مطالعات زبان و ترجمه

مطالعات زبان و ترجمه

مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم پاییز 1402 شماره 3 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

رویکرد متن محور برای تهیه و تدوین مواد بومی آموزش زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهیه و تدوین مواد آموزشی امپریالیسم زبانی اقدامات هژمونیک توانش ارتباطی میان فرهنگی رویکرد متن محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 688 تعداد دانلود : 375
امروز انگلیسی زبان ارتباط بین المللی است و تقاضا برای یادگیری آن بالا است. عمده آموزش انگلیسی به واسطه کُتُب آموزش زبان انگلیسی بین المللی صورت می گیرد و کشورهای مصرف کننده، همواره نسبت به تبلیغ فرهنگ غربی و تلاش جهت تحکیم امپریالیسم زبانی از سوی این کتاب ها نقد داشته اند. در مقاله پیشِ ِ رو مراحل تهیه و تدوین مواد آموزشی بومی بر مبنای «رویکرد متن محور تاملینسون» و یافته های پژوهشی شرح داده شده است. انتخاب متن های مناسب آموزشی سنگ بنای بهبود بازدهی یادگیری زبان بر پایه اصولی همانند ایجاد فرصت های کافی برای استفاده معنادار از زبان و متمرکز کردن زبان آموزان بر معناست. مواد آموزشی یاد شده پس از طراحی بر روی یک پلتفرم اینترنتی به نشانی «www.chamranelt.ir» قرار داده شدند که مهم ترین ویژگی آن: فراهم کردن انتخاب درس دلخواه به همراه فایل های صوتی و ویدیویی مربوط برای مدرّسان است. پاسخ بهتر به نیازهای زبان آموزان، تطبیق بهتر با مختصات محیط آموزشی، ایجاد انگیزش و ایجاد بستر لازم برای خلق توانش ارتباطی میان فرهنگی از مزایای مواد آموزشی بومی هستند و می توان استفاده از مواد آموزشی قرار داده شده در این پلتفرم را پاسخی برای حل مشکلات احتمالی فرهنگی کُتُب آموزش زبان انگلیسی بین المللی در نظر گرفت. همچنین، اینترنتی بودن این مواد آموزشی، باعث مدیریت بهتر هزینه های مرتبط با انتشار و رقابت پذیری بهتر آنها در بازار می شود.
۲.

بکت و انسان طاغی: بررسی نمایشنامه های در انتظار گودو و دست آخر نوشتۀ ساموئل بکت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آلبر کامو انسان طاغی پوچ گرای فعال و منفعل در انتطار گودو دست آخر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 817 تعداد دانلود : 165
شاید بتوان گفت که هر سوژه اندیشنده ای به دنبال کشف معنای زندگی خویش است. انسان، در طی این مسیر پر فرازو نشیب و در تلاش برای یافتن پاسخی در باب چیستی زندگی، به عدم سازگاری درک خویش با داده های موجود در جهان واقف می شود. این عدم تجانس می تواند احساس پوچی و بی معنایی را برای فرد در مواجهه با جهان به ارمغان بیاورد. آلبر کامو، یکی از متفکران قرن بیستم، قائل به این نوع پوچی و بی معنایی است و آن را لازمه شروعی جدید می داند. از دیدگاه او، مقابله ذهن محدود بشری با جهان ناشناخته و گاهاً غیر عقلانی، مسئله پوچی را پدید می آورد. تنها راه طغیان علیه پوچی بنیادین هستی رسیدن به آزادی و خودآگاهی با گذر از مسیر همین پوچی است. این گذار می تواند دو نوع سوژه را شامل شود: پوچ گرای منفعل و پوچ گرای فعال. پوچ گرای فعال با پذیرش تقدیر پوچ خود معنای زندگی اش را می سازد. هدف این مقاله بررسی مفهوم انسان طاغی در فلسفه کامو و چگونگی نمود آن در نمایشنامه های ساموئل بکت می باشد. ازاین رو، دو نمایشنامه او به نام های در انتظار گودو و دست آخر  انتخاب و از نظرگاه طغیان کامویی بررسی می شوند. یافته ها نشان دهنده خوانش جدیدی از انسان طاغی در این دو اثر است.   شخصیت های این آثار برخلاف فلسفه کامو، نه تنها توان خودکشی ندارند بلکه حتی برای خلق معنا در ادامه زندگی خویش دست به اقدامی نمی زنند.  آن ها به نوعی اختگی در کلام و ارتباط با دیگری مبتلا شده اند و با تعریفی که کامو از پوچی ارائه می دهد در تضاداند. آن ها تمام فرضیات فلسفی کامو درباره پوچ گرای فعال را به نقیضه بدل می سازند.
۳.

ترجمۀ بافت محور استعاره های مفهومی در گزارش های کشتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه بافت محور استعاره مفهومی گزارشگران ورزشی زبان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 349 تعداد دانلود : 86
پژوهش حاضر به بررسی گزارشِ گزارشگران کشتی به منظور ارائه مدل اختصاصی ترجمه استعاره های مفهومی پرداخته است. روش تحقیق این پژوهش به صورت کیفی و پیکره بنیاد است؛ به این منظور تعداد 20 گزارش از مجموعه مسابقه های جام جهانی کشتی در سال 2022 به صورت تصادفی انتخاب و از طریق تحلیل محتوای مبتنی بر زبان شناختی تحلیل شد. تحلیل ها نشان داد که استعاره ها به صورت میانگین بیش از 8 درصد گزارش ها را تشکیل داده است. ازاین رو، پُرکاربردترین جمله استعاری این گزارش ها شناسایی و درنهایت مدل ترجمه بافت محور اختصاصی استعاره های مفهومی استفاده شده در گزارش های کشتی طراحی شد؛ بنابراین با توجّه به اهمّیّت ترجمه درست برای یافتن مرتبط ترین مفهوم در زبان مقصد و همچنین با توجّه به اینکه پژوهشگران بسیاری مهم ترین مشکل ترجمه را ترجمه استعاره ها می دانند مدل اختصاصیِ ترجمه بافت محور برای ترجمه استعاره های مفهومیِ به کار برده شده در گزارش های ورزشی خصوصاً کشتی طراحی و معرفی گردید.
۴.

ارتباط گفتمان چرک و زیست قدرت در پرندۀ یهودی و عزاداران برنارد مالامود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: چرک دایاسپورا اقلیت نژادی زیست قدرت برنارد مالامود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 228 تعداد دانلود : 880
پژوهش حاضر به بررسی «گفتمان چرک» و ارتباط آن با پدیده «مهاجرت» می پردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و بهره گیری نظریّات منتقدانی نظیر داگلاس و بومن و تمرکز بر موضوعاتی چون انزجار، غریبگی و اقتصاد احساسی در پی پاسخ به این پرسش بنیادی است که چگونه گفتمان زیست قدرت از مقوله «چرک» به منزله ابزاری در راستای کنترل، انقیاد و حذف اقلیت «دایاسپورا» استفاده کرده و آن را با سیاست پیوند زده است؟ بدین منظور، دو داستان کوتاه مالامود - پرنده یهودی (1963) و عزاداران (1955) - به روش توصیفی‑تحلیلی بررسی می شوند تا با تمرکز بر مقوله «چرک»، ارتباطِ بین اعمال نظم بر بدنِ افراد و انضباط مورد نظر گفتمان زیست قدرت تبیین شود. چنین استدلال می شود که جنبش «ضدچرک» مدرنیته، با تحمیل دوانگاره «تمیز»/«کثیف» به عرصه جغرافیای فرهنگی وارد شده و در راستای تداوم ساختارهای سلسله مراتبی گفتمان انسان گرای لیبرال، دسته بندی قومیتی، حذف و شمول افراد گام برداشته است. این امر به سیاسی شدن مقوله حیات و شکل گیری «بیگانگانی» انجامیده که مصداق بی نظمی و ناهنجاری هستند. به علاوه، گفتمان لیبرال با ذاتی جلوه دادن مقوله چرک در این گروه ها، سعی کرده توجّه جامعه جهانی را از فقر تحمیل شده بر آنها منحرف و با بازنمایی ایشان به منزله منبع تهدید ملّی، در راستای حذف فیزیکی آنها اقدام کند.
۵.

دل نگرانی معلّم زبان انگلیسی به عنوان حلقه ای گمشده در موفّقیت وی: مروری نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دل نگرانی معلم موفقیت معلم آموزش زبان انگلیسی معلم زبان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 44 تعداد دانلود : 458
در جوامع امروزه با پررنگ شدن اهمّیّت یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان علم و ارتباطات، پرداختن به مقوله موفّقیت معلّم زبان انگلیسی ضروری است. این مفهوم تابه حال در کنار مفاهیم گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته است، امّا به نظر می رسد نقش دل نگرانی معلّم که توانایی عاطفی و شناختی وی برای فهم و پاسخ دهی به موقعیت هیجانی، ذهنی و احساسی زبان آموزان است، در موفّقیت وی مورد غفلت قرار گرفته است. در این پژوهش، محقّقان با انتخاب و بررسی مطالعاتی در زمینه موفّقیت معلّم زبان علاوه بر استخراج متغیرهایی که در کنار موفّقیت معلّم مورد بررسی قرار گرفته اند، دریافتند که بین میزان دغدغه مندی معلّمان زبان برای فراگیران و موفّقیت آنان می تواند رابطه وجود داشته باشد. نتایج حاصل می تواند به مدرّسان دوره های تربیت معلّم، معلّمان زبان انگلیسی، زبان آموزان و محققان کمک کند
۶.

بررسی میزان رضایتمندی معلّمان درس زبان انگلیسی از آموزش مجازی در برنامۀ شاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: میزان رضایتمندی برنامه شاد معلمان زبان انگلیسی ویروس کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 818 تعداد دانلود : 553
با توجّه به اهمّیّت کلاس های مجازی در دوران کرونا، پژوهش حاضر به بررسی میزان رضایتمندی معلّمان درس زبان انگلیسی در مقاطع متوسطه، از تدریس در شبکه آموزشی دانش آموزان (شاد) در این دوران (سال های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰) می پردازد. همچنین، بررسی نگرش معلّمان این درس به فرصت ها و چالش های برنامه «شاد» و آگاه سازی جامعه آموزشی از راهکارهای رفع موانع این برنامه از دیگر اهداف پژوهش است. شرکت کنندگان این پژوهش، ۵۵ معلّم زبان انگلیسی در مقاطع متوسطه هستند. این تحقیق به دو روش کمّی و کیفی انجام شده است. بخش کمّی شامل پرسشنامه ای است که تلفیقی از چند پرسشنامه در زمینه آموزش مجازی است (روایی پرسشنامه توسّط اساتید گروه زبان انگلیسی دانشگاه شهید چمران اهواز مورد تأیید قرار گرفت و پایایی با روش کرونباخ آلفا 84/0 محاسبه شد) و بخش کیفی حاوی مصاحبه نیمه ساختاریافته است. نتایج نشان می دهد که با استفاده از برنامه «شاد» مسئولیت پذیری و درگیری اولیا با فرآیند یاددهی یادگیری دانش آموزان در این درس افزایش یافته است. شناخته شدن معلّمان توانمند و استفاده از تجارب معلّمان از فرصت های برنامه «شاد» است. معلّمان، مهم ترین چالش ها را مطابق انتظار نبودن سرعت انتقال و یادگیری می دانند.
۷.

مطالعۀ توصیف شفاهی حالت های احساسی چهره در فیلم های سینمایی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توصیف شفاهی حالت های احساسی چهره فیلم های توصیف شفاهی ایرانی مخاطبان کم/نابینا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 626 تعداد دانلود : 474
«توصیف شفاهی» امکان دسترسی آسان به رسانه را برای افراد کم/نابینا مُهیّا می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه و بررسی حالت های احساسی چهره شخصیت ها در نسخه توصیف شفاهی پنج فیلم سینمایی ایرانی است. پژوهشگران ابتدا بر اساس مدل اِکمَن و فِریسِن (2003) نمونه های مربوط به حالت های احساسی چهره شخصیت ها در هر 5 فیلم را مطالعه و تحلیل کردند و سپس از طریق پرسشنامه، نظر مخاطبان را در خصوص توصیف این حالت ها بررسی کردند. پس از تحلیل مشخص گردید که به طور میانگین 60.18% از احساسات شخصیت ها توصیف نشده است. احساسات توصیف شده به ترتیب فراوانی غم، تعجب، خشم، شادی و ترس هستند. نتایجِ حاصل از پرسشنامه با یافته های مرحله اوّل هم خوانی دارد و مخاطبان کم/نابینا اعلام کردند که عناصر غیرکلامی کامل ترجمه و توصیف نشده اند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۹