تعلیم و تربیت اسلامی

نمایش ۲۴۱ تا ۲۶۰ مورد از کل ۴٬۲۵۵ مورد.

۲۴۱.

تحلیل ابعاد و مؤلفه های تربیتی سبک زندگی زمینه ساز ظهور در مبانی نظری تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حسن نجفی حسن ملکی مهدی سبحانی نژاد

منبع: مشرق موعود سال دهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۹۸ تعداد دانلود : ۵۱۴

۲۴۲.

ارزیابى دانشجویان از برنامه درسى اجراشده اخلاق اسلامى دانشگاه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیف الله فضل اللهى قمشى

منبع: معرفت سال بیست و پنجم آذر ۱۳۹۵ شماره ۲۲۸ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: دانشجویان اخلاق اسلامى ارزیابى برنامه درسى اجراشده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۳۳۰

هدف از این تحقیق، ارزیابى برنامه درسى اجراشده اخلاق اسلامى دانشگاه ها از منظر دانشجویان است. روش تحقیق، توصیفى از نوع پیمایشى و جامعه آمارى نیز 273 دانشجوى کارشناسى دانشگاه آزاد اسلامى واحد قم مى باشد که درس اخلاق اسلامى را در نیمسال دوم 93 94 پاس کردند. نتایج تحقیق نشان داد: نیازهاى مبنا قرار گرفته در تدوین اهداف درس اخلاق اسلامى دانشگاه ها، پوشش دهنده نیازهاى فردى و اجتماعى در یک جامعه اسلامى در حد متوسط بوده، همپوشى کامل میان اهداف و نیازها در درس اخلاق اسلامى وجود ندارد. 2. روش هاى یاددهى یادگیرى به کار گرفته شده در تدریس درس اخلاق اسلامى، با اهداف این درس در سطوح شناختى، عاطفى و رفتارى همسویى اندکى دارد. 3. روش هاى ارزشیابى به کار گرفته شده در ارزشیابى پیشرفت تحصیلى دانشجویان در درس اخلاق اسلامى، همسو با اهداف این درس در سطوح شناختى، عاطفى و رفتارى نیست. 4. میزان دستیابى دانشجویان به اهداف درس اخلاق اسلامى در سطوح شناختى، عاطفى و رفتارى نامطلوب است؛ بنابراین، افزایش اثربخشى برنامه درسى اخلاق اسلامى دانشگاه ها، مستلزم برنامه ریزى براساس نیاز سنجى واقع بینانه مبتنى بر رویکرد ترکیبى هدف محور مسئله محور و ارتقاى مهارت هاى حرفه اى مدرسان مى باشد.

۲۴۳.

آثار تربیتى گریستن بر تکامل معنوى انسان از دیدگاه آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقى حسینى سید محمدرضا موسوى نسب

منبع: معرفت سال بیست و پنجم آذر ۱۳۹۵ شماره ۲۲۸ «ویژه علوم تربیتی»

کلید واژه ها: تربیت اشک بکاء اثر تربیتى گریه اثر معنوى گریه تکامل معنوى

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۱۲ تعداد دانلود : ۴۱۵

موضوع گریستن، از جمله موضوعاتى است که از ابعاد مختلف از جمله ابعاد روان شناختى، تربیتى، دینى، اخلاقى و عرفانى مورد بررسى قرار گرفته است. این مقاله به بررسى آثار تربیتى گریستن بر تکامل معنوى انسان مى پردازد که با روش تحلیلى و توصیفى و به منظور تبیین ارتباط میان گریستن، با تربیت اخلاقى و تکامل معنوى انسان، تدوین یافته است. گریه، نوعى واکنش به احساسات و هیجان هاى درونى انسان است که مى تواند بر ابعاد روانى، تربیتى، معنوى و اخلاقى انسان تأثیر بگذارد. ابتدایى ترین تأثیر گریه، به ویژه گریه در امور معنوى، ایجاد آرامش است که انسان بعد از گریه کردن، در اثر تخلیه شدن فشارهاى درونى، احساس خوشایند و یک سبکى و آرامش برایش پدید مى آید. همچنین گریه موجب نشاط و امید در انسان شده و انگیزه فرد را تقویت مى نماید و سلاحى در مبارزه با شیطان درونى انسان مى شود. از سوى دیگر، گریه سبب پاک شدن گناهان انسان و نزول رحمت خداوند شده، انسان را در دفع برخى رذائل اخلاقى و نیز کسب برخى فضیلت ها، کمک مى نماید و سر انجام انسان را در رسیدن به قرب الهى یارى مى کند.

۲۴۴.

روش های تربیت نفس از دیدگاه ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فروغ السادات رحیم پور هنگامه بیادار

منبع: انسان پژوهی دینی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۶

کلید واژه ها: نفس حرکت جوهری ملاصدرا تربیت اتحاد نفس و قوا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۱۱ تعداد دانلود : ۵۴۳

یکی از سرآمدان معرفت دینی از منظر اخلاقی - تربیتی، صدرای شیرازی است. در این مقاله می کوشیم با استفاده از روش کتاب خانه ای آرای وی را بکاویم تا به الگوها و روش های تربیتی مد نظرش دست یابیم. پرسش محوری ما این است که صدرا در آرای نفس شناسی خویش به چه روش های تربیتی، اشاره صریح یا ضمنی کرده است. وی آرای تربیتی خود را بر اساس مبانی فلسفی اش، خصوصاً دو اصل حرکت جوهری و اتحاد نفس و قوا استوار کرده است. مطالعه آرای وی روشن می کند که اهتمام به انس با حق و ذکر مداوم، الزام به محاسبه و مراقبت از نفس در مسیر حرکت استکمالی نفس و پالایش نفس و غور در باطن از راه های اصلی تربیت نفس به شمار می رود. اجرای عدالت تربیتی بر اساس انعطاف پذیری روح، حفظ بدن و اعتدال گرایی در این مسیر، تقویت تمرکز و حضور نفس، تربیت بر اساس تکرار و عادت، تقویت اعتماد و عزت نفس، و تربیت بر اساس پرورش خلاقیت نیز سایر مراحل تربیت نفس را تشکیل می دهند.

۲۴۵.

صحابه امام حسین(ع)، ویژگی ها و فضیلت ها (1)

نویسنده: محمدرضا سنگری

منبع: آیت بوستان سال اول پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳

کلید واژه ها: عاشورا اصحاب حسین (ع) ویژگی ها و فضائل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۸۸ تعداد دانلود : ۷۰۰

شناخت و فهم عاشورا، بی شناخت یاران پاکباز اباعبدالله(ع) ممکن نیست. بازشناسی یاران ما را با اُسوه هایی که بهترین سرمشق امروز و همیشه ی انسان هستند، آشنا خواهد ساخت. بخشی از گم گوشه ها و ابهام ها نیز در پرتو شناخت صحابه، روشن خواهد شد. ویژگی هایی چون پیروزی در آزمون های دشوار، معرفت و بصیرت ژرف، عزتمندی و ذلت ناپذیری، آزادگی و حُریّت، کانون رحمت و شدّت بودن، اخلاص در بینش و منش، شجاعت و مرگ ناهراسی، غیرت و حمیّت دینی، صبر و استقامت، مواسات و همدلی و ولایت مداری بخشی از ویژگی ها و فضایل یاوران امام عاشوراست که در این مقاله بررسی می شود.

۲۴۶.

کاوشی در عوامل اصلی تربیت اخلاقی:شناسایی ویژگیهای اخلاقی الگو مبتنی بر بافت شناسی عمل تربیت (مطالعه موردی بافت استادان، مربیان و مدیران آموزشی یک دانشگاه سازمانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی کرمی کیومرث فرح بخش عباس عباسپور غلامحسین رضایت

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و چهارم دوره جدید بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۰

کلید واژه ها: تربیت اخلاقی مدیران آموزشی مربی الگو ویژگی های اخلاقی مربیان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۴۱ تعداد دانلود : ۴۸۶

این پژوهش با هدف شناسایی ویژگیهای اخلاقی مؤثر بر الگوانگاری مربی/ استاد و مدیران آموزشی در یک دانشگاه سازمانی صورت گرفت. روش پژوهش از نظر ماهیت، کیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل دو گروه الف) صاحبنظران و خُبرگان تعلیم و تربیت و ب) مربیان / استادان و مدیران آموزشی الگو در دانشگاه سازمانی مورد مطالعه بود. روش نمونه گیری نیز به صورت هدفمند بود. برای گردآوری اطلاعات از روش مصاحبه استفاده شد که با روش تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مهمترین ویژگیهای اخلاقی مؤثر بر الگوانگاری مربی / استاد و مدیران آموزشی از دیدگاه نخبگان و مدیران آموزشی در بافت شناسی عمل تربیت عبارت است از قاطعیت، وجدانمندی، توکل، حق مداری، تکلیف گرایی، روحیه خدمتگزاری، تعالی معنوی، بصیرت، تعهد، تقوا، حسن خلق، صداقت، سعه صدر، عزت نفس و کرامت انسانی، اعتماد به نفس یا روح خودباوری، وظیفه شناسی، سختکوشی، شجاعت، ثبات در شخصیت، تواضع، گشودگی، اعتماد بین فردی و چندبعدی بودن شخصیت. آزمون دوجمله ای داده های دلفی نیز نشان داد که بجز عامل مراقبه همه عوامل دیگر در سطح 05/0 معنادار، و مورد تأیید خبرگان است. یافته ها، اهمیت یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر الگوانگاری یعنی همان عوامل اصلی تربیت اخلاقی را به سیاستگذاران، مدیران و رهبران آموزشی و استادان و مربیان بیان می کند. این تحقیق نشان داد که مطالعه ویژگیهای اخلاقی در بافت عمل تربیت نقش تعیین کننده ای در الگو انگاری مربیان / استادان و مدیران آموزشی دارد.

۲۴۷.

درآمدی بر فلسفه فقه تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید نقی موسوی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و چهارم دوره جدید بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۰

کلید واژه ها: تربیت اسلامی فقه تربیتی فلسفه فقه تربیتی روش شناسی فقه تربیتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۵۱۱

فقه تربیتی یکی از عرصه های جدید نوظهور در تربیت پژوهی است که دستورکار خود را به «تعیینِ باید ها و نبایدهایِ شرعیِ رفتارهای مربیان و متربیان و دیگر عوامل انسانی دخیل در عملِ تربیتی»، اختصاص داده است. این فکر، که به مرور بر آثار و ادبیاتِ آن افزوده می شود در هیبتِ دانش میان رشته ای خود را عرضه کرده و لازم است با نگاه درجه دو و از سنخ فلسفه مضاف، مورد واکاوی قرار گیرد. هدف این نوشتار طراحی «فلسفه علمِ فقه تربیتی» است. برای این منظور در ابتدا الگویی از مسائلِ «فلسفه علمِ فقه تریبتی» طراحی، و مطابقِ آن، مجموعه بررسیهایِ عقلی و فرازین در مورد این علم در سه محور دسته بندی شد: 1. مسائلِ هویت شناختیِ این علم 2. مسائلِ فرامسئله ای این علم 3. مسائلِ پیرامونی این علم. این نوشتار که خود را گامی اولیه در این مسیر تلقی می کند در روند پژوهش پیشنهادهایی از سنخِ تأسیسِ عرصه های مطالعاتی جدید نیز ارائه کرده است.

۲۴۸.

وضعیت عقل، دین و علم در عصر پست مدرن و ملاحظات آن در تربیت معنوی با رویکرد انسانشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پرستو مصباحی جمشید محمدرضا سرمدی مهران فرج اللهی سید محمد میردامادی زهره اسماعیلی

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و چهارم دوره جدید زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۳

کلید واژه ها: عقل و دین و علم در پست مدرنیسم معنویت در پست مدرنیسم عصر پست مدرن و دین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۸۵۰

در این پژوهش که با راهبرد کیفی به صورت کتابخانه ای و با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده، نخست سیر تاریخی سه مفهوم عقل، دین و علم در چهار دوره قبل از قرون وسطی، دوره میانه، دوره مدرنیسم و پست مدرنیسم بررسی شده است؛ سپس تأثیرات، ملاحظات و مداخلات تربیتی این سه ابر مفهوم در حوزه گسترده معنویت مورد مداقه قرار گرفته و با تأکید بر انسانشناسی پست مدرنی به وضعیت تربیت معنوی در عصر حاضر پرداخته شده است. نتایج تحقیق حاکی است رویارویی انسان پست مدرن با مقوله معنویت فارغ از اتصال و اتکای معرفتی و وجودی به این مفاهیم است؛ زیرا انسانشناسی پست مدرنی ماهیتی را برای انسان درنظر می گیرد که طبق آن غایت و روش معنویت نیز همچون ذات انسانی ماهیت سیال دارد و تناقض پذیر است.

۲۴۹.

مسلم بن عقیل ، الگوی انتخابگری در مدرسه حسینی

نویسنده: مصطفی دلشاد تهرانی

منبع: آیت بوستان سال اول پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳

کلید واژه ها: انتخابگری مسلم بن عقیل انسان انتخابگر کربلا و عاشورا مدرسه حسینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۳۸ تعداد دانلود : ۹۰۲

رویداد کربلا و عاشورا محصور به تاریخ و جغرافیا نیست و از جهات مختلف فرا تاریخی و فرا جغرافیایی قابل بررسی است . یکی از وجوه برجسته این رویداد راه های گوناگونی است که در برابر شخصیت ها و گروه های اجتماعی قرار گرفته و انتخاب هایی است که این شخصیت ها و گروه ها کرده اند . انسان موجودی انتخابگر است و پیوسته در برابر راه های گوناگون قرار می گیرد و دست به انتخاب می زند . این انتخاب ها سرنوشت انسان را در چارچوب مشیت الهی و قوانین حاکم بر هستی و نظامات عالم رقم می زند . اننخاب های انسان محصول چهار گروه عامل است : ادراکات ، تعلقات ، تمنیات و تربیت . از برجسته ترین انتخاب ها در ماجرای کربلا و عاشورا ، اننخاب مسلم بن عقیل در بحرانی ترین شرایط است ، انتخابی سرنوشت ساز . او در شرایطی که می توانست عبید الله بن زیاد را در خانه هانی بن عروه ترور کند ، به دلیل ممنوعیت ترور در آموزهای نبوی ، از چنین اقدامی امتناع ورزید و مسیر تاریخ با این عمل او به گونه دیگری رقم خورد . انتخاب شگفت مسلم بن عقیل که بر درکی عمیق از دین ، تعلق خاطر به ارزش های دینی ، جهت گیری و خواست حق طلبنانه و عدالت خواهانه ، و تربیت نبوی و علوی و آموزه های مدرسه حسینی استوار بود . مقاله حاضر به تبیین انتخابگری انسان و این نمونه برجسته انتخابگری در تاریخ بشر پرداخته و با رویکرد تحلیل تاریخی – روایی به بررسی این امر پرداخته است .

۲۵۰.

پیامدهاى اخلاقى تربیتى نظریه حدوث جسمانى و حرکت جوهرى نفس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد عباس زاده جهرمی عسکر دیرباز

منبع: معرفت فلسفی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۴۸)

کلید واژه ها: نفس حکمت متعالیه حرکت جوهرى حدوث جسمانى اخلاق تربیتى

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۱۷

حرکت جوهرى و حدوث جسمانى نفس از جمله اصول مهم حکمت متعالیه است که پذیرش یا رد آنها پیامدها و عواقب گوناگونى در پایش مسیر فلسفى یا اخلاقى به همراه خواهد داشت. در این مقاله به برخى از لوازم و پیامدهاى اخلاق تربیتى این دو نظریه پرداخته شده که عبارت اند از: تأثیر افعال و رفتار در ملکات اخلاقى، نقش نیت در تکامل و رشد انسان، اثر معاش در معاد، جسمانیه الحدوث و روحانیه البقا بودن اخلاق، نوع الانواع نبودن انسان، تبدیل علم، حیات و قدرت از محمول بالضمیمه به نحوه وجود، پیوند طبیعت و ماوراى طبیعت، تبیین دقیق نظام آفرینش و ارتباط آن با خدا، کنار نهادن کبر و انانیت.

۲۵۱.

آسیب هاى اخلاقى رابطه پسر و دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: على احمدپور

منبع: معرفت سال بیست و چهارم اردیبهشت ۱۳۹۴ شماره ۲۰۹ ویژه علوم تربیتی

کلید واژه ها: دختر پسر روابط پنهانى آسیب هاى اخلاقى

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و کودک، نوجوان و جوان

تعداد بازدید : ۹۳۷ تعداد دانلود : ۷۴۴

یکى از روابط آسیب زا و مخربى که جامعه ما را تهدید مى کند، رابطه پنهانى و ناسالم بین دو جنس مخالف است. از دیدگاه دین مقدس اسلام، زنان و مردان در جامعه مى توانند با رعایت حدود شرعى با یکدیگر برخورد و تعامل داشته باشند و در عین حال، حریم یکدیگر، حیا و عفت خود را نیز حفظ کنند و از روابط پنهانى خوددارى کنند. هدف پژوهش حاضر که به روش توصیفى تحلیلى صورت گرفته، بیان آسیب هاى اخلاقى روابط پنهانى بین پسر و دختر و دلایل مخالفت دین مقدس اسلام با این گونه دوستى هاست و راه کارهاى پیش گیرى و برون رفت از این معضل اجتماعى را مطرح مى کند. یافته هاى تحقیق نشان مى دهد که افزایش بى اعتمادى و سوءظن، فروپاشى خانواده، احساس گناه، تأخیر در ازدواج، بى عفتى و آبروریزى، سلب کرامت انسانى و تسلط شیطان، از مهم ترین آسیب هاى روابط پنهانى دختر و پسر مى باشد.

۲۵۲.

بررسی فلسفه شخصی اساتید در زمینه تربیت دینی از منظر اساتید دانشگاه کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شادی محمدی کیوان بلندهمتان خلیل غلامی

منبع: تربیت اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۰

کلید واژه ها: تربیت دینی تربیت اشباع نظری فلسفه شخصی نمونه گیری گلوله برفی نمودنگاری (پدیدارنگاری) نمودنگاری تکاملی (بالنده)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۶۰ تعداد دانلود : ۸۴۰

این پژوهش به هدف بررسی فلسفه شخصی اساتید در زمینه تربیت دینی، با رویکرد کیفی و نمودنگارانه انجام شد. شرکت کنندگان در تحقیق 11 نفر از اساتید دانشگاه کردستان بودند که با نمونه گیری هدفمند به روش گلوله برفی تا اشباع نظریِ داده ها انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه پیمایشی با روش هدایت کلیات، و جهت تحلیل داده ها از روش نمودنگاری تکاملی استفاده شد. یافته ها در سه دسته پیش فرض ها و اصول و روش ها طبقه بندی گردید. به باور استادان، تربیت دینی در شرایط فعلی از جایگاه مطلوبی برخوردار نیست. از این رو، به اساتیدی نیاز دارد که در آنها تربیت و تربیت دینی نهادینه شده باشد و با گفتار و عمل خود، آشکارا و نهان برای کمال دانشجویان تلاش کنند. آنان با اهمیت دادن به زیرساخت های اخلاقی و دینی و با توجه به اصل آزادی فکر و عمل و در کنار آن با الگومحوری خود، باید چهره ای از دین را برای دانشجو به تصویر بکشند که دغدغه اوست. برای این، استاد لازم است دانشجو و زمینه های خانوادگی و فرهنگی او را شناخته، وی را به سوی کردار راستین دینی به دور از ریا کشانده و خود در این کار پیشگام باشد ولی هر گاه لازم شد، دوستانه و مشاوره گونه دانشجو را راهنمایی کند.

۲۵۳.

بررسی رابطه نگرش مذهبی با نگرش و رفتار محیط زیستی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور رامهرمز(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: الهام اسراری سحر رشیدی

منبع: معرفت اخلاقی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: دختران دانشجویان نگرش مذهبی نگرش و رفتار محیط زیستی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۳۱۴

هدف از این مطالعه، بررسی رابطة میزان نگرش مذهبی با نگرش و رفتار محیط زیستی در میان دانشجویان دختر است. روش این پژوهش توصیفی - پیمایشی است. جامعة آماری پژوهش، 320 نفر از دانشجویان دختر رشته های کشاورزی و زیست شناسی دانشگاه پیام نور شهرستان رامهرمز بود که حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 96 نفر تعیین شده است. اطلاعات حاصل از پرسش نامه ها با استفاده از نرم افزار spss19 و آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون، و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است. یافته ها نشان داد ضریب همبستگی پیرسون میان نگرش و رفتار محیط زیستی با نگرش مذهبی به ترتیب برابر با 468/0 و 464/0 است. همچنین نتایج آزمون رگرسیون چندمتغیره نشان داد، با توجه به ضریب همبستگی چندگانه (694/=R)، شدت رابطه بین متغیرهای ملاک و متغیر پیش بین بسیار قوی و اثر گذار بوده است. نتایج این پژوهش می تواند در طراحی و تدوین محتوای آموزشی مورد بهره گیری قرار گیرد.

۲۵۴.

آگاهى و عملکرد دانشجویان در زمینه مهارت هاى زندگى با رویکرد تربیتى مطالعه موردى: دانشگاه هاى دولتى استان قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یاسین سعیدى وحید اسمعیلى حدیثه سیفى

منبع: معرفت سال بیست و چهارم اسفند ۱۳۹۴ شماره ۲۱۹ «ویژه جامعه شناسی»

کلید واژه ها: حوزه و دانشگاه مهارت هاى زندگى دانشگاه هاى دولتى استان قم رویکرد تربیتى

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۳۹۳

هدف این تحقیق، بررسى نظرات متخصصان و استادان حوزه و دانشگاه در خصوص آگاهى و عملکرد دانشجویان در زمینه مهارت هاى زندگى با رویکرد تربیتى است. این تحقیق در چارچوب رویکرد کیفى و با استفاده از تحلیل محتوا صورت گرفت. جامعه پژوهش را 10 نفر از متخصصان و استادان حوزه، 10 نفر از متخصصان و استادان دانشگاه و 30 نفر از دانشجویان دانشگاه هاى دولتى استان قم در سه مقطع تحصیلى کارشناسى، کارشناسى ارشد و دکترى، در سه رشته تحصیلى علوم انسانى، علوم پایه و فنى و مهندسى تشکیل دادند. براى شناسایى مهم ترین و مرتبط ترین مهارت هاى زندگى دانشجویان، از مصاحبه هاى نیمه ساختاریافته استفاده شد. با استفاده از مصاحبه ها، 4 مهارت خودآگاهى، تصمیم گیرى، برقرارى ارتباط مؤثر و تفکر انتقادى به عنوان مهم ترین و مرتبط ترین مهارت هاى زندگى دانشجویان انتخاب شدند. نتایج یافته ها نشان داد که یکى از نگرانى هاى اصلى حوزه و دانشگاه، عدم آگاهى اغلب دانشجویان در زمینه مهارت هاى زندگى است و در این زمینه، حوزه و دانشگاه نقش هریک را مهم دانسته و به طور مشترک از صداوسیما براى اشاعه این موضوع یاد کردند.

۲۵۵.

آداب شاگردی و استادی در بازخوانی آیات مرتبط با موسی(ع) و خضر(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا شاهرودی مرضیه نورانی نگار

منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلید واژه ها: آموزش آداب موسی (ع) خضر (ع) استادی شاگردی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۲ تعداد دانلود : ۵۹۹

نهاد تعلیم و تربیت یکی از نهادهای گسترده و مهم اجتماعی و برجسته ترین هدف تشکیل آن، پرورش و آماده سازی نسل جوان برای ورود به اجتماع و پذیرش نقش های گوناگون است؛ از این رو شناخت روابط درست میان عناصر اصلی این نهاد، یعنی شاگرد و استاد می تواند یاری گر آن در رسیدن به اهداف خود باشد. خداوند متعال در آیاتی از سوره مبارکه کهف، داستان «جست وجوی مراد» توسط حضرت موسی(ع) (پیامبر اولوالعزم الهی) و یافتن استاد و همراهی با وی را به طور موجز بیان کرده است. در این پژوهش برآنیم تا با بررسی دیدگاه های مفسران از وجوه مختلف عرفانی، اخلاقی، اجتماعی و ... پیرامون این آیات و بهره گیری از روایت های تفسیری ذیل آن به برترین آداب شاگردی و استادی دست یابیم و منشور اخلاقی والایی برای فضاهای آموزشی در این رابطه ارائه کنیم. اشتیاق موسی(ع) در یافتن فردی آگاه تر از خود، علی رغم نیل او به مقام نبوت و کلیم اللهی، کوشش و پشتکار و تحمل مشقت های بسیار این راه، نشان از اهمیت بالای فراگیری دانش و توجه به آداب آن در هر مقطعی از زندگی به ویژه بایستگی جست وجوی استادی شایسته دارد. برپایه آموزه های آیات یادشده، مهم ترین آداب شاگردی عبارتند از اظهار تواضع، کسب اجازه از استاد، اطاعت از استاد و رعایت ادب پرسش و در مقابل، احساس تکلیف استاد در مقابل افراد جویای علم، احترام به ارزش های ذاتی شاگرد، آگاه ساختن دانشجو نسبت به دشواری های پیش رو و اتخاذ روش آموزشی درست و متناسب با ظرفیت دانشجو نیز گوشه ای از آداب استادی برگرفته از این آیات است.

۲۵۶.

برنامه درسی انسان گرایانه و تبیین مؤلفه های اساسی آن از منظر تعالیم اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیده صدیقه عسگری سید ابراهیم میرشاه جعفری فریدون شریفیان

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و سوم دوره جدید پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۸

کلید واژه ها: اسلام برنامه درسی انسان گرایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۵۱ تعداد دانلود : ۸۳۰

شناخت حقیقت انسان از گذشته تاکنون محور اساسی مطالعات بسیاری از اندیشمندان در فلسفه، عرفان و علوم-انسانی بوده است. تأثیر مبنایی انسان در نظریه پردازی و طراحی برنامه ها، منجر به شکل گیری مکتب انسان گرایی در دهه های 1960 و 1970 گردید و به فراخور آن، تعیین نیازهای فراگیران و تدوین برنامه هایی مبتنی بر ساختار وجودی آن ها، شناسایی انسان و معرفی جایگاه او در متن برنامه ی درسی نیز، اهمیت ویژه ای یافت. از سوی دیگر، جوامع اسلامی تحت تأثیر نگرش دین به نقش و جایگاه انسان در زندگی این جهانی، نگاهی متفاوت و عمیق تر به مقوله ی انسان و امکان تحقق عناصر وجودی وی کسب کردند. هدف از این نوشتار، علاوه بر ایجاد ارتباط میان مفاهیم مکتب انسان گرایی و آموزه های اسلامی، بررسی تطبیقی اندیشه های انسان گرایان با دیدگاه های دین مبین اسلام است. از این رو، به معرفی فاکتورهای اساسی مطرح شده در دیدگاه انسان گرایی، شامل «استدلال»، «خودپنداره»، «مهارت های میان فردی»، «خودشکوفایی» و «همدلی، اصالت و احترام» از منظر تفکر اسلامی پرداخته است. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و یافته ها نشان داد مکتب انسان گرایی، برای تحقق عوامل درونی انسان، تلاش به سزایی داشته است و تلفیق دستاورد های آن با تعالیم اسلامی به طرز چشم گیری بر غنای آن خواهد افزود.

۲۵۷.

آثار ترتیبی عفو از منظر قرآن مجید

نویسنده: سید محمود طیب حسینی راضیه مشک مسجدی

منبع: حسنا سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۲۵ تعداد دانلود : ۶۷۸

۲۵۸.

بررسى زمینه هاى فرهنگى اثرگذار بر استقبال و عدم استقبال جوانان از مساجد از نظر دانشجویان دانشگاه پیامنور الیگودرز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین اسماعیلى سید محمدرضا موسوى نسب

منبع: معرفت سال بیست و چهارم فروردین ۱۳۹۴ شماره ۲۰۸

کلید واژه ها: جوانان مساجد نماز جماعت جایگاه مسجد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۴۱ تعداد دانلود : ۹۷۶۵

این تحقیق به منظور بررسى زمینه هاى فرهنگى اثرگذار بر استقبال و عدم استقبال جوانان از مسجد با هدفشناسایى عوامل و راه کارهاى اثرگذار بر جذب جوانان به مساجد و شرکت در فعالیت هاى آن طراحى شدهاست. این پژوهش، از نوع پژوهش هاى زمینه اى است که به روش توصیفى انجام شده است. گردآورىاطلاعات با استفاده از پرسشنامه 30 گویه اى محقق ساخته صورت گرفت. جامعه آمارى پژوهش کلیهدانشجویان دانشگاه پیام نور الیگودرز مى باشند که تعداد 200 نفر آنان به صورت تصادفى در نمونه آمارىاین پژوهش قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که به ترتیب (بى اطلاعى و ناآشنایى نسبت به اهمیت مسجدو نماز جماعت، نامناسب بودن برنامه هاى مسجد، نامناسب بودن برخورد با نمازگزاران و بى توجهى نسبتبه تمیزى و نظافت مسجد) به طور معنادارى در استقبال و عدم استقبال از مسجد اثر گذارند.

۲۵۹.

اخلاق دانشجویی در اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: مریم اللهیاری نژاد

منبع: معرفت اخلاقی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: اخلاق دانشجو استاد آموزه های دینی اخلاق دانشجویی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۰۲۲ تعداد دانلود : ۲۴۳۹

بنا بر آیة دوم سورة جمعه علم آموزی یکی از اهداف بعثت پیامبر اکرم صله الله علیه و آله وسلم است. ضرورت یادگیری علم، ضرورتی مطلق، فرازمانی و فرامکانی است. اخلاق و علم از نگاه اسلامی، رابطه ای عمیق و ناگسستنی با هم دارند. ضرورت اخلاق دانشجویی آنجایی است که اخلاق گریزی، تأثیر ژرف بر تخریب مبانی اخلاقی جامعه و دور شدن جامعه از مسیر دینی خود دارد. اسلامی شدن دانشگاه ها، نیز در گرو اخلاقی بودن آنهاست. در آموزه های دینی نیز برای دانشجوی مسلمان در حوزه های حرفه ای و عمومی، اخلاقیات ویژه ای مانند بزرگداشت مقام استاد و رعایت ادب، آداب پرسش، مطالعة پیگیر، انجام مذاکرات علمی و عمل به علم و... مطرح شده است؛ تهاجم فرهنگی و توجه یک جانبه به آموزش و کم صبری دانشجو از جمله موانع رشد اخلاق دانشجویی در دانشگاه ها هستند. رعایت اصول اخلاقی دانشجویی، نقش مهمی در انسجام و اتحاد جامعة بشری، امنیت اجتماعی، گسترش دین الهی و تولید دانش و تحقیقات علمی ایفا می کند. در این مقاله از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

۲۶۰.

ماهیت خلاقیت در دیدگاه اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: جواد مداحی محمد داوودی سید علی حسینی زاده

منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: دیدگاه اسلامی خلیفة الله ماهیت خلاقیت نظریه های خلاقیت تعلیم و تربیت خلاق

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۸۵۸ تعداد دانلود : ۸۴۸

از مهم ترین فعالیت های «فلسفة تعلیم و تربیت»، تحلیل مفاهیم و مسائل تربیتی است و «خلاقیت»، یکی از مهم ترین مفاهیم مطرح در این رشتة علمی به شمار می آید. هدف نوشتار حاضر آن است که با بررسی منابع اسلامی، تحلیلی از ماهیت خلاقیت ارائه دهد. بدین منظور، از روش «تحلیل مفهومی» استفاده شده است تا عناصر معنایی مرتبط با مفهوم «خلاقیت» در متون اسلامی بر حسب شبکة معنایی و تحلیل بافت یا سیاق متن، بررسی گردد. از دیدگاه اسلامی، خلاقیت انسان، به عنوان خلیفة الله، در ظل خلاقیت خداوند مطرح می شود و انسان به عنوان جانشین خداوند برای انجام وظایف جانشینی خود، دارای این استعداد و توانایی بوده و مظهر اسم «خلاق» است. با تحلیل واژگان ناظر بر خلاقیت در متون اسلامی، این تحقیق نشان می دهد مفهوم «خلاقیت» در قالب دو واژة «خلق» و «ابداع» بیان شده و هر دو ناظر بر پیدایش امری نو هستند، با این تفاوت که نوع «خلق» مسبوق به ماده و مدت است و نوع «ابداع» مسبوق به ماده و مدت نیست. همچنین از منظر متون اسلامی، خلاقیت با عناصر «علم و تجربه»، « نیروی ادراک و تفکر»، «انگیزه تأمین نیاز»، «اراده و اختیار»، «تمرکز و توجه ذهنی»، «مهارت های عملی» ، «الگوگیری» و «رابطة تسخیری» یک شبکه معنایی به هم تنیده ای تشکیل می دهد که مبتنی بر آن، تعریفی از «خلاقیت» ارائه می شود.

درخت حوزه‌های تخصصی