زبان و ادیبات روسی

ترتیب بر اساس: جدیدترین پربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.

نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۰۰ مورد.

۸۱.

Пацифистские взгляды Л.Н. Толстого(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه یحیی پور Grigoriy Tokarev Valeriyevich

منبع: Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۱۰. ۲۰۱۷ (۲)

کلید واژه ها: Концепт Л.Н. Толстой Война Концептуализация Категоризация

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 941 تعداد دانلود : 979

В статье рассмотрены особенности репрезентации представлений о войне в художественном и публицистическом творчестве Л.Н. Толстого. Концепт «Война» является ключевым для творчества писателя. Описан лексикон, воплощающий данную тему. Для выражения сущности концепта «Война» Л.Н. Толстой использует слова сумасшествие, зло, насилие. Проанализирована эволюция взглядов Л.Н. Толстого на войну. Исследованы особенности тезауруса Л.Н. Толстого в аспекте концептуализации войны. Для творчества Толстого характерно осуждение войны. Однако, если ранний Толстой поддерживал войну народную и освободительную, то поздний считал любую войну проявлением зла, насилия, негативно оценивал деятельность военного, патриотизм. Представлена модель фрагмента концептосферы писателя, в которой война является следствием деятельности институтов власти и государства.

۸۲.

Гамлет и гамлетизм cквозь призму творчества М. Лермонтова и А. Блока(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: Beata Trojanowska

منبع: Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۱۰. ۲۰۱۷ (۲)

کلید واژه ها: Гамлет Гамлетизм М.Лермонтов А. Блок Сравнение Художественные Приемы

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 222 تعداد دانلود : 428

Автор статьи ставит себе цель объяснить универсалии мировой литературы, а именно такие понятия как гамлетизма и персонаж Гамлета в отношении к избранным произведениям русского романтизма, в частности − начала реализма и символизма как выдающегося течения Серебряного века. Объектом сопоставительного анализа становятся произведения Михаила Лермонтова («Демон» и «Маскарад»), избранные поэтические тексты Александра Блока. В статье автор пытается показать функционирование Гамлета и понятие гамлетизма ссылаясь как на самих избранных творцов, их авторский код, так и на общие тенденции усвоения шекспировских универсалий на русской почве, особо в эпоху романтизма, формирования реализма и символизма. В статье показаны художественные трансформации в их представлении, ссылающиеся прежде всего на прием амплификации у Лермонтова и использование ролевой лирики и лирики маски в поэтике Блока. В обоих случаях Гамлет как литературный персонаж и само понятие гамлетизма насыщается дополнительно новым содержанием, часто автобиографического характера, которое особо характерно для Блока.

۸۳.

Прямое и косвенное выражение речевого акта «прощание» в русской культурной среде (بیان مستقیم و غیرمستقیم کنش گفتاری «خداحافظی» در محیط فرهنگی روسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم شفقی

منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۷ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۷. ۲۰۱۶ (۱) "

کلید واژه ها: اجازه آرزو درخواست سپاسگزاری کنش گفتاری «خداحافظی» بیان غیرمستقیم معذرت خواهی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 490

در پژوهش حاضر کنش گفتاری «خداحافظی» در کاربرد مستقیم و غیرمستقیم آن بررسی می شود. این تحقیق بر آن است که کنش گفتاری مستقیم «خداحافظی» در مقایسه با کنش گفتاری غیرمستقیم «خداحافظی» پدیده نادرتری است. این نوع از خداحافظی در محیط های خودمانی و محیط هایی کاربرد دارد که بین دو طرف گفتگو اختلاف وجود دارد. برخلاف آن، کنش گفتاری غیرمستقیم «خداحافظی» تعداد بیشتری از فرمول های خداحافظی را در برمی گیرد و بار معنایی احترام آمیز بیشتری دارد. در این پژوهش مشخص می شود کدام یک از این فرمول ها در موقعیت رسمی و کدام در موقعیت غیررسمی کاربرد دارند و کدام فرمول ها ویژگی تشخیص در شرایط خارج از متن و کدام یک ویژگی تشخیص وابسته به متن را دارا هستند. خداحافظی دارای نقش حفظ ارتباط است و حس ادب و احترام را به مخاطب القا می کند. این نوع احترام به کمک کنش های گفتاری «اجازه»، «سپاسگزاری»، «آرزو»، «معذرت خواهی» بیان می شود. روش تحقیق در این مقاله تحلیل زبانی بیش از ۲۰۰ موقعیت ایجاب کننده استفاده از کنش های گفتاری خداحافظی است.

۸۴.

مقاله به زبان روسی: زمان و مکان ادبی در نمایشنامه «مرغ دریایی» آنتون چخوف و دگرگونی آن ها در نمایشنامه «مرغ دریایی» باریس آکونین ( Художественное время и пространство в пьесе А.П. Чехова «Чайка» и их трансформация в пьесе Б. Акунина Чайка )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یلنا پاولوونا کراسیل نیکووا

منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۸ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۸. ۲۰۱۶ (۲)"

کلید واژه ها: آنتون چخوف باریس آکونین زمان ادبی مکان ادبی دگرگونی ویژگی های زمانی - مکانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 486 تعداد دانلود : 447

مقاله حاضر به بررسی ویژگی های زمانی – مکانی نمایشنامه «مرغ دریایی» آنتون چخوف و دگرگونی آن ها در متن نویسنده معاصر، باریس آکونین- که ادامه نمایشنامه «مرغ دریایی» آنتون چخوف را در بستر پست مدرن به رشته تحریر در آورده- می پردازد. در مقاله به این مسئله اشاره می شود که نوع انعکاس ویژه زمان و مکان در اثر، توسط نویسنده در واقع کلید درک دنیای مصور اوست؛ به این دلیل، تغییر سیستم رمزگذاری متن چخوف توسط آکونین، بار معنایی مضاعفی دارد که تعیین آن، از نقطه نظر تفسیر متن چخوف به زبان عصر جدید اهمیت بسیار دارد. بدین ترتیب، مقایسه دو نمایشنامه، که در چارچوب سنت هنر رئالیست (آنتون چخوف) و ادبیات پست مدرن (باریس آکونین) نوشته شده اند، امکان تعیین ویژگی های مکالمه فرهنگ های گوناگون را در گستره تاریخ رشد و پیشرفت ادبیات فراهم می سازد. در مقاله حاضر، ویژگی های زمانی – مکانی مشترک میان دو نمایشنامه، که بیانگر تسلسل در نمایشنامه نویسی هستند، و ویژگی های زمانی – مکانی متمایز و منحصر به فرد، که نمایانگر نوآوری در ایجاد محور موضوعی اثر نمایشی هستند، تعیین شده اند.

۸۵.

مقاله به زبان روسی: سبک گفتاری قدردانی در زبان روسی ( Речевой жанр благодарность в русском языке )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سوتلانا سرگئی یونا کرایووا

کلید واژه ها: سبک گفتاری قدردانی عمل خیر واکنش در قبال قدردانی شرایط تعامل

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 15 تعداد دانلود : 511

در مقاله حاضر ویژگی های «زبانی - پراگماتیک» و «زبانی – فرهنگی» عملکرد سبک گفتاری قدردانی در زبان روسی و قوانین پدیداری آن ها در شرایط تعامل گفتگویی بررسی شده است. سبک گفتار در واقع مکانیزمی کلیدی است که فعالیت گفتاری انسان را سازماندهی می نماید. هدف روش سیستماتیک بررسی تعامل گفتگویی- که شامل تحلیل سه مرحله انجام سبک گفتاری قدردانی: انگیزه، ابراز قدردانی و واکنش می شود- تعیین ویژگی های گفتار با منشأ فرهنگی و اجتماعی، شرایط پراگماتیک انجام سبک گفتاری مورد بررسی، روش های زبانی عینیت احساس قدردانی و ترکیبات همراه فرازبانی تعامل است. بر اساس نمونه های معاصر و کهن، رسمی و عامیانه، متکلف و ساده، و همچنین اصطلاحی بروز زبانی سبک گفتاری مورد بررسی اثبات می گردد که قدردانی، ترکیبی خشک و خالی نیست؛ بلکه مجموعه ای متنوع از اعمال و فرم های گفتاری با سرمنشأ پراگماتیک است

۸۶.

مقاله به زبان روسی: موضوع «تقدیر» در تعبیرات «قضا و قدری» لرمانتف ( Тема «предопределение» в вариациях лермонтовского Фаталиста )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: تاتیانا الکساندرونا کاشمچوک

کلید واژه ها: آزادی گناه آزمون تقدیر لرمانتف سرنوشت تقدیرگرایی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 788 تعداد دانلود : 308

در مقاله حاضر، مسئله تقدیر، آن گونه که در بخش «قضا و قدری» رمان لرمانتف به تصویر کشیده شده، بررسی و تحلیل می شود. این چالش به شکل دوگانگی معمولی میان ایمان یا عدم ایمان به سرنوشت مطرح نمی شود؛ بلکه طیف گسترده ای از تصورات گوناگون را از سرنوشت که در درون متن لرمانتف آزموده می شوند؛ مانند: تعبیر اسلامی، درک مسیحی و تصور عامیانه از سرنوشت، تقدیر در باورهای اساطیری، سرنوشت از دیدگاه عقل سلیم و ذهن منتقد معاصر برآمده از تجربه عمیق زندگی را در بر می گیرد. مبانی ترکیبی این تعبیرات گوناگون از موضوع سرنوشت، بر مبارزه میان دو نماینده اصلی دو نگرش به سرنوشت، در دو آزمون وولیچ و پیچورین استوار است.

۸۷.

Особенности мифопоэтики Велимира Хлебникова (ویژگی های بوطیقای اسطوره ای ویلیمیر خلبنیکوف)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: والری ردکین

کلید واژه ها: و. خلبنیکوف بوطیقای اسطوره ای نئورومانتیسم ایده روسی وحدت همگانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 139 تعداد دانلود : 869

در مقاله حاضر، ویژگی های بوطیقای اسطوره ای محور ویلیمیر خلبنیکوف بررسی و به ویژه بر ماهیت حماسی و ملی- تاریخی شعر وی، کاسمیزم و فلسفی بودن تفکر ادبی شاعر تأکید می شود. کاسمیزم به تعدادی از جریانات مذهبی-فلسفی، ادبی- زیبایی شناسیک و همچنین علوم طبیعی اطلاق می شود که اساس ایده خود را بر کائنات به عنوان جهان دارای ساختار منظم قرار می دهند و انسان را شهروند جهان در نظر می گیرند. یکی از مهم ترین ویژگی های ذهنیت ادبی خلبنیکوف، علاقه و تمایل آشکار وی به زمان ملی– تاریخی و مکان ملی روسی است اما به لحاظ معنوی، ملیت در ذهن خلبنیکوف گویی همه کره زمین را در برمی گیرد و کاتولیک و پروتستان، بت پرستی و ارتدکس، بوداییسم و اسلام را شامل می شود. در ضمن، خلبنیکوف فرهنگ لهستانی را بسیار نزدیک و خویشاوند می یابد و به همین دلیل او لهستان را هم در دنیای حماسی خویش وارد می کند: لهستان به یکی از اسطوره هایی بدل می شود که به شاعر اجازه می دهند در سطوح گوناگون ایده ملی روسی «وحدت همگانی» را تبیین کند. ویلیمیر خلبنیکوف به لهستانی ها و ایده آزادی خواهی و استقلال طلبی شان، امکان ابراز و اظهار عقیده می دهد و بدین ترتیب به درک متقابل میان دو ملت و از بین بردن رنجش ها و سوءتفاهماتی که در طول تاریخ میان آن ها انباشته شده، کمک می کند.

۸۸.

مقاله به زبان روسی: وام واژه های فارسی در زبان روسی و طبقه بندی موضوعی- واژگانی آن ها ( Персидские заимствованные слова в русском языке и их лексико-тематическая классификация )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا محمدی سید مجتبی مرتضوی

کلید واژه ها: زبان فارسی واژه قرضی زبان روسی وام گیری طبقه بندی موضوعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 980 تعداد دانلود : 813

وام واژه ها که نتیجه روابط متقابل ملل گوناگون در حوزه های سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و فرهنگی هستند، در کنار واژه سازی بر مبنای مواد زبانی موجود، نقش عمده ای در غنای گنجینه واژگان ایفا می کنند. پدیده وام گیری به عنوان یکی از پویاترین فرایندهای زبانی و نیز شیوه ای برای توسعه و غنی سازی زبان از مسائل مهم زبانشناسی است، که طی دهه های اخیر با توجه به مطالعه جنبه های گوناگون تعاملات زبانی اهمیت ویژه ای یافته است. در این مقاله وام واژه های فارسی در ساختار واژگانی-معنایی زبان روسی بررسی و از نظر موضوعی طبقه بندی شده اند. کاربرد این وام واژه ها در حوزه های گوناگون زبانی مبنای این طبقه بندی بوده است. همچنین در این پژوهش به طور خلاصه به مفاهیمی نظیر پدیده وام گیری، راه ها و انواع وام گیری، دلایل وام گیری و همگونی وام واژه ها در زبان روسی پرداخته شده است.

۸۹.

ПОЛЕТ ПОЭТА (Русские поэты-футуристы и авиация) (پرواز شاعر (شاعران فوتوریست روس و صنایع هوایی))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ولادیمیر کاتلنیکوف

کلید واژه ها: زبان شعر فوتوریسم صنایع هوایی پروازنگاری شیوه زندگی نوین انسان و ماشین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 487 تعداد دانلود : 387

رشد و گسترش بی سابقه صنایع هوایی در آغاز سده بیستم در بسیاری از عرصه های زندگی نمود پیدا کرد و فضای زندگی انسان به شدت توسعه یافت؛ سرعت جابه جایی از مکانی به مکان دیگر چندین برابر افزایش پیدا کرد و افق های جدید دانش پیش روی بشر گشوده شد. صنایع هوایی به یکی از مؤثرترین جلوه های پیشرفت فنّاوری بدل شد. موضوع صنایع هوایی و پرواز در میان شاعران فوتوریست که از مدافعان رشد و پیشرفت این صنعت به شمار می آمدند، انعکاس گسترده ای یافت. آن ها گاهی به تجربه شخصی پرواز خویش تکیه می کردند. در این اشعار، موضوع پرواز و هوا با جهان نوین عجین و جوانب جدید و اغلب تراژیکی از روابط متقابل انسان و ماشین نمایانده شده است. مهم ترین چهره در میان شاعران پروازنگار فوتوریست، واسیلی کامنسکی است. او حتی به شکل حرفه ای خلبان شد و در آثار منظوم خویش به طور گسترده به موضوع پرواز پرداخت. در این آثار، وی مجموعه ای غنی از واژگان نو ایجاد کرد که به واسطه ساخت غیرعادی صرفی و معناشناختی و همچنین نظام آوایی خاص خود، قابلیت بیان شدیدترین احساسات را داشتند. ویلیمیر خلبنیکوف با توصیف سوانح هوایی که در آن زمان بسیار اتفاق می افتاد، «راه های آسمانی» انسان را به شدت دراماتیک جلوه می دهد. بلوک نیز در بعضی از اشعار مرتبط با پروازش، با خلبنیکوف هم عقیده است.

۹۰.

مقاله به زبان روسی: حوزه شخصی متکلم (بر مبنای قوانین منطقه ای) ( Личная сфера говорящего (на материале регионального законодательства) )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یلنا زاکیروونا کی ر ِیوا

کلید واژه ها: سند رسمی ارزیابی حوزه شخصی متکلم کنترل / (هم) مشارکتی قوانین منطقه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 205 تعداد دانلود : 503

در مقاله حاضر، بازطراحی حوزه شخصی متکلم – آنچه به وی نزدیک است و توجه و علاقه اش را جلب می کند - به تصویر کشیده شده است. در اسناد و مدارک، نقش اجتماعی متکلم منعکس می گردد؛ بنابراین، جهت بررسی آن ها می توان از شیوه اجتماعی حوزه شخصی استفاده کرد. حوزه شخصی از طریق بررسی نوع کنترل و (هم) مشارکت و نوع ارزیابی، که گوینده به کمک آن جهان و فعالیت های خویش را در آن ارزیابی می نماید، بازسازی می گردد. در مقاله استدلال می شود که هنجار به عنوان جزء دائم و لاینفک حوزه شخصی، رفتار متکلم را شکل می دهد. همچنین ابزارهای زبانی ابراز (هم) مشارکتی، مانند «مای فراگیر»، دیکسیس شخصی، اسامی رابطه و افعال دارای معنی مساعدت و نیز ابزارهای زبانی ابراز کنترل، همچون: انواع افعال، ساختارهای مجهول با افعال کامل و ساختارهای مصدری در جملات امری در این پژوهش بررسی و تحلیل و انواع هم کنشی های متکلم با دنیای خارج تشریح می گردد. متکلم ابتکار به خرج می دهد و پروسه هدایت را تحت کنترل خود می گیرد و جذب آن می گردد و در رفتارهای خویش که به لحاظ اجتماعی اهمیت دارند، ادامه «من» خویش را می بیند.

۹۱.

Литературные связи повести А.П. Чехова «Степь» (древнерусские источники, Н.В. Гоголь, В.С. Соловьев) (ارتباطات ادبی در داستان «استپ» آنتون پاولویچ چخوف (منابع روسی باستان: ن.و. گوگول، و.س. سالاویوف))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سوتلانا نیکلایوا

کلید واژه ها: پوزیتیویسم ایدئالیسم ن.و. گوگول آ.پ. چخوف و.س. سالاویوف ادبیات روسی باستان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 847 تعداد دانلود : 323

داستان نظام مند «استپ» نوشته چخوف، ریشه ای عمیق در ادبیات و فلسفه روسی دارد. برای درک درست معنای اخلاقی و فلسفی این داستان، لازم است منابعی را که چخوف در نوشتن بر آن ها تکیه کرده کشف و تجزیه وتحلیل نمود و پس زمینه فلسفی ای را که فکر اولیه داستان در آن فضا شکل گرفت، بررسی کرد. ازجمله، کشف رمز این عبارت- که از زبان یکی از قهرمانان چخوف بیان می شود- «موجود چیست؟ موجود شیئی خودکفاست که برای ارائه خود احتیاج به شیء دیگری ندارد» به ما این امکان را می دهد چنین نتیجه گیری کنیم که هم منابع روسی باستان، هم آثار ن.و.گوگول، نویسنده «گزیده ای از مکاتبات با دوستان»، و هم و.س. سالاویوف، فیلسوف، شاعر و نویسنده کتاب هایی چون «ایمان، عقل و تجربه»، «اصول معنوی زندگی»، «سه گفتار به یاد داستایوسکی» بر آنتون چخوف تاثیرگذاشتند. معیارهای فلسفی ای که ن.و. گوگول و و.س. سالاویوف در آثار خویش به کار گرفتند، با تفکر ادبی- هنری چخوف همخوانی دارد و وی از این معیارها برای معرفی شخصیت هایش بهره می جوید. دیدگاه های چخوف به مواضع پوزیتیویستی محدود نمی شود و او هم به ایدئالیسم فلسفی و هم به فلسفه دینی توجه نشان می دهد.

۹۲.

Особенности семантического потенциала и функционирования отсубстантивных глаголов (на материале русского языка) (ویژگی های امکانات معنایی و عملکردی افعال اسمی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یلیزاوتا سمیرنووا

منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۵ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۵. ۲۰۱۵ (۱)"

کلید واژه ها: گذرایی فعل گون سازی فعل اسمی کم کوشی زبانی وابسته منضم شده دانش عمومی و فردی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 522 تعداد دانلود : 335

در مقاله حاضر، پدیده «گذرایی» در زبان روسی و پروسه فعل گون سازی بررسی می شود. افعال اسمی در مقایسه با افعال معمولی از لحاظ انتقال معنا مفیدتر و با صرفه تر هستند و افزایش تعداد آن ها در زبان نیز ناشی از قانون کم کوشی زبانی است. کم کوشی زبانی به واسطه تعدادی علل زبان شناختی و فرازبان شناختی؛ ازجمله پیدایش فناوری های نوین اطلاعات، ارتباطات در شبکه های اینترنت و افزایش سرعت زندگی قابل توجیه و توضیح است. معناشناسی افعالی که از اسامی ساخته می شوند، ویژگی هایی دارند: معنای آن ها را می توان از طریق معنای نوع وابسته که به معنای فعل منضم می شود و همچنین ضمن لحاظ نوع دانشی که گوینده و شنونده از آن برخوردارند، تفسیر کرد. در این مقاله افعال اسمی طبقه بندی می شوند، پایه این طبقه بندی، نوع وابسته منضم شده است. در اینجا همچنین تأثیر دانش عمومی و فردی شرکت کنندگان در گفتگو بر درک صحیح معنای فعل بررسی شده است.

۹۳.

Концепция циклического времени в произведениях Е.И. Замятина, А.П. Платонова и М.М. Пришвина (مفهوم زمان سیسلیک در آثار ی. ای. زامیاتین، آ. پ. پلاتونوف و ام. ام. پریشوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ایرینا پاپووا

منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۶ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۶. ۲۰۱۵ (۲)"

کلید واژه ها: فلسفه هرج و مرج زامیاتین پلاتونوف پریشوین سیمای ادبی و هنری پدیده سیسلیک بودن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 605 تعداد دانلود : 172

مقاله حاضر به بررسی پدیده سیسلیک بودن وجود جهان می پردازد. فلاسفه و ادیبان از زمان های باستان تا به امروز به مسئله انقطاع جریان معمول حوادث و اتفاقات با عناصر تخریب گر جامعه (فرارسیدن هرج ومرج) پرداخته اند. نگارنده در این پژوهش کوشیده است ثابت کند که نویسندگان روسی سعی می کردند بر اساس نمونه مشخصی از شیوه حکومت ها و فرآیندهای اجتماعی که در جامعه رخ می دهد، نسخه ها و راه کارهایی جهت جلوگیری از حاکم شدن دوباره عهد هرج ومرج ارائه دهند. زامیاتین، پلاتونوف و پریشوین، بررسی فرآیند رشد و پیشرفت جهان و جامعه بشری را بر اساس قوانین واحد پیشنهاد کردند، مدل های این فرضیه را به شکل نمونه ها و تصاویر ادبی و هنری ساختند و در مقاله های مطبوعاتی، رساله های فلسفی و یادداشت های روزانه به اثبات و توجیه آن ها پرداختند. این مدل ها به لحاظ فلسفی، ادبی و هنری بسیار به جا و متقاعدکننده به نظر می رسند؛ استعداد شگرف و حساسیت تحیر برانگیز آفرینندگان این آثار تضمین کننده این امر است.

۹۴.

Мотив богообщения в русской поэзии первой трети ХIХ века (موتیو ارتباط با خدا در اشعار روسی ثلث آغازین سده نوزدهم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: تاتیانا نسترووا

کلید واژه ها: خدا دعا مذهب ارتدکس ارتباط با خدا عقاید معنوی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 876 تعداد دانلود : 621

در مقاله حاضر، شعر روسی ثلث آغازین سده نوزدهم تحلیل و بررسی شده است. این مقوله، همانند کل ادبیات روسی، هیچ گاه به طور خاص جولانگاه ادب و هنر نبوده، بلکه به عنوان فاکتور خودآگاهی ملی دوره تاریخی نیز نقش آفرینی کرده است. تصمیم گیری برای حل چالش های ادبی و هنری، سرایندگان را بر آن داشت تا به موضوعات تاریخی و سنت های مذهبی _ ارتدکسی فرهنگ روسی که در حقیقت فاکتورهای تعیین کننده اصول و پایه های اصالت ملی هستند، رجوع کنند. شاعران با استعدادهای گوناگون، مواضع و دیدگاه های ایدئولوژیک و گرایش های ادبی متنوع در یک چیز با یکدیگر اشتراک دارند و آن اینکه، سرچشمه های خودآگاهی ملی بر دوپایه اولیه استوار است: عقاید معنوی مرتبط با مذهب ارتدکس، و اصول تاریخی مبتنی بر ایدئولوژی های حکومتی. هردوی این ها با همکاری بی واسطه با یکدیگر، مهم ترین ویژگی بینش روسی به جهان اطراف را آشکار می سازند، بینشی که در مسیر کهن الگوی رستاخیز قرار دارد و قائل به ارجحیت اصول معنوی در زندگی است. شاعران با توسل به ژانر دعا، از طریق موتیو ارتباط با خدا، ارزش فراوانی به سخن می بخشند.

۹۵.

Грамматические способы выражения управления русских прилагательных, словообразовательно соотносительных с глаголом в персидском языке (روش های دستوری بیان هدایت نحوی صفات روسی و افعال مرتبط با آن ها به لحاظ واژه سازی در زبان فارسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا محمدی محبوبه علیاری شوره دلی مصیب زارعی

کلید واژه ها: فعل صفت زبان فارسی زبان روسی هدایت نحوی روش بیان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 408 تعداد دانلود : 770

در مقاله حاضر بر اساس تجزیه و تحلیل مثال های متعدد، هدایت نحوی صفات و افعال مرتبط با آن ها به لحاظ واژه سازی در زبان روسی و نحوه بیان آن به زبان فارسی بررسی می شود. در زبان روسی صفت و فعل می توانند به عنوان جزء اصلی گروه واژه و جمله به کار روند و حالت نحوی کلمه وابسته به خود را تعیین کنند. به طور مثال: شبیه به توپ، راضی از پسر، وفادار به قول، به پیروزی ایمان داشتن. نتایج به دست آمده نشان می دهد، هدایت نحوی صفات و افعال مرتبط با آن ها به لحاظ واژه سازی براساس روابط زیر صورت می گیرد: 1. بین هدایت نحوی صفت و فعل تفاوت کامل وجود دارد؛ 2. بین هدایت نحوی صفت و فعل شباهت کامل وجود دارد؛ 3. بین هدایت نحوی صفت و فعل تشابه و تفاوت نسبی وجود دارد. در بیشتر مواقع مفهوم هدایت نحوی صفت و فعل در زبان روسی با استفاده از انواع حروف اضافه: برای، از، به، و ساختار رایی و همچنین ساختار اضافه ای به زبان فارسی بیان می شود.

۹۶.

О семантико-грамматических свойствах результатива в русском языке (в зеркале персидского языка) (بررسی ویژگی های معنایی- دستوری حالت نتیجه ای در زبان روسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محبوبه علیاری شوره دلی جواد اکبری

منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۴. ۲۰۱۴ (۲) "

کلید واژه ها: زبان فارسی زبان روسی صفت مفعولی کوتاه شده عمل مجهول حالت نتیجه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 381 تعداد دانلود : 520

در مقاله حاضر معانی گوناگون ساختارهای ترکیبی با صفت مفعولی مجهول مختوم به پسوند –н و –т بررسی می شود. ساختار ترکیبی متشکل از صفت مفعولی مختوم به پسوند –н و –т در زبان روسی، چند معنایی است و با توجه به متن می تواند سه معنی مختلف را بیان کند: مجهول، حالت نتیجه ای و حالت ایستا. در این مقاله توجه اصلی نگارندگان به ویژگی های خاص معنایی- دستوری صفت مفعولی در حالت نتیجه ای در مقایسه با کاربرد مجهول آن معطوف بوده است؛ همچنین در قالب بیش از شصت مثال، روش بیان و نحوه ترجمه جملات روسی به زبان فارسی با معنای نتیجه ای بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد ساختارهای ترکیبی روسی با معنای نتیجه ای بر خلاف ساختارهایی که به عمل مجهول اشاره می کنند در زبان فارسی به کمک ساختارهای معلوم یعنی جملات اسمیه تشکیل شده از مسند (اسم، صفت و یا صفت مفعولی) و افعال ربطی «است»، «بود» و «شد» بیان می شوند.

۹۷.

Иноязычные элементы в современной русской речи (عناصر زبانی خارجی موجود در زبان روسی معاصر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: تامارا یروفی یوا یکاترینا لیتوینووا

منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۲. ۲۰۱۳ (۲) "

کلید واژه ها: زبان ادبی زبان ملی زبان عامیانه عنصر زبانی خرده زبان گویش اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 58 تعداد دانلود : 479

در این مقاله عناصر زبانی خارجی که در اشکال گوناگون زبان روسی نفوذ و کاربرد پیدا کرده، بررسی شده است. نویسندگان مقاله به طور خاص پژوهش خود را بر روی واژه های مورد استفاده طراحان و سازندگان بازی های رایانه ای به عنوان یک خرده زبان حرفه ای متمرکز کرده اند. هرچند به طور کلی می توان گفت هیچ کدام از حوزه های زبانی از جمله گویش ها و لهجه های محلی، زبان عامیانه، زبان ادبی و مانند اینها از نفوذ کلمات خارجی مصون نیستند، اما به طور خاص می توان گفت بیشترین میزان نفوذ عناصر زبانی خارجی در حوزه علوم تخصصی و به ویژه مربوط به فعالیت متخصصان فعال در زمینه علوم رایانه ای و اینترنت از قبیل: برنامه نویسان، طراحان وب سایت ها، طراحان و سازندگان بازی های رایانه ای و مانند اینها بوده است. خاستگاه اصلی و اولیه فناوری های رایانه ای و اینترنتی در حقیقت کشور آمریکا بوده است، برهمین اساس نام گذاری اولیه عنوان ها و اصطلاحات مربوط به این نوع فناوری ها نیز به زبان کشور مبتکر یعنی به زبان انگلیسی است. این نام گذاری ها با انتقال فناوری های مزبور از کشورهای مقصد به سایر کشورها وام گیری می شود. در این مقاله نشان داده می شود که یکی از اصلی ترین تمایزهای خرده زبان رایج در بین کاربران اینترنتی از سایر شکل های زبانی، کاربرد کتبی آن است.

۹۸.

Функциональные варианты начинательности и завершительности действия (на примере глаголов с приставкой за- в русском языке) (موارد کاربردی آغاز و اتمام عمل (در افعال با پیشوند за- در زبان روسی))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سوتلانا شوستووا

کلید واژه ها: فعل پیشوند دستور زبان کاربردی نمود فعلی آغاز کردن خاتمه یافتن

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 28 تعداد دانلود : 282

در این مقاله مسائل علمی معاصر در دستور زبان کاربردی بررسی می شود. متخصصانی که به مشکلات مربوط به دستور زبان کاربردی می پردازند، نه تنها به مسائل نظری دیدگاه های کاربردی-معنایی، ساختار و شیوه های بیان آنها، بلکه به مسائل عملی نیز توجه می کنند. در بعد نظری دستور زبان کاربردی هم سیستم زبان و هم مسائل گفتاری آن تشریح می گردد. در رابطه با این مسأله، دیدگاه های کاربردی-معنایی که منسجم کننده ابزارهای زبانی سطوح مختلف برای بیان بعضی مقوله های معنایی است، به عنوان مفاهیم پایه ای مطرح می گردد. در این مقاله معانی«آغاز» و« اتمام» عمل با پیشوند -за در زبان روسی به عنوان یک مفهوم کاربردی مقوله معنایی حوزه نمود فعل بررسی شده که نشان می دهد تأثیر زیاد واژگانی در کل دستور زبان از ویژگی های منحصر به فرد زبان روسی است. در این بررسی نه تنها از منابع تجربی زبان روسی، بلکه از مثال های موجود در فرهنگ لغت آثار تاریخی سده شانزدهم میلادی شهر پرم تا آغاز سده هجدهم نیز استفاده شده است.

۹۹.

Философская ментальность Востока в русской поэзии XIX века (ذهنیت فلسفی شرق در شعر روسی سده نوزده)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: معصومه معتمدنیا

کلید واژه ها: ایران ادبیات فارسی فرهنگ ایرانی ادبیات روسی ذهنیت فلسفی شرق

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 983 تعداد دانلود : 232

از دیرباز شاعران و نثرنویسان روسی نگرش های گوناگونی نسبت به شرق، به ویژه ایران داشته اند. انگیزه های آنها برای نگریستن به این جهان کاملاً متفاوت و میزان جذب شدنشان به این فرهنگ ناآشنا یکسان نبوده است. تاریخچه روابط ایران و روسیه ریشه در اعماق تاریخ دارد. متون تاریخی ای که به دست ما رسیده است، اسناد دیپلماتیک روس ها در ایران و نیز یادداشت های به جامانده از کسانی که در روسیه و ایران اقامت داشته اند، همه گواهی بر این ادعا هستند. باید اذعان داشت پیشرفت فرهنگ روسیه با پیشرفت فرهنگ جهانی همزمان بوده است. این مسأله موجب می شود به ضرورت توجه به روابط دوجانبه فرهنگی ِروسیه و ایران از دید ادبی و هنری آن پی ببریم. تأثیر ادبیات روسیه بر شرق، در دوران اخیر افزایش یافته است. اگر در گذشته، ایران تنها یک کشور شرقی مسلمان بود که در سده نوزدهم روابط تجاری و سیاسی پیچیده ای با روسیه داشت، امروز به عنوان سرزمینی با غنای عظیم و منحصر به فرد ادبیات ملی و فرهنگی نادر و ناآشنا برای اروپائیان معرفی شده است.

۱۰۰.

Метафора – универсальное средство для сохранения устойчивости системы Русского языка (استعاره به مثابه ابزار جامع برای حفظ ثبات نظام زبان روسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اولگا دوبوفسکایا

کلید واژه ها: استعاره ثبات زبان روسی سبک ساده سبک متوسط سبک متعالی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان زبان و ادیبات روسی

تعداد بازدید : 866 تعداد دانلود : 399

مقاله حاضر به بررسی و مطالعه یکی از مجازهای زبانی، یعنی استعاره می پردازد. استعاره نه تنها یکی از ابزارهای جامع در پژوهش های علمی به شمار می آید، بلکه عنصری است که قادر به حفظ بقای زبان روسی در نظام با ثبات سه سبک ساده، متوسط و متعالی نیز هست. در این مقاله برای نخستین بار در فیلولوژی روسیه، شیوه شکل گیری استعاره در نظام موضوعات جاندار و بی جان پیشنهاد گردیده و مشخص شده است که استعاره دقیقاً به جستجوی شباهت موضوع ها بر اساس نشانه های آنها از قبیل چسبندگی، سیالیت، استحکام و غیره می پردازد. استعاره انتزاع و تعمیم می بخشد، یعنی نشانه ای را از یک موضوع جدا می کند و با اطمینان این نشانه را به موضوعی دیگر نزدیک می سازد و «تصویر»ی را تشکیل می دهد که اوج اندیشه بشری است. تشکیل این «تصویر» یک نتیجه است یا ساده تر بگوییم، استنتاجی درباره شباهت دو (یا چند) موضوع از طریق یک نشانه مشترک برای آن ها است.

درخت حوزه‌های تخصصی