درخت حوزه‌های تخصصی

زمینه و اهداف: تعلل ورزی یکی از مؤلفه های روانشناختی تأثیرگذار در کاهش عملکرد تحصیلی دانشجویان است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ذهن آگاهی و تنظیم هیجان با تعلل ورزی دانشجویان بود.\nروش بررسی: این پژوهش از نوع همبستگی است که برای اجرای آن تعداد 335 نفر از دانشجویان دانشگاه گیلان در سال تحصیلی 93- 1392 به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و پرسش نامه تعلل ورزی، فرم کوتاه پرسش نامه ذهن آگاهی و مقیاس تنظیم هیجانی پاسخ دادند و داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.\nیافته ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین ذهن آگاهی و تنظیم هیجان با تعلل ورزی رابطه منفی و معنادار وجود دارد (0/01>P). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ذهن آگاهی و تنظیم هیجان می توانند به طور معناداری 18 درصد تعلل ورزی در دانشجویان را به صورت منفی و معنادار پیش بینی نمایند.\nنتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشانگر اهمیت ذهن آگاهی و تنظیم هیجان به عنوان مهارت های روانشناختی و هیجانی در تعلل ورزی دانشجویان است. بنابراین ارائه آموزش هایی مبتنی بر ارتقای ذهن آگاهی و تنظیم هیجان در محیط های آموزشی، منجر به کاهش تعلل ورزی در دانشجویان خواهد شد.

بسیاری از دانش آموزان معتقدند درس فیزیک، یک موضوع انتزاعی است که یاد گرفتن آن مشکل می باشد. لذا باور فراگیران به توانایی خود در زمینه حل مسائل فیزیک یک ضرورت است. در این میان استفاده از راهبردهای یاددهی- یادگیری فعال، مورد تأکید بسیار می باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر روش تدریس کاوشگری بر باورهای خودکارآمدی دانش آموزان در حل مسائل درس فیزیک صورت پذیرفت. این پژوهش، شبه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه کنترل و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه اول دوره متوسطه شهر فریمان (واقع در استان خراسان رضوی) در سال تحصیلی 90-89 می باشند. نتایج آزمون t همبسته در زمینه بررسی اثرگذاری الگوی کاوشگری بر میزان خودکارآمدی نشان داد که بین میانگین نمرات در پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش تفاوت معناداری وجود دارد (001 /0p<،44/4-= t) به طوری که میانگین نمرات خودکارآمدی دانش آموزان مورد بررسی و سایر مؤلفه های آن در پس آزمون از میانگین نمرات در پیش آزمون بیشتر بود. با توجه به یافته های فوق می توان نتیجه گرفت که ارائه الگوی کاوشگری، عملکرد دانش آموزان را در زمینه خودباوری نسبت به توانایی هایشان در خصوص حل مسائل درس فیزیک، افزایش می دهد. لذا بکار گیری این الگو در تدریس درس فیزیک توصیه می گردد.

زمینه و هدف: با توجه به شیوع فزاینده فرار دختران نوجوان از خانه و عواقب ناگوار فردی و اجتماعی آن، پژوهش حاضر با هدف بررسی پنج عامل بزرگ شخصیت، خودکارامدی و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در دختران فراری و عادی انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش از حیث هدف، بنیادی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها، از نوع توصیفی بود. جامعه آماری مطالعه را کلیه دختران فراری شهر کرمانشاه در سال 1393 تشکیل داد که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 50 نفر انتخاب و با 50 نفر از دختران یکی از دبیرستان های شهر کرمانشاه از لحاظ جنس، سن و تحصیلات همتاسازی شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه پنج عامل بزرگ شخصیتی (Five-Factor Model یا FFM)، پرسش نامه خودکارامدی عمومی ( General Self-Efficacy Scale یا GSES ) و پرسش نامه راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان ( Cognitive Emotion Regulation Questionnaire یا CERQ ) بود. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین دو گروه در متغیرهای روان رنجورخویی، گشودگی، برون گرایی، وظیفه شناسی، توافق، خودکارامدی و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجانی تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0 > P). نتیجه گیری: با توجه به روند رو به رشد فرار دختران از منزل و مسایل و عواقب حاصل از فرار دختران، توجه به مسأله پیشگیری و شناسایی عوامل زمینه ساز و اجرای مداخلات گوناگون جهت اصلاح آن ها، امری ضروری به نظر می رسد.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی و مقایسه اثربخشی دو شیوه شناختی - رفتاری و آموزش والدین در افزایش عزت نفس دانش آموزان بود. طرح تحقیق، تجربی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. به این منظور، شش کلاس از بین کلاس های سال دوم راهنمایی شهر اصفهان به طور تصادفی انتخاب و آزمون عزت نفس الیس پوپ به عنوان پیش آزمون روی آن ها اجرا گردید. سپس در هر کلاس، پانزده نفر از دانش آموزانی که نمره عزت نفس آن ها زیر نقطه برش بود، انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. چهار گروه آزمایشی (دو گروه دختران و دو گروه پسران) به دو شیوه تحت آموزش قرار گرفتند. در گروه های شناختی – رفتاری دختران و پسران، آموزش هایی به دانش آموزان داده شد و در گروه های آموزش والدین، والدین دانش آموزان تحت آموزش های خاص قرار گرفتند. در گروه کنترل هیچ مداخله ای اعمال نگردید. پس از اتمام جلسات و اجرای پس آزمون، نتایج با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دوراهه و سه راهه و آزمون های تعقیبی لازم تحلیل گردید. نتایج به این قرار است: آموزش شناختی - رفتاری، عزت نفس دانش آموزان دختر را به طور مؤثر افزایش می دهد، و آموزش والدین در افزایش عزت نفس دانش آموزان پسر مؤثر است. دو شیوه مذکور تمام ابعادت عزت نفس، شامل عزت نفس کلی، تحصیلی، خانوادگی، اجتماعی و جسمی را همزمان افزایش داده، تغییر در یک بعد چشمگیرتر از سایر ابعاد نیست.

پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش رگه های هسته ارزشیابی های خود در شیوه مقابله فرد با موقعیت های استرس زا شکل گرفته است. 217 دانشجو (81 مرد، 136 زن) از سه دانشکده دانشگاه آزاد اسلامی انتخاب شدند و به مقیاس های هسته ارزشیابی های خود (CSEs) شامل مقیاس های حرمت خود روزنبرگ، مقیاس خودکارآمدی تعمیم یافته، مقیاس نورزگرایی سیاهه شخصیت آیسنک، مقیاس درونی بودن، افراد قدرتمند و شانس و هم چنین پرسشنامه راه های مقابله (WOCQ) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند بین سه رگه حرمت خود، خودکارآمدی تعمیم یافته و مسند مهارگری با مقابله مساله محور و بین نورزگرایی و مقابله هیجان محور همبستگی مثبت معنادار وجود دارد. جستجوی حمایت اجتماعی نیز با حرمت خود و خودکارآمدی تعمیم یافته همبستگی مثبت داشت. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان دادند که حرمت خود، خودکارآمدی تعمیم یافته و مسند مهارگری، مقابله مساله محور و نورزگرایی، مقابله هیجان محور را به طور معنادار پیش بینی می کنند. افزون بر آن، نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کردند حرمت خود و خودکارآمدی تعمیم یافته، مقابله جستجوی حمایت اجتماعی را به طور معنادار پیش بینی می کنند. با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان به این نتیجه دست یافت که شخصیت در مواجهه افراد با عوامل استرس زای مختلف، روی ارزیابی ها و واکنش های آن ها نسبت به موقعیت های استرس زا و اثربخشی کوشش های مقابله ای تاثیر می گذارد. با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان به این نتیجه دست یافت که هسته ارزشیابی های خود بر شیوه های ارزیابی فرد از موقعیت استرس زا، فراوانی مواجهه با عوامل استرس زا و عوامل استرس زای تجربه شده اثر می گذارد . به نظر می رسد هسته ارزشیابی های خود در تعیین پاسخ های مقابله ای، و رگه ها و مقابله نیز متقابلا در تعیین پیامدها اثرگذار هستند.

خودگردانی فردی ایده ای است که با دو واکنش متفاوت صاحب نظران تربیتی روبرو شده است. در حالی که طرفداران این ایده آن را هدفی مثبت ارزیابی کرده اند که توانایی انتخاب آزاد و مستقل را در فرد ایجاد می کند، مخالفان آن بر این باورند که در نظر گرفتن خودگردانی فردی به عنوان هدفی تربیتی ممکن است منجر به جدایی فرد از جامعه شده و او را به سمت خودشیفتگی و عدم تبعیت از اصول و ارزش های جمعی سوق دهد. به نظر می رسد که منشاء این مخالفت ها، به سوء برداشت ها و اختلاف نظرهایی بر می گردد که درباره ی «مفهوم» و «درجه ی» خودگردانی فردی وجود دارد. در این مقاله، مدلی از خودگردانی بر اساس «مفهوم عقلانی» و «درجه ی حداقلی» آن معرفی شده است که می توان آن را به عنوان مدلی توجیه پذیر و متعادل از خودگردانی فردی پذیرفته شده، به مثابه «هدفی تربیتی» پیشنهاد کرد.

توانایی تنظیم  و کنترل افکار، رفتار، انگیزه ها و اعمال برای رسیدن به اهداف خودنظم بخشی نام دارد، و یادگیری خودنظم یافته متضمن برنامه ها و رفتارهایی استراتژیک برای تحقق اهداف یادگیری است. این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا آموزش مدل یادگیری خودنظم یافته  زیمزمن  و مویلان به  گروهی از دانش آموزان ایرانی بر نگرش آنان به خواندن در انگلیسی به عنوان زبان خارجی تأثیر مثبت دارد. دیگر هدف آن عبارت است از این که آیا سطح مهارت زبانی زبان آموزان می تواند تأثیر آموزش خودنظم بخشی را بر نگرش شرکت کنندگان تعدیل می کند. دو گروه آزمایش دست نخورده در دو سطح زبانی متوسط و پیشرفته  استراتژی ها و فرایندهای خودنظم بخشی خواندن را فراگرفتند، ولی دو گروه کنترل دست نخورده  در این دو سطح زبانی به روش سنتی و متداول، خواندن را آموزش دیدند. داده های مطالعه با استفاده از پرسشنامه یاماشیتا در باره نگرش به خواندن در انگلیسی جمع آوری شد. و درنتیجه تحلیل کواریانس دوطرفه مشخص شد که آموزش خودنظم بخشی خواندن و درک مطلب در انگلیسی می تواند نگرش شرکت کنندگان را به خواندن در انگلیسی به میزان معناداری بهبودبخشد، اما سطح مهارت زبانی تأثیر آموزش خودنظم بخشی را بر نگرش شرکت کنندگان تعدیل نمی کرد. این نتایج با برجسته کردن نقش یادگیری خودنظم یافته در خواندن دانش آموزان ایرانی می تواند مدرسان زبان انگلیسی را برآن دارد تا برای بهبود نگرش زبان آموزان به خواندن از استراتژی های خودنظم بخشی در کلاس بهره برند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش مهارت های اجتماعی بر عزت نفس و ابعاد هویت کودکان کار شهرستان گرگان بود ؛ به این منظور 96 کودک کار ( پسر و دختر ) به عنوان جمعیت نمونه از بین 125 کودک کار شهرستان گرگان و بر اساس جدول کوهن با روش نمونه گیری هدفمند در دسترس انتخاب شد ، سپس تعداد 50 نفر از کودکان کار که بر اساس مقیاس مهارت اجتماعی متسون ، پرسش نامه عزت نفس کوپر اسمیت و پرسش نامه ابعاد هویت چیک نمره پایینی کسب نموده بودند به صورت کاملا تصادفی انتخاب و با استفاده از طرح آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون در یکی از دو گروه آزمایش و کنترل جای داده شد. در ادامه کودکان گروه آزمایشی ، در 12 جلسه یک ساعته در دوره آموزش مهارت های اجتماعی شرکت داده شدند . پس از برگزاری برنامه مداخله ای، دو گروه آزمایشی و کنترل با یکدیگر مقایسه شدند . یافته ها نشان می دهد برنامه مداخله ای ، اثر معناداری (01/0p < ) بر بهبود عزت نفس و ابعاد هویت کودکان کار در گروه آزمایشی دارد .

مقدمه: سبک خودگویی، هسته­ی مرکزی در تنظیم شناختی­رفتاری است که نقش مهمی در ایجاد و تداوم مشکلات عاطفی دارد. با شناخت سبک خودگویی و مولفه­های آن می­توان به خودکنترلی که در احساس خودکارآمدی افراد تاثیر به ­سزایی دارد، دست یافت. پژوهش حاضر با هدف بررسیرابطه­ی خودگویی و مشکلات عاطفی در دانشجویان دانشگاه پیام نور مشهد انجام شد. روش­کار: در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، 375 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور مشهد در سال 1389 به روش نمونه­گیری داوطلبانه انتخاب شدند. برای ارزیابی خودگویی و مشکلات عاطفی از پرسش­نامه­ی خودگویی (ST) کالوت و همکاران و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) استفاده شد. داده­ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیری، تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان می­دهد که خودگویی منفی، رابطه­ی مثبت معنی­داری با دو مولفه­ی افسردگی و اضطراب دارد (001/0P≤) در حالی که با استرس، همبستگی معنی­داری را نشان نمی­دهد. هم­چنین خودگویی مثبت با استرس، رابطه­ی منفی معنی­داری دارد (05/0P≤). نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می­دهد خودگویی منفی در پیش­بینی افسردگی و اضطراب (001/0P≤) و خودگویی مثبت در پیش­بینی استرس، توان بیشتری دارند (05/0P≤). نتیجه­گیری: سبکخودگویی در پیش­بینی مشکلات عاطفی دانشجویان نقش دارد. با افزایش آگاهی و حساسیت شناختی از طریق آموزش­های لازم جهت تغییر سبک خودگویی می­توان به ارتقای سلامت روان و عملکرد دانشجویان کمک نمود.

هدف از این پژوهش بررسی نقش میانجی سبک های هویت در رابطه بین تمایز یافتگی خود و اعتیاد به اینترنت دانش آموزان دبیرستان های غیردولتی شیراز بود. از جامعه مورد نظر 336 دانش آموز (174 دختر، 162 پسر) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و پرسشنامه های سبک های هویت برزونسکی، تمایز یافتگی خود اسکاورون و فریدلند و اعتیاد به اینترنت یانگ را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین سبک های هویت اطلاعاتی و هنجاری با اعتیاد به اینترنت رابطه منفی، معنی دار و بین سبک هویت سردرگم- اجتنابی و اعتیاد به اینترنت رابطه مثبت، معنی دار وجود دارد. بین ابعاد تمایز یافتگی خود و اعتیاد به اینترنت رابطه معنی داری یافت نشد. بین سبک های هویت اطلاعاتی و هنجاری با تمایز یافتگی خود رابطه منفی معنی دار به دست آمد. سبک های هویت نقش واسطه ای بین ابعاد تمایز یافتگی خود و اعتیاد به اینترنت ایفا می کند.

پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی مشاوره گروهی با تاکید بر روش درمان عقلانی– عاطفی– رفتاری، بر سلامت عمومی و عزت نفس دانش آموزان دختر سال اول متوسطه شهرستان ایلام انجام شد. 300 دانش آموز دختر از میان دانش آموزان دختر سال اول متوسطه شهر ایلام به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت و سلامت عمومی (GHQ-28) استفاده شد. از بین این افراد 40 دانش آموز بر اساس نقطه برش در دو پرسشنامه فوق، به دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 20 نفر) جایگزین شدند. روش درمان عقلانی- عاطفی- رفتاری الیس بر روی گروه آزمایش در 12 جلسه اجرا شد. نتایج نشان داد که آموزش مشاوره گروهی، باعث افزایش سلامت عمومی و عزت نفس کلی دانش آموزان دختر در گروه آزمایش شده است.

هدف این پژوهش رابطه بین راهبردهای مدیریت منابع یادگیری و راهبردهای یادگیری با خودکارآمدی دانش آموزان متوسطه آمل بود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 2950 نفر از دانش آموزان متوسطه ی دوم و سوم ریاضی فیزیک شهرستان آمل بود. از بین جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 339 نفر دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. ابزار پژوهش، بخشی از پرسشنامه ی راهبردهای انگیزش برای یادگیری پینتریچ و همکاران شامل راهبردهای مدیریت منابع یادگیری، راهبردهای یادگیری و خودکارامدی بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری تحلیل شد. یافته ها نشان داد، بین راهبردهای مدیریت منابع یادگیری و راهبردهای یادگیری با خودکارآمدی دانش آموزان در سطح اطمینان 99 درصد رابطه معنی داری وجود دارد. راهبردهای مدیریت منابع یادگیری (مدیریت زمان و مکان مطالعه و کمک طلبی) خودکارآمدی دانش آموزان را پیش بینی می کند، همچنین راهبردهای یادگیری (تکرار و مرور، بسط معنایی، سازماندهی) خودکارآمدی دانش آموزان را پیش بینی می کند، ولی سایر راهبردهای مدیریت منابع یادگیری و راهبردهای یادگیری پیش بینی نشد.

انسان نیز مانند حیوانات آزمایشگاهی به بسیاری از داروها مانند الکل، کوکائین و اپیات ها وابسته می شود. با وجود این، علت وابستگی به این داروها کاملا شناخته نشده است. برخی از داروها و یا تحریک برخی از نواحی مغز موجب بروز پاداش می شوند که پاسخ به محرکی است که سبب احساس لذت می شود. به نظر می رسد که سروتونین در هیپوتالاموس، انکفالین ها و گابا (GABA) در ناحیه تگمنتوم شکمی و هسته اکومبنس و نورآدرنالین (رهایی نورآدرنالین در هیپوکامپ از فیبرهای عصبی است که از لوکوس سرلئوس منشا می گیرند) در بیولوژی پاداش دخالت دارند، ولی مسیر نهایی در این فرآیند، سیستم دوپامینرژیک است. عمل داروها بر مکانیسم پاداش، لذت را القا می کند که تقویت (reinforcement) نامیده می شود. اثر تقویتی داروها، تقویت کردن حسی است که موجب تکرار مصرف دارو می شود. تقویت، سبب تحمل و وابستگی به دارو می شود. الکل، کوکائین، مرفین و آمفتامین دارای خواص تقویت کنندگی می باشند. مدل های حیوانی که به منظور مطالعه وابستگی به داروها مورد استفاده قرار گرفته اند، عبارت اند از: خود - تجویزی (self-administration)، خود – تحریکی (Self-stimulation) و ترجیح مکان شرطی شده (conditioned place preference). به علاوه، رفتار پرشی، مدلی برای مطالعه وابستگی به داروهای اپیوئیدی می باشد.