درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش مطالعه رابطه سبک های هویت و سازگاری با دانشگاه و تعیین نقش تعهد به عنوان متغیر میانجی بین آن ها بود. برای رسیدن به این مهم 332 نفر دانشجو(182 دختر و 150 پسر) از رشته های تحصیلی مختلف دانشگاه ارومیه انتخاب و با استفاده از آزمون سبک های هویت(ISI_G6) و پرسشنامه سازگاری دانشجویان با دانشگاه (SACQ) مطالعه شدند. به منظور تحلیل نتایج از آزمون T گروه های مستقل و رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد سبک های هویت به شکل معناداری قادر است تمام مؤلفه های سازگاری با دانشگاه را پیش بینی و تبیین کند. متغیر جنسیت با ورود به تحلیل توانست ضریب تعیین را در پیش بینی مؤلفه های سازگاری تحصیلی، اجتماعی، شخصی- هیجانی و سازگاری کلی به شکل معناداری افزایش دهد و فقط در مؤلفه دلبستگی به دانشگاه جنسیت نقش میانجی گرانه معناداری نداشت. تعهد هویتی برای همه مؤلفه ها و نمره کلی سازگاری نقش میانجی معناداری داشت.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش سبک های هویت و تعهد هویت بر بهزیستی روان شناختی دانشجویان انجام شد. روش: در یک بررسی مقطعی، در نمونه ای متشکل از 376 آزمودنی (158 پسر و 218 دختر)، پرسشنامه سبک های هویت و مقیاس های بهزیستی روان شناختی اجرا شد. با استفاده از تحلیل مسیر، اثرات مستقیم و غیر مستقیم سبک های هویت بر تعهد هویت و مقیاس های ششگانه بهزیستی روان شناختی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: سبک هویت اطلاعاتی بر تعهد، استقلال، تسلط محیطی، رشد فردی، روابط مثبت با دیگران و هدف در زندگی اثر مثبت و معنادار؛ سبک هویت هنجاری بر تعهد اثر مثبت و معنادار و بر استقلال اثر منفی و معنادار، و سبک هویت سردرگم/ اجتنابی بر تعهد، استقلال، رشد فردی و هدف در زندگی اثر منفی و معنادار نشان داد . اثر غیرمستقیم سبک هویت اطلاعاتی از طریق تعهد بر مقیاس های استقلال، تسلط محیطی، رشد فردی، روابط مثبت با دیگران، هدف در زندگی و پذیرش خود مثبت و معنادار؛ اثر غیر مستقیم سبک هویت هنجاری از طریق تعهد بر مقیاس های استقلال، تسلط محیطی، رشد فردی، روابط مثبت با دیگران، هدف در زندگی و پذیرش خود مثبت و معنادار و اثر غیر مستقیم سبک هویت سردرگم/ اجتنابی از طریق تعهد بر مقیاس های استقلال، تسلط محیطی، رشد فردی، روابط مثبت با دیگران، هدف در زندگی و پذیرش خود منفی و معنادار به دست آمد . نتیجه گیری: در مجموع، یافته ها نشان می دهد که اجتناب از مواجهه با مسائل مربوط به هویت با بهزیستی روان شناختی رابطه منفی دارد. همچنین، نتایج نشان می هد که نه تنها وجود تعهد بلکه شیوه مواجهه با تکالیف و موضوعات مربوط به هویت نیز در پیش بینی بهزیستی روان شناختی افراد بسیار مهم است.

" مقدمه: هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر عملکرد کلی خانواده بر وضعیت هویت دانش­آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اصفهان بود. روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. بدین منظور 140 دانش‌آموز دختر پایه­های اول تا سوم دبیرستان به­روش نمونه‌گیری خوشه‌ای ‌چندمرحله‌ای انتخاب شدند که پس از حذف پرسش­نامه‌های ناقص، تعداد 121 پرسش­نامه برای تجزیه و تحلیل پذیرفته شد. ابزار‌های مورد استفاده در این پژوهش، پرسش­نامه سنجش خانواده (FAD) و پرسش­نامه سنجش حالات هویت بنیون و آدامز (EOM-EIS2) بود. داده‌های به­دست­آمده با روش­های آماری تحلیل عوامل (با استفاده از روش چرخشی واریماکس) و تحلیل مانوای تک­گروهی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها: بین عملکرد کلی خانواده و 3 وضعیت هویت آشفته، تعلیق در هویت­یابی، و هویت زودشکل­گرفته رابطه معنی­داری وجود دارد، اما بین عملکرد کلی خانواده و هویت تحقق­یافته، رابطه معنی­داری وجود ندارد. نتیجه­گیری: نه تنها عامل عملکرد خانواده بلکه عوامل فرهنگی و میزان جدایی فردیت نیز در دستیابی به هویت بسیار موثر هستند و می­توانند در شکل­گیری هویت تأثیرگذار باشند. از طرف دیگر، باید به تاثیر کودک بر رفتار والـدین و دوجـانبه بودن روابط والـدین- نوجوان در مورد رفتـارهـای مشکل­آفرین و هویت­یابی در دوران نوجوانی نیز توجه شود. "

هدف این پژوهش شناسایی رابطه ابعاد کمال گرایی مادران با خوش بینی و خود کارآمدی دختران در یک نمونه دانش آموزی بود. روش پژوهش توصیفی و همبستگی و آزمودنی ها شامل 350 دانش آموز دختر مشغول به تحصیل شهر کرج در سال 89-88 و مادران آن ها بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از مقیاس خوش بینی جهت گیری زندگی شییر و همکاران (1994) و خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران (1982) برای دختران و مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی تری شورت و همکاران (1995) برای مادران آن ها استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل رگرسیون و همبستگی استفاده شد. یافته ها نشان داد که کمال گرایی مثبت با خودکارآمدی و خوش بینی همبستگی مثبت و کمال گرایی منفی با خودکارآمدی و خوش بینی همبستگی منفی دارد. بنابراین، کمال گرایی مثبت، انتظاراتی عقلانی و واقع گرایانه مطابق با امکانات و محدودیت ها در فرد ایجاد می کند و به وسیله تقویت خود و افزایش عزّت نفس، خود کارآمدی، یکی از مؤلّفه های عزّت نفس را افزایش می دهد. بالا رفتن خودکارآمدی کاهش افسردگی و افزایش خوش بینی را در پی دارد. و بالعکس کمال گرایی منفی، از طریق تضعیف عزّت نفس و اعتماد به خود و ویژگی هایی مانند انتظارات غیر واقع بینانه، فقدان پذیرش محدودیت های شخصی و انعطاف ناپذیری و ناخرسندی از عملکرد شخصی، تأثیری منفی بر خودکارآمدی و خوش بینی دارد. نتایج و پیامدهای پژوهش در این مقاله به طور کامل تشریح و تبیین شده است.

" هدف پژوهش حاضر مطالعة نوع رابطة سبکهای دلبستگی ایمن، اجتنابی و دو سوگرا با راهبردهای مقابله با تنیدگی در قالب سه سبک مقابلة مسئله محور، هیجان محور مثبت و هیجان محور منفی بود. 223 دانشجو (120 دختر، 103 پسر) با تکمیل فهرست دلبستگی بزرگسال (بشارت، 1384؛ هازن و شیور، 1987) و مقیاس سبکهای مقابلة تهران (بشارت، 1385؛ کارور، شییر و وینتراب، 1989) در این پژوهش شرکت کردند. نتایج وجود رابطه معنادار بین سبکهای دلبستگی و راهبردهای مقابله با تنیدگی را نشان دادند. همبستگی بین سبک دلبستگی ایمن با سبکهای مقابله هیجان محور مثبت و مسئله محور، مثبت بود، در حالی که با سبک منفی هیجان محور، همبستگی منفی به دست داد. سبک دلبستگی اجتنابی با سبک مقابلة مسئله محور و سبک مقابلة هیجان محور منفی و سبک دلبستگی دو سوگرا با سبک مقابلة هیجان محور مثبت، همبستگی مثبت داشت. براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که راهبردهای مقابله‌ای تحت تأثیر سبکهای دلبستگی قرار می‌گیرند. "

مقدمه: مطالعات نشان داده اند اضطراب و افسردگی مادران در ابتلای فرزندان به اختلالات درونی سازی نقش دارند. هدف از این مطالعه بررسی رابطه افسردگی و اضطراب مادر با اختلالات درونی سازی در دختران نوجوان می باشد. روش: در این مطالعه که از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی است، 108 دانش آموز دختر عادی، در دامنه سنی 11 تا 16 سال با میانگین و انحراف استاندارد 26/13 (92/0) از تبریز شرکت کردند. مادران به مقیاس علائم مرضی کودکان (CSI-4) و مقیاس DASS-42 پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از آزمون t مستقل، تحلیل رگرسیون خطی چندگانه و مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: اضطراب و افسردگیِ مادر پیش بینی کننده قوی اختلالات درونی سازی در دختران نوجوان بود. عامل اضطرابِ مادر (377/0=β) در مقایسه با افسردگی مادر (243/0=β) سهم بیشتری در پیش بینی اختلالات درونی سازی دختران نوجوان داشت. مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که بین افسردگی مادر با اختلالات درونی سازی دختران نوجوان (49/0=R)، همچنین بین اضطراب مادر و اختلالات درونی سازی دختران نوجوان (53/0=R) رابطه علی معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: افسردگی و اضطراب مادر می تواند علت ابتلای دختران نوجوان به اختلالات درونی سازی باشد. نتایج این پژوهش در پیشگیری و درمان اختلالات درونی سازی دختران نوجوان کاربرد دارد.

هدف مطالعه حاضر بررسی سبکهای هویتی دانش آموزان نوجوان شاهد و عوامل مرتبط با آن بود. بدین منظور ، از میان جامعه آماری این مطالعه، 366 دانش آموز نوجوان مدارس دخترانه و پسرانه 12 تا 18 ساله شاهد به روش نمونه گیری طبقه ای برگزیده شدند. برای انجام این پژوهش از پرسشنامه سبک های هویت، مقیاس کنارآیی نوجوانان، و مقیاس عملکرد خانواده استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که: (1) بین سبکهای هویتی دانش آموزان دختر و پسر به جز در سبک سردرگم/ اجتنابی تفاوت دیده نمی شود. (2) بین سن ، برخی از مؤلفه های عملکرد خانواده و سبکهای هویتی رابطه معناداری دیده شد، 3) بین سبک های هویتی و سبکهای کنار آمدن یا مقابله رابطه معنادار مشاهده شد. نتیجه این که شکل گیری هویت در نوجوانان شاهد تفاوتی با سایر نوجوانان ندارد. از سوی دیگر، نوجوانان دارای هویت موفق در خانواده هایی رشد می کنند که در آنها اعضای خانواده با یکدیگر روابط عاطفی خوبی دارند.

" مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی سبک های دلبستگی پدر و مادر با کفایت اجتماعی و سازگاری اجتماعی هیجانی در نمونه ای از دانشجویان شهرستانی سال اول دانشگاه تبریز بود. روش کار: در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی مقطعی، تعداد 182 دانشجو (91 دختر، 91 پسر) مقیاس های دلبستگی بزرگسالان و پرسش نامه های سازگاری اجتماعی هیجانی وکفایت اجتماعی را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با روش تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد.یافتهها: بر اساس نتایج پژوهش بین سبک های دلبستگی مثبت پدر و مادر (مولفه ی اعتماد و ارتباط) و سازگاری اجتماعی هیجانی دانشجویان رابطه ی مثبت معنی داری وجود دارد (001/0P<) اما بین سبک های دلبستگی منفی پدر و مادر (مولفه ی بی اعتنایی هیجانی) و سازگاری اجتماعی هیجانی رابطه ی منفی معنی داری مشاهده شد. هم چنین بین سبک های دلبستگی مثبت پدر و مادر وکفایت اجتماعی دانشجویان رابطه ی مثبت معنی داری وجود دارد(001/0P<) و از بین متغیرهای پیش بین، زیر مقیاس های بی اعتنایی هیجانی مادر و اعتماد پدر می توانند تغییرات مربوط به سازگاری هیجانی و اجتماعی دانشجویان را پیش بینی نمایند. علاوه بر این، مولفه ی اعتماد مادر به تنهایی 11 درصد واریانس مشترک کفایت اجتماعی دانشجویان را تبیین نمود (001/0P<).نتیجه گیری: دلبستگی والدین نقش بارزی در ابعاد مختلف سازگاری (اجتماعی، رفتاری و هیجانی) و کفایت اجتماعی دانشجویان ایفا می کند. "

این پژوهش با هدف مقایسه وضعیت بهداشت روانی نوجوانان طلاق محروم از مادر، یتیم محروم از مادر و عادی دارای مادر سنین 15 تا 18 سال شهر اصفهان، در سال 1385-1384 انجام شد. روش تحقیق علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان پسر و دختر 15 تا 18 سال طلاق و یتیم محروم از مادر و عادی دارای مادر، ساکن در شهر اصفهان و مشغول به تحصیل در دبیرستانهای عادی در سال 1385-1384 بود.نمونه آماری شامل 228 نفر نوجوان طلاق، یتیم و عادی بود، به گونه ای که، هر گروه شامل 76 نفر (38 نفر و پسر 38 نفر دختر) بودند که به شیوه تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ضمنا در روش نمونه گیری، ترکیبی از روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش عضویت گروهی و جنسیت متغیرهای مستقل، وضعیت بهداشت روانی متغیرهای وابسته و ویژگیهای جمعیت شاختی متغیرهای کنترل را تشکیل می دادند. برای بررسی و مقایسه وضعیت بهداشت روانی آزمودنی ها، از پرسشنامه SCL-90-R و برای بررسی ویژگی های جمعیت شناختی آزمودنی ها، از پرسشنامه جمعیت شناختی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مانوا، آزمون تفاوت معنی دار حقیقی توکی (HSD) و میانگین استفاده گردید. سپس از تحلیل داده ها نتایج ذیل به دست آمد: بین میانگین نمرات آزمودنی های سه طلاق، یتیم، و عادی در هر 9 مقوله پرسشنامه SCL-90-R تفاوت معنی داری وجود داشت (P=0.0001)، ضمنا در شش بعد (افسردگی، اضطراب، شکایات جسمانی، حساسیت در روابط متقابل، اضطراب فوبیک و افکار پارانوئید) P=0.0001 میانگین نمرات دختران بیشتر از پسران بود، ولی در بعد پرخاشگری (P=0.0001) میانگین نمرات پسران بیشتر از دختران بود. در دو بعد وسواس و اجبار و روان پریشی بین میانگین نمرات پسران و دختران تفاوت معناداری وجود نداشت. ضمنا تعامل بین عضویت گروهی و جنسیت بر هیچ کدام از زیر مقایس ها (9 بعد پرسشنامه SCL-90-R) معنادار نبود. یافته های پژوهش در پرتو نتایج تحقیقات مربوط، مورد بحث و نتیجه گیری قرار گرفته است.

"این پژوهش، رابطه ی بین سبک های هویت، ابراز وجود، و سبک های مقابله با فشار روانی را بررسی می کند. بدین رو، از میان دانش آموزان دختر رشته ی تجربی که در سال تحصیلی 83-82 در مراکز پیش دانشگاهی شهر تهران مشغول به تحصیل بودند 327 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه یی، به عنوان گروه آزمون انتخاب شد. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش (سبک هویت، ابراز وجود، و سبک مقابله با فشار روانی) پرسش نامه های سبک هویت برزنسکی( 1991)، ابراز وجود گمبریل و ریکی (1975)، و سبک مقابله اندلر و پارکر (1990) به کار گرفته شد. یافته ها نشان داد که: 1- دانش آموزان دارای سبک هویت داده ئی و هنجاری، بیش تر با سبک مقابله ئی مسئله مدار، و دانش آموزان دارای سبک هویت سردرگم/پرهیزی، بیش تر با سبک مقابله ئی پرهیزی با فشار روانی برخورد می کنند. 2- سبک هویت داده ئی، با ابراز وجود بنیادی و ابراز وجود مقابله ئی، به ترتیب 0.25 و 0.11 هم بسته گی مثبت و معنادار دارد. 3- سبک هویت سردرگم/ پرهیزی، با ابراز وجود بنیادی به میزان -15/0هم بسته گی منفی معنادار دارد. 4- سبک هویت سردرگم/ پرهیزی، هم بسته گی معنادار با ابراز وجود مقابله ئی ندارد. 5- سبک هویت هنجاری، رابطه ئی معنادار با ابراز وجود ندارد."

هرکسی از خانواده ی خویش قضاوتی در ذهن دارد که عواطف و هیجانات گوناگونی را در دنیای درونی او برمی انگیزد. براساس مدل فرایند و محتوای خانواده فرد به هنگام چنین ارزیابی هایی، زندگی خانوادگی خویش را در سه جنبه ی بافت اجتماعی خانواده، محتوای خانواده و فرایند خانواده مورد توجه قرار می دهد. این پژوهش در پی یافتن پاسخی برای این پرسش بود که آیا ادراک نوجوان از محتوا و فرایندهای خانواده اش، می تواند اضطراب، افسردگی و استرس او را پیش بینی کند یا نه. نمونه ای مشتمل بر 200 نوجوان 15 تا 17 ساله در این پژوهش مشارکت نموده و به پرسش های مطرح شده در سه فرایند خانواده، محتوای خانواده و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس پاسخ دادند. نتایج حاکی از آن بود که هر دو بعد خانوادگی مورد بحث، افسردگی این نوجوان ها را به گونه ای معنی دار پیش بینی می کردند، اما هیچ یک توان لازم را برای پیش بینی میزان استرس وی بدست نیاوردند. هم چنین، داده های مطالعه گواه آن است که تنها پیش بین معنی دار اضطراب نوجوان ها متغیر فرایندهای خانوادگی است. در نهایت، از میان خرده مقیاس های فرایند و محتوا، تنها سه عامل تصمیم گیری، هم زمان بودن با هم و تسهیلات تحصیلی جهت پیش بینی این سه هیجان منفی برجستگی معنی داری یافتند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شیوه واقعیت درمانی گروهی برکاهش بحران هویت در دانش آموزان دوره ی راهنمایی تحصیلی شهر خرم آباد است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع شبه تجربی (طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه شاهد و انتخاب تصادفی) می باشد. در سال تحصیلی 87-1386 از میان کلیه دانش آموزان پایه ی سوم راهنمایی شهر خرم آباد 418 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و پرسش نامه ی هویت شخصی برای آن ها تکمیل شد. 32 نفر از کسانی که نمره ی بالاتری در این آزمون داشتند انتخاب و به صورت تصادفی به 2 گروه تقسیم شدند. بعد از اجرای 10 جلسه مشاوره ی گروهی با استفاده از روش واقعیت درمانی در یک گروه تمام آزمون ها مجددا آزمون هویت شخصی را تکمیل نمودند. به منظور تحلیل داده ها از محاسبه ی میانگین و انحراف معیار، رگرکسیون چند متغیره و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: استفاده از مشاوره ی گروهی با رویکرد واقعیت درمانی به طور معنی داری باعث کاهش بحران هویت در دانش آموزان می شود . علاوه بر این، در بین دو گروه دختران و پسران از لحاظ میزان اثربخشی مشاوره به روش واقعیت درمانی گروهی تفاوت معنی داری وجود ندارد. بحث: برای کاهش بحران هویت در نوجوانان و جوانان (صرف نظر از تفاوت های جنسیتی آنان) از روش مشاوره ای واقعیت درمانی گروهی می توان استفاده نمود.

مقدمه: برطرف ساختن مشکلات ارتباطی بین فرزندان و والد سرپرست در خانواده های تک والدینی یکی از اهداف اصلی برنامه های توانمند سازی خانوادگی و روان شناختی این دسته از خانواده ها است؛ لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر برنامه بهبود بخشی ارتباط بر کیفیت رابطه والد- فرزندی نوجوانان دختر خانواده های تک والدینی مادر سرپرست بود. روش: جامعه آماری پژوهش شامل همه نوجوانان دختر 14 تا 18 ساله در خانواده های تک والدینی مادر سرپرست تحت پوشش یکی از مؤسسات خیریه شهر ری بود. از بین 34 نوجوان داوطلب شرکت در تحقیق بر مبنای مقیاس رابطه والد- فرزندی فرم مادر- فرزند و مصاحبه بالینی، در نهایت 18 نفر به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه (9 نفر در گروه آزمایشی و 9 نفر در گروه گواه). جایگزین شدند روی گروه آزمایش بر اساس برنامه بهبود بخشی ارتباط 8 جلسه گروهی اجرا شد و گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. تمام آزمودنی ها قبل و بعد از درمان، مقیاس رابطه والد- فرزندی فرم مادر- فرزند را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج آزمون t برای مقایسه گروه های مستقل و ضریب تأثیر کوهن نشان داد که برنامه بهبود بخشی ارتباط اثر معنی داری بر کیفیت رابطه والد- فرزندی داشت. همچنین نتایج آزمون t نشان داد که برنامه بهبود بخشی ارتباط به طور اختصاصی تر باعث افزایش عاطفه مثبت و میزان ارتباط درگروه آزمایش شد و این تأثیر معنادار بود اما تأثیری بر مؤلفه های همانندسازی با مادر وعدم آزردگی/ سردرگمی نقش نداشت. نتیجه گیری: نتایج، اثربخشی برنامه بهبود بخشی ارتباط را بر بهبود رابطه والد- فرزندی در نوجوانان دختر خانواده های تک والدینی مادر سرپرست تأیید کرد.

مقاله حاضر به بررسی خشونت کلامی از نظر معلمان و دانش آموزان مدارس راهنمایی شهر تهران می پردازد. آزمودنی های پژوهش شامل 498 نفر از دانش آموزان دختر و پسر و 43 نفر از دبیران زن و مرد آنها است. یافته های پژوهش نشان می دهد که خشونت کلامی در مدارس راهنمایی شهر تهران شایع است. دانش آموزان فضای آموزشی نامناسب. ارتباطات نامطلوب در مدرسه. و حجم زیاد کتب درسی را باعث خشونت کلامی خود می دانند در حالیکه معلمان بیشتر بر عوامل خارج از مدرسه. در ایجاد خشونت دانش آموزان تاکید دارند. دانش آموزان ناتوانی معلم در تدریس حقوق و در آمد ناکافی و عدم ارتباط مطلوب و همکاری میان معلمان و مسئولان مدرسه را سبب بروز خشونت کلامی معلمان می دانند حال آنکه اکثر معلمان عدم علاقه و انگیزه معلم به حرفه معلمی و تدریس را از عوامل بروز خشونت در معلم تلقی می کنند معلمان بیشتر ازدانش آموزان اعتقاد دارند که مسئولان مدرسه در مقابل خشونت کلامی دانش آموزان و معلمان واکنش نشان می دهند.