محمدرضا رضوانی

محمدرضا رضوانی

مدرک تحصیلی: استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۲۰۲ مورد.
۶۱.

بررسی اثرات اجتماعی سدها بر پایداری سکونتگاه های روستایی مطالعه موردی: سد کارونِ سه- شهرستان ایذه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 181 - 198

کلید واژه ها: اثرات اجتماعی پایداری روستاها سد کارون سه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 263 تعداد دانلود : 546
سد به عنوان یکی از زیرساخت های توسعه منطقه ای و ملی هر کشوری، تأثیرات متفاوتی بر منطقه پیرامون خود ازجمله سکونتگاه های روستایی دارد. این تأثیرات در ابعاد مختلف ازجمله مؤلفه اجتماعی و روند پایداری آنها مؤثر می باشد. این مقاله باهدف بررسی تأثیرات اجتماعی سدها بر پایداری سکونتگاه های روستایی، به صورت مطالعه موردی سد کارون سه را مورد تأکید قرار داده است. سد کارون سه به عنوان بزرگ ترین سد قوسی خاورمیانه، در شهرستان ایذه قرار دارد. روش تحقیق بر مبنای ماهیت، توصیفی-تحلیلی و ازنظر هدف کاربردی می باشد. از میان 63 روستای پیرامون سد کارون سه با توجه به خصوصیات جغرافیایی خاص، 38 روستا انتخاب شد. جامعه آماری تحقیق 2531 خانوار بوده که نمونه موردمطالعه با استفاده از فرمول کوکران 334 خانوار محاسبه و درنهایت نیز جهت افزایش میزان اطمینان نمونه، تعداد به 350 خانوار ارتقاء یافت. نتایج نشان داد که سد بر متغیرهایی ازجمله توسعه امکانات رفاهی –خدماتی، تغییرات جمعیت، وابستگی مکانی، ساختار مسکن و ساختار اجتماعی-فرهنگی سکونتگاه های روستایی تأثیر زیادی دارد. روند این تأثیرات نیز چه در قبل از ایجاد سد و چه بعد از ایجاد به ناپایداری اجتماعی منجر شده است. به گونه ای که درروند شاخص هایی مانند عدم توسعه امکانات و همچنین تسریع مهاجرت های روستایی نقش مهمی داشته است. علاوه بر این، بین گروه های روستایی تعریف شده درنتیجه تأثیرگذاری سد، تفاوت معناداری ازنظر هر یک از متغیرهای اجتماعی وجود دارد.
۶۲.

تبیین مدل توسعه سیستم گردشگری روستایی با استفاده از نظریه آشوب و مدل باتلر (مورد مطالعه: روستای مصر، شهرستان خور و بیابانک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 222 - 235

کلید واژه ها: سیستم گردشگری روستایی چرخه حیات گردشگری نظریه آشوب روستای مصر کارآفرینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 829
به دلیل حساسیت بالای روستاهای مناطق بیابانی و توان های گردشگری آن، برنامه-ریزی برای توسعه گردشگری روستایی، نیازمند تبیین سیستم توسعه گردشگری است. روستای مصر، یکی از مهم ترین فضاهای گردشگری شهرستان خور و بیابانک است که در طی سال های گذشته، رشد فعالیت های گردشگری را تجربه کرده است. بنابراین، این پژوهش با هدف شناسایی مدل ارزیابی سیستم گردشگری روستا و تبیین آن با نظریه های مقاصد گردشگری انجام شده است. بدین منظور، داده ها از طریق مصاحبه، گفتگو و مشاهدات میدانی گرد آوری و با بهره گیری از مبانی نظری موجود تهیه شده و از طریق روش تحلیل محتوای کیفی، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و در نهایت، مدلی برای تبیین روند سیستم گردشگری آن ارائه شد. نتایج مدل حاکی از تأثیرگذاری قابل توجه آثار هنری در عرضه گردشگری و نقش کلیدی کارآفرینان در توسعه سیستم گردشگری است که در مراحل بعدی به تدریج تکامل یافته است. همچنین میزان انطباق مدل با نظریه آشوب و مدل باتلر، بررسی گردید که از منظر نظریه آشوب، این سیستم با رویکرد اثر پروانه ای و سازگاری پویا سازگار بوده و از منظر مدل باتلر، روستای مصر در انتهای مرحله مشارکت و حرکت به سمت توسعه قرار دارد و به نظر می رسد تخریب خلاق نظریه آشوب با مرحله مشارکت چرخه حیات، سازگاری بیشتری دارد. 
۶۳.

تحلیل عوامل مؤثر بر گرایش روستائیان به دریافت تسهیلات بهسازی مسکن روستایی مورد مطالعاتی: (دهستان مهروئیه- شهرستان فاریاب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی بهار ۱۳۹۶ شماره ۵۹

کلید واژه ها: مسکن روستایی بهسازی مسکن تسهیلات اعتباری مسکن شهرستان فاریاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 80 تعداد دانلود : 364
با توجه به آسیب پذیری شدید مساکن روستایی، پرداخت اعتبارات ارزان قیمت به روستاییان به عنوان یکی از مهم ترین راهبردهای بهسازی مسکن در کشور، به ویژه در دهه اخیر بوده است. بنابر این مطالعه و بررسی عوامل مؤثر بر گرایش روستاییان به دریافت این تسهیلات، یکی از مهم ترین مسائلی است که می تواند در اجرای موفق این راهبرد نقش مؤثری ایفا نماید. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر گرایش روستائیان به دریافت تسهیلات بهسازی مسکن روستایی و بر اساس روش میدانی در  دهستان مهروئیه شهرستان فاریاب استان کرمان انجام شده است. روش تحقیق به صورت اسنادی-تحلیلی و میدانی  بوده و داده های میدانی با پرسشنامه جمع آوری شده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS ، استفاده شده است. همچنین سطح پایایی پرسشنامه تحقیق با استفاده از روش آلفای کرونباخ 73/0 است. جامعه آماری این تحقیق را خانوارهای دهستان مهروئیه تشکیل می دهند که در بین سال های 1392-1386 از تسهیلات بهسازی مسکن استفاده نموده اند. تعداد این خانوارها  شامل 1078 واحد می باشد و حجم نمونه با روش نمونه گیری کوکران 200 خانوار محاسبه شد که با  استفاده از روش طبقه ای با انتساب متناسب در بین روستاهای دهستان مهروئیه توزیع گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد، بین دریافت تسهیلات بهسازی و فقدان مسکن ملکی ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین وضعیت اجتماعی، اقتصادی و اداری- اجرایی بر ایجاد گرایش به دریافت تسهیلات مسکن روستایی نقش تعیین کننده ای دارند، و با بررسی مؤلفه های اجتماعی، اقتصادی و اداری- اجرایی مشخص گردید که مؤلفه اجتماعی بیشترین  اهمیت را داشته است.
۶۴.

بررسی تأثیرات اقتصادی سدهای مخزنی بر توسعه سکونتگاههای روستایی. نمونه موردی: سد کارون سه-شهرستان ایذه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 185 - 200

کلید واژه ها: تأثیرات اقتصادی توسعه روستایی ناحیه سد کارون سه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 503 تعداد دانلود : 278
سد به عنوان یکی از زیرساخت های توسعه با تأکید بر بهره برداری و مدیریت بهینه آب وخاک، بر نواحی روستایی بالادست و پایین دست با توجه به اهداف آن، تاثیرات متفاوتی دارد. شناخت و بررسی این تأثیرات در روند توسعه پایدار روستایی با توجه به وضعیت گذشته روستاها، می تواند بسیار ضروری و همچنین در راستای بهره برداری از توانمندی های ایجادشده در نتیجه احداث سد و ارائه راهکار مفید باشد. بر همین اساس اصول توسعه پایدار، مبنای تئوریکی تحقیق قرار گرفت. سد کارون سه در شهرستان ایذه به عنوان یکی از بزرگ ترین سدهای مخزنی کشور ازجمله سدهایی است که بر نواحی پیرامون خود به ویژه روستاها با توجه به خصوصیات جغرافیایی ناحیه تأثیراتی داشته است. در این تحقیق هدف بررسی تأثیرات اقتصادی سد کارون سه بر توسعه سکونتگاه های روستایی و ارائه راهکارمناسب است. روش تحقیق بر مبنای ماهیت، توصیفی-تحلیلی و ازنظر هدف کاربردی است. از میان 63 روستای پیرامون سد کارون سه با توجه به خصوصیات مختلف(نزدیکی به رود و دریاچه سد، توپوگرافی کمتر از 100 متر، دسترسی 3 کیلومتر، نیروی انسانی شاغل در سد و...) 38 روستا انتخاب شد. جامعه آماری تحقیق 2531 خانوار بوده که نمونه موردمطالعه با استفاده از فرمول کوکران 334 خانوار محاسبه و درنهایت نیز جهت افزایش میزان اطمینان نمونه، تعداد به 350 خانوار ارتقاء یافت. نتیجه تحقیق با توجه به آزمون t نمونه های وابسته نشان داد که متغیرهای اقتصادی توسعه گردشگری، اشتغال، توسعه صنعت، افزایش تأسیسات، افزایش رفاه و قدرت خرید مردم با توجه به سطح معناداری، در سکونتگاه های روستایی پیرامون بعد از ایجاد سد بهتر از وضعیت آنها در قبل از ایجاد سد می باشند. همچنین نتیجه آزمون t نمونه های مستقل از وجود تفاوت معنادار بین نواحی روستایی بالادست و پایین دست از نظر تاثیرگذاری سد بر متغیر های اقتصادی حکایت دارد. تحلیل واریانس(F فیشر) متغیرها نیز نشان داد که از نظر تاثیرگذاری سد در نوع سکونتگاه های روستایی، فقط متغیر توسعه کشاورزی عدم تفاوت معنی داری در مورد آن صادق است.
۶۵.

امکان سنجی احداث ایستگاه بازیافت پسماند جامد صنعتی در شهرک صنعتی نصیرآباد

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای سال دوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ 167 - 203

کلید واژه ها: نصیرآباد امکان سنجی پسماند ایستگاه بازیافت پسماند شهرک صنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 862 تعداد دانلود : 556
مدیریت پسماندهای صنعتی یکی از شیوه های بسیار مناسب برای ایجاد تعامل و پیوند بین صنعت و محیط زیست و کاهش اثرات سوء فعالیت های صنعتی در آن می باشد. چنین مدیریتی با استفاده از روش های مختلفی از جمله «پیشگیری از آلودگی» یا «کمینه سازی پسماندها» در مبداء تولید، «بازیافت» و «استفاده مجدد» قابل اعمال است. تکنیک مورد استفاده برای تعیین امتیاز هر یک از قطعات تکنیک SAW می باشد. برای بی مقیاس سازی لایه ها نیز از روش فازی استفاده شد. در این مرحله 20 قطعه زمین شناسایی شد. در مرحله سوم، امکان استقرار ایستگاه بازیافت پسماند صنعتی در قطعات شناسایی شده براساس 7 معیار و 27 زیر شاخص حقوقی، اجتماعی، مدیریتی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی – عمرانی و زیربنایی با کمک 30 نفر از کارشناسان شهرک صنعتی و شهرستان رباط کریم مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن است که قطعه شماره 14 با به دست آوردن 73/8 درصد بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. و قطعات شماره 16 و 17 به ترتیب با امتیاز 24/5 و 09/2 در اولویت های بعدی قرار دارند. با توجه به نتایج امکان سنجی مکان های شناسایی شده ایستگاه بازیافت، قطعه زمین شماره ی 14 به عنوان گزینه مکانی برتر پیشنهاد می شود. که دارای ویژگیهایی مانند: الف - در مجاورت شهرک صنعتی نصیرآباد قرار گرفته است. ب - بخش بزرگی از این مکان در مالکیت شهرک صنعتی نصیرآباد می باشد. ج - دارای مسیر دسترسی است.
۶۶.

تحلیل نقش عوامل و شاخص های کیفیت محیطی موثر در برندسازی مقصدهای گردشگری روستایی(مورد مطالعه: منطقه ی قومی- فرهنگیِ اوراماناتِ- استان های کردستان و کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳ 105 - 136

کلید واژه ها: کیفیت محیطی برندسازی مقصد گردشگری تحلیل مسیر منطقه قومی - فرهنگی اورامانات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 15 تعداد دانلود : 693
مبنای برندسازی برای هر مقصد گردشگری، خصوصیات و ویژگی های منحصر به فرد محیطی است که تحت عنوان عوامل کیفیت محیطی از آن ها یاد می شود زیرا کیفیت محیطی مطلوب زمینه ساز شکل گیری حس مثبت به مقصدهای گردشگری و سرانجام توسه گردشگری است. تبیین کیفیت محیطی و به تبع آن برندسازی مقاصد گردشگری روستایی کمک شایانی به ایجاد یک تجربه لذت بخش و خاطره به یادماندنی در اذهان گردشگران می کند و وفاداری گردشگر به مقصد و نهایتاً جذب بیشتر گردشگر و رونق گردشگری منطقه را به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین شناسایی عوامل کیفیت محیطی و تبیین سهم هریک از آنها کمک زیادی به برندسازی و نهایتاً بازاریابی و توسعه گردشگری این مقاصد می کند. با توجه به اهمیت این موضوع، در این تحقیق به تعیین سهم عوامل کیفیت محیطی منطقه قومی- فرهنگی اورامانات به منظور برندسازی برای مقصدهای گردشگری روستایی این منطقه، پرداخته شده است. در این تحقیق در ابتدا از روش کیفیِ تحلیل محتوا برای شناسایی عوامل کیفیت محیطی استفاده شد و سپس به کمک روش تحلیل مسیر به تعیین سهم هر یک از این عوامل و ارتباط آن با برندسازی پرداخته شد. براساس نتایج حاصل از پرسشنامه های تکمیل شده و تحلیل همبستگی، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر میان عوامل کیفیت محیطی به عنوان متغیر مستقل و برند مقصد گردشگری اورامانات به عنوان متغیر وابسته در نهایت عامل محیط اجتماعی- فرهنگی با 45/0 درصد بیشترین تأثیر(اعم از مستقیم و غیر مستقیم) را بر متغیر وابسته(برند مقصد گردشگری اورامانات) داشته و عامل محیط طبیعی با 12/0 درصد کمترین تأثیر را بر متغیر وابسته داشته است؛ عوامل محیط نهادی، کالبدی و اقتصادی نیز به ترتیب با 36/0، 32/0 و 16/0 در این میان قرار دارند.
۶۷.

تحلیل فضایی جمیعت شاغل شناور روستایی در مناطق شهری کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 621 - 634

کلید واژه ها: پیوندهای روستایی شهری شاغلان روستایی شناور تحلیل اکتشافی داده های مکانی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 529 تعداد دانلود : 31
جابه جایی های روزانه با هدف کار، یکی از مهم ترین و مشهودترین شکل های اختلاط و یکپارچگی میان نواحی روستایی و نقاط شهری پیرامون است که به عنوان پدیده فضایی نوظهور در بیشتر کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مشاهده می شود. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر تحلیل فضایی جمعیت شناور روستایی شاغل در نقاط شهری ایران است. داده های استفاده شده، از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 گرفته شده است. مقیاس مکانی تحلیل، سطح شهرستان و روش تحقیق اکتشافی است. نتایج به دست آمده نشان می دهد سهم نیروی کار روستایی شاغل در نقاط شهری در سال 1390 برابر 8/12 درصد بوده است. با این حال، توزیع و پراکندگی آن در سطح استان های کشور یکنواخت نیست و استان های مازندران، تهران و خراسان رضوی بیشترین نرخ شناوری جمعیت شاغل روستایی را دارند. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل اکتشافی داده های مکانی، سه کانون اصلی تمرکز جمعیت شاغل شناور روستایی شامل منطقه کلان شهری تهران، منطقه کلان شهری اصفهان و جنوب غربی کشور با محوریت استان بوشهر شناسایی شد. تمرکز و تنوع فعالیت های اقتصادی در حوزه صنعت و خدمات مهم ترین عاملی است که می تواند تبیین کننده فرایند شکل گیری کانون های اصلی جابه جایی های روزانه از نواحی روستایی به نقاط شهری با هدف کار باشد. 
۶۸.

شناسایی عوامل تاثیرگذار بر وفاداری الکترونیکی در صنعت گردشگری مورد مطالعه: هلدینگ سیاحتی و مراکز تفریحی بنیاد مستضعفان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۱) 63 - 80

کلید واژه ها: کیفیت خدمات الکترونیکی رضایتمندی اعتماد وفاداری الکترونیکی به هلدینگ سیاحتی و مراکز تفریحی بنیاد مستضعفان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 651 تعداد دانلود : 677
با رشد روزافزون اهمیت خدمات الکترونیکی، بکارگیری این خدمات به ضرورتی برای کلیه کسب وکارها تبدیل شده است و وفاداری به خدمات الکترونیکی ابزاری مهم برای رقابت و بقا بشمار می رود. امروزه با توجه به گسترش تکنولوژی و جایگزین شدن آن با روش های سنتی در صنعت روبه رشد گردشگری، وفاداری الکترونیکی مشتریان فاکتور بسیار مهمی در توسعه صنعت گردشگری نیز می باشد. در این راستا، وجود مدلی جامع برای اندازه گیری و سنجش عوامل موثر بر وفاداری به خدمات الکترونیکی به منظور بهبود و مدیریت خدمات گردشگری، به خوبی قابل درک است. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر وفاداری الکترونیکی گردشگران در هلدینگ سیاحتی و مراکز بنیاد مستضعفان است. بنابراین سه عامل موثر بر وفاداری الکترونیکی شامل رضایت الکترونیکی، اعتماد الکترونیکی، و کیفیت الکترونیکی و همچنین شاخص های موثر بر هر سه عامل شناسایی شدند. پس از انتخاب مدل تحقیق، با استفاده از پرسشنامه و توزیع آن میان مشتریان هلدینگ سیاحتی و مراکز تفریحی بنیاد که از طریق نمونه گیری تصادفی ساده به تعداد 384 نفر انتخاب شده بودند و همگی از خدمات الکترونیکی استفاده کرده بودند، داده های مورد نیاز جمع آوری و اعتبار و صحت اجزای مدل مورد سنجش قرار گرفت. به منظور تحلیل نتایج از تحلیل عاملی، تحلیل رگرسیون و واریانس و معادلات ساختاری در نرم افزارهای آماری لیزرل و SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق بیانگر این است که کیفیت خدمات الکترونیکی بر اعتماد و رضایتمندی و در نتیجه وفاداری مشتریان در صنعت گردشگری موثر است.
۶۹.

شناسایی و اعتبارسنجی عوامل و شاخص های کیفیت محیطی مؤثر در برندسازی مقاصد گردشگری روستایی با استفاده از روش تحلیل محتوا (مورد مطالعه: منطقه قومی فرهنگی اورامانات در استان های کردستان و کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا برندسازی کیفیت محیطی مقصد گردشگری منطقه قومی فرهنگی اورامانات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی توسعه پایدار روستایی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی گردشگری روستایی
تعداد بازدید : 780 تعداد دانلود : 116
مبنای برندسازی برای هر مقصد گردشگری، خصوصیات و ویژگی های منحصربه فرد محیطی است که با عنوان «عوامل کیفیت محیطی» از آن ها یاد می شود، زیرا کیفیت محیطی مطلوب زمینه ساز شکل گیری حس مثبت به مقاصد گردشگری و سرانجام توسعه گردشگری است. تبیین کیفیت محیطی و برندسازی مقاصد گردشگری روستایی کمک شایانی به ایجاد تجربه ای لذت بخش و خاطره ای به یادماندنی در گردشگران می کند و منجر به وفاداری گردشگر به مقصد و درنهایت جذب بیشتر گردشگر و رونق گردشگری در منطقه خواهد شد. بنابراین شناسایی عوامل کیفیت محیطی کمک زیادی به برندسازی و بازاریابی و توسعه گردشگری می کند. با توجه به اهمیت این موضوع، این تحقیق به شناسایی و اعتبارسنجی عوامل کیفیت محیطی منطقه قومی فرهنگی اورامانات به منظور برندسازی برای مقاصد گردشگری روستایی این منطقه پرداخته است. در این تحقیق ابتدا از روش کیفی تحلیل محتوا استفاده شد. بنابه ضرورت از روش نمونه گیری هدفمند (29 مصاحبه شامل 12 مصاحبه با مردم محلی و 17 مصاحبه با گردشگران) استفاده شد. نتایج به کمک نرم افزار مکس کیودا تحلیل شد. به منظور اعتباردهی نتایج به دست آمده و افزایش روایی آن ها از روش کمّی تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه ها و پرسش نامه های تکمیل شده، برای کیفیت محیطی مرتبط با برندسازی در منطقه اورامانات ابعاد 5گانه و مقوله های 22گانه شناسایی شد که عبارتند از: بُعد طبیعی (با 4 مؤلفه) ، بُعد اجتماعی فرهنگی (با 7 مؤلفه) ، بُعد اقتصادی (با 1 مؤلفه) ، بُعد کالبدی (با 5 مؤلفه) و بُعد نهادی (با 5 مؤلفه).
۷۰.

نقش مدیران محلی در مدیریت انتظامی مناطق روستایی پیرامون کلان شهر تهران (موردمطالعه: بخش آفتاب تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال پنجم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۹

کلید واژه ها: تهران امنیت مدیران محلی مدیریت انتظامی بخش آفتاب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی مدیریت روستایی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری امنیت شهری
تعداد بازدید : 733 تعداد دانلود : 808
امنیت ازجمله پدیده های مهم و شایان توجهی است که از نیازها و ضرورت های اساسی در هر جامعه به شمار می رود. یکی از نهادهایی که نقشی بسیار مؤثر در ارتباط با امنیت انتظامی جامعه به خصوص در نواحی روستایی می تواند داشته باشد، مدیریت محلی است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی نقش مدیریت محلی در مدیریت انتظامی مناطق روستایی است. روش پژوهش در این بررسی مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی است. در گردآوری داده ها و اطلاعات، از مطالعات کتابخانه ای-اسنادی و میدانی استفاده شده است. پایایی داده ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده که نشان دهنده عدد (۰٫۸۴۱) است و روایی داده ها نیز بر اساس شیوه روایی محتوا (مطابق نظر اساتید) انجام گرفته است. در تحلیل داده ها، از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (رگرسیون چند متغیره، آزمون t تک نمونه ای، همبستگی اسپیرمن) بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل دو گروه ساکنین روستایی و مدیران محلی مناطق روستایی بخش آفتاب تهران است. نتایج حاصل از تحلیل عملکرد مدیران محلی در مدیریت انتظامی مناطق روستایی نشان دادند که عملکرد مدیران محلی درزمینه مدیریت انتظامی با میانگین (۳٫۰۹)، در وضعیت نسبی مناسبی قرار دارد. هم چنین ارزیابی میزان توانایی مدیران محلی در مدیریت انتظامی نشان می دهد در شاخص های ساختار، تشکیلات، قوانین و مقررات با میانگین (۳٫۳۴)، دانش و آگاهی لازم در جهت مدیریت انتظامی با میانگین (۳٫۲۵) بالاتر از حد متوسط قرار دارد و شاخص های منابع مالی با میانگین (۲٫۳۵)، امکانات و تجهیزات موردنیاز در سطح پایین تر از سطح متوسط قرارگرفته است و وضعیت مطلوبی ندارند.
۷۱.

تبیین اثرات شهرک های صنعتی بر کیفیت زندگی شاغلان روستایی شهرک ها (مورد: شهرک صنعتی شریف، شهرستان ابهر، استان زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۱) 765 - 784
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 101
ایجاد شهرک ها و نواحی صنعتی یکی از رویکردهای رایج صنعتی سازی در کشورها بوده که در جهت دگرگونی تکنولوژیک و در راستای بهبود کیفیت زندگی بویژه در نواحی روستایی مطرح گردیده که در نهایت شکوفایی و توسعه روستا و کل کشور را به همراه داشته است. پژوهش حاضر در جهت بررسی نقش شهرک صنعتی شریف بر کیفیت زندگی شاغلان روستایی در شهرک صنعتی شریف شهرستان ابهر (بخش مرکزی، دهستان حومه) بوده است، که در این راستا روش پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی بوده که در این راستا 7 شاخص آموزش، مشارکت، وضعیت مسکن، وضعیت الگوی مصرف، امنیت شغلی، تعلق اجتماعی و  بیمه و تامین اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفت که در این میان برای تعیین پایایی پرسشنامه از آزمون الفای کرونباخ در نرم افزار Spss استفاده شد که پایایی پرسشنامه برابر با 926/ بوده که در حقیقت موید پایایی بالای پرسشنامه بوده است، جامعه آماری شامل شاغلان روستاهای نمونه در شهرک صنعتی شریف بوده است و تعداد نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با  219 نفر شاغل بوده که با توجه به عدم دسترسی به تمامی افراد نمونه 50 درصد از شاغلان که برابر با 109 شاغل روستایی بوده، مورد ارزیابی قرار گرفتند و در ادامه برای تحلیل داده ها از نرم افزار Spss و آزمون Paired- Samples t- test برای ارزیابی کیفیت شاخص های مذکور در دو مقطع قبل و بعد اشتغال در شهرک صنعتی استفاده گردید که نتایج بیانگر ارتقاء و مطلوبیت شاخص های کیفیت زندگی شاغلان در تاثیر پذیری از شهرک صنعتی شریف بوده است.
۷۲.

تحلیل آثار بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر بر امنیت اجتماعی و احساس تعلق جامعه روستایی ( مورد مطالعه: روستاهای شهرستان بدره- استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۹ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰)

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی شهرستان بدره احساس تعلق بیمة اجتماعی کشاورزان روستاییان و عشایر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 802 تعداد دانلود : 247
امنیت همواره از نیازهای اساسی جوامع بشری بوده است که بدون آن زندگی انسان ها به مخاطره می افتد. بی شک، هیچ عنصری برای پیشرفت، توسعة جامعه و شکوفایی استعدادها مهم تر از عنصر امنیت و تأمین آرامش نیست. درواقع، امنیت پیش زمینة یک اجتماع سالم و احساس امنیت بسترساز توسعة جوامع انسانی است. از این رو، بیمه از راهکارهای اساسی و ارزشمند بشری در ایجاد امنیت، به ویژه امنیت اجتماعی است. این پژوهش با هدف تحلیل آثار بیمة اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر بر امنیت اجتماعی و احساس تعلق جامعة روستایی در روستاهای شهرستان بدره، استان ایلام انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با استفاده از مطالعة میدانی (پرسشنامه) گردآوری شده است. جامعة آماری شامل افراد تحت پوشش بیمة اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر (448 نفر) است که با استفاده از روش کوکران حجم نمونه 207 نفر محاسبه شده و نمونه ها با استفاده از روش تصادفی انتخاب شده است و درنهایت با استفاده از نرم افزار SPSS و استفاده از آزمون تی تک نمونه ای تجزیه و تحلیل شده است. با توجه به نتایج تحقیق، وجود بیمة اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در منطقة مورد مطالعه برای حمایت از روستاییان ضروری بوده و صندوق بیمه توانسته است اعتماد روستاییان را به خود جلب کند. همچنین، بیمه در ارتقای امنیت اجتماعی و احساس تعلق روستاییان تأثیرگذار بوده است، ولی در شاخص ارتقای امنیت اجتماعی اثر بیشتری داشته است.
۷۳.

تحلیل توزیع فضایی هزینه و درآمد خانوارهای روستایی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۹

کلید واژه ها: خانوار روستایی توزیع فضایی هزینه و درآمد خوراکی و غیرخوراکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 715 تعداد دانلود : 841
هدف: هدف مقاله، بررسی نحوة توزیع هزینه و درآمد خانوارهای روستایی در استان های کشور و تحلیل توزیع فضایی است. روش: روش تحقیق حاضر برحسب هدف از نوع مطالعات کاربردی و برحسب روش گردآوری اطلاعات از نوع اسنادی است که از داده های مرکز آمار ایران استفاده شده است. به منظور بررسی توزیع فضایی هزینه و درآمد خانوار روستایی از نرم افزار ArcGis۱۰.۲ استفاده شد. در مطالعة حاضر با استفاده از روش فراتحلیلی و بهره گیری از داده های آماری مرکز آمار ایران به بررسی نابرابری های درآمدی خانوارهای روستایی در دورة زمانی ۱۳۹۱-۱۳۷۵ در سطح استان های کشور پرداخته شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که مقدار هزینة خانوار روستایی از ۱/۵۶ درصد در سال ۱۳۶۵ به ۱/۴۱ درصد در سال ۱۳۸۰ و ۲/۳۱ درصد در سال ۱۳۹۰ در جهت مثبت کاهش یافته است و از طرفی روستاییان با تغییر در الگوی مصرف خود (از هزینة خوراکی به غیرخوراکی و دخانی) از سطح زندگی بهتر و مطلوب تری برخوردار شده اند؛ به طوری که رشد هزینة غیرخوراکی و دخانی به خوراکی و دخانی در سال ۹۱ نسبت به سال ۹۰ حدود ۳۹ درصد بوده است، در حالی که در همین بازة زمانی هزینة خوراکی و دخانی تنها ۳/۲۲ افزایش رشد داشته است. همچنین، طی این دورة زمانی از سهم مشاغل کشاورزی در تأمین منابع درآمدی خانوارهای روستایی کاسته شده و بیشتر به سهم مشاغل غیرکشاورزی و متفرقه افزوده شده است. راهبردها: براساس یافته های تحقیق می توان گفت بهترین راهبرد برای توزیع فضایی مناسب درآمدها نگرش فضایی به ساختار سکونت گاه های روستایی در حدود و ثغور منطقه ای و یا ناحیه ای، توان مندسازی روستاها و روستاییان، تغییر در نقش دولت (دولت برنامه ریز به دولت تسهیلگر)، ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی و برنامه ریزی یک پارچه با توجه به توان های مناطق مذکور است. راهکارهای عملی: می توان به صورت خلاصه به برخی از مهم ترین عوامل مؤثر در بهبود وضع اقتصادی روستاییان اشاره کرد. درگیرکردن روستاییان در بهبودبخشیدن به اوضاع اقتصادی با کمک ها و تسهیلگری های حکومت مرکزی، ایجاد نواحی صنعتی در روستاها با توجه به توان و سطح دانش بومیان، ایجاد مناطق آزاد تجاری در نواحی روستایی مرزی کشور و دادن تعرفه هایی برای تجارت روستاییان مرزنشین و غیره. اصالت و ارزش:. یافته های این تحقیق با توجه به عوامل دارای اولویت می تواند مورد استفاده و توجه دست اندرکاران و کنشگران این عرصه قرار گیرد.
۷۴.

بررسی تأثیرات زیست محیطی سدهای مخزنی بر نواحی روستایی پیرامونی (مطالعة موردی: سد کارون سه در شهرستان ایذه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱۷

کلید واژه ها: نواحی روستایی شهرستان ایذه تأثیرات زیست محیطی سد کارون سه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 230 تعداد دانلود : 229
هدف: سد کارون سه در شهرستان ایذه به عنوان یکی از بزرگ ترین سدهای مخزنی کشور از جمله سدهایی است که بر نواحی پیرامون خود، به ویژه روستاها با توجّه به خصوصیات جغرافیایی منطقه تأثیراتی داشته که با توجّه به وضعیت کنونی روستاها، شناخت و تبیین این تأثیرات ضروری است. در این تحقیق، هدف بررسی تأثیرات زیست محیطی سد کارون سه بر نواحی روستایی پیرامون و ارائه راه کار مناسب است. روش: روش تحقیق بر مبنای ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. از میان روستاهای پیرامون سد کارون سه با توجّه به خصوصیات جغرافیایی خاص، ۳۸ روستا انتخاب شد. جامعه آماری تحقیق ۲۵۳۱ خانوار بوده که نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران ۳۵۰ خانوار محاسبه شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سد کارون سه در روند نامساعدتر وضعیت متغیّرهای زیست محیطی روستاهای پیرامون بالادست و پایین دست مؤثّر بوده است. مقدار سطح معناداری متغیّرهای بررسی شده که برابر با (Sig=۰۰۰/۰) است، این موضوع را تأیید می کند. هم چنین، آزمون t نمونه مستقل بر بهتربودن متغیّرهای زیست محیطی روستاهای بالادست نسبت به پایین دست با سطح معناداری(Sig=۰/۰۰۰) دلالت دارد. جهت توسعه روستاها نیز متغیّر گردش گری با میانگین ۳۵/۴ در اولویت اول و کشاورزی (زراعت) با میانگین ۲۲/۴ در اولویت دوم تعیین شد. محدودیت ها: محدودیت اصلی پژوهش مشکلات موجود در دسترسی به روستاها با توجّه به کوهستانی بودن منطقه است. راه کارهای عملی: استفاده از نتایج به دست آمده می تواند به برنامه ریزی در این زمینه جهت کاهش مشکلات در زمینه نواحی روستایی مفید باشد. اصالت و ارزش: با توجّه به موقعیت جغرافیایی منطقه و هم چنین، سد مورد بررسی این تحقیق از ارزش خاصی برای توسعه روستاها برخوردار است.
۷۵.

تحلیل موانع اجرای فراگیر نظام فنی روستایی، مطالعه موردی: دهستان بهمئی سرحدی غربی- شهرستان کهگیلویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۶ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۵۸ ۱۰۲-۸۹

کلید واژه ها: نظام فنی روستایی مسکن مسکن روستایی توسعه روستایی دهستان بهمئی سرحدی غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 335 تعداد دانلود : 176
افت کیفی شاخص های مسکن روستایی و آسیب پذیری سکونتگاه های موجود کشور در برابر حوادث طبیعی از یک طرف و رشد طبیعی جمعیت و نیاز به مسکن از طرف دیگر و همچنین تغییر زیرساخت های نظام روستایی و شرایط زمانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی روستا و عدم پاسخگویی فضاهای قبلی به گرایش های جدید، نیاز به تأمین مسکن جدید روستایی را بیش از پیش می نمایاند اما در این میان، مسئله پر اهمیت ساخت مسکنی است که در کنار مقاوم بودن و پاسخگویی به نیازهای جدید ساکنان خود، واجد ارزش های هویتی و مبتنی بر الگوهای بومی مسکن روستایی باشد. به همین منظور و برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیر استاندارد و غیر مقاوم در برابر بلایای طبیعی و بروز تخلفات ساخت و ساز در روستاها، (طرح)نظام فنی روستایی با اهداف مشخص در سال 1382 توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تهیه و جهت اجرا به مقاوم سازیی کشور ابلاغ شد. با عنایت به این موضوع توجه به اجرای نظام فنی روستایی در روستاهای واقع در دهستان بهمئی سرحدی غربی به دلیل گسترش فیزیکی روستاهای با جمعیت بالا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و در این نوشتار درصدد پاسخگویی به این سوال هستیم که مهم ترین موانع اجرای فراگیر نظام فنی روستایی کدامند؟ جامعه آماری روستاهای بالای 20 خانوار دهستان بهمئی سرحدی غربی می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS به عمل آمده است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی موانع اجرای نظام فنی نشان داده است که چهار عامل با تبیین 3/56 درصد واریانس کل با موانع اجرای فراگیر نظام فنی مرتبط می باشد. مؤلفه های اقتصادی با 43/17، اجتماعی- فرهنگی با36/15، سازمانی- اداری با 89/12 و فنی- تکنیکی با 62/10 به ترتیب اهمیت بیشترین نقش را در مجموع تبیین کردند. در این راستا برای اجرای فراگیر و مؤثر نظام فنی روستایی، ظرفیت سازی اداری، اجرایی و فنی و توجه به شرایط مناطق روستایی ضروری است.
۷۶.

نقش بازیگران کلیدی در حکمروایی گردشگری الکترونیکی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۰

کلید واژه ها: حکمروایی خوب بازیگران گردشگری الکترونیکی حکمروایی الکترونیکی قوانین و مقررات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 255 تعداد دانلود : 140
حکمروایی رویه ایست که با تمام گستردگی ها نهایتا رسالت ارتقاء کیفیت خدمات دولت به شهروندان را در چارچوب شاخص هایی مانند شفافیت، عدالت، مشارکت، اثربخشی و انعطاف پذیری به دوش می کشد. هدف این پژوهش بررسی نقش بازیگران کلیدی گردشگری الکترونیکی ایران در تحقق حکمروایی الکترونیکی می باشد لذا شاخص های حکمروایی خوب به تفکیک بازیگران اصلی حوزه گردشگری الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفتند. روش این پژوهش از نظر جهت گیری از نوع کاربردی با صبغه کیفی و دارای استراتژی پیمایشی است. لذا ضمن مرور و تحلیل مبانی نظری، مراجعه به اسناد کتابخانه ای و با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی به مصاحبه های اکتشافی پرداخته شد و مصاحبه ها تا اشباع نظری محقق ادامه یافتند. نتایج تحقیق که در قالب مدل تحلیلی ارائه شده است نشانگر تاثیر مشروط، حالت منفعل و در مواردی تاثیر محدود دولت، خدمات رسان های الکترونیکی و مصرف کنندگان الکترونیکی ایران بر رویه های حکمروایی خوب می باشد.  نتایج نشان داد که هر چند قوانین مناسبی برای دستیابی به حکمروایی خوب وجود دارد اما ذات بین بخشی بودن گردشگری و نبود نگاهی یکپارچه و راهبردی، اجرا نشدن کامل استعداد های موجود در قوانین و نهادهای پیش بینی شده، تضاد منافع و قدرت بازیگران در کسب منافع عمومی زمینه دسترسی به حکمروایی خوب را با چالش روبرو کرده است.
۷۷.

بررسی عوامل کالبدی و سیاسی موثر بر تغییر کاربری اراضی شهرستان محمودآباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: استان مازندران تغییرات کاربری اراضی عوامل کالبدی و سیاسی - حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 900 تعداد دانلود : 188
آگاهی از نسبت کاربری ها و نحوه تغییرات آن در گذر زمان یکی از مهم ترین عوامل در برنامه ریزی هاست. با اطلاع از نسبت تغییرات کاربری می توان تغییرات آتی را پیش بینی کرد و اقدامات لازم را انجام داد. هدف از این مطالعه، تحلیل عوامل تشدیدکننده تغییرات کاربری اراضی در شهرستان محمودآباد در سال های 1357، 1368، 1381 و 1394 است. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش شناسی، توصیفی - تحلیلی است. به منظور گردآوری داده های موردنیاز از دو روش اسنادی و میدانی (از طریق تکمیل 220 پرسشنامه) استفاده شد. روایی پرسشنامه را جمعی از استادان دانشگاه تهران تأیید کردند. مقدار آلفای کرونباخ نیز 90 درصد به دست آمد. به منظور ارزیابی میزان اثر گویه ها از آزمون کای اسکوئر و درنهایت برای ارزیابی کلی ابعاد از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است. پردازش تصاویر ماهواره ای نشان داد که در سال 1357، 48/38 درصد مساحت شهرستان محمودآباد را جنگل ها تشکیل می داده است؛ در صورتی که در سال 1394، تنها 7/3 درصد شهرستان 262 کیلومترمربعی را جنگل ها تشکیل می دهد. یکی از مهم ترین عوامل این تغییر را می توان تبدیل جنگل ها به اراضی کشاورزی دانست. نتایج حاصل از تحقیقات میدانی نشان داد که مهم ترین عوامل کالبدی تغییر کاربری عبارت اند از: توریستی بودن منطقه، فشار توسعه شهر، افزایش ساخت وساز ویلاهای اجاره ای و گسترش حمل ونقل و ارتباطات. در بعد سیاسی-حقوقی نیز عوامل مهم و مؤثر عبارت اند از: برخورد ضعیف با قانون شکنان، ضعف دستگاه های اجرایی در اطلاع رسانی به مالکان زمین های کشاورزی درباره نوع کاربری و ممنوعیت تغییر کاربری، ضعف نظارت دستگاه های دولتی، و فساد اداری و باندبازی بین برخی از کارکنان. درنهایت پیشنهاد هایی برای جلوگیری یا حداقل کند کردن روند موجود ارائه شده است.
۷۸.

ارزیابی عملکرد یکپارچه زنجیره تامین هتل ها به منظور کسب مزیت رقابتی (مورد مطالعه: هتل های شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸) 46 - 64

کلید واژه ها: زنجیره تامین گردشگری یکپارچگی زنجیره تامین گردشگری هتل ها تحلیل پوششی داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 869 تعداد دانلود : 725
ویژگی های خاص صنعت گردشگری باعث شده که به منظوربهبودخدمت رسانی به گردشگران مباحث زنجیره تامین را مقاصد مدنظر قرار دهند تا بتوانند مزیت رقابتی خود را حفظ و یا جایگاه خود را در بازار جهانی ارتقا بخشند و یکپارچگی زنجیره تامین هتل ها فرصت هایی را به منظور کاهش هزینه ها و بدست اوردن مزیت رقابتی برای ایشان فراهم می نماید .با توجه به این مهم در این پژوهش به ارزیابی عملکرد یکپارچه زنجیره تامین هتل های شهر اصفهان پرداخته شد. بدین منظور در ابتدا پس از مطالعه ادبیات مرتبط با پژوهش پنج عامل موثر بر یکپارچگی زنجیره تامین هتل ها استخراج شد. سپس با توجه به این عوامل پرسشنامه طراحی گردید. در گام بعد به منظور بررسی یکپارچگی در میان هتل ها از تحلیل پوششی داده ها استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که همه عوامل مورد بررسی در کیس مورد نظر بر یکپارچگی زنجیره تامین هتل های شهر اصفهان تاثیرگذار بوده اند. اما وضعیت عوامل در کیس مورد بررسی نشان داد که در شهر اصفهان سه عامل یکپارچگی داخلی، یکپارچگی محصول و یکپارچگی مشتریان دارای عملکرد مثبتی هستند و به خوبی توانسته اند عملکرد مثبتی را از خود به جای بگذارند اما از سوی دیگر سه عامل سطوح همکاری، و یکپارچگی تامین کنندگان به هیچ وجه نتوانسته اند عملکرد مثبتی در یکپارچگی زنجیره تامین هتل های شهر اصفهان داشته باشند
۷۹.

ارزیابی توسعه پایدار گردشگری در مناطق روستایی حاشیه کلان شهر تهران (مورد مطالعه: روستای آهار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره هفتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: گردشگری توسعه پایدار نواحی روستایی روستای آهار تحلیل ذی نفعان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 433 تعداد دانلود : 849
امروزه موضوع پایداری سرلوحه تمامی فعالیت ها و برنامه های توسعه ازجمله گردشگری روستایی است. ازاین رو اندیشمندان بارها بر ارزش ها و اهداف سه گانه توسعه پایدار تأکید کرده اند که دربرگیرنده ابعاد زیست محیطی و اقتصادی و اجتماعی فرهنگی است. آنان به صراحت بیان داشته اند که دستیابی به توسعه پایدار بدون هم گرایی در ابعاد مذکور و تلفیق آن ها با یکدیگر، امری محال خواهد بود. بنابراین در این مقاله سعی شد از طریق مصاحبه با گروه هایی که نقش حیاتی در فرایند توسعه گردشگری روستای آهار دارند، ابعاد گردشگری پایدار و هم گرایی یا کارکردهای مشترک بین آن ها واکاوی شود. روش پژوهش حاضر کیفی و هدف آن کاربردی بود. اطلاعات این تحقیق از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق از چهار گروه ذی نفع کلیدی گردشگری، یعنی مدیران محلی، گردشگران، مهاجران و ساکنان بومی به دست آمد که از طریق ماتریس قدرت علاقه انتخاب شده بودند. روش نمونه گیری هدفمند این مطالعه از نوع گلوله برفی بود. یافته های پژوهش نشان داد گردشگری در روستای آهار در هر سه بُعد اقتصادی و اجتماعی فرهنگی و زیست محیطی پایداری لازم را نداشت؛ به طوری که ارتباط و تعادلی بین ابعاد سه گانه توسعه پایدار گردشگری در روستای بررسی شده یافت نشد. به نظر می رسد ناپایداری فعالیت های گردشگری در روستای مطالعه شده به این علل باشد: ضعف ساختاری، نبود درک صحیح ذی نفعان از توسعه پایدار، فقدان آموزش های لازم، موانع قانونی بسیار و برقرارنکردن تعادل بهینه بین منافع ذی نفعان.
۸۰.

ارزیابی اثرات راهبرد اسکان مجدد پس از بلایای طبیعی در توسعه پایدار روستایی با استفاده از رهیافت تئوری زمینه ای (مطالعه موردی: روستاهای سیل زده شرق گلستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی روستایی سال پنجم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۳

کلید واژه ها: اسکان مجدد استان گلستان نظریه زمینه ای توسعه پایدار روستایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی توسعه پایدار روستایی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی مدیریت بحران روستایی
تعداد بازدید : 744 تعداد دانلود : 914
هدف: مقاله حاضر درصدد است در یک مطالعه موردی با روش کیفی و بر اساس رهیافت نظریه زمینه ای، به ارزیابی اثرات راهبرد اسکان مجدد پس از بلایای طبیعی در توسعه پایدار جوامع مورد مطالعه اقدام کند. روش: در این پژوهش، سطح تحلیل شهر جدید فراغی و روستاهای جا به جا شده بق قجه پایین، بق قجه بالا و قولاق کسن و واحد تحلیل مطلعان محلّی بوده است. حجم نمونه به وسیله روش گلوله برفی از بین مطلعان محلّی تعیین شده است. مصاحبه با افراد نمونه تا زمان دست یابی به اشباع نظریه ای ادامه پیدا کرد. در این پژوهش با اجرای نظام وار پنج مرحله، روش نظریه بنیانی و با پیوند دادن کدها (کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی)، مدل مفهومی روش نظریه بنیانی تهیه شد. یافته ها: با توجه به یافته های کیفی و تغییرات به وجود آمده در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مناطق مورد مطالعه، نظریه زمینه ای «اسکان مجدد با رویکرد کالبدی غیر یک پارچه و با پایداری متوسط» برای روستاهای مشمول طرح اسکان مجدد در مناطق مورد مطالعه ارایه می شود. محدودیت ها: هر تحقیق و مطالعه در حیطه علوم اجتماعی، به واسطه تعامل با افراد بشر که دیدگاه ها، ارزش ها، جهان بینی ها و شرایط فردی متفاوتی دارند، پیچیدگی های خاص خود را دارد. راهکارهای عملی: تدوین کامل سیاست ها و دستورالعمل ها و قوانین مرتبط با تجدید اسکان و فراهم کردن یک الگوی جامع نگر که مبنای مدوّن هر گونه کنش و آموزش در این زمینه قرار گیرد. اصالت و ارزش: در اغلب مطالعات انجام گرفته، تأکید بر استفاده از روش های تحقیق کمّی بوده است. در تحقیق حاضر به منظور ارزیابی اثرات اسکان مجدد در توسعه پایدار روستایی برای نخستین بار از روش تحقیق کیفی و بر اساس رهیافت نظریه زمینه ای استفاده شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان