علوم اطلاع رسانی

نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱٬۴۵۸ مورد.

۱۰۱.

کارکرد عنوان و نشانی اینترنتی در بهبود ربط نتایج بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد حسن زاده سعید غفاری عاطفه زارعی حسین کمندی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: بازیابی اطلاعات عنوان موتورهای کاوش صفحات وب کلیدواژه نشانی اینترنتی میزان ربط

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 330 تعداد دانلود : 135

هدف: پژوهش حاضر به مقایسه میزان ربط نتایج حاصل از محدودسازی عبارت جست وجو به عنوان و نشانی اینترنتی توسط کارشناسان گروه های فنی مهندسی، علوم پایه و اقتصاد در استانداری همدان می پردازد. همچنین میزان حضور کلیدواژه های مورد جست وجو در عنوان و نشانی اینترنتی وب سایت های این گرو ه ها را مورد مقایسه قرار می دهد. روش: جامعه آماری این پژوهش90 نفر از کارشناسان خبره استانداری همدان در سه گروه فنی مهندسی، علوم پایه و اقتصاد هستند که در حال انجام پروژه های تحقیقاتی و مطالعاتی برای توسعه استان بودند. آنان با استفاده از قسمت جست وجوی پیشرفته موتور کاوش گوگل، کلیدواژه های (یک و چند واژه ای) مورد نظر خود را، در قسمت نشانی اینترنتی و عنوان صفحات وب جست وجو کردند و میزان ربط نتایج بازیابی شده را در چک لیست هایی که به همین منظور تهیه شده بود، تعیین نمودند. برای دسته بندی و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد با افزایش تعداد کلیدواژههای مورد جست وجو، میزان هم خوانی عنوان و نشانی اینترنتی کاهش مییابد و هر چه هم خوانی بین عنوان و نشانی اینترنتی بیش تر باشد میزان ربط بالاتر می رود. بین تعداد کلیدواژههای موضوعی موجود در عنوان و نشانی اینترنتی گروه های مورد بررسی تفاوت معناداری وجود دارد. موتورهای کاوش با افزایش وزن دهی به کلیدواژه های موجود در نشانی اینترنتی می توانند نتایج مرتبط تری را رتبه بندی کرده و در اختیار کاربران قرار دهند.

۱۰۲.

بررسی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهرداری تهران بر اساس الگوی سروکوآل (SERVQUAL)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدکاظم حمزه پور حسن کیانی خوزستانی طلا دارابیان

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلید واژه ها: کیفیت خدمات شهرداری تهران کتابخانه های عمومی سروکوآل انتظارات کاربران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 857 تعداد دانلود : 462

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت خدمات مورد ارائه در کتابخانه های عمومی شهرداری تهران انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای است که بر اساس پرسشنامه سروکوال بومی سازی شده است. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد و پرسشنامه در میان 300 نفر از اعضای فعال کتابخانه های شهرداری تهران (8 کتابخانه) توزیع گردید. در این پژوهش سطح خدمات دریافتی، و سطح انتظارات کاربران از خدمات و شکاف میان آن ها در ابعاد تسهیلات فیزیکی، مجموعه، کارکنان، کارها و فرایندهای فنی و در نهایت خدمات کتابخانه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که تمامی ابعاد مورد بررسی در کتابخانه های عمومی شهرداری تهران در وضعیت خوب (نمره بین 3 تا 4) قرار دارند و در تمامی مؤلفه ها انتظارات کاربران در سطح عالی (نمره ای بالاتر از 4) قرار دارد. از میان ابعاد مورد بررسی، بُعد تسهیلات فیزیکی با سطح انتظار 67/4 و سطح مشاهده شده 50/3 با شکاف 18/1 ضعیف ترین بُعد از دیدگاه کاربران ارزیابی شد و بُعد کارکنان با سطح انتظار کاربران 18/4 و سطح مشاهدات 59/3 با شکاف 60/0 مطلوب ترین خدمات را نشان داد. شکاف کلی یافته های حاصل از این پژوهش 86/0 به دست آمد که نشانگر سطح بالای انتظارات از کتابخانه ها و عدم پاسخ گویی مناسب کتابخانه های شهرداری به این انتظارات است. اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش می تواند در راستای شناخت انتظارات اعضا و سعی در پوشش دادنِ آن ها یاریگر است.

۱۰۳.

تحلیل رفتار جستجوی اطلاعات پژوهشگران حوزه های مختلف علوم از وب براساس سبک های شناختی کلامی و تصویری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجلا حریری مریم اسدی فاطمه نوشین فرد

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: وب رفتار جستجوی اطلاعات سبک شناختی کلامی سبک شناختی تصویری آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ عملکردجستجو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 547 تعداد دانلود : 947

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سب کهای شناختی کلامی و تصویری بر رفتار جستجوی اطلاعات کاربران در استفاده از وب انجام گردید . این پژوهش از نوع کاربردی است و ب ه روش ترکیبی اجرا شده است . جامعه پژوهش را نمونه ای متشکل از 44 نفر از پژوهشگران در حوزه های مختلف علوم تشکیل دادند که بر اساس آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ در یکی از گروه های کلامی و تصویری جای گرفتند. داده های پژوهش از طریق آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ سه وظیفه جستجو، مشاهده، و یادداشت برداری از فایل های تصویربرداری شده و تحلیل آنها گردآوری شد. با به کارگیری روش تحلیل محتوا 48 راهبرد در 4 مقوله کلی شامل رفتار اولیه جستجو، رفتار تدوین عبارت جست جو، رفتار راهبردی جستجو، و رفتار پردازش اطلاعات به عنوان رفتار جستجوی اطلاعات در وب مورد شناسایی قرار گرفت و مشخص شد که بین سبک شناختی و رفتار جستجوی اطلاعات کاربران رابطه وجود دارد. یافته ها نشان داد که در رفتار جستجوی اطلاعات افراد با سبک شناختی کلام ی و افراد با سبک شناختی تصویری تفاوت هایی وجود دارد؛ به طوری که افراد کلامی از تعداد راهبردهای بیشتری نسبت به افراد تصویری برای تکمیل سه وظیفه استفاده نموده اند. همین طور افراد کلامی زمان بیشتری را نسبت به افراد تصویری برای تکمیل سه وظیفه صرف نمودند در حا لی که افراد تصویری نسبت به افراد کلامی تعداد گره های بیشتری را برای تکمیل سه وظیفه بازدید نموده اند. بر اساس سایر یافته ها بین سبک شناختی کلامی و سبک شناختی تصویری در مدت زمان تکمیل وظایف و در تعداد گره های بازدید شده برای تکمیل سه وظیفه و بین نوع وظیفه و سبک های شناختی تفاوت معناداری وجود نداشت، اما تفاوت بین سطوح وظایف معنادار بود.

۱۰۴.

رفتار اطلاع جوئی اعضای کتابخانههای عمومی شهر قزوین درباره سلامت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحیده زارع گاوگانی الهام قیصری محمد اصغری جعفرآبادی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ بهار ۱۳۹۳ شماره ۷۶

کلید واژه ها: اطلاعات سلامت کتابخانه های عمومی شهر قزوین رفتار اطلاع جوئی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 625 تعداد دانلود : 327

هدف: هدف اصلی این مطالعه، بررسی راه ها، منابع و اهداف اطلاع جوئی سلامت اعضای کتابخانه های عمومی شهر قزوین، وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور است. روش: این مطالعه به روش توصیفی مقطعی و در بین 200 نفر از اعضای 4 کتابخانه عمومی شهر قزوین (وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کل کشور) در آذرماه سال 1390 انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی نظیر فراوانی و درصد فراوانی استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد، تقریباً تمامی اعضای کتابخانه های عمومی شهر قزوین نیاز به اطلاعات سلامت را در زندگی روزمره خود احساس کرده اند. پاسخ بیشتر آنها به این احساس، رفتاری منفعلانه بوده است. رایج ترین مجرای کسب اطلاعات سلامت، تماشای تلویزیون می باشد. همچنین در بین منابع مورد استفاده، تلویزیون در رتبه اول قرار دارد. در میان منابع اینترنتی، از موتورهای جست وجوگر بیشتر استفاده شده است. پیشگیری از بیماری ها مهم ترین هدف افراد از جست وجوی اطلاعات سلامت می باشد. اصالت/ارزش: این مطالعه به خاطر جدید بودن خدمات اطلاعاتی سلامت در کتابخانه های عمومی کشور و همچنین تأکیدی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و برنامه حاکمیت بالینی بر مشارکت جامعه و بیماران در تصمیم گیری سلامت خود دارند، دارای جایگاه خاصی است. این مطالعه برای نهاد کتابخانه های عمومی به منظور سیاست گزاری در زمینه ارائه خدمات اطلاعاتی سلامت از طریق کتابخانه ها بسیار ارزشمند و منحصربه فرد است؛ زیرا علاوه بر نشان دادن گرایش، نیاز و علاقه اعضای کتابخانه ها؛ مجراها و نوع منابعی که مورد علاقه مندی آنها می باشد را نیز نشان می دهد.

۱۰۵.

مانعیت و جامعیت پایگاه های اطلاعاتی IranMedex، MagIran و (Scientific Information Database) SIDدر بازیابی اطلاعات حوزه داروسازی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: حلیمه صادقی مریم اخوتی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم مهر و آبان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: داروسازی بازیابی اطلاعات پایگاه های اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی ارزیابی سایت ها

تعداد بازدید : 860 تعداد دانلود : 937

مقدمه: جامعیت و مانعیت دو معیار مهم برای سنجش کارایی و عملکرد نظام های بازیابی اطلاعات است. هدف از این پژوهش مقایسه مانعیت و جامعیت پایگاه های فارسی زبان IranMedex، بانک اطلاعات نشریات کشور (MagIran) و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهیScientific Information Database (SID) در بازیابی اطلاعات حوزه داروسازی بوده است. روش بررسی: این پژوهش تحلیلی است که در آن از روش مقایسه ای و مشاهده مستقیم توسط کاربر نهایی استفاده شده است. حجم نمونه مقالات بازیابی شده از وب سایت سه پایگاه IranMedex، MagIran و SID بوده است. ابزار گردآوری داده ها چک لیست بود که روایی آن توسط متخصصین کتابداری و اطلاع رسانی تأیید شد. ابتدا کلیدواژه های مربوط به مقالات دو شماره (7 و 8) جلد بیست و یکم مجلهBehavioural Pharmacology لیست و توسط متخصصین داروسازی کلیدواژه های مرتبط با این حوزه مشخص شد و محقق با استفاده از ده کلیدواژه درسطح ملی به جستجو در سه پایگاه IranMedex، MagIran و SID پرداخت. نتایج به دست آمده در نرم افزار Excel جهت تعیین توزیع فراوانی و میزان همپوشانی پایگاه ها ذخیره شد و به متخصصین حوزه داروسازی برای تشخیص مدارک مرتبط بازیابی شده ارجاع داده شد و در نهایت با قرار دادن داده ها در فرمول جامعیت نسبی و مانعیت که بارها در پژوهش های گوناگون استفاده و اعتبار آن ها سنجیده شده، میزان این دو مقوله تعیین گردید. همچنین داده ها با روش های آمار توصیفی (فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون کای دو) با استفاده از نرم افزار11.5 SPSS در سطح معنی داری 0.05>P تجزیه و تحلیل شد یافته ها: مقالات بازیابی شده از پایگاه IranMedex 615 مقاله، پایگاه MagIran 375 مقاله و پایگاه SID 116 مقاله بوده است. پایگاه IranMedex جامعیت نسبی بالاتری در حوزه داروسازی نسبت به دو پایگاه دیگر داشته است (39 درصد) و پایگاه SID در بازیابی اطلاعات حوزه داروسازی از مانعیت بیشتری نسبت به دو پایگاه IranMedex و MagIran برخوردار بوده است (1/55 درصد) و IranMedex و MagIran نیز همپوشانی بیشتری با هم داشته اند (219 مقاله مشترک). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق، پژوهشگران حوزه داروسازی می توانند در انتخاب پایگاه اطلاعاتی جهت جستجوی اطلاعات مورد نیاز خود بهتر تصمیم گیری کنند. اگر جامعیت پایگاه برایشان اهمیت دارد از IranMedex استفاده کنند و اگر به پایگاهی با مانعیت بالا (دقت بازیافت) نیاز دارند از پایگاه SID استفاده نمایند.

۱۰۶.

علم در رسانه ها؛ بررسی فرایند برساخته شدن علم در چارچوبهای رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زرین زردار هادی خانیکی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: ارتباطات علم رسانه ای شدن علم چارچوب بندی علم مدل های ارتباطات علم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 336 تعداد دانلود : 995

رسانه ای شدن علم را می توان فرایند توجه فزاینده رسانه ها به علم از سویی و پیش بینی ملاک های رسانه ای در علم برای مشروعیت بخشی به علم با استفاده از ارتباط عمومی از سوی دیگر تعریف کرد. در این فرایند سه دسته کنشگر اصلی؛ یعنی نقش دارند و تعاملات بین این سه دسته در فرایند » عموم « و » روزنامه نگاران « ،» دانشمندان « رسانه ای شدن منجر به چارچوب بندی علم در رسانه ها می شود. در این مقاله با طرح سه ویژگیهای کنشگران اصلی ارتباطات علم و « ،» معنای رسانهای شدن علم « پرسش درباره چگونگی شکلگیری چارچوبهای رسانهای علم در جریان روابط « و » روابط میان آنها تلاش شده تا ضمن پاسخ به این پرسش ها، مدلی مفهومی برای تبیین ،» میان کنشگران چگونگی چارچوب بندی علم در رسانه ها ارائه شود

۱۰۷.

مهمترین معیارهای یک فرمت مارک از دید صاحب نظران مارک در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میترا پشوتنی زاده

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷۹

کلید واژه ها: مارک ایران یونی مارک مارک 21 معیارهای مارک

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 258 تعداد دانلود : 502

هدف: هدف از این پژوهش تعیین معیارها و ویژگی های ضروری برای یک فرمت مارک با توجه به فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی نوین و نیازهای دنیای امروزی و تأکید بر ویژگی های خاص برای مارک ایران است. روش: در این پژوهش با استفاده از بررسی متون، مطالعه آخرین ویرایش های مارک 21 و یونی مارک و مدارک مربوط به آنها و نتایج حاصل از نظرات صاحب نظران ایرانی، سیاهه ای از 22 معیار تهیه و برای صاحب نظران متخصص مارک در ایران ارسال شد تا مهمترین این معیارها را شناسایی و معیارهای دیگری را به سیاهه بیافزایند. یافته ها: سیاهه ای حاوی 22 معیار برای ارزشیابی مارک ایران تهیه شد و یافته ها نشان داد که بالاترین امتیازها مربوط به معیارهای «توجه به نیازها و پیشرفت های روز دنیا» و «در نظر گرفتن قواعد فهرست نویسی به صورت بین المللی» با میانگین 55/4 است. اصالت/ارزش: تاکنون هیچ گونه سیاهه کاملی که نشان دهنده معیارها و ویژگی های ضروری برای مارک باشد تهیه نشده است. به علاوه سیاهه تهیه شده در این پژوهش دارای ویژگی های خاص برای مارک ایران می باشد.

۱۰۸.

ارزیابی کیفی پورتال های شرکت های تابعه وزارت نفت ایران با استفاده از وب کیو ای ام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نغمه دغاقله زاهد بیگدلی محمدحسن عظیمی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: ایران ارزیابی کیفی وب کیو.ای.ام پورتالها شرکتهای تابعهه ی وزارت نفت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 747 تعداد دانلود : 107

پژوهش حاضر برای ارزیابی کیفی پورتالهای شرکتهای تابعهی وزارت انجام گرفت. روش پژوهش وبسنجی و ». وب کیو. ای. ام « نفت ایران با استفاده از پژوهش از نوع توصیفی است. جامعه پژوهش 031 پورتال شرکتهای تابعهی وزارت نفت ایران میباشد. دادههای مورد نیاز با استفاده از سیاهه وارسی که بر مبنای روش ارزیابی کیفی وب کیو.ای.ام. طراحی شده، گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس. نسخه 10 صورت گرفته است. یافتهها نشان می- 1 در وضعیت / با میانگین 241 » قابلیت استفاده « دهند که این پورتالها از لحاظ معیار اصلی 1 در وضعیت / با میانگین 411 » قابلیت عملکرد « متوسط به بالا و از لحاظ معیار اصلی » کارائی « با میانگین 907 /. و » قابلیت اطمینان « متوسط به پایین قرار دارند و از لحاظ معیار با میانگین 927 /. در وضعیت مطلوب قرار دارند. پورتالهای مورد پژوهش از نظر نسبت به معیارهای دیگر نقاط ضعف » قابلیت عملکرد « و » قابلیت استفاده « معیارهای اصلی بیشتری دارند. طراحان این پورتالها باید تمرکز خود را معطوف به این نقاط ضعف نموده و با توجه به نتایج و پیشنهادهای این بررسی برای برطرف کردن این نقاط ضعف تلاش نمایند.

۱۰۹.

ربط عینی و ربط ذهنی در نظام های اطلاعاتی (تحلیلی بر ربط در بازیابی اطلاعات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وفا قبادپور غلامرضا فدایی افسون ثابت پور

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: ربط نظام های اطلاعاتی ذخیره و بازیابی اطلاعات ربط چهریزه ای ربط عینی و ربط ذهنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 947 تعداد دانلود : 64

دامنه مباحث میان فلاسفه از دو موضع عین گرایی و ذهن گرایی به مبحث ربط نیز که از مباحث بنیادین طراحی و ارزشیابی نظام های اطلاعاتی است کشیده می شود. درک ما از موضوع ربط و چرائی دستاوردهای موجود در ادبیات آن بدون درک صحیح از این بحث های بنیادین کامل نخواهد بود. این پژوهش ضمن مروری اجمالی بر این دو دیدگاه تلاش کرده است به گونه ای جمع بندی از آن دست یابد که برای نظام های اطلاعاتی مورد نیاز و پذیرش باشد و با رویکردی انتقادی، پارادایم ذهن گرایانه حاکم بر ادبیات ربط را مورد بررسی قرار دهد. روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای با مطالعه منابع موجود در کتابخانه ها و جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با موضوع پژوهش و تحلیل متون، تدوین یافته است. یافته ها: این پژوهش نشان می دهد، بازنگری واقع گرایانه و معتدل تری در مباحث ربط ضرورت دارد به ترتیبی که نقش دو عنصر نظام و متخصصان نیز مورد غفلت واقع نگردد. همچنین ضمن معرفی ربط چهریزه ای، پیشنهاد شده است که ذهن و عین گرائی نه تنها به عنوان رویکرد در طراحی نظام اطلاعاتی، بلکه در تعریف ربط وارد شده و مورد بازشناسی قرار گیرند.

۱۱۰.

شناسایی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پیمان جلیل پور مهدی بریاجی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی مدیریت ارتباط با مشتری زیرساخت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 918 تعداد دانلود : 300

هدف: هدف از این پژوهش بررسی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز است. روش: روش پژوهش پیمایشی، از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جامعه آماری آن را کلیه کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای شامل 54 نفر از آن ها انتخاب و پرسشنامه پژوهش توسط آن ها تکمیل گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری کین کید (2003) است. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون t استیودنت و آزمون فریدمن مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در فرآیند بررسی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری بالاترین امتیاز به «فرایند» و پایین ترین امتیاز به «افراد» اختصاص دارد. برای موفقیت در استقرار زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری، کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز باید به «افراد» توجّه جدی کنند.

۱۱۱.

چرا پژوهشگران استناد می کنند؟: پیمایش نظرات اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اورانوس تاج الدینی علی سادات موسوی فخر السادات هاشمی نسب

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۹۹

کلید واژه ها: اعضای هیأت علمی رفتار استنادی ارتباطات علمی زمان استناد دانشگاه شهید باهنر کرمان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 169 تعداد دانلود : 653

هدف: دانستن اینکه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان چه وقت در تألیفات، گزارش های پژوهشی و تدریس روش تحقیق به آثار دیگران استناد می کنند. روش/ رویکرد پژوهش: دیدگاه همه اعضای هیأت علمی دانشگاه با استفاده از سیاهه وارسی برگرفته از مقاله گارفیلد (1996) بررسی شده است. یافته ها: ارائه منابع برای مطالعه بیشتر، اثبات ادعاها، اعتباربخشی به داده ها و قسمتی از واقعیت اثبات های فیزیکی و غیره، روش شناسی، اثبات روایی ابزارهای مورد مطالعه، و غیره از مهم ترین دلایل استناد ارزیابی شده اند.

۱۱۲.

ارزیابی رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی: دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم آقایی میرک آباد امیر غایبی معصومه کربلاآقایی کامران

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰۰

کلید واژه ها: رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی دانشجویان دانشگاه الزهرا (س)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 515 تعداد دانلود : 430

هدف: ارزیابی مؤلفه های رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی. روش/ رویکرد پژوهش: این پیمایش با استفاده از پرسشنامه، دیدگاه 297 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) را در سال 1391 بررسی کرده است. یافته ها: بیش از نیمی از دانشجویان اهمیت 56 معیار رابط کاربر را زیاد و بسیار زیاد دانستند. از میان معیارها، ""امکان محدود کردن جستجو به فیلد موضوع"" با درصد فراوانی تجمعی زیاد و بسیار زیاد (1/87) بیش از همه مهم تلقی می شود. ""راهبری""، با میانگین رتبه 12/5 اولویت بالاتری دارد. در دیدگاه دانشجویان دانشکده های مختلف نسبت به این رابط اختلاف معنادار وجود ندارد. نتیجه گیری: طراحان و مدیران موتورهای جستجوی فارسی به منظور صرفه جویی در وقت و هزینه کاربران، می توانند ترتیب مؤلفه ها و معیارهای پذیرفته شده این پژوهش را در طراحی رابط کاربر موتورهای جستجو مد نظر قرار دهند.

۱۱۳.

استاندارد نقشه های عنوان و کاربرد آن در علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه باجی مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ بهار ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۷۷)

کلید واژه ها: معماری اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات علم اطلاعات و دانش شناسی استاندارد نقشه های عنوان سازمان دهی دانش تاپیک مپس

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی

تعداد بازدید : 676 تعداد دانلود : 304

نقشه های عنوان، یک استاندارد ایزو است که برای نمایش اطلاعات مربوط به ساختار منابع اطلاعاتی به کار می رود. ایده اولیه این استاندارد در سال 1991 مطرح شد. مدل اولیه نقشه های عنوان به دلیل برخورداری از استحکام لازم در سال 2000 به یک استاندارد ایزو تبدیل شد. مقاله حاضر به بررسی مفاهیم و مدل استاندارد نقشه های عنوان پرداخته و درصدد است تا کاربردهای این استاندارد را در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی مورد اشاره قرار دهد. یک نقشه عنوان، از نظر فنی به عنوان یک نوع مدرک در «اس جی ام ال» یا «اکس ام ال» تعریف می شود. بررسی ها نشان می دهد که استاندارد نقشه های عنوان با برخی از اصول و فنون سنتی کتابداری به خصوص در حوزه سازمان دهی دانش همخوانی دارد، با این تفاوت که در تلاش است تا چنین اصولی را در محیط وب به کار گیرد. بر این اساس می توان گفت که با توجه به چالش هایی که حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در رابطه با تطبیق فنون سنتی سازمان دهی دانش در محیط وب با آن ها روبه روست، می توان از فناوری استاندارد نقشه های عنوان در این زمینه بهره جست و این همان کاری است که برخی از متخصصین حوز ه علم اطلاعات و دانش شناسی به آن اهتمام ورزیده اند.

۱۱۴.

قصه گویی دیجیتالی در وب سایت های کودکان و نوجوانان ایران: الزامات و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم ناخدا آرزو جوادی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ بهار ۱۳۹۳ شماره ۷۶

کلید واژه ها: اینترنت کودکان و نوجوانان کتابخانه ها قصه گویی دیجیتالی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 88 تعداد دانلود : 49

هدف: این پژوهش به بررسی الزامات و ویژگی های لازم برای قصه گویی دیجیتالی در وب سایت های کودکان و نوجوانان ایران می پردازد. روش: در این پژوهش از روش پیمایشی و ابزار سیاهه وارسی شامل 5 مؤلفه و 67 مورد از الزامات برگرفته از مطالعه ادبیات پژوهش و مشاهده استفاده شد. همچنین در این پژوهش، 21 وب سایت ایرانی کودکان و نوجوانان که دربرگیرنده بخش قصه گویی بودند انتخاب شدند. یافته ها: وب سایت های کودکان و نوجوانان ایران، از نظر رعایت الزامات قصه گویی دیجیتالی، پایین تر از سطح متوسط قرار دارند. الزاماتی چون استفاده از یک بازی برای ساخت قصه، امکان هدایت شخصیت قصه ها، امکان انتخاب و افزودن افکت های صوتی، امکان انتخاب و افزودن افکت های تصویری، امکان رنگ آمیزی، و امکان انتخاب شخصیت ها، که حدود 26.86 درصد الزامات را به خود اختصاص می دهند، در هیچکدام از وب سایت ها وجود نداشتند. استفاده از عکس و تصاویر گرافیکی، امکان جستجوی قصه ها بر اساس اطلاعات کتابشناختی، و امکان جستجو از طریق انتخاب تصاویر ، جزء سه رتبه ی اول الزامات موجود در وب سایت های کودکان و نوجوانان ایران بودند. اصالت / ارزش: به دلیل عدم پرداختن به مفهوم قصه گویی دیجیتالی در ایران تاکنون، آگاهی دست اندرکاران کتابخانه های کودکان و نوجوانان از شرایط پیاده سازی قصه گویی دیجیتالی در محیط اینترنت، موضوعی قابل پرداخت است. این پژوهش ضمن فراهم ساختن آشنایی با این مفهوم، قصه گویی دیجیتالی را به عنوان ابزاری در جهت افزایش مطالعه و کتابخوانی مطرح می سازد.

۱۱۵.

تعیین پوشش موضوعی اولویت های پژوهشی علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی شرفی حمزه علی نورمحمدی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: کتابداری و اطلاع رسانی علم اطلاعات و دانش شناسی اولویت های پژوهشی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 648 تعداد دانلود : 186

هدف:هدف این پژوهش تعیین پوشش موضوعی عناوین اولویت های پژوهشی، رشته کتابداری و اطلاع رسانی می باشد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی به روش تحلیل محتوا می باشد.جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 364 عنوان اولویت پژوهشی گردآوری شده از سایت های سازمان های مختلف می باشد.ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش فهرست کنترل بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان دادند که موضوعات کتابداری و بازیابی در موضوعات اولویت های پژوهشی بیشتر، ولی موضوعات تکنولوژی اطلاعات، کتابسنجی، منابع چاپی و الکترونیکی، مدیریت اطلاعات، رده بندی، ارتباطات علمی و نشر الکترونیک کمتر بررسی شده اند.این مقاله نتیجه گیری می کند که اولویت های پژوهشی در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از پوشش موضوعی متنوعی برخوردارمی باشند.

۱۱۶.

پیوندهای کور، چالشی در ایده داده های پیوندی: واکاوی سرعنوان های موضوعی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عاطفه شریف

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: سرعنوان های موضوعی فارسی وب معنایی داده های پیوندی سرعنوان های موضوعی کنگره گنجینه کتاب های نوسا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 767 تعداد دانلود : 629

در این نوشتار ضمن طرح ایده داده های پیوندی، رویکرد انتشار، اشتراک و برقراری پیوند میان پاره های داده ، اطلاعات و دانش در وب معنایی، بخشی از اشکالات احتمالی در تبدیل رکوردهای مستند سرعنوانهای موضوعی فارسی به داده های پیوندی با روش پیمایشی شناسایی شد. 11233 رکورد مستند موضوع فارسی در سه نظام – فهرست پیوسته کتابخانه ملی ایران، فهرست پیوسته کتابخانه کنگره و گنجینه کتاب های نوسا – مورد کاوش قرار گرفت و چگونگی برقراری پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی در 9519 رکورد مشترک در فارسی و کنگره، ثبت گردید. نتایج نشانگر آن است که برقراری پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی در 20 درصد رکوردها با خطا مواجه می شود. بیش ترین بروز خطا مربوط به نامشخص بودن نظام موضوعی (6/7%) در پایگاه مستند موضوعی کتابخانه ملی ایران است. پیشنهاد می شود جهت تبدیل صحیح و فراهم ساختن امکان پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی، قبل از تبدیل رکوردهای مستند موضوع به داده های پیوندی، خطاهای موجود در جریان پیش پردازش ها شناسایی و برطرف گردد.

۱۱۷.

تحلیلی بر حضور دانشگاه های پایتخت های کشورهای جهان اسلام در محیط وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا رویایی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: وب سنجی تحلیل پیوند خودپیوندی دانشگاه های جهان اسلام مجموع پیوندها ضریب تأثیر وبی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 692 تعداد دانلود : 807

هدف: حضور وب سایت های تخصصی و دانشگاهی در محیط وب دلیلی بر اعتبار این گونه وب سایت ها در محیط وب است . هدف اصلی این پژوهش تحلیل میزان حضور دانشگاه های پایتخت های کشورهای جهان اسلام در محیط وب می باشد. روش: روش پژوهش حاضر، روش تحلیل پیوندها است که یکی از روش های وب سنجی محسوب می شود. در این مقاله خود پیوندی، مجموع پیوندها، و مجموعه صفحات نمایه شده در موتور کاوش جهت بررسی حضور وب سایت های دانشگاه های پایتخت های جهان اسلام در محیط وب بررسی گردید. جامعه پ ژوهش حاضر 204 وب سایت بود که به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات برخی از آن ها فقط 173 وب سایت مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: پس از بررسی شاخص های وب سنجی مورد نظر، بررسی یافته ها نشان داد که وب سایت دانشگاه های کشور ترکیه (آنکارا)، با توجه به شاخص های مطالعه شده در این مقاله بیش ترین حضور را در بین 10 وب سایت برتر دانشگاه های مورد مطالعه داشته اند. بررسی نتایج همچنین نشان داد که میزان حضور دانشگاه های ایران میان دانشگاه های برتر کشورهای اسلامی در محیط وب کمرنگ است

۱۱۸.

رفتار پرسش جستجوی اطلاعات دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در محیط وب(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: مریم اخوتی مژگان رحیمی فرزانه ذوالعلی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم ویژه نامه ۱۳۹۳ شماره ۷

کلید واژه ها: اینترنت دانشجویان رفتار جستجوی اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 582 تعداد دانلود : 224

ﻣﺅثر پرسش کاربران در جستجوی اطلاعات در محیط وب وجود دارد، چراکه جمعیت متنوعی از کاربران با نیازهای اطلاعاتی و اهداف گوناگون و سطوح متفاوتی از تجربه و دانش موضوعی از وب استفاده می کنند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رفتار پرسش جستجوی کاربران بر اساس عوامل زمینه ای مختلف توسط دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان در وب، انجام شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و از رویکری ترکیبی (کمی و کیفی) صورت گرفته است. تعداد 30 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کرمان داوطلبانه در نیمسال اول سال تحصیلی 92-91 خورشیدی در این پژوهش شرکت کردند. گردآوری داده ها از طریق دو پرسش نامه و فایل گزارش با استفاده از نرم افزار Camtasia Studio انجام شد. روایی پرسش نامه ها با نظر خواهی از استادان و پایایی آن ها با محاسبه ی Cronbach’s alpha، پرسش نامه اول (90/0) و پرسش نامه دوم (87/0) سنجیده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آنالیز توصیفی و آنالیز استنباطی (ANOVA، آنالیز t و آزمون همبستگی اسپیرمن) با کمک نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید. یافته ها: در مجموع 399 پرسش با میانگین تکرار 30/13 توسط کاربران در ابزارهای جستجوی وب، جستجو شد. بین تکرار پرسش جستجو با تجربه ی جستجو و سطوح مختلف سهولت استفاده، سودمندی، رضایت و قضاوت ربط اختلاف معناداری مشاهده شد. در پژوهش حاضر، میانگین طول پرسش جستجوی کاربران 31/3 بود و کاربران معمولاً از دو کلیدواژه در پرسش جستجوی خود استفاده می کردند. طول پرسش جستجوی کاربران ارتباط معناداری با متغیرهای کار بازیابی (عملکرد مشاهده، مرور و ذخیره) در موتور جستجوی عمومی و موتورهای جستجوی تخصصی داشت. بین عوامل زمینه ای (تجربه ی جستجو و آشنایی با موضوع جستجو) با کار بازیابی (عملکرد مرور و ذخیره ی نتایج) نیز اختلاف معناداری مشاهده شد. نتیجه گیری: مطالعه ی حاضر نشان داد، رفتار پرسش جستجوی کاربران در طول فرایند جستجوی اطلاعات در وب، بر اساس عوامل زمینه ای مختلف متفاوت بوده است. از آن جایی که تجربه ی کاربران در جستجوی اطلاعات در وب، می تواند باعث ارتقای فرایند جستجو شود، پیشنهاد می شود، آموزش لازم به دانشجویان ارایه شود و با توجه به ارتباط متغیرهای ارزیابی نتایج جستجو با رفتار پرسش جستجو، سیستم هایی با رابط کاربر بهتر و متناسب با نیاز اطلاعاتی کاربران طراحی گردد. لذا مطالعه ی حاضر، حاوی مفاهیمی برای طراحان سیستم های بازیابی اطلاعات و پایگاه داده ها می باشد.

۱۱۹.

محتوای اطلاعاتی وب سایت گروه های مدیریت و فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی کشور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: صدیقه عابدی رضا خواجویی لیلا احمدیان سارا کاوه

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم مهر و آبان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: ارزیابی دانشگاه ها وب سایت ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 417 تعداد دانلود : 754

مقدمه: با توجه به رسالت وب سایت های دانشگاهی در ارائه خدمات به کاربران، طراحی کارآمد محتوای اطلاعاتی آن ها باعث استفاده مؤثر آن ها می شود. از جمله ی آن ها وب سایت های گروه های آموزشی هستند که می توانند حاوی اطلاعاتی ارزنده برای اساتید، دانشجویان و سایر کاربران باشند. هدف از این مطالعه شناسایی محتوای اطلاعاتی وب سایت های گروه فناوری اطلاعات سلامت و مدارک پزشکی کشور بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه کاربردی است که در زمستان سال 1391 خورشیدی به صورت مقطعی بر روی 14 وب سایت گروه های مذکور انجام شد. اقلام اطلاعاتی با استفاده از یک فرم گردآوری داده ها جمع آوری شد که روایی آن مورد تأیید سه نفر متخصص انفورماتیک پزشکی قرار گرفته بود. میزان ضرورت اقلام در یک جلسه گروه متمرکز بررسی شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی در SPSS 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش در کل 36 عنوان اقلام اطلاعاتی موجود در 14 وب سایت مورد مطالعه استخراج شده و در شش گروه اطلاعات رشته، اساتید، پژوهشی، آموزشی، عملکرد گروه، و سایر طبقه بندی شدند. بیشترین موارد مربوط به اطلاعات آموزشی و پژوهشی ( هر کدام 22 درصد)، وکمترین مربوط به اطلاعات رشته (8 درصد) می باشد. هشتاد و سه درصد از عناصر موجود در وب سایت ها توسط گروه متمرکز ضروری شناخته شدند. نتیجه گیری: عناصر اطلاعاتی وب سایت گروه های آموزشی مختلف هم از نظر عناوین استفاده شده و هم از نظر نوع محتوای اطلاعاتی متفاوت می باشند. این تفاوت می تواند باعث پایین آمدن کارآیی استفاده و سردرگمی کاربران در یافتن اطلاعات گردد. نتایج این تحقیق می تواند برای گروه های آموزشی، مسئولین وب سنجی دانشگاه ها و طراحان وب سایت ها در طراحی و ارتقا وب سایت ها مفید واقع شود.

۱۲۰.

ارزیابی کیفیت پشتیبانی و محتوایی (درونی و بیرونی) وب سایت های کتابخانه ای دانشگاه های علوم پزشکی ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: الهام احمدی اسماعیل مصطفوی حمیدرضا کیانی

منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره یازدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۳ شماره ۶ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: اینترنت ایران کتابخانه های دانشگاهی نظام های اطلاع رسانی کتابخانه ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 199 تعداد دانلود : 312

مقدمه: وب سایت هایکتابخانه ای دانشگاهی نقش مهمی در برقراری ارتباط دو سویه با کاربران و ارائه خدمات مطلوب تر به آنان دارند. پشتیبانی و روزآمدسازی مستمر این نوع وب سایت هانیز راهکاری مهم برای ارائه چهره ای پویاوفعالاز کتابخانه در محیط مجازی است. هدف این پژوهش ارزیابی کیفیت محتوایی درونی و بیرونی، و پشتیبانی وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران است. روش بررسی: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. ابزار گردآوری داده ها عبارت است از سیاهه ی ارزیابی معتبری که روایی و پایایی آن از طریق بررسی متون و پژوهش های مشابه، مشورت با صاحب نظران و مقایسه با وب سایت های کتابخانه ای5 دانشگاه خارجی سنجیده شد. جامعه ی پژوهش حاضر شامل وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران در خرداد و تیر ماه 1392خورشیدی می باشد. از میان 49 دانشگاه، 43 دانشگاه دارای وب سایت کتابخانه هستند که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. امتیازات عناصر و ویژگی های وب سایت های مورد بررسی از نظر وجود (بله= 1) و عدم وجود (خیر=0) عناصر، مورد بررسی قرار گرفت.در پایان هر یک از وب سایت های مورد بررسی بر اساس امتیازی که بدین ترتیب در هر معیار به دست آورده اند، رتبه بندی گردیده و مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند.تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و میانگین) و نرم افزار Excel صورت پذیرفته است. یافته ها: وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران در کل 04/34 درصد معیار های محتوای درونی، 40/45 درصد معیار های محتوای بیرونی و 52/52 درصد معیار های پشتیبانی و در مجموع 88/39 درصد معیارهای وب سایت کتابخانه را رعایت کرده اند. به طور کلی، فقطدانشگاه علوم پزشکی شاهد بیش از 50 درصد معیارهای موجود در سیاهه ی بررسی (شامل معیارهای محتوای درونی، محتوای بیرونی و پشتیبانی) را در طراحی خود لحاظ کرده بود. وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی شاهد (55)، مشهد (47)، و شهید بهشتی (45) به ترتیب رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص داده اند. همچنین وب سایت کتابخانه دانشگاه های علوم پزشکی بابل (18)، ارتش (17) و ارومیه (16) رتبه های 41 تا 43 را به خود اختصاص دادند. نتیجه گیری: در مجموع وب سایت های کتابخانه ایدانشگاه های علوم پزشکی ایران بررسی شده از لحاظ کیفیت درونی و بیرونی و پشتیبانی کمتر از حد متوسط قرار داشتند.

درخت حوزه‌های تخصصی