونیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین آجورلو سید روح الله حاج زرگرباشی سید احسان رفیعی علوی

منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۸۷ تعداد دانلود : ۵۰۸

۱۵۸.

بازخوانی هویت دولت اسلامی در عراق و شام (داعش): فهم زمینه های فکری و سیاسی اجتماعی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: علی اشرف نظری عبدالعظیم السمیری

منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال هفدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۶۸

کلید واژه ها: اسلام تروریسم جهاد خشونت دولت اسلامی عراق و شام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه خاورمیانه

تعداد بازدید : ۲۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۰۰

پیکارجویان سلفی- تکفیری دولت اسلامی عراق و شام (داعش) که پس از 29 ژوئن 2014 میلادی. به «خلافت اسلامی» تغییر نام دادند، گروهی از تروریست های بین المللی اند که با زمینه های متفاوت جغرافیایی از کشورهای مختلف عربی، آسیایی، اروپایی و افریقایی گرد هم آمده اند. هدف اساسی داعش، احیای حکومت اسلامی و تسلط بر همه مناطق حیاتی و حکم بر مبنای دین با همه اصول و مؤسسات لازم می باشد. اندیشه برتر داعش، تفکر «جهاد تنها راه حل» و به دست گرفتن سلاح برای مواجهه با نظام ها (لیبرال، لائیک، بعث و هر آنچه غیراسلامی است) است. هدف ابتدایی رزمندگان داعش احیای حکم اسلام و تسلط بر همه مناطق حیاتی و اجرای احکام اسلام با همه قواعد و سیستم های آن می باشد. داعش بر همین مبنا، قرائتی خاص و سنتی-ایدئولوژیک از دین اسلام است و می کوشد به راهبردهایی تروریستی تکیه کند و با استناد به اصول عقایدی و تاریخی، اعمال خشونت بار خود را توجیه کند. مسئله داعشِ متأثر از تحولات داخلی عراق و سوریه و شکنندگی ساختارهای نظامی و سیاسی در این دو کشور، ناکارآمدی نیروهای نظامی در برخورد با حرکت های چریکی و جنگ های نامنظم، هراس عمومی و آشفتگی عمیق مدنی و مهم تر از همه دستیابی داعش به منابع مالی جدید و اعمال کنترل بر مناطق و مراکز حیاتی موجب شده است معمای تروریسم به یک شوک بزرگ و حتی به صورت محتمل به یک فاجعه بین المللی مبدل شود. پرسش اساسی نوشتار حاضر این است که زمینه های فکری و عملی شکل گیری داعش در تفکر اسلامی کدام اند و اختلافات و تمایزات تفکر اصیل اسلامی و تفکر داعش چیست؟ فرضیه اصلی نیز چنین است: ساختار فکری و عملی داعش، مبتنی بر قرائتی تجهیزی و ایدئولوژیک از اسلام است که دارای ریشه های تاریخی و عقیدتی، منابع مادی- انسانی و آگاهی گسترده از عوامل جغرافیایی- سیاسی است و به دنبال بهره گیری از راهبرد دولت سازی می باشد. در این پژوهش، ریشه های شکل گیری داعش، بنیان های فکری- اسلامی داعش، ساختار سازمانی داعش و مؤسسات آن، موقعیت آن در نقشه سیاسی اهل سنت، نحوة سازماندهی و رابطه آن با القاعده بررسی می شود.

۱۵۹.

کتابخانه های مسلمانان در هند؛ از رونق تا افول

نویسنده: محسن محمدی مرتضی اشرافی

منبع: پژوهش های منطقه ای دوره جدید زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۴

کلید واژه ها: هندوستان مسلمانان کتابخانه دکن گورکانیان اوده استعمار انگلیس

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای شبه قاره هند

تعداد بازدید : ۸۷۷ تعداد دانلود : ۷۵۲

یکی از نمودهای گذشته علمی غنی و پربار مسلمانان در هند، مراکز و نهادهای علمی مانند کتابخانه هاست که نشانگر حیات علمی یک کشور هستند. در تاریخ مسلمانان هند با کتابخانه های معتبری مانند نواب روهیله، ممتاز العلما، ناصریه، مدرسه الواعظین، راجه محمودآباد و رضا آشنا می شویم که کتب بسیار نفیس و ذی قیمتی را در خود جا داده بودند. از مهم ترین عوامل رونق کتابخانه های مسلمانان در هندوستان حکومت های مسلمان بودند. حاکمان مسلمان علاوه بر این که خود اهل علم بودند, عالمان و هنرمندان را نیز گرامی می-داشتند که آثار آن در مهاجرت علما به هند و تاسیس مراکز علمی مانند انواع کتابخانه ها مشاهده می شود. ولی این رونق با پایان حکومت های مسلمان در هند و سیطره استعمار انگلیس به پایان رسید و استعمارگران نه تنها سرمایه های اقتصادی و سیاسی هندوستان را به غارت بردند بلکه سرمایه های علمی و فرهنگی آن را نیز به کتابخانه ها و موزه های اروپا بردند. در این بین فقط تلاش های فردی علمای دلسوز بود که بخشی از این سرمایه را حفظ کرد و مانع از تاراج کل این سرمایه شد.

۱۶۰.

بررسی تأثیرات سلفی گری تکفیری بر بیداری اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمد ستوده سید مهدی علیزاده موسوی

منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال هفدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۶۵

کلید واژه ها: جهان اسلام سلفی گری تکفیری تأثیرات سلفیه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۸۵ تعداد دانلود : ۸۷۱

جریان سلفیه تأثیرات و پیامدهای عمیقی در دو حوزه افکار و رفتار برای جهان اسلام به همراه داشته است. در میان جریان های مختلف سلفی، جریان تکفیری بیش از سایرین با شیعه و سایر مذاهب اسلامی دشمنی می کند و اکنون نیز توانسته است به مدد حمایت های خارجی و جذب افراطیون در جهان اسلام به اهدافی نیز دست یابد. در این مقاله با بهره برداری از نظریه پخش، تأثیرات سلفیه تکفیری بر بیداری اسلامی بررسی شده است. سلفیه تکفیری در حوزه افکار سبب گسترش قرائت سلفی از بیداری اسلامی، گسترش فرهنگ تکفیر و رادیکالیزم، تغییر کانون علمی به کانون جاهلیت ، گسترش موج اسلام هراسی و اسلام ستیزی، گسترش موج شیعه هراسی و شیعه ستیزی و ترویج نظریة احیای خلافت شده است و در حوزه رفتار نیز موجب رشد خشونت گرایی، ورود نیروهای خارجی به جهان اسلام، تضعیف اسرائیل ستیزی در جهان اسلام و پیدایش چالش های فزاینده فرا روی بیداری اسلامی گردیده است.

درخت حوزه‌های تخصصی