درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعه بین المللی پیشرفت سواد خواندن (PIRLS) مطالعه ای تطبیقی در زمینه ""مهارت خواندن"" کودکان است که توسط انجمن بین المللی ارزیابی پیشرفت تحصیلی (IEA) انجام شده است. در این مطالعه، سی و پنج کشور شرکت کننده میزان سواد خواندن را در دانش آموزان دو پایه بالاتر که بیشترین تعداد 9 ساله را در میان خود دارند، مورد ارزیابی قرار دادند. این سن در بیشتر کشورها دانش آموزان پایه چهارم را در بر می گیرد (در ایران نیز پایه چهارم مورد ارزیابی قرار گرفت). مطالعه پرلز 2001 اطلاعاتی تطبیقی را درباره سواد خواندن در میان دانش آموزان پایه چهارم ارایه می دهد. همچنین به مطالعه عوامل مختلفی که با یادگیری سواد خواندن در دانش آموزان مرتبط است، می پردازد. یافته های این مطالعه نشان می دهد که: عملکرد دانش آموزان ایرانی در مقایسه با سایر کشورهای شرکت کننده به طور معناداری پایین تر از میانگین بین المللی (500) است. عملکرد دانش آموزان ایرانی در متون ادبی بهتر از متون اطلاعاتی است. متوسط عملکرد دانش آموزان ایرانی در نمره کل و متون اطلاعاتی شبیه به هم و بهتر از سه کشور کویت، مراکش و بلیز است؛ در متون ادبی وضعیت بهتری را نشان می دهد؛ یعنی، نتایج آن از چهار کشور (آرژانتین، کویت، مراکش، بلیز) بالاتر است. بالاترین عملکرد (به ترتیب) متعلق به کشورهای سوئد، هلند و انگلستان است. در این گزارش، خلاصه ای از یافته های ملی و بین المللی مطالعه پرلز 2001 ارایه می شود و سپس، متغیرهای موثر و عوامل مرتبط با سواد خواندن مورد تحلیل و تفسیر قرار می گیرد.

مریل در انتقاد به روش های سخنرانی در تدریس اعلام کرد که «صرف انتقال اطلاعات ، یادگیری و آموزش نیست». بلکه، آموزش و یادگیری اصولی دارد که زیر بنای آموزش مؤثر است و به « اصول اولیه آموزش مریل» معروف شده است. در پژوهش حاضر تأثیر استفاده از طراحی آموزشی مبتنی بر اصول اولیه آموزش مریل بر میزان یادگیری و یادداری درس زیست شناسی پایه اول دبیرستان بررسی شد. روش پژوهش شبه آزمایشی و طرح پژوهشی استفاده شده پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. فرضیه پژوهش عبارت بود از اینکه طراحی آموزشی مبتنی بر اصول اولیه آموزش مریل بر میزان یادگیری و یادداری دانش آموزان پایه اول متوسطه در درس زیست شناسی مؤثر است. یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS و روش تحلیل کوواریانس (ANCOVA) بررسی شد. یافته ها نشان داد که بین میزان یادگیری و یادداری گروه آزمایش و کنترل در درس زیست شناسی تفاوت معناداری وجود دارد و گروه آزمایش از یادگیری و یادداری بهتری بهره مند است. بنابراین، با استفاده از اصول اولیه آموزش مریل، می توان میزان یادگیری و یادداری دانش آموزان را بهبود بخشید.

هدف این تحقیق مقایسه اثر بخشی آموزش های مراکز پیش دبستانی تحت پوشش بهزیستی و آموزش و پرورش در نوآموزان دختر و پسر با کنترل هوش بود. تحقیق از نوع علّی مقایسه ای و جامعه ی آماری متشکل از نو آموزان مراکز پیش دبستانی تحت پوشش بهزیستی و آموزش و پرورش شهر تبریز بود. نمونه شامل 240 نوآموز (120 پسر و 120 دختر) از 60 مرکز بود که با روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، آزمون هوش ریون برای کودکان، آزمون های مهارت های ریاضی و علوم، مصاحبه ی سازمان یافته ارزش های دینی، پرسشنامه عزت نفس کودکان، مهارت های اجتماعی وایلند، فرم ارزیابی مهارت های حرکتی، قسمت آزمون کلامی هوش وکسلر و نقاشی آدمک گودیناف بود. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با کنترل هوش، بین میانگین نمرات نوآموزان مراکز تحت پوشش بهزیستی و آموزش و پرورش از نظر مهارت های علوم تفاوت معنا داری وجود دارد و میانگین نمرات نوآموزان مراکز بهزیستی بیشتر است. از لحاظ آشنائی با ارزش های دینی، عزت نفس و مهارت های حرکتی بر حسب نوع مراکز تفاوت معنا داری وجود دارد و میانگین نمرات مراکز تحت پوشش آموزش و پرورش بالاتر است. بین عزت نفس و مهارت کلامی دو جنس تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین نمرات دختران بالاتر است. اثر تعاملی جنسیت و نوع مرکز پیش دبستانی روی مهارت های اجتماعی نوآموزان معنا دار است.

در اواخر دهه 70 میلادی، آموزش ریاضی واقعیت مدار (RME) در پاسخ به نهضت ریاضی جدید در امریکا و رویکرد آموزش ریاضی مکانیکی در هلند توسط فرودنتال و همکارانش معرفی شد. بر اساس این رویکرد، برنامه های آموزشی باید فرصتی در اختیار دانش آموزان قرار دهد تا از طریق انجام دادن فعالیت های مناسب، به بازآفرینی ریاضی بپردازند. در سند برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران نیز ملاحظه می شود که در بخش جهت گیری های کلی در سازمان دهی محتوا و آموزشِ حوزه یادگیری ریاضی، بر وجه واقعیت مداری برنامه به طور ضمنی، تأکید شده است. در این مقاله، ضمن معرفی جنبه های مختلف این رویکردِ برنامه ای در آموزش ریاضی، به پژوهشی اشاره می شود که به روش تحلیل محتوا انجام شد و مضمون موردنظر برای تحلیل محتوا، واقعی بودن زمینه های مورد استفاده در کتاب تازه تألیف ریاضیات 1 بود.

ICT ابعاد مطالعاتی متعددی دارد و پیشرفت حرفه ای معلمان در زمینه ICT از مهم ترین ابعاد آن است که بیشتر بر نگرش و اشتیاق معلمان تأکید دارد. اکنون فعالان آموزش و پرورش از تمام امکانات زیرساختی، سازمانی و مالی به منظور ارتقاء دانش مدیران و معلمان استفاده میکنند. در این پژوهش ابعاد ICT(خط مشیها ، تربیت معلم، هزینه و تجهیزات و طرح های ابتکاری) در نظام آموزش و پرورش سه کشور مالزی، انگلستان و آمریکا بر اساس مطالعات انجام شده، با روش تحقیق توصیفی مبتنی بر تجزیه و تحلیل مقایسه ای، مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله پیشرفت حرفه ای معلم مورد بررسی قرار گرفته و یک الگوی کاربردی ارائه شده است. مطالعه گروهی، فردی، اقدام پژوهی و مشورت با همکاران و ناظران از دیدگاه های جدید در ارتقاء مهارت حرفه ای معلمان است. رویکرد جدید صاحب نظران این است که در تربیت معلمان باید بر بعد آموزش تأکید شود نه بعد فنی آن هم چنین عقیده بر این است که استانداردهای فنآوری دانش آموزان، اساس شکل گیری استانداردهای فنآوری معلمان و مدیران آموزشی میباشد. امروزه معلمان نامزد اصلی پیشرفت حرفه ای هستند و پیشرفت حرفه ای به صورت یک فرآیند است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر تکلیف شب برپیشرفت تحصیلیدرس ریاضی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان ارومیه بود. روش پژوهش حاضر از نوع مطالعات شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان ارومیه طی سال تحصیلی 94-1393 تشکیل می دادند. از این جامعه نمونه ای به حجم 60 دانش آموز در قالب سه گروه آزمایش و 1 گروه کنترل (در هر گروه 15 دانش آموز) به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب و مقیاس ماتریس های پیش رونده ریون و آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی را تکمیل کردند. اطلاعات گردآوری شده با روش آماری تحلیل کوواریانس تک متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که هر سه نوع تکالیف تمرینی، آماده سازی و تلفیقی بر پیشرفت ریاضی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی تأثیر دارند، با این وجود، تأثیر تکالیف تلفیقی (تمرینی و آماده سازی) بیشتر از تأثیر تکالیف تمرینی و آماده سازی به تنهایی است و همچنین تأثیر تکالیف آماده سازی نیز به مراتب بیشتر از تأثیر تکلیف تمرینی می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده دبیران و دست اندرکاران امور آموزشی می توانند در کنار تکالیف تمرینی از تکالیف آماده سازی نیز بهره برده و با این کار برونداد مهارتی و آموزشی دانش آموزان را بهبود ببخشند

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر کاربرد نقشه های مفهومی بر درک دانش آموزان رشته ریاضی از توابع مثلثاتی بوده است. بدین منظور در یک مطالعه موردی، درک 13 دانش آموز پایه دوم متوسطه رشته ریاضی در مورد تابع مثلثاتی ارزیابی شد. دانش آموزان به سه گروه هم سطح تقسیم شدند و در ارزیابی، از دو ابزار نقشه مفهومی و آزمون کتبی استفاده شد. برای مقایسه عملکرد دانش آموزان، گروه اول ابتدا نقشه های مفهومی را کامل کردند و سپس به سؤال های آزمون کتبی پاسخ دادند و گروه دوم ابتدا به سؤال های آزمون کتبی پاسخ دادند و پس از آن نقشه های مفهومی را کامل کردند. دانش آموزان گروه سوم نیز فقط به سؤال های آزمون کتبی پاسخ دادند. سپس برای بررسی تأثیر ارزیابی با نقشه های مفهومی بر یادگیری دانش آموزان، از همه آنها خواسته شد به یک سؤال، با عنوان آزمون مجموعی که در مورد تابع مثلثاتی بود، پاسخ دهند. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن بود که نقشه های مفهومی قادرند بدفهمی های دانش آموزان را در مورد تابع مثلثاتی نشان دهند، به گونه ای که تشخیص برخی از این بدفهمی ها تنها با استفاده از آزمون کتبی امکان پذیر نبود. همچنین، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از نقشه های مفهومی به عنوان ابزار ارزیابی، باعث ارتقای یادگیری دانش آموزان می شود. شایان ذکر است که نباید تصور شود نقشه های مفهومی شواهد همه جانبه ای را از درک و فهم دانش آموزان به ما نشان می دهند. در این تحقیق برخی از اشتباه های دانش آموزان در استفاده از رویه ها، مانند حل معادله مثلثاتی و یا رسم یک تابع مثلثاتی، در آزمون کتبی بهتر نشان داده شد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، اثربخشی مدل چرخه یادگیری مبتنی بر رویکرد تدریس اکتشافی بر پیشرفت تحصیلی و نگرش به یادگیری درس علوم دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی می باشد. روش تحقیق از نوع شبه آزمایشی با گروه های نامعادل و از طرح دو گروهی با پیش آزمون- پس آزمون استفاده شد. 34 دانش آموز دختر در دو کلاس مختلف (19 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل) پایه چهارم ابتدایی در شهر کرمانشاه در این پژوهش مشارکت داشتند که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. گروه آزمایش از طریق مدل چرخه یادگیری مبتنی بر رویکرد تدریس اکتشافی و گروه کنترل از طریق روش تدریس سنتی (معمول) آموزش دیدند. مدت دوره آموزش هفت هفته بود. برای تعیین تأثیر روش چرخه یادگیری در مقایسه با روش سنتی از یک آزمون پیشرفت تحصیلی درس علوم شامل 20 سؤال به عنوان پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه کنترل و آزمایش و همچنین مقیاس21 سوألی نگرش به یادگیری درس علوم (اکپینر و همکاران، 2009) به منظور سنجش نگرش یه یادگیری علوم مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحلیل داده های آماری از تحلیل کوواریانس یک متغیری (ANCOVA) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که دانش آموزانی که از طریق مدل چرخه یادگیری مبتنی بر رویکرد تدریس اکتشافی آموزش دیده بودند پیشرفت تحصیلی بالاتری در مقایسه با دانش آموزان آموزش دیده با روش تدریس سنتی داشتند.همچنین یافته ها در این مطالعه نشان داد که دانش آموزانی که از طریق مدل چرخه یادگیری آموزش دیده بودند، نگرش مثبت تری به درس علوم داشتند.

"هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه فعالیتها و ویژگیهای معمول معلم با میزان خلاقیت دانش آموزان سال اول ابتدایی است. روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و گروه نمونه شامل59 معلم و 590 دانش آموز بود که معلمان به روش تصادفی و دانش آموزان در گروه های 10 نفره از میان دانش آموزان کلاس به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، شامل 6 پرسشنامه در زمینه های سنجش خلاقیت دانش آموزان، روشهای تدریس و سوابق معلم است. از روش های آماری، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شده است. نتایج نشان داد که از بین عوامل مختلف معمول در فعالیتها و ویژگیهای معلم بین مدرک تحصیلی پایین، سابقه خدمت کم، سابقه تدریس کم در پایه اول، نگذراندن دوره های آموزشی ضمن خدمت، و تدریس به روش سخنرانی با کاهش میزان خلاقیت دانش آموزان کلاس ، همبستگی معنی داری وجود دارد. در بین این ویژگی ها، گذراندن دوره های آموزش ضمن خدمت در پیش بینی میزان خلاقیت دانش آموزان اولین رتبه را به خود اختصاص داده است. "

هدف این پژوهش، تحلیل ادراک معلمان ابتدایی در خصوص فرصت ها و چالش های تدریس در شبکه آموزشی دانش آموزان (شاد) بود. این مطالعه با استفاده از رویکرد کیفی و طرح پدیدارشناسانه صورت گرفت. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته استفاده شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند، پس از انجام 21 مصاحبه اشباع داده ها حاصل شد. تحلیل عمیق دیدگاه های معلمان، موجب شناسایی و دسته بندی ده فرصت شامل: جبران عقب افتادگی تحصیلی در ایام قرنطینه، افزایش مسئولیت پذیری و درگیری بیشتر اولیا با فرآیند یاددهی-یادگیری دانش آموزان، افزایش سرعت انتقال اطلاعات و ارائه اطلاعات جدید، ایجاد انگیزه در معلمان برای ارتقاء سواد رسانه ای، شناخته شدن معلمان توانمند و خلاق و فراهم شدن زمینه ای برای به اشتراک گذاشتن فایل ها و تجارب معلمان، افزایش مسئولیت پذیری معلمان برای مطالعه بیشتر، جذاب و برانگیزاننده بودن استفاده از آن برای دانش آموزان، علاقه مند کردن دانش آموزان به دانش روز و پژوهش کردن، انعطاف پذیری در ساعت شروع کلاس و حذف ترددهای پرهزینه، پرورش خلاقیت در دانش آموزان برای ارائه تکالیف به شیوه ای نو و نه چالش شامل: عدم دسترسی همه دانش آموزان به فضای مجازی به ویژه در مناطق محروم و ایجاد نابرابری در فرصت آموزش، سنگین بودن هزینه های اینترنت برای خیلی از خانواده ها، کند بودن سرعت اینترنت، دشوار بودن سنجش یادگیری واقعی دانش آموزان و سلب شدن قدرت نظارت از معلم، اعتیاد برخی دانش آموزان به اینترنت و گوشی، استفاده بی جا و بی رویه از مطالب دیگران، عدم وقت گذاری برخی معلمان به امر تدریس و ارزیابی، استفاده از نرم افزار به عنوان ابزار تبلیغات، کاهش انگیزه برخی دانش آموزان نسبت به تحصیل در شیوه جدید تدریس گردید.

هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان تاثیر سه شیوه تدریس (حل مساله، پروژه و سخنرانی) در افزایش کیفیت دوره های آموزش ضمن خدمت دبیران شیمی دوره متوسطه استان اصفهان است. روش تحقیق شبه تجربی و از طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران شیمی دوره متوسطه استان اصفهان (522 نفر) بودند که در تابستان 1387 در دوره های آموزش ضمن خدمت کوتاه مدت شرکت کردند و با روش نمونه گیری تصادفی ساده 120 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش آزمون و پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داد ه های پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها نشان داد که روشهای حل مساله و پروژه بیش از سطح متوسط، ولی روش سخنرانی کمتر از سطح متوسط در افزایش کیفیت دوره های آموزش ضمن خدمت دبیران شیمی دوره متوسطه مؤثر بوده است و به کارگیری روش تدریس سخنرانی تاثیر زیادی در افزایش کیفیت این دوره ها نداشته است. مقایسه نمره پس آزمون در گروههای مورد مطالعه نشان داد که f مشاهده شده در سطح 01/0P معنا دار بوده و تفاوت مشاهده شده بین نمرات پس آزمون گروههای مورد مطالعه پس از تعدیل نمرات پیش آزمون معنا دار بوده و مطابق ضریب اِتا (58 درصد) تفاوت های فردی در گروهها، ناشی از آزمایش بوده است. بررسی میزان تاثیر این روشها در افزایش کیفیت دوره های آموزش ضمن خدمت دبیران علوم پایه با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که f مشاهده شده در خصوص جنسیت و سابقه خدمت در سطح 05/0P معنا دار نبوده است، اما در خصوص مدرک تحصیلی در سطح 05/0P معنا دار بوده است. مقایسه میانگین نمره میزان تاثیر آموزش های ضمن خدمت کوتاه مدت دبیران علوم پایه در ارتباط با مؤلفه های چهارگانه کیفیت (تطابق با استاندارد، تطبیق برای کاربرد، تطبیق با هزینه، تطبیق با آخرین نیاز) با نمره ملاک 3 نشان داد که آموزش ضمن خدمت کوتاه مدت دبیران علوم پایه در سطح متوسط در تطبیق با مؤلفه های کیفیت مؤثر بوده است.

"در مقاله حاضر، هدف آن بوده است که با اتکا بر دیدگاهى تطبیقى، پاسخى براى این پرسش فراهم شود که ارزشیابى آموزشى، طى دو قرن گذشته، چه وضعى داشته و چگونه تکوین یافته است. گرچه ترسیم چگونگى تکوین ارزشیابى آموزشى در ایران بر پایه تحلیل منابع موجود به عمل آمده است؛اما نظریه مدوس، استافل بیم و اسکریون(1988)در شناخت وضع ارزشیابى آموزشى در غرب، مبناى کار قرار گرفته است.تحلیل تاریخى مدوس، استافل بیم و اسکریون(1988)از تحول ارزشیابى آموزشى در غرب، آنان را به این جمع‏بندى رسانده است که ارزشیابى آموزشى، شش دوره را تجربه کرده است و آنان این دوره‏ها را با عناوین دوره‏هاى دگرگونى(1900-1800)، کارایى و آزمون(1930- 1900)، تایلرى(1945-1930)، معصومیت(1957-1946)، بسط(1972-1958)و حرفه‏اى شدن (1983-1973)طبقه‏بندى کرده‏اند. در ایران نیز ارزشیابى آموزشى در تعامل با سایر جوامع بشرى، طى همین دوره‏ها، تحول یافته؛ اما با آنچه در غرب گذشته، همسانى ندارد.تحلیل مدرک موجود نشان مى‏دهد که ارزشیابى آموزشى در ایران از ابتداى قرن نوزدهم میلادى(1179)تا کنون، هفت دوره را گذرانده است و مى‏توان آنها را با عناوین دوره‏هاى بى‏نیازى(1279-1179)، آگاهى(1309-1280)، تلاش رسمى(1324-1310)، دشوارى (1336-1325)، علاقمندى(1351-1337)، اقدام(1370-1352)و امیدوارى(1371 تا کنون)معرفى کرد.شایان ذکر است که این مرحله‏بندى به صورت تطبیقى صورت گرفته است و شک نیست که در یک نگاه تحلیلى، گسترده و نام دوره‏ها متفاوت خواهد شد. "