آموزش مهندسی ایران

آموزش مهندسی ایران

آموزش مهندسی ایران سال 17 زمستان 1394 شماره 68

مقالات

۱.

بررسی ادراک دانشجویان فنی مهندسی از کیفیت تدریس و تأثیر آن بر انتخاب رویکرد یادگیری (مطالعه موردی: دانشگاه تهران)

تعداد بازدید : 718 تعداد دانلود : 815
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر ادراک دانشجویان فنی مهندسی از کیفیت تدریس بر انتخاب رویکرد یادگیری است. به این منظوراز بین تمام دانشجویان دانشکده های فنی دانشگاه تهران نمونه350نفر(200 مرد و 150 زن) به روش تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس 36 پرسشی ادراک از کیفیت تدریس (تیلور و فیشر و فریزر، 1996) و همچنین  فرم کوتاه رویکردها و مهارتهای مطالعه و یادگیری (انتویسل و رامسدن، 2000) پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل نتایج از آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان بهره برده شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها در آزمون همبستگی نشان داد که رابطه مؤلفه های ارتباط فردی، تفکر تأملی، تعامل کلاسی با یادگیری عمیق و یادگیری راهبردی مثبت و معنادار اما با یادگیری سطحی منفی و معنادار است. رابطه حمایت و رهبری با یادگیری عمیق مثبت اما با یادگیری راهبردی منفی و معنادار است. همدلی نیز رابطه منفی و معناداری با یادگیری سطحی دارد. همچنین نتیجه آزمون رگرسیون همزمان نشان داد که مؤلفه های ادراک از کیفیت تدریس به ترتیب 27 ، 34 و 21 درصد از واریانس رویکردهای یادگیری عمیق، راهبردی، و سطحی را تبیین می کند.
۲.

استفاده از بسته نرم افزاری در آموزش درس کنترل خودکار

تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 240
امروزه کاربرد مهندسی کنترل مخصوص به دسته ای خاص از رشته ها نیست و گستره وسیعی از مسائل روزمره را دربرمی گیرد. بنابراین درس کنترل خودکار به عنوان یک درس سه واحدی در بسیاری از رشته های مهندسی ارائه می شود. دسترسی نداشتن به اهداف آموزشی درس کنترل خودکار علاوه بر زیانهای کوتاه مدت آموزشی مذکور، باعث کاهش توانایی دانش آموختگان در بازار کار خواهد شد. در این مقاله روشی نوین بر مبنای نرم افزار متلب برای ارتقای کیفیت برنامه آموزشی درس کنترل خودکار ارائه شده است. ازآنجاکه دانشجویان تمایل زیادی به استفاده از محیط برنامه نویسی متنی ندارند، بسته نرم افزاری مذکور محیطی گرافیکی دارد. برای بررسی میزان تأثیر نرم افزار بر روی کیفیت آموزش درس کنترل خودکار از روش توصیفی  پیمایشی  استفاده شده است. نتایج این پژوهش بیانگر تأثیر قابل توجه پیاده سازی این روش در راستای افزایش کیفیت آموزشی درس کنترل خودکار در رشته های مهندسی است.
۳.

سند راهبردی آموزش معماری دوره دکتری

تعداد بازدید : 668 تعداد دانلود : 943
تاریخ تأسیس نخستین دوره دکتری معماری در ایران به سه دهه نمی رسد. این دوره، که نخست در یک دانشکده و با چند دانشجو آغاز شد، امروز با دهها دانشکده و مؤسسه دولتی و خصوصی آموزش عالی صدها دانش آموخته دکتری معماری در سال به وضعی انفجاری رسیده است. محصولات این دوره ها، چه دانش آموختگان و چه رساله های ایشان، متأسفانه موجب تحول متوقع نشده اند و در صورت ادامه رشد کمّی، این دوره ها خود به معضلی تبدیل خواهد شد. هدف از این نوشتار بررسی معضلات ماهوی و علمی و مدیریتی دوره های دکتری معماری و سپس پیشنهاد راههایی به مسئولان و استادان دوره های دکتری معماری برای بهسازی این دوره ها در جهت تنظیم آنها برای خدمت بیشتر به علم و حرفه معماری و محیط مصنوع در کشور است. این نوشتار در پنج فصل تنظیم شده است:  مروری بر آسیبهای وضع کنونی دوره دکتری معماری، چیستی، محصول، زمینه ها و انواع تحقیق، و آداب تحقیق.
۴.

اعتباربخشی و نقش آن در فرایند تضمین کیفیت در آموزش مهندسی

نویسنده:
تعداد بازدید : 899 تعداد دانلود : 576
  هدف اصلی این پژوهش واکاوی نقش اعتباربخشی در فرایند تضمین کیفیت در آموزش مهندسی است. اعتباربخشی برنامه های دانشگاهی فرایندی است که مجموعه های حرفه ای به منظور بررسی وجود برخی معیارهای بین المللی در آنها انجام می دهند. این فرایند حفظ و تداوم استانداردها، هماهنگی میان مؤسسات گوناگون علمی و معیارهای یکسان درباره نتایح یادگیری و تربیت دانش آموختگان با استانداردهای بالای مهارتی را تضمین می کند. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی است و پس از بررسی تاریخچه پیدایش برنامه های تضمین کیفیت بیرونی و انواع مختلف آنها، موضوع اعتباربخشی و نقش آن در کیفیت آموزش عالی و به طور ویژه آموزش مهندسی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان دادند که برنامه های تضمین کیفیت، کانون توجه خود را از محتوای برنامه ها به یادگیری دانشجویان و از مقیاسهای برونداد به پیامد تغییر داده اند. همچنین اعتباربخشی بر ارزشهای اساسی نظیر مأموریت، استقلال و آزادی دانشگاهی مؤسسات آموزش عالی مبتنی است و به تضمین کیفیت آستانه ای و بهبود آن منجر می شود و منبعی قابل اعتماد از کیفیت برای دانشجویان و جامعه به شمار می رود. بررسی اعتباربخشی در آموزش مهندسی نیز نشان داد که این فرایند بر استانداردهایی چون معیارهای دانشگاهی و مؤسسه ای و اخلاق مهندسی استوار است. در این میان، معیارهایی مانند دانشجویان، هدفهای آموزشی، بروندادهای مورد انتظار از دانشجویان، بهبود مداوم، برنامه درسی، اعضای هیئت علمی، امکانات و تسهیلات، حمایت مؤسسه ای، رهبری اخلاقی، اخلاق مشهود و رفتار اخلاقی، جایگاه ویژه ای در برنامه های اعتباربخشی و تضمین کیفیت آموزش مهندسی دارند.
۵.

بررسی رابطه بین میزان انواع تعامل دانشجویان گروه فنی مهندسی مؤسسه آموزش عالی مهر البرز با عملکرد تحصیلی

تعداد بازدید : 449 تعداد دانلود : 330
هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه بین میزان انواع تعامل دانشجویان گروه فنی مهندسی مؤسسه آموزش عالی مهر البرز با عملکرد تحصیلی آنها است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشجویان زن و مرد دانشکده فنی مهندسی این دانشگاه و روش نمونه گیری به روش نمونه گیری تصادفی ساده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته است که روایی آن را استادان و خبرگان یادگیری الکترونیکی تأیید کرده اند و پایایی آن به وسیله آلفای کرانباخ تأیید شده است، همچنین معدل دانشجویان به عنوان شاخص عملکرد تحصیلی در نظر گرفته شد. برای تحلیل داده ها از آزمونهای T دو گروه مستقل و همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است.نتایج مربوط به بررسی پرسشهای پژوهش نشان داد که میانگین به دست آمده برای انواع تعامل در دوره های یادگیری الکترونیکی مهر البرز 94/2 بود، که نشان دهنده این است که انواع تعامل در این دانشگاه در سطح نسبتاً مطلوب قرار دارد، هم چنین بین تمام مؤلفه ها ی تعامل و عملکرد تحصیلی همبستگی مثبت و معناداری در سطح 05/0 وجود داشت؛ ضریب همبستگی تعامل دانشجو با محتوا و عملکرد تحصیلی 31/0، تعامل دانشجو با دانشجو 48/0، تعامل دانشجو با استاد 51/0، و تعامل دانشجو با دستیار 31/0 بود. مؤلفه هایی که بیشترین توان پیش بینی عملکرد تحصیلی را داشت تعامل دانشجو با استاد و تعامل دانشجو با دانشجو بود، علاوه بر آن بین میزان انواع مؤلفه های تعامل با اشتغال و جنسیت تفاوت معناداری وجود ندارد و فقط در مؤلفه تعامل دانشجو محتوا و دانشجو دستیار آموزشی با تجربه فنّاوری اطلاعات تفاوت معناداری وجود دارد؛ به عبارت دیگر، دانشجویانی که از تجربه فنّاوری اطلاعات برخوردارند می توانند تعامل بیشتری با محتوا و دستیار آموزشی برقرار کنند.
۶.

بررسی وضعیت رضایت دانشجویان تحصیلات تکمیلی از کیفیت خدمات دانشگاههای دولتی شهر تهران

تعداد بازدید : 822 تعداد دانلود : 298
تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت رضایت دانشجویان تحصیلات تکمیلی از کیفیت خدمات دانشگاههای دولتی شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق توصیفی پیمایشی است و جامعه آماری شامل تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای دولتی شهر تهران است. نمونه آماری تحقیق، 384 دانشجو از دانشگاههای تربیت معلم، تربیت مدرس، شهید بهشتی، تهران، صنعتی امیرکبیر و صنعتی خواجه نصیر است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و در نهایت 361 نفر در تحقیق حاضر مشارکت داشتند، که به وسیله پرسش نامه محقق ساخته 48 گویه ای، مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش مؤلفه های اصلی(pc) ، چهار عامل را با ارزش بالاتر از 1 نشان می دهد؛ عامل اول: خدمات آموزشی؛ عامل دوم: خدمات رفاهی؛ عامل سوم: خدمات اداری و عامل چهارم: خدمات پژوهشی. این عوامل با استفاده از آزمون t تک نمونه ای مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهند رضایت از کیفیت خدمات دانشگاه (خدمات آموزشی، پژوهشی، خدمات رفاهی، و اداری) به شکل معناداری پایین تر از حد متوسط است. به نظر می رسد باتوجه به اینکه هدف آموزش عالی پیشرفت دانش به منظور ایجاد جامعه ای بهتر است، دانشگاهها باید بیش از پیش پاسخ گوی نیازهای متقاضیان و استفاده کنندگان از خدمات خود باشند.
۷.

تحلیلی بر شباهتها و تفاوتهای محتوای آموزشی (دانش) شهرسازی در ایران با سایر کشورها با تأکید بر مقطع کارشناسی

تعداد بازدید : 946
آموزش شهرسازی شامل سه مؤلفه اصلی است: دانش، مهارتها، و ارزشها. تأکید تحقیق حاضر بر ارزیابی دانش شهرسازی با مقایسه سرفصل درسی مقطع کارشناسی شهرسازی در ایران با 10 دانشگاه برتر در کشورهای مختلف است. در این مقاله ابتدا دانش موردنیاز برای آموزش در رشته شهرسازی معرفی شده است و سپس سطح اهمیت هر درس در ایران با اهمیت درس در سطح جهان مقایسه شده است. برای تعیین اهمیت هر درس در ایران از روش نظرسنجی استفاده شده و 312 پرسش نامه را سه گروه از دانشجویان، دانش آموختگان، و استادان رشته شهرسازی تکمیل کرده اند. برای تعیین سطح اهمیت هر درس در مقیاس جهانی با استفاده از جستو جوی اینترنتی و مراجعه به وبگاه 10 دانشگاه مختلف مشخص شده که هر درس در چند دانشگاه تدریس می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که دروس اساسی مستخرج از مبانی نظری عمدتاً در دانشگاههای جهان تدریس می شود. عمده این دروس در سرفصل درسی مقطع کارشناسی شهرسازی در ایران نیز وجود دارد. دو تفاوت عمده تأکید بر درس محیط زیست و مباحث اجتماعی است که در ایران اهمیت کمتری دارد، درصورتی که در همه دانشگاههای بررسی شده تدریس می شود که این تفاوت می تواند از غلبه نگاه فنی در ایران در مقابل نگاه اجتماعی وزیست محیطی در سطح جهانی ناشی شود.
۸.

استفاده از چراغهای روغنی بنوموسی برای کمک به تدریس و تفهیم کنترل خودکار (چراغ روغنی با فتیله خود تنظیم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 188 تعداد دانلود : 156
یکی از مباحث مهم حوزه مهندسی، سامانه های کنترل خودکار با بازخورد یا بدون آن است. از منظر غالب استادان و دانشجویان این موضوع از مباحث کمابیش جدید و پیشرفته مهندسی محسوب می شود و لذا از حوزه های جوان در تاریخ مهندسی تلقی می شود. در این مقاله نشان داده می شود که ایده کنترل خودکار پیشینه دیرینه ای در تاریخ مهندسی دارد و یکی از برجسته ترین مهندسان ایرانی را باید پیش قراول مبحث کنترل خودکار دانست.  با هدف آشناسازی استادان و دانشجویان مهندسی با مبحث کنترل خودکار، مقاله حاضر به معرفی چراغهای روغنی با کنترل خودکار، که در کتاب الحیل بنوموسی تشریح شده است، می پردازد. نخست پیشینه کتاب الحیل و فشرده ویژگیهای علمی آن بیان می شود. سپس اشاره ای به پیشینه کنترل خودکار در تاریخ مهندسی می شود. پس از آن سه چراغ روغنی از چهار چراغ به اختصار معرفی می شود. در انتها و به عنوان نمونه، چراغ روغنی با فتیله خودتنظیم به تفصیل تشریح می شود. در این مقاله پیشنهاد شده است که با استفاده از طرحهای بنوموسی می توان موضوع کنترل خودکار را به دانشجویان بهتر تفهیم کرد و در تدریس از آن بهره گرفت.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۹