کیوان صالحی

کیوان صالحی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه روشها و برنامه های آموزشی دانشگاه تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۱۵ مورد.
۴۱.

عوامل مرتبط با افزایش و کاهش گرایش دانشجویان به دینداری؛ بررسی پدیدارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 813 تعداد دانلود : 421
هدف : این مطالعه با هدف فهم عوامل مرتبط با افزایش و کاهش گرایش دانشجویان به دینداری انجام شد. روش : رویکرد این مطالعه، کیفی و روش آن پدیدارشناختی بود. مشارکت کنندگان در پژوهش، 105 نفر از مطلعان در چهار خوشه دانشجویان(75 نفر)، اعضای هیئت علمی(9 نفر)، مدیران فرهنگی(9 نفر) و استادان حوزوی(12 نفر) بودند که به روش نمونه گزینی هدفمند از نوع ملاکی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از فن مصاحبه نیمه ساختارمند و برای تحلیل داده ها از روش کُلایزی استفاده شد. یافته ها : درباره عوامل مرتبط با افزایش گرایش به دینداری، تحلیل داده ها به شناسایی 49 زیرمضمون و 29 مضمون منتج شد. مضامین «زندگی و رشد در خانواده های مذهبی»، «وجود الگوهای دینداری در جامعه و دسترسی به این الگوها»، «صداقت و اخلاص دینی در فعالیتهای مسئولان و آحاد جامعه»، «روش تدریس مدرسان دروس معارف»، «گرایش درونی و فطری انسان به دینداری»، «کسب دستاوردهای مثبت از دین و ظرفیتهای آن در زندگی» و «تقویت اندیشه ورزی دینی و کیفیت مبانی معرفتی»، مضامینی بودند که دست کم سه خوشه از اعضای گروه نمونه، از آنها به عنوان عوامل مرتبط با افزایش گرایش دانشجویان به دینداری یاد کردند. درباره عوامل مرتبط با کاهش گرایش به دینداری، تحلیل داده ها بیانگر 87 زیرمضمون و 60 مضمون اصلی بود. مضامین «سوء عملکرد افراد به ظاهر مذهبی»، «سوءرویّه ها در تبلیغ و تبیین دین»، «عوامل مربوط به آموزش دروس عمومی»، «ویژگی های شناختی و روانی دانشجویان»، «عوامل اجتماعی» و «اقتصادی» و «عوامل مربوط به شبکه های اجتماعی و رسانه ها»، مضامینی بودند که دست کم سه خوشه از اعضای گروه نمونه به عنوان عامل مرتبط با کاهش گرایش به دینداری معرفی کردند. نتیجه گیری : توجه به این عوامل در سیاستگذاری برای تربیت دینی دانشجویان امری ضروری است و پیشنهاد می شود به منظور ارتقای دینداری دانشجویان، نهادهای فرهنگی دانشگاه ضوابط مشخص آموزشی با لحاظ عوامل مؤثر احصاشده، تدوین کنند.
۴۲.

ارائه نظریه داده بنیاد برای تبیین فرآیند پرورش دانش آموزان خودنظم ده در مدارس ابتدایی با تأکید بر نقش معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودنظم دهی فرآیند پرورش معلمان نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 740 تعداد دانلود : 800
پرورش دانش آموزان خود نظم ده، از مهم ترین اهداف عالی در تمامی نظام های آموزشی به شمار می رود که می تواند زمینه لازم برای تحول و توسعه پایدار در هر جامعه ای را فراهم آورد. پژوهش حاضر با هدف، تبیین فرآیند پرورش دانش آموزان خودنظم ده در مدارس ابتدایی با تأکید بر نقش معلمان، و استفاده از رویکرد کیفی و روش داده بنیاد (نظریه برخاسته از داده ها) انجام شده است. داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختارمند با 25 معلم ابتدایی و نامه نگاری گردآوری شد. انتخاب مصاحبه شوندگان بر پایه راهبرد نمونه گیری نظری انجام گردید. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی به انجام رسید که در نتیجه آن 48 کُد اولیه، 19 زیرمقوله و 3 مقوله کلی استخراج شد. در نظریه میانی به دست آمده "توجه به رشد همه جانبه انسان" به عنوان مقوله محوری در نظر گرفته شد که با تمامی مقوله های به دست آمده در این پژوهش در ارتباط است. اگر معلمان به عنوان هدایت کنندگان فرآیند تعلیم و تربیت، رشد مستمر و همه جانبه دانش آموزان را مورد توجه قرار داده و با استفاده بهینه از شرایط زمینه ای همچون محتوای اصیل و رسانه های آموزشی نوین و بهره گیری هوشمندانه از امکانات، قوانین، زمان و... به اجرای راهبردهایی نظیر عاملیت بخشی، جهت دهی و بازخورددهی به دانش آموزان ، عرصه سازی برای آن ها و الهام بخشی بپردازند، بستر لازم برای پرورش دانش آموزانی توانمند و خودنظم ده فراهم شده که با پیامدهای تحصیلی و تربیتی ارزشمندی همراه خواهد بود و آینده سازان شایسته ای برای جامعه تربیت خواهند شد.
۴۳.

مفهوم پردازی روش و مقایسه روش شناختی رویکرد های کمّی و کیفی در پژوهش های تربیت معلم

کلید واژه ها: پژوهش در تربیت معلم روش شناسی پیش فرض های حاکم بر تحقیق آگاهی روش شناختی عملیات گرایی صرف روش اسنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 986 تعداد دانلود : 226
به رغم این که روش شناسی، بنیاد پژوهش های تربیت معلم است و امروزه حوزه این پژوهش ها با ابهام روش شناختی مواجه می باشد، در سال های اخیر مطالعات محدودی در این زمینه انجام شده است و این کاستی، سبب گردیده تا برخی از پژوهش ها با نادیده گرفتن الزمات نظری پژوهش به مغالطات مفهومی پرتکراری دچار شوند؛ لذا ضروری است تا در مفاهیم روش شناختی حوزه پژوهش تربیت معلم بازنگری و بازاندیشی جدی انجام شود. در حقیقت نیاز است تا با استفاده از مبانی این حوزه، روش در پژوهش تربیت معلم به صورت مجدد مفهوم پردازی شود. در همین راستا، پژوهش حاضر قصد دارد تا با نگاهی جامع به تحولات حوزه های پژوهش و ظهور جنبش سوم روش شناسی، به مفهوم پردازی روش در مقابل روش تحقیق و بررسی ارتباط بین روش شناسی با هستی شناسی، معرفت شناسی و ارزش شناسی بپردازد و سپس رویکرد های کمّی و کیفی در پژوهش های تربیت معلم را از دریچه روش شناختی با یکدیگر مقایسه کند. برای رسیدن به این اهداف، با استفاده از روش سندکاوی نظامدار در یک فرآیند قاعده مند، 28 مقاله مرتبط در حوزه روش شناسی آموزشی، بازیابی و مورد واکاوی قرار گرفت و متون برگزیده بررسی و نقد شدند. یافته ها حاکی از این است که روش شناسی پژوهش در تحقیقات تربیت معلم، در سطوح هستی شناختی، معرفت شناختی و ارزش شناختی از بنیاد های فلسفی همگونی برخوردار است که ضرورت دارد برای شکل دهی به روش های تحقیق به عنوان فنون عملیاتی تحقیق، مورد توجه قرار گیرند. علاوه بر این، تحقیقات کیفی و کمّی در تمامی سطوح مذکور بررسی و تفاوت ها و شباهت های آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. پژوهشگران حوزه تربیت معلم با استفاده از این یافته ها می توانند از بسیاری از مغالطات روش شناختی موجود در نتایج تحقیقات معاصر در حوزه تربیت معلم بپرهیزند و به درک عمیق تر و مفهومی تری از روش در تحقیق برسند.
۴۴.

بررسی و انطباق مؤلفه های سنجش هوش های چندگانه با نگاه بومی برای دانش آموزان دورۀ اول ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش های چندگانه دانش آموزان دورۀ اول مقطع ابتدایی معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 732 تعداد دانلود : 836
زمینه: نظریه گاردنر، پایه و اساسی را برای تشخیص توانایی ها و استعدادهای متفاوت پی ریزی می کند؛ اما ارزیابی هوش های چندگانه کاری بسیار دشوار است و ابزارهای موجود از درستی آزمایی و قابلیت اعتماد مطلوبی برخوردار نیستند و بر اساس فرهنگ ایرانی طراحی نشده اند. هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی و انطباق مؤلفه های سنجش هوش های چندگانه با نگاه بومی برای دانش آموزان دوره اول ابتدایی بود. روش: طرح حاضر از نظر هدف جزو طرح های تحقیق و توسعه و از نظر شیوۀ گردآوری داده ها از نوع توصیفی است. جامعۀ آماری را معلمان دورۀ اول مقطع ابتدایی شاغل به تدریس در سال 1399 در شهرستان تهران تشکیل می دهند که از آن میان، 318 نفر به صورت در دسترس انتخاب شدند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد ساختار هشت مؤلفه ای بر اساس روش تعمیم یافته کمترین مجذورات و روش ایکوامکس مناسب ترین و ساده ترین ساختار برای این داده ها است. تحلیل عاملی تأییدی نشانگر آن بود که ساختار تحلیل عاملی اکتشافی از شاخص های مناسب برازش برخوردار است. افزون بر آن، خرده مقیاس ها از ضرایب همگونی درونی مناسبی برخوردارند و دامنۀ آنها بین0/79 (هوش موسیقیایی) تا 0/92 (هوش بین فردی) است. نتیجه گیری: به طورکلی، نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که با توجه به ویژگی های روان سنجی مطلوب فرم معلم مقیاس هوش های چندگانه برای دانش آموزان دوره اول ابتدایی، از آن می توان برای شناسایی هوش های چندگانه دانش آموزان در مجموعه های آموزشی در جامعه ایرانی استفاده کرد.
۴۵.

مروری نظام مند و تحلیلی بر نظریه ها، مولفه ها و مدل های کارکردهای اجرایی مغز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل های کارکردهای اجرایی مغز مروری نظامند مولفه های کارکردهای اجرایی مغز نظریه کارکردهای اجرایی مغز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 306 تعداد دانلود : 81
امروز پرداختن به مطالعات در حوزه کارکردهای اجرایی که از اصلی ترین کنترل گرها و هماهنگ کننده های رفتار انسان است ، که مورد توجه گسترده ای قرار گرفته شده است. در این مطالعه تلاش شد تا با مرور نظام مند مطالعات انجام شده داخلی و خارجی، نظریه ها، مدل ها و مولفه های تشکیل دهنده کارکردهای اجرایی مغز، شناسایی شده و دسته بندی گردد. برای گردآوری داده ها و پس از جستجوی کلیدواژه های تخصصی پژوهش شامل؛ نظریه های کارکردهای اجرایی مغز ، مولفه های کارکردهای اجرایی مغز ، مدل های کارکردهای اجرایی مغز، در پایگاه های بین المللی؛ Science Direct ، Springer ، Wiley Online Library ، ERIC ، Sage Journals ، Emerald و پایگاه های ملی؛ Ensani SID ، Magiran ، Noormags در بازه زمانی (2000 - 2020) و (1379-1399)، 54 مقاله بازیابی گردید. یافته های پژوهش به شناسایی و دسته بندی پنجگانه ای از نظریات 15 مدل کارکردهای اجرایی مغز، و 30 مولفه تشکیل دهنده کارکردهای اجرایی مغز منجر گردید. نتایج بدست آمده بر اهمیت بی بدیل کارکردهای اجرایی به عنوان مهمترین مهارت های ضروری برای کسب و ارتقای سلامت روانی و جسمانی، موفقیت تحصیلی و شغلی، موفقیت در زندگی، رشد اجتماعی و شناختی افراد که نارسایی در آن می تواند زمینه ساز بروز طیف گسترده ای از مشکلات رفتاری و احساسی گردد، اذعان می نماید .
۴۶.

تجربه زیسته بزرگسالان از فرصت ها و تهدیدهای فضای مجازی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضای مجازی شبکه های اجتماعی فرصت ها تهدیدها بزرگسالان رویکرد کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 895 تعداد دانلود : 114
فضای مجازی، با تشکیل مرزهایی نوین در ارتباطات اجتماعی، زمینه شکل گیری فرصت ها و تهدیدهایی را برای انسان ایجاد کرده است. پژوهش پیش رو تلاش دارد تجربه زیسته بزرگسالان از فرصت ها و تهدیدهای ناشی از فعالیت در فضای مجازی را شناسایی کند. بدین منظور با استفاده از راهبرد نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی، تعداد 22 مصاحبه ایمیلی با سؤال های باز انجام شد. بزرگسالان در چهار خوشه مجزا به سؤال ها پاسخ دادند. برای دقت در تحلیل داده ها، از نرم افزار مکس کیو دی ای نسخه 12 استفاده شد. برای افزایش اتکاپذیری، تأییدپذیری، باورپذیری صحت داده ها، از شیوه های «بازرسی و بازبینی در زمان کُدگذاری»، «بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تأئید آن ها»، «تبیین جزئیات دقیق فرایند گردآوری و تحلیل داده ها»، «درگیری طولانی مدت» و سه سو سازی استفاده شد. در بخش فرصت های فضای مجازی و در خوشه های خانوادگی، فرزند یا دانش آموز و جامعه، به ترتیب «آگاهی از اخبار روز و تسهیل در انجام امور خانواده»، «استفاده از اخبار روز، افزایش سطح اجتماعی شدن و همگرایی با دوستان» و «کاهش هزینه ها» به مثابه مهم ترین درون مایه شناسایی شد. در مؤلفه تهدید های فضای مجازی، تقریباً همه درون مایه ها از لحاظ تکرار دارای وزن یکسانی بودند و تنها در دو خوشه فردی و خانوادگی، تکرار کُدهای مربوط به درون مایه اتلاف وقت، بیشتر بوده است. نتایج نشان داد که به رغم وجود فرصت های بی شمار فضای مجازی، به دلیل فقدان آموزش مناسب و کافی، تهدیدهای برآمده از فضای مجازی روز به روز بیشتر نمایان و اثرگذار می شود و ضرورت آموزش فراگیر سواد رسانه ای و مدیریت این فضا بیش از پیش احساس می شود.
۴۷.

بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر افزایش یادگیری دروس ریاضی و زبان انگلیسی در دانش آموزان مقطع متوسطه

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات درس ریاضی درس انگلیسی یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 481 تعداد دانلود : 957
فناوری اطلاعات، حاصل و نمود پیشرفت تمدن اخیر بشری است. ظرفیت شگرف این پدیده در مدارس از یکسو و ضرورت بررسی اثرات آن بر یادگیری دانش آموزان، منجر به شکل گیری این مطالعه گشت. پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر افزایش یادگیری دروس ریاضی و زبان انگلیسی در دانش آموزان مقطع متوسطه منطقه نه شهر تهران در سال تحصیلی 93-94 اجرا شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه منطقه نه شهر تهران در سال 93-94 است که 1700 نفر است. نمونه مورد بررسی، به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، منتج به انتخاب دو مدرسه گردید. از بین دانش آموزان دو مدرسه، از هر مدرسه یک کلاس و از هر کلاس حدود 30 دانش آموز انتخاب شد. در ادامه، برای گروه آزمایش از دانش آموزان مدرسه هوشمند و برای گروه گواه از دانش آموزان مدرسه غیرهوشمند استفاده می شود. نتایج نشان داد که میانگین نمرات درس ریاضی و انگلیسی در دانش آموزان مدارس هوشمند (گروه آزمایش) به طور معناداری بیشتر از میانگین نمرات درس ریاضی و انگلیسی در دانش آموزان مدارس غیرهوشمند (گروه کنترل) است.
۴۸.

مؤلفه های کیفیت زندگی زناشویی: یک مطالعه فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی زندگی زناشویی مؤلفه های کیفیت فرامطالعه فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 468 تعداد دانلود : 143
توجه به ارتقای کیفیت زندگی اصلی مهم در سلامت و بهداشت فرد، خانواده و جامعه است. پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج مطالعات انجام شده درباره مؤلفه های کیفیت زندگی زناشویی زوجین انجام شد، بدین منظور از رویکرد کیفی و رویکرد فراترکیب استفاده شد. اسناد مورد مطالعه با استفاده از جستجوی کلیدواژه های در پیوند با کیفیت زندگی و کیفیت زندگی زناشویی در بازه زمانی میان ساله ای 1383 تا 1398 در پایگاه های داده از جمله پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، بانک اطلاعات نشریات کشور و سیویلیکا گردآوری شد. یافته ها نشان داد که  با بررسی 50 مقاله از 2069 مقاله اولیه 10 بعد  اعم از فردی، خانوادگی و محیطی و 46 مؤلفه را همچون عوامل مؤثر روی کیفیت زندگی زناشویی که در پژوهش های گوناگون داخلی  شناسایی کرده اند. نتیجه گیری می شود که بر پایه پژوهش های گوناگون عوامل ناهمسان و فراوانی در کیفیت زندگی زوجین نقش دارد که با شناسایی این عوامل می توان زمینه بالا بردن کیفیت زندگی را فراهم نمود و همچنین می توان کارآموزان مشاوره خانواده را آموزش داد که در امر بالا بردن کیفیت زندگی به شیوه علمی اقدام نمایند.
۴۹.

واکاوی مسائل شغلی معلّمان آموزش و پرورش

کلید واژه ها: واکاوی مسائل شغلی معلمان آموزش و پرورش انگیزش شغلی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 408 تعداد دانلود : 21
کیفیت زندگی معلمان، نشانه ای آشکار و تعیین کننده از روند تعالی یا تباهی در هر جامعه ای است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی مسائل پیچیده شغلی معلّمان انجام شده است. سعی شد تا با نگاهی جامع و ژرفانگر و با استفاده از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی، مشکلات موجود در عملکرد بهینه ایشان شناسایی شده و عواملی که زمینه ساز افت انگیزه شده است، واکاوی گردد. برای گرد آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد و با استفاده از نمونه گیری ملاکی، پس از انجام 21 مصاحبه، اشباع نظری داده ها حاصل شد. به منظور افزایش اتکاپذیری، تاییدپذیری، باورپذیری صحت داده ها، از شیوه های «بازرسی و بازبینی در زمان کُدگذاری»، «بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تأیید آن ها»، «تبیین جزئیات دقیق فرایند گردآوری و تحلیل داده ها»، «درگیری طولانی مدت»، سه سو سازی و تحلیل موارد منفی استفاده شد. تحلیل عمیق ادراک معلّمان، موجب شد تا مسائلی نظیر شرایط نامساعد سازمانی، دخالت ها و تحکم های مدیریتی، شرایط نامساعد محیط کاری، کمبود حقوق، مزایا و امکانات رفاهی، کاهش علایق و ترجیحات دانش آموزان به فرایند یادگیری، تنزل شأن و جایگاه معلّم و فراهم نبودن زمینه پیشرفت و بالندگی تحصیلی و شغلی ، شناسایی شود. نتایج نشان داد که معلّمان، از مسائلی جدی در نظام آموزش و پرورش رنج می برند که به دلیل مرتفع نشدن مشکلات، به بروز دلسردی، افت انگیزه و کاهش عملکرد بهینه از آن ها منجر شده است. به نظر می رسد تداوم این مشکلات، می تواند به تعمیق، پیچیدگی و تحکیم آن دامن زده و به تشدید و تسریع برخی از تبعات ناگوار اجتماعی و اخلاقی و کاهش سلامتی و بالندگی فردی و جامعه بینجامد.
۵۰.

تبیین پدیدارنگاری نقش فرسودگی شغلی در کاهش سازگاری زناشویی زنان معلم دوره ابتدایی

کلید واژه ها: فرسودگی شغلی سازگاری زناشویی زنان معلم دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 848 تعداد دانلود : 333
مقدمه: خانواده مهمترین نهاد اجتماعی است که سلامت و بالندگی جامعه به رشد و سلامت آن وابسته است. اگرچه هنوز خلاء ها و مطالب ناگفته ای درباره خانواده سالم وجود داشته و در مورد مفهوم واژه سلامتی اختلاف نظر زیادی وجود دارد، با این حال می توان خانواده های سالم را دارای برخی از خصایص مشترک دانست که جنبه هایی از کارکرد خانواده را مطرح می کنند و موجب تمایز خانواده های بهنجار و کارآمد از خانواده های آشفته و ناکارآمد می گردند. روش بررسی: هدف از پژوهش حاضر تبیین تبیین پدیدارنگاری نقش فرسودگی شغلی در کاهش سازگاری زناشویی زنان معلم دوره ابتدایی بود. در این پژوهش 35 نفر با استفاده یک مصاحبه نیمه ساختار یافته به عنوان نمونه مشارکت کردند. یافته ها: نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها نشان داد که مقوله های تداخل بین کارهای منزل و شغل، خستگی ناشی از کار و تأثیر مشکلات محیط کار بر روابط درون خانه دارای بالاترین میزان اهمیت از سوی مصاحبه شوندگان بوده اند. بحث و نتیجه گیری: می توان با اتخاذ تدابیری در خصوص احیای محیط کار از یک سو، و ارائه اموزش های لازم به زنان شاغل در آموزش و پرورش به عنوان آموزگار، ضمن ایجاد تعادل با کار و خانواده، نسبت به افزایش سازگاری زناشویی آنان اقدام کرد.
۵۱.

ساخت پرسشنامه میزان شده برای تشخیص ارزشیابی کاذب در مدارس ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی کاذب ساخت ابزار پرسشنامه میزان شده پرسشنامه ارزشیابی کاذب مدل چند ارزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 350 تعداد دانلود : 877
تحریف نتایج ارزشیابی از مخرب ترین آسیب هایی است که پویایی و نشاط هر نظامی را با چالش های جدی همراه می سازد. هدف اصلی این پژوهش ساخت پرسشنامه ارزشیابی کاذب برای مدارس ابتدایی است. بدین منظور مبتنی بر روش پژوهش آمیخته اکتشافی دو مطالعه به انجام رسید که در مطالعه اول از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی، 30 نفر و در مطالعه دوم، از میان معلمان مدارس ابتدایی شهر تهران تعداد 714 نفر از طریق نمونه گیری خوشه ای سه مرحله ای انتخاب شدند. داده های کیفی با استفاده از راهبرد هفت مرحله ای کُلایزی به شناسایی 4 عامل اصلی منجر گردید. در مطالعه دوم، به تدوین ابزار بر مبنای یافته های مطالعه اول و بررسی ویژگی های آن با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی پرداخته شد؛ همچنین از مدل پاسخ مدرج سیم جیما برای بررسی ویژگی گویه ها، گزینه ها و برازندگی داده ها استفاده شد. در نهایت، پس از اعمال اصلاحات و حذف موارد نامناسب ابزار تدوین شده، نهایی گردید.
۵۲.

رهیافتی پدیدارشناسانه در شناسایی مشکلات فرایند اجرای پایان نامه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجارب زیسته مشکلات پایان نامه و رساله ها دانشگاه تهران پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 930 تعداد دانلود : 984
هدف پژوهش حاضر بازنمایی تجارب زیسته استادان دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی از مشکلات فرایند اجرای پایان نامه ها و رساله های دانشجویان دانشگاه تهران است. میدان پژوهش دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه تهران بود و شرکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری ملاکی از بین اعضای هیأت علمی انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد و در دهمین مصاحبه به سطح اشباع نظری رسید، اما به منظور اعتباربخشی به یافته ها به انجام دو مصاحبه تکمیلی پرداخته شد و در نهایت در دوازدهمین مصاحبه فرایند گردآوری داده ها متوقف شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش جیورجی انجام شده است. تحلیل داده ها به شناسایی هفت مضمون اصلی و 67 زیرمضمون منتج گردید. مهم ترین مشکلات، مشکل در انتخاب موضوع، تسلط اندک به حوزه روش تحقیق و مشکلات دانشجویان بود. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان در فرایند اجرای پایان نامه ها و رساله هایشان با مشکلات متعدد و متنوعی همراه هستند و این چالش ها آن ها را در انجام این فرایند با مشکلات متعددی همراه نموده است. بدین منظور راهکارهایی برای بهبود ارائه شده است. 
۵۳.

رهیافتی پدیدارشناسانه در واکاوی موانع خلق دانش در علوم انسانی بر پایه ادراک و تجربه زیسته نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلق دانش موانع نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی تحول در علوم انسانی مرجعیت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 923 تعداد دانلود : 799
کیفیت و کمیّت خلق دانش در هر جامعه ای، بستر تحول بنیادین و توسعه پایدار و متوازن را قوام می بخشد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ادراک نخبگان و فرهیختگان دانشگاهی از موانع خلق دانش در حوزه علوم انسانی انجام شده است. بدین منظور با بهره گیری از ظرفیت شگرف روش های کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی به شناسایی و بازنمایی عمق پدیده مورد بررسی پرداخته شد. داده ها با استفاده از نمونه گیری هدفمند از نوع زنجیره ای و مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 27 نفر از نخبگان و استادان دانشگاه تهران گردآوری شد و بر پایه راهبرد هفت مرحله ای کُلایزی تحلیل گردید؛ تحلیل داده ها به شناسایی 7 مضمون اصلی شامل «موانع فرهنگی و اجتماعی»، «موانع اقتصادی»، «موانع ارتباطی»، «موانع فردی»، «موانع مرتبط با امکانات» و «موانع مرتبط با سیاست گذاری و برنامه ریزی» منتهی گردید. استیلای رویکرد کمّی گرا در تصمیم گیری های آموزشی و پژوهشی، زمینه شکل گیری گفتمان خلق دانش بومی و حرکت در راستای تحقق مرجعیت علمی را با چالش هایی جدی همراه ساخته است. ضرورت دارد ضمن حرکت در راستای نهادینه سازی گفتمان تحول، جایگزینی رویه های خلق دانش و ارزش آفرینی بجای تمرکز و تأکید افراطی بر تولید و تعدد مقاله ها و بازاندیشی و بازنگری در سیاست ها و به تبع آن، تدوین برنامه جامع اقدام، در دستور کار قرار گیرد.
۵۴.

بازنمایی عوامل، ملاک ها و نشانگرهای مدارس اثربخش دوره ی ابتدایی: یک مطالعه ی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدارس اثربخش اثربخشی مدارس ملاک ها و نشانگرها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 898 تعداد دانلود : 111
    پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد تحقیق کیفیو با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری ملاکی و مصاحبه ی نیمه ساختاریافته با 15 مشارکت کننده، داده ها گردآوری شد و به روش کُلایزی تحلیل گردید. به منظور باورپذیری یافته ها از سه روش ممیزی بیرونی، بازبینی نتایج توسط اطلاع رسان ها و درگیری طولانی مدتاستفاده شد. نتایج پژوهش، به شناسایی و دسته بندی 6 عامل، 16 ملاک و 111 نشانگر برای اندازه گیری اثربخشی مدارس در دوره ی ابتدایی منتج گردید. یافته ها بر نقش سازنده ی مدیر مدرسه، تعامل بین مدیر، معلمان، والدین و دانش آموزان، مشارکت معلمان در تصمیم گیری ها و تعامل مؤثر بین جامعه و مدرسه تأکید داشتند. به نظر می رسد با توجه به جامعیت و تناسب عوامل، ملاک ها و نشانگرهای شناسایی شده با وضعیت مدارس دوره ی ابتدایی، استفاده از آن بتواند زمینه ی لازم برای ساخت ابزار مناسب اندازه گیری کیفیت مدارس دوره ی ابتدایی، تعیین وضعیت این مدارس و ارائه ی راهکارهای بهبود را فراهم سازد.
۵۵.

پیشایندهای مدل انتظامی مدیریت رفتار تماشاگران فوتبال در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشایند مدل انتظامی مدیریت رفتار عوامل مدیریتی تماشاگران فوتبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 712 تعداد دانلود : 32
زمینه و هدف: تماشاگران مهم ترین سرمایه ورزش هر کشور محسوب می شوند. چنانچه رفتار آنان مدیریت نشود ممکن است خسارت های جانی و مالی جبران ناپذیری به بارآورند؛ بنابراین، باتوجه به نقش کلیدی نیروی انتظامی در تأمین نظم و امنیت مسابقات و رویدادهای ورزشی، هدف پژوهش حاضر، شناسایی پیشایندهای مدل انتظامی مدیریت رفتار تماشاگران فوتبال در ایران است. روش: پژوهش کیفی حاضر، پژوهشی توسعه ای- کاربردی است که به روش تحلیل مضمون انجام شد. جامعه مشارکت کننده که تعداد آن ها براساس اصل اشباع نظری کنترل شد، 29 نفر از اساتید، خبرگان و صاحب نظران مرتبط با موضوع پژوهش بودند که به صورت قضاوتی هدفمند هدفمند انتخاب و با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته انفرادی و گروه کانونی، اطلاعات مدنظر از آن ها دریافت شد و در نرم افزار مکس کیودا دسته بندی و کدگذاری شدند. یافته ها: باتوجه به اهداف پژوهش، از 255 صفحه متن مصاحبه ، 261 کد در قالب 44 مضمون پایه استخراج شد و سپس مضامین دارای مفاهیم یکسان، ادغام شدند و 6 مضمون سازمان دهنده (عوامل مدیریتی، عوامل وضعیتی، عوامل قانونی، عوامل زیرساختی، عوامل رفتاری- عملکردی و عوامل فرهنگی- اجتماعی) در قالب 1 مضمون فراگیر با عنوان پیشایندهای مدل انتظامی مدیریت رفتار تماشاگران فوتبال در ایران شکل گرفت. نتایج: عوامل شناسایی شده به طور مستقیم در حوزه وظایف و اختیارات نیروی انتظامی نبوده، اما بر رفتار تماشاگران فوتبال مؤثرند؛ بنابراین لازم است فرماندهان و مدیران انتظامی برای مدیریت رفتار تماشاگران اقدامات و فرآیندهای مدیریتی خود را بر مبنای آن ها تنظیم کنند.
۵۶.

فراترکیب عوامل مؤثر در ارزشیابی عملکرد مدیران مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد ارزیابی عملکرد مدیران مدیران مدارس فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 643 تعداد دانلود : 812
با توجه به نقش برجسته رهبری و مدیریت در عرصه دستیابی به اهدف سازمان ها، به ویژه مدیران مدارس در نظام آموزش و پرورش، توجه به عملکرد آنان و ارزیابی این عملکردها اهمیت بسیاری دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل مفهومی برای ارزیابی عملکرد مدیران مدارس انجام شد. روش پژوهش کیفی و از نوع فراترکیب بود. گردآوری داده ها به روش اسنادی و با بررسی تمامی منابع علمی مرتبط با موضوع ارزیابی عملکرد مدیران مدارس (1380-1398داخلی و 19990-2019 خارجی) انجام شد. بدین منظور، کلید واژه های مربوط به دو دهه اخیر، از جمله: ارزشیابی و ارزیابی عملکرد مدیران، وظایف مدیران، استانداردهای عملکردی مدیران، ویژگی های و شایستگی های مدیران و صلاحیت های حرفه ای مدیران (مدارس) در پایگاه های داخلی نظیر پایگاه اطلاعات علمی؛ اس آی دی، و پایگاه داده های خارجی همچون گوگل اسکولار، اسکوپوس، امرالد، الزویر، پروکوئست اشپینگر تیلور و فرانسیس بررسی شد. با بررسی کامل 47 منبع از 1123 منبع اولیه، 8 مؤلفه اصلی و 28 زیرمؤلفه به عنوان ملاک های ارزیابی عملکرد مدیران مدارس، شناسایی و طبقه بندی شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که توجه به ابعاد شناسایی شده، می تواند به مدیران ارشد در تشخیص دقیق و همه جانبه عملکرد مدیران مدارس، کمک کند و زمینه تصمیم گیری بهینه، گزینش و انتخاب صحیح آ ن ها را فراهم کند.
۵۷.

نرخ انتقال یادگیری: چارچوبی نوآورانه برای ارزشیابی اثربخش برنامه های آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نرخ انتقال یادگیری انتقال یادگیری اثربخشی آموزش کیفیت آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 979 تعداد دانلود : 903
یکی از چالش هایی که ادارات آموزش سازمان های تولیدی، بازرگانی، و خدماتی با آن روبرو هستند، ناتوانی در ارائه گزارش عملکرد خویش بر مبنای شاخص هایی است که نشان دهد تا چه اندازه در بهبود عملکرد کارکنان سازمان تأثیرگذار بوده اند. امروزه شاخص هایی چون نفر/ ساعت، میانگین رضایت کارکنان از دوره ها، تعداد قبول شدگان در آزمون های حرفه ای، و امثالهم نمی تواند مدیران را اقناع کند که آموزش توانسته نقش تاثیرگذاری در سازمان ایفا کند. لذا این مقاله درصدد است تا بر مبنای مفهوم انتقال یادگیری، شاخص کیفی را به منظور اندازه گیری اثربخشی برنامه های آموزشی ارائه کند. این شاخص که نرخ انتقال یادگیری نام دارد با بکارگیری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب تعیین (از طریق محاسبه نمرات یادگیرندگان در اتمام دوره و نمرات ارزیابی پیگیری عملکرد یادگیرندگان طی دوره زمانی 3 تا 6 ماه پس از دوره) قابل استخراج است (این شیوه در مقاله حاضر راهبرد خطی ساده نام گرفته است). همچنین در صورتی که بخواهیم علاوه بر یادگیری حاصل از دوره، نقش سایر متغیرها در بهبود عملکرد را محاسبه کنیم، می توان با بکارگیری رگرسیون چندگانه، تصویر بهتری به دست آورد (این شیوه در مقاله حاضر راهبرد خطی خوشه ای نام گرفته است). مهم ترین مزیت شاخص پیشنهادی این است که تحت تأثیر عوامل کمّی نظیر افزایش تعداد دوره ها، نفر/ ساعت و امثالهم قرار نگرفته و صرفاً بهبود شرایط کیفی دوره (مدرس، محتوی، شرایط یادگیری، و امثالهم) و محیط کار می تواند موجب افزایش نرخ مذکور شود.
۵۸.

تحلیل پدیدارشناختی عوامل مرتبط با گرایش برخی از مدیران مدارس به بهره کشی از زیردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه زیسته گرایش مدیران بهره کشی از زیردستان مدرسه عوامل مرتبط با

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 715 تعداد دانلود : 43
پژوهش حاضر، با هدف بازنمایی تجارب زیسته کارکنان مدارس در مورد عوامل گرایش برخی مدیران به بهره کشی از زیردستان انجام شده است. بدین منظور از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی از نوع توصیفی استفاده شد. مشارکت کنندگان به شیوه هدفمند از نوع ملاکی و از بین معلمان و معاونان مدارس دولتی شهرستان مهدی شهر استان سمنان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختارمند با 10 نفر از معلمان و معاونان گردآوری شد و مبتنی بر راهبرد کُلایزی، تحلیل گردید. به منظور افزایش اعتبارپذیری، انتقال پذیری، اتکاپذیری و تاییدپذیری، از شیوه های«بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تأیید آن ها»، تحلیل موارد منفی، سه سو سازی، کنترل از سوی اعضا، «تبیین جزئیات دقیق فرایند گردآوری و تحلیل داده ها»،«درگیری طولانی مدت»، «بازرسی و بازبینی در زمان کُدگذاری»، و استفاده شد. تحلیل عمیق داده ها به شناسایی و طبقه بندی 24ملاک و 4عامل اصلی شامل "نحوه انتصاب مدیران"، "خصوصیات اخلاقی و شخصیتی مدیران"، "خصوصیات حرفه ای مدیران" و "خصوصیات اخلاقی زیردستان" منتج گردید که می تواند تصویری روشن از عوامل گرایش برخی از مدیران به بهره کشی از زیردستان، ارائه نماید. به نظر می رسد، اجرایی سازی نظام ارزشیابی پویا و با ضمانت اجرایی برای تشخیص کیفیت انتصاب و عملکرد مدیران مدرسه که با مشارکت عوامل انسانی درون مدرسه، انجام شود، می تواند در بهبود فضای تعاملی در مدرسه و جلوگیری از رفتارهای استثمارگرایانه احتمالی، اثربخش باشد.
۵۹.

مرور نظام مند مطالعات کیفی تجربه یوگا به مثابه رواندرمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یوگا روان‌درمانی درمان مکمل مرور نظام مند سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 520 تعداد دانلود : 301
امروزه یوگا به عنوان یکی از درمان های مکمل، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. یکی از جنبه های مهم پژوهش در این زمینه، بررسی مطالعات کیفی در تجربه یوگا به عنوان درمان است. این مطالعه با هدف شناسایی و بررسی عوامل و ملاک های تجربه انجام یوگا به عنوان مداخلات رواندرمانی، با مرور منظم پژوهش های موجود در این زمینه انجام شد. بدین منظور پایگاه های داده های ساینس دایرکت، سای اینفو، تیلور اند فرانسیس، پاب مد، سیویلیکا، مگ ایران، اس آی دی و نورمگز جستجو شد. پس از خارج کردن مقالات نامتناسب با هدف پژوهش، مرور کامل روی 13 مقاله باقی مانده انجام شد. نتایج به استخراج سه عامل کلی و یازده ملاک منتهی گردید. عامل کاهش رنج ها، شامل ملاک های ساکت کردن ذهن، ثبات هیجانی و سلامت جسمانی و پذیرش؛ عامل خویشتن به مثابه یک عامل تغییر، شامل ملاک های متصل بودن، توانمندسازی، آگاهی مشفقانه، درک یک رویکرد کل گرا و توجه انعطاف پذیر؛ و عامل درمان به مثابه یک فرآیند، شامل دو ملاک موانع در برابر تمرین یوگا و غلبه بر موانع. در نهایت، نتایج نشان دهنده پذیرش و امکان استفاده از یوگا به عنوان یک درمان جانبی برای افرادی است که از مشکلات سلامت روان شایع همچون اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه رنج می برند.
۶۰.

شناسایی راهبردهای موجودِ جلب مشارکت والدین در مدارس متوسطه؛ با تأکید بر ابعاد مشارکتی اپستین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابعاد مشارکتی شناسایی راهبردها مشارکت والدین مدارس متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 666 تعداد دانلود : 808
بهره برداری از راهبردهای مختلف جهت هم افزایی والدین/ مدارس در راستای تحقق اهداف و برنامه های رسمی و غیررسمی از الزامات اساسی هر نظام آموزشی محسوب می شود. مطالعه حاضر با هدف توصیف راهبردهای موجودِ جلب مشارکت والدین در مدارس متوسطه با تأکید بر ابعاد مشارکتی اپستین صورت پذیرفته است. داده ها با استفاده از مصاحبه ساختارمند با 16 نفر از معلمان، مدیران و والدین در سطح 3 مدرسه از منطقه 6 تهران گردآوری شده است. اعتباریابی داده ها با استفاده از روش های ممیزی بیرونی، چند سویه سازی و درگیری طولانی مدت پژوهشگر در روند پژوهش حاصل شده است. بر پایه یافته های پژوهش مشخص شد که در مدارس منتخب برنامه ها و راهبردهای موجودِ جلب مشارکت والدین/ مدارس در هر یک از ابعاد شش گانه مشارکتی اپستین شامل استفاده از فن آوری اطلاعات – برنامه آموزش خانواده (فرزند پروری)، وب سایت مدرسه - کانال تلگرامی – پیام کوتاه – تقویم آموزشی – دعوت نامه (ارتباط یابی)، مشارکت در اعیاد ملی- مذهبی (مشارکت داوطلبانه)، فعالیت های فوق برنامه – دفتر برنامه ریزی دانش آموز (یادگیری در خانه) و انجمن مرکزی – انجمن پایه (تصمیم گیری) است. همچنین مشخص شد که در بعد همکاری با سازمان های اجتماعی هیچ گونه راهبردی از سوی مدارس منتخب به کارگرفته نشده است. با این حال ضمن ارزشمندی همکاری با سازمان های اجتماعی در راستای تحقق مدرسه زندگی، باید اذعان داشت که این مهم به مثابه ی حلقه ی مفقوده در نظام آموزشی کشور ما محسوب می شود. پیشنهاد می شود که ضمن در نظر گرفتن تفاوت ها، سایر مدارس نیز با بهره مندی از راهبردهای مدارس مورد بررسی در پژوهش حاضر، اقدام به تدارک و طراحی برنامه ها و راهبردهای خود نمایند

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان