جامعه شناسی آموزش و پرورش

نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۷۲۵ مورد.

۱۶۱.

اثر بخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی -رفتاری براضطراب و کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سمانه کیا زینب زارع هرفته

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 94-110

کلید واژه ها: مدیریت استرس به شیوه شناختی – رفتاری کیفیت زندگی اضطراب زنان سرپرست خانوار

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۴۸

اهداف: خانواده کانونی است که بسیاری از آسیب ها و مسائل اجتماعی مانند طلاق، اعتی اد، کودک ان خیابانی، کودک آزاری، فرار از خانه و ... از آن سر بر م ی آورد. بر اساس مطالب عنوان شده هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی – رفتاری بر اضطراب و کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار شهرستان اردکان می باشد. مواد و روش ها:در این پژوهش آزمایشی با طرح دو گروهی (یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل ) با پیش آزمون و پس آزمون در سال 1396،تعداد 16 نفر از زنان سرپرست خانوار از بین لیست کلیه زنان سرپرست خانوار (25 درصد به بالا ) انتخاب شده که با روش تصادفی ساده در دو گروه 8 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند و برای گرداوری اطلاعات از پرسش نامه های اضطراب بک و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی استفاده شد.سپس جلسات درمان مبتنی بر آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی -رفتاری برای گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت دو بار در هفته برگزار گردید. گروه کنترل پس از اجرای پیش آزمون در انتظار درمان بعد از پایان دوره ی مداخله و پیگیری درمان، قرار گرفتند و در این دوره تحت هیچ گونه درمانی قرار نگرفتند. پس از پایان جلسات نیز مجدداً پرسش نامه ها توسط شرکت کنندگان هر دو گروه تکمیل شد. همچنین داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس و نرم افزار Spss-22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها:بعد از کنترل اثرات پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون دو گروه در هر یک از متغیرهای اضطراب و متغیرهای سلامت جسمی،سلامت روان شناختی،روابط اجتماعی و محیط اجتماعی در خرده مقیاس کیفیت زندگی تفاوت معنا داری وجود داشت. ( P<0/05 ). نتیجه گیری : آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی – رفتاری منجر به کاهش اضطراب و افزایش کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار به گونه ای معنادار شده است.

۱۶۲.

پیش بینی کیفیت رابطه براساس اسنادهای ارتباطی و استانداردهای زناشویی در میان زنان متاهل مراکز بهداشت غرب تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آیت الله کریمی باغملک سمیرا قیداری فروغ ماهی گیر

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 1-14

کلید واژه ها: رضایت از رابطه اسنادهای ارتباطی استانداردهای ارتباطی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۳۹۳

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی رضایت از رابطه براساس اسنادهای ارتباطی و استانداردهای زناشویی در میان زنان متأهل مراکز بهداشت غرب تهران بود. طرح پژوهش حاضر، توصیفی از نوع پیش بینی است. جامعه ی این پژوهش شامل کلیه ی زنان متأهل شهر تهران بود که از این میان، 150 نفر به صورت نمونه گیری هدفمند-داوطلب انتخاب شدند و به مقیاس ارزیابی رابطه ( RAS ) ، شاخص اسناد ارتباطی ( RAM ) و پرسشنامه ی استانداردهای روابط خاص ( ISRS ) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و توسط نرم افزار 25- SPSS تحلیل شدند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که اسنادهای ارتباطی به طور منفی و معنادار و استانداردهای زناشویی به طور مثبت و معناداری با رضایت از رابطه همبسته بودند. تحلیل گرسیون چندگانه نیز نشان داد که تنها اسناد مسئولیت پذیری – سرزنش قادر به پیش بینی منفی و معنادار رضایت از رابطه بود. براساس نتایج، کاهش اسنادهای مسئولیت پذیری – سرزنش در تشکیل ارزیابی بهتر از رابطه ی رمانتیک در بین از اهمیت برخوردار است.

۱۶۳.

تاثیر روش تدریس بارش مغزی بر عزت نفس دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زینب خادملو بهرنگ اسماعیلی شاد

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷ 129-143

کلید واژه ها: روش تدریس بارش مغزی عزت نفس دانش آموزان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۷۵۴ تعداد دانلود : ۹۸۸

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش تدریس بارش مغزی بر عزت نفس دانش آموزان ابتدایی انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل 524 دانش آموز دختر پایه ششم ابتدایی بهشهر در سال تحصیلی 96 – 1395 بود. از میان مدارس ابتدایی سطح شهر، یک مدرسه به روش تصادفی ساده انتخاب شد. سپس از بین دو کلاس پایه ششم، یک کلاس 20نفره بعنوان گروه آزمایش و کلاس 20 نفره دیگر بعنوان کنترل انتخاب شدند. گروه آزمایش به مدت 6 جلسه تحت آموزش با روش تدریس بارش مغزی قرارگرفتند. ابزار سنجش عزت نفس، پرسشنامه کوپر اسمیت بوده که روایی صوری و محتوایی آن مورد تأیید متخصصان قرار گرفت. پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ 0/85 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها به دو روش آمار توصیفی(میانگین وانحراف معیار) و آزمون تحلیل کوواریانس از طریق نرم افزار SPSS 18 انجام شد. نتایج نشان داد روش تدریس بارش مغزی بر افزایش عزت نفس دانش آموزان تاثیر دارد. روش بارش مغزی در عزت نفس عمومی، خانوادگی و اجتماعی و تحصیلی دانش آموزان نیز تاثیر داشت.

۱۶۴.

تأثیر اخلاق حرفه ای بر چابکی سازمانی با نقش میانجی توانمند سازی شناختی (مورد مطالعه: آموزش و پرورش منطقه ۵ شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منیره کشاورز

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۹ 141-156

کلید واژه ها: اخلاق حرفه ای چابکی سازمانی توانمندسازی شناختی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۳۱۷

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر اخلاق حرفه ای بر چابکی سازمانی با نقش میانجی توانمند سازی شناختی در آموزش و پرورش منطقه ۵ شهر تهران انجام شد. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی؛ برحسب زمان اجرای پژوهش، مقطعی؛ برحسب نوع داده، کمی؛ برحسب روش گرداوری داده ها و یا ماهیت و روش پژوهش، توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه کارکنان آموزش و پرورش منطقه 5 تهران به تعداد 403 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی-طبقه ای و از طریق فرمول کوکران، تعداد 270 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد اخلاق حرفه ای کادوزیر (2002)، پرسشنامه چابکی سازمانی شریفی و ژانگ (1999) و پرسشنامه توانمندسازی شناختی اسپریتز (1995) استفاده شد. به منظور سنجش روایی از روایی محتوا و سازه و به منظور سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی ترکیبی استفاده شد که ضرایب به دست آمده نشان دهنده روایی و پایایی مناسب ابزار بودند. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در دو بخش توصیفی (میانگین، انحراف معیار، جدول، شکل و نمودار) و استنباطی (مدلسازی معادلات ساختاری) با استفاده از نرم افزار LISREL-v8.80 انجام گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان دادند اخلاق حرفه ای بر چابکی سازمانی (0.42) تاثیر دارد؛ اخلاق حرفه ای بر توانمندسازی شناختی (0.88) تأثیر دارد؛ توانمندسازی شناختی بر چابکی سازمانی (0.57) تأثیر دارد؛ در تأثیر اخلاق حرفه ای بر چابکی سازمانی متغیر توانمندسازی شناختی نقش میانجی دارد (0.93).

۱۶۵.

بررسی تاثیر استفاده از روش مونته سوری بر میزان جامعه پذیری کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش ناحیه 4 تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسدالله خدیوی

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷

کلید واژه ها: جامعه پذیری قانون پذیری سازگاری اجتماعی مسئولیت پذیری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۴۴ تعداد دانلود : ۱۵۲۹

هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر استفاده از روش مونته سوری بر میزان جامعه پذیری کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش ناحیه 4 تبریز می باشد. روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش ناحیه 4 تبریز به تعداد 6185 نفر می باشد. برای انتخاب نمونه از جامعه مورد نظر از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شده است. به این صورت که ابتدا از بین پیش دبستانی های ناحیه چهار آموزش و پرورش شهر تبریز، یک پیش دبستانی به صورت تصادفی انتخاب شده است. در مرحله بعدی دو کلاس 20 نفری انتحاب، که یکی از آنها بصورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و دیگری به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شده است. برنامه آموزشی مونته سوری در5 بخش (مهارتهای زندگی روزمره، مهارتهای حسی، مهارتهای محاسبه کردن، زبان و فرهنگ) سازماندهی شده و در طی 3 ماه بر روی نوآموزان اجرا شد. همچنین برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جامعه پذیری استفاده شد. برای سنجش روایی پرسشنامه از مربیان مدرسه و اساتید دانشگاه کمک گرفته شد و برای سنجش پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن 89/0 بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها از آزمون کوواریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش روش مونته سوری بر میزان جامعه پذیری(قانون پذیری، سازگاری اجتماعی و مسئولیت پذیری) کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش ناحیه 4 تبریز تاثیر دارد.

۱۶۶.

تاثیر روش تدریس بارش مغزی بر عزت نفس دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زینب خادملو بهرنگ اسماعیلی شاد

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 128-141

کلید واژه ها: روش تدریس بارش مغزی عزت نفس دانش آموزان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۳۸۸

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش تدریس بارش مغزی بر عزت نفس دانش آموزان ابتدایی انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل 524 دانش آموز دختر پایه ششم ابتدایی بهشهر در سال تحصیلی 96 – 1395 بود. از میان مدارس ابتدایی سطح شهر، یک مدرسه به روش تصادفی ساده انتخاب شد. سپس از بین دو کلاس پایه ششم، یک کلاس 20نفره بعنوان گروه آزمایش و کلاس 20 نفره دیگر بعنوان کنترل انتخاب شدند. گروه آزمایش به مدت 6 جلسه تحت آموزش با روش تدریس بارش مغزی قرارگرفتند. ابزار سنجش عزت نفس، پرسشنامه کوپر اسمیت بوده که روایی صوری و محتوایی آن مورد تأیید متخصصان قرار گرفت. پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها به دو روش آمار توصیفی(میانگین وانحراف معیار) و آزمون تحلیل کوواریانس از طریق نرم افزار SPSS 18 انجام شد. نتایج نشان داد روش تدریس بارش مغزی بر افزایش عزت نفس دانش آموزان تاثیر دارد. روش بارش مغزی در عزت نفس عمومی، خانوادگی و اجتماعی و تحصیلی دانش آموزان نیز تاثیر داشت.

۱۶۷.

روابط ساختاری گرمی مادر و پدر با امیدواری در دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرضیه ترکمنی عاطفه قرایی فاطمه شیخانی فرهاد تنهای رشوانلو

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۹ 1-11

کلید واژه ها: گرمی پدر گرمی مادر امیدواری دانشجویان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۴۷۴

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش تعیین کننده گرمی والدین در امیدواری دانشجویان در قالب معادلات ساختاری بود. در یک طرح همبستگی 248 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه فردوسی مشهد با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های ادراکات والدینی(رابینز، 1994) و امیدواری(اسنایدر و همکاران، 1991) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که میان گرمی والدین و امیدواری دانشجویان روابط مثبت و معناداری وجود دارد و گرمی والدین 19 درصد از تغییرات امیدواری را تبیین می کند. اثرات غیر مستقیم گرمی بر تفکر عاملی و راهبردها نیز مثبت و معنادار بود. مدل ساختاری از برازش مناسبی برخوردار بود. به نظر می رسد رفتار گرم و پذیرنده والدین می تواند امید به زندگی را در دانشجویان افزایش دهد.

۱۶۸.

مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی گلاسر و درمان هیجان مدار بر کیفیت زناشویی و رضایت زناشویی در زنان خیانت دیده شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فروغ السادات موسوی حسین اسکندری فریبرز باقری

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۶ 141-157

کلید واژه ها: خانواده خیانت زناشویی واقعیت درمانی هیجان مدار کیفیت زناشویی رضایت زناشویی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۹۰۷

زندگی خانوادگی با خطراتی گره خورده است که استمرار حیات خانوادگی و سلامت خانواده را مختل میکنند. یکی از این خطرها خیانت زناشویی است که مشکلات زیاد و آثار روانی بسیاری برای شخصی که مورد خیانت واقع شده است، در پی دارد. بنابراین هدف پژوهش حاضر مقایسه اثر بخشی دو روش درمانی، واقعیت درمانی و درمان هیجان مدار بر زنان خیانت دیده شهر تهران بود. طرح تحقیق از نوع شبه آزماشی با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل و جامعه شامل تمامی زنان متاهلی بود که مورد خیانت واقع شده و به مراکز مشاوره سازمان بهزیستی شهر تهران مراجعه کرده بودند. نمونه 45 نفر از مراجعین بود که به صورت تصادفی در سه گروه (آزمایش1، آزمایش2 و کنترل) و هر گروه 15 نفر، قرار گرفتند. هر گروه آرمایش 8 جلسه تحت مداخله قرار گرفت. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه کیفیت زناشویی (باسبی و همکاران، 1995) و رضایت زناشویی انریچ (السون، فورنیر، دراکمن، 1989) بود. نتایج آماری حاکی از آن بود که هر دو گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری داشتند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیره نیز نشان داد که میان دو گروه روش درمانی گلاسر و هیجان مداری از لحاظ یکی از متغیر های وابسته تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج به دست آمده از آزمون تقریبی LSD حاکی از آن بود بین اثر بخشی درمان گلاسر و هیجان مداری بر میزان کیفیت روابط زناشویی در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود ندارد اما نمره رضایت زناشویی در روش درمانی هیجان مدار بالاتر از روش درمانی گلاسر می باشد. بنابراین هر دو درمان در افزایش کیفیت و رضایت زناشویی موثر بوده و درمان هیجان مدار در متغیر رضایت زناشویی اثربخش تر از واقعیت درمانی بوده است.

۱۶۹.

بررسی عوامل موثر بر انگیزه تحقیق و پژوهش در میان اساتید ودانشجویان دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یوسف ادیب بیژن زارع عیسی عابدینی

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۰ 107-126

کلید واژه ها: مشوق همکاری علمی بازدارنده همکاری علمی انگیزه بیرونی انگیزه درونی احساس خودتوانمندی انگیزه تحقیق

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۱۳۲۵ تعداد دانلود : ۷۰۸

هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر انگیزه تحقیق و پژوهش در میان اساتید ودانشجویان دانشگاه فرهنگیان می باشد. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری 3212 نفر و نمونه آماری 346 نفر بوده که از بین کلیه دانشجویان پسر و اساتید دانشگاه فرهنگیان آذربایجانشرقی،آذربایجان غربی و اردبیل براساس سهم دانشجویان پسر و اساتید از حجم نمونه به شیوه تصادفی متناسب انتخاب شده است. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته بوده و روایی محتوایی آن از نظر و قضاوت اساتید علوم تربیتی و متخصصان امور مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردید که برابر با ۸۳۶/۰ بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد: بین عوامل مشوق همکاری علمی، انگیزه بیرونی، انگیزه درونی، احساس خودتوانمندی و انگیزه تحقیق در دانشجویان و اساتید دانشگاه فرهنگیان رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد. بین عوامل بازدارنده همکاری علمی و انگیزه تحقیق در دانشجویان و اساتید دانشگاه فرهنگیان رابطه منفی ومعنی داری وجود دارد. می توان نتیجه گرفت که هر چقدر میزان عوامل مشوق همکاری علمی، انگیزه بیرونی، انگیزه درونی، احساس خودتوانمندی بیشتر شود و انگیزه تحقیق در دانشجویان و اساتید دانشگاه فرهنگیان بیشتر می شود و برعکس. هر چقدر میزان عوامل بازدارنده همکاری علمی بیشتر شود و انگیزه تحقیق در دانشجویان و اساتید دانشگاه فرهنگیان کمتر می شود و برعکس.

۱۷۰.

تدوین مدل ارتباطی بین توانمند سازی و تعهد شغلی مطالعه موردی( معلمان تربیت بدنی مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی کریمی جواد جهان

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 46-66

کلید واژه ها: توانمند سازی تعهد شغلی معلمان تربیت بدنی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۵۷۹

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل ارتباطی بین توانمندسازی و تعهد شغلی معلمان تربیت بدنی مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه می باشد. روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی است .جامعه آماری تحقیق کلیه معلمان تربیت بدنی مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه می باشد؛ که از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 90 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای دست یابی به اهداف تحقیق از دو پرسشنامه استاندارد توانمند سازی شورت و راینهارت( 1992) و پرسشنامه تعهد شغلی لینا و همکاران (2007) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری استفاده شد و نتایج نشان داد که توانمندسازی برتعهد شغلی با ضریب مسیر 60/0 و مقدار ( T ) 28/23 توانمندسازی برتعهد عاطفی با ضریب مسیر 27/0 و مقدار ( T ) 88/8 توانمندسازی برتعهد هنجاری با ضریب مسیر 32/0 و مقدار ( T ) 63/8 و توانمندسازی برتعهد مستمر با ضریب مسیر 16/0 و مقدار ( T ) 63/2 تاثیردارد.

۱۷۱.

بررسی تاثیر تدریس مبتنی بر یادگیری مشارکتی از نوع جیگ ساو بر کفایت اجتماعی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیده فاطمه ضیغمیان

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۹ 12-27

کلید واژه ها: یادگیری مشارکتی روش جیگ ساو کفایت اجتماعی دانش آموزان تفکر و پژوهش

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۴۲

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تدریس مبتنی بر یادگیری مشارکتی از نوع جیگ ساو بر کفایت اجتماعی دانش آموزان انجام گرفت. این پژوهش از نظر راهبرد اصلی؛ کمی و از نظر تکنیک تحلیلی؛ تمام آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان پایه ششم (دوره دوم ابتدایی) مدارس شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 96-97 تشکیل می داد. روش نمونه گیری از نوع هدفمند بو د و دانش آموزان انتخاب شده به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. حجم نمونه با استفاده از جدول کوهن (١٩٨٦) با در نظر گرفتن 0/05 = α ، تعیین گردید و تعداد افراد نمونه در هر گروه برابر با 19 نفر و در مجموع 38 نفر انتخاب شد . کتاب تفکر و پژوهش در گروه آزمایش با روش یادگیری مشارکتی از نوع جیگ ساو و در گروه کنترل با روش تدریس سنتی در مدارس، مورد آموزش قرار گرفت. جهت سنجش کفایت اجتماعی دانش آموزان، از پرسشنامه کفایت اجتماعی ادراک شده ( PSCS ) اندرسون بوچر و همکاران (2007) با پایایی 0/79= α استفاده گردید. داده های جمع آوری شده با نرم افزار spss.v. 22 و آزمون تحلیل کواریانس ( ANCOVA ) تحلیل شد. نتیجه تحلیل نشان داد پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، اثر عامل بین آزمودنی ها (عضویت در گروه آزمایش و بکارگیری روش جیگ ساو، عضویت در گروه کنترل و عدم بکارگیری روش جیگ ساو) بر متغیر وابسته کفایت اجتماعی(0/689= Partial 0/05>= P ، 12/6= (1،38) F ) معنی دار است و باعث تفاوت بین سطح کفایت اجتماعی در دو گروه کنترل و گروه آزمایش می شود. یافته تحقیق حاضر ضرورت توجه به تدریس مبتنی بر یادگیری مشارکتی و اثرات مثبت آن در مدارس را آشکار می نماید.

۱۷۲.

ارائه مدل شاخص های شایستگی مدیران در سازمان های آموزشی (مورد مطالعه: دانشگاه پیام نور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا گودرزی ایرج سلطانی

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷ 109-128

کلید واژه ها: مدل شاخص های شایستگی مدیریت سازمان های آموزشی دانشگاه پیام نور

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۸۴۸ تعداد دانلود : ۵۸۳

پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد مؤلفه ها و شاخص های شایستگی مدیران سازمان های آموزشی به منظور ارائه مدل مفهومی انجام گرفته است. روش: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات توصیفی- اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش، مدیران، سرپرستان واحدهای دانشگاهی پیام نور در کشور می باشد که برای نیل به هدف پژوهش، ادبیات و مبانی نظری و تجربی تحقیق مطالعه شد و با 26 نفر از مدیران دانشگاه پیام نور برای طراحی مدل شایستگی مصاحبه شد و ابزار مطلوب پس از تعیین روایی صوری، محتوایی و سازه، همچنین تعیین پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ (39%) تدوین و اجرا شد. نتایج : براساس یافته های به دست آمده، مدل نهایی پنج بعد شایستگی اثربخشی فردی، شایستگی های دانشی و دانشگاهی، شایستگی های میان فردی و ارتباطی، شایستگی های عمومی سازمانی و شایستگی تخصصی دانشگاهی طراحی شد. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت سازمان های آموزشی و همچنین اهمیت شایستگی های مدیران برای موفقیت، مدل مذکور برای تصمیم گیرندگان و مشاوران به منظور انتخاب مدیران دانشگاه ها و هدایت و راهنمایی مدیران کاربرد دارد.

۱۷۳.

اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خود تنظیمی بر خودپنداره تحصیلی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دختر متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم گلشن پور

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۰ 69-84

کلید واژه ها: یادگیری خودتنظیمی خودپنداره تحصیلی موفقیت تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۷۷۵ تعداد دانلود : ۷۱۴

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خود تنظیمی بر خود پنداره تحصیلی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دختر متوسطه اول خانه فرهنگ نازی آباد انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، تمام دانش آموزان متوسطه اول خانه فرهنگ نازی آباد بود که 34 نفر از آنها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند و به هر34 نفر پرسشنامه خودپنداره تحصیلی داده شد و ملاک برای موفقیت تحصیلی نیز کارنامه ترم قبل (نیمسال اول 96-95) است که رویت شد و بعد از بین 34 نفر، 17 نفر ، راهبرد های یادگیری خود تنظیمی طی 16 جلسه 1 ساعت و 15 دقیقه ای در دو ماه را فرا گرفتند و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکرد و به فعالیت های معمول خود ادامه دادند. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس) استفاده شد. نتایج نشان داد که از نظر میانگین خودپنداره تحصیلی و موفقیت تحصیلی در مرحله پس آزمون و پیگیری، حاکی از افزایش خودپنداره و موفقیت تحصیلی در گروه آموزش مهارتهای خودتنظیمی بعد از آموزش بوده است(001/0> P ). مطابق با نتایج این پژوهش، با استفاده از آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی می توان موفقیت و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان را افزایش داد.

۱۷۴.

بررسی رابطه خلاقیت با باورهای وسواسی و نشخوارفکری در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیده مرسده عظیمی خطیبانی مسعود عموپور

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۹ 157-171

کلید واژه ها: خلاقیت باورهای وسواسی نشخوارفکری دانش آموزان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۵۸۹

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی خلاقیت با باورهای وسواسی و نشخوار فکری در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر رشت انجام شد.روش: جامعه ی این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره ی دوم مقطع متوسطه ناحیه دو شهر رشت است که با توجه به آمار دریافتی از آموزش و پرورش شامل ۵۱۸۱ دانش آموز می باشد که با استفاده از جدول مورگان نمونه ای متشکل از ۳۶۰ نفراز دانش آموزان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند.جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه خلاقیت عابدی، پرسشنامه باورهای وسواسی ( OBQ-44 ) و مقیاس نشخوارفکری نولن هوکسما و مارو استفاده شد. برای تحلیل داده ها ازضریب همبستگی کانونی و تحلیل رگرسیون با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده گردید.نتایج یافته های پژوهش نشان داد که بین خلاقیت با باورهای وسواسی دانش آموزان و همین طور بین خلاقیت با نشخوارفکری دانش آموزان همبستگی منفی و معنادار وجود دارد. وخلاقیت می تواند باورهای وسواسی و نشخوار فکری را پیش بینی کند. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد که هر چه خلاقیت دانش آموزان در سطح بالاتری قرار داشته باشد باورهای وسواسی و نشخوارفکری در آنها کاهش می یابد.بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون، سازه ی خلاقیت توانست ۵۴ درصد از تغییرات باورهای وسواسی و نشخوار فکری را تبیین کند.

۱۷۵.

رابطه خوش بینی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی با مشغولیت تحصیلی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کژال آزفنداک محمدآزاد عبدالله پور

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷

کلید واژه ها: خوش بینی تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی مشغولیت تحصیلی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۱۱

هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه خوش بینی تحصیلی و خود کارآمدی تحصیلی با مشغولیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد پیرانشهر در سال تحصیلی96-95 بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد پیرانشهر بودند که 299 (157 پسر و 142 دختر) نفر بصورت تصادفی و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند برای محاسبه حجم نمونه آماری از فرمول کوکران استفاده شد داده ها از طریق ابزار پرسشنامه مشغولیت تحصیلی ، پرسشنامه خوش بینی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای پیش بینی مشغولیت تحصیلی (متغیرملاک) از روی متغیرهای خوش بینی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی (متغیرهای پیش بین) از آزمون رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده گردید، یافته ها نشان داد که در گام اول آزمون آماری F برای معنی داری این پیش بینی برابر با 136/395 بوده که درسطح (0/50 P≤) معنی دار می باشد. به عبارت دیگر خود کارآمدی تحصیلی پیش بینی کننده مشغولیت تحصیلی بوده است. در گام دوم نیز آزمون آماری F برای معنی داری این پیش بینی برابر با 133/244، بوده که درسطح (0/50 P≤) معنی دار می باشد. به عبارت دیگر متغیرهای خود کارآمدی تحصیلی و خوش بینی تحصیلی توام باهم پیش بینی کننده متغیر مشغولیت تحصیلی می باشند. یافته های پژوهش حاضر، حاکی از آن است که نتایج تحلیلی بین متغیرهای خوش بینی تحصیلی و مشغولیت با اطمینان 99 درصد می توان ادعا نمود که بین متغیرهای مذکور از لحاظ آماری رابطه ی معنی دار و مثبتی وجود دارد. مقدار همبستگی بین دو متغیر 0/72 بوده (0/720=r) که ارتباط نسبتاً بالایی را بین دو متغیر می توان استنباط نمود. یافته ها نشان دادند: خوش بینی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی با مشغولیت تحصیلی رابطه ی معنا داری دارد. نتایج حاصل از یافته هی پژوهش در بر گیرنده این واقعیت هستند که رابطه بین متغیرها مثبت و معنی دار بوده و متغیرهای پیش بین توانسته اند متغیر ملاک را با وزن های متفاوت تبیین نمایند.

۱۷۶.

نقش عوامل خانوادگی در میزان شایستگی فارغ التحصیلان دانشگاهی از نظر خانواده های یزدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اکبر زارع شاه آبادی فاطمه صیادی لیلی بنیاد

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۹ 121-140

کلید واژه ها: شایستگی نظم در خانواده دانش آموختگان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۳۲۶

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه نقش عوامل خانوادگی در میزان شایستگی فارغ التحصیلان دانشگاهی از نظر خانواده های یزدی می باشد. تحقیق از نوع پیمایش بوده و برای جمع آوری داده های آن از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را خانواده های یزدی دارای دانش آموخته دانشگاهی، تشکیل می دهند که بر اساس فرمول کوکران تعداد384 نفر از خانواده ها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزار، داده ها با نرم افزار spss و روش های آماری آزمون تحلیل واریانس، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد نقش عوامل خانوادگی (نظم در خانواده شامل: همگامی، همفکری، هم بختی، همدلی و همچنین پایگاه اجتماعی- اقتصادی خانواده شامل: تحصیلات والدین، شغل پدر، درآمد و وضعیت مالکیت مسکن خانواده)، در میزان شایستگی دانش آموختگان تایید شد. نتایج حاصل از معادله رگرسیونی در میان پاسخگویان نشان داد که در مجموع به ترتیب 3 متغیر همگامی، هم بختی و همفکری توانستند 17/0درصد از واریانس متغیر شایستگی را تبیین کنند . و متغیر همگامی با ضریب 279/0 بیشترین تاثیر را در تبیین شایستگی داشته است.

۱۷۷.

سرمایه فرهنگی و پیشرفت تحصیلی ( مورد مطالعه: دانش آموزان متوسطه دوم شهر گلستان )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طاهره میرساردو بهرام قدیمی

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 113-127

کلید واژه ها: سرمایه فرهنگی بازتولید فرهنگی مشارکت فرهنگی روشنفکرانه پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۳۶۸

در این مقاله تأثیر سرمایه فرهنگی بر پیشرفت آموزشی مطالعه شده است. بدین منظور، 210 نفر از دانش آموز دختر و پسر دبیرستانی سال آخرشهر گلستان در سال تحصیلی1396- 1395با روش پیمایشی مورد بررسی قرار گرفتند. روش نمونه گیری، نمونه گیری خوشه ای و روش انتخاب واحد مطالعه نمونه گیری تصادفی ساده بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که در آن همبستگی متغیرهای سرمایه فرهنگی و پیشرفت تحصیلی اندازه گیری شد. نتایج تحقق حاکی از آن است که : (1) سه شاخص سرمایه فرهنگی تأثیر مستقیم و مثبت بر پیشرفت تحصیلی دارند؛ (2) تحصیلات مادر بیش از تحصیلات پدر بر سرمایه فرهنگی و در نتیجه بر پیشرفت تحصیلی مؤثر است؛ (3) تأثیر سرمایه فرهنگی برحسب پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده متفاوت است ؛(4) ساختار خانواده بر سرمایه فرهنگی و در نتیجه بر پیشرفت تحصیلی مؤثر است. نتایج تحقیق تأیید کننده نظریه بازتولید فرهنگی به ویژه در محیط مطالعه ، عادات مطالعه و مشارکت در فعالیتهای فرهنگی روشنفکرانه است.

۱۷۸.

هوش معنوی و نگرش های زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالله مفاخری

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 142-150

کلید واژه ها: هوش معنوی نگرش زیست محیطی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۳۲۰

نگرشهای زیست محیطی افراد نقش بسیاری در حفظ و بهینه سازی محیط بوم شناختی انسانها دارد. معنویت به عنوان عامل مهم انسانی می تواند بسیاری از رفتارهای اجتماعی ما را تبیین کند. هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین هوش معنوی و نگرشهای زیست محیطی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور بجنورد است. روش پژوهش حاضر با توجه به ماهیت موضوع و اهداف مورد نظر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را 315 نفر از دانشجویان تشکیل می دهند که به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. برای سنجش متغییرهای تحقیق از پرسشنامه هوش معنوی کینگ ( SISRI ) (2008) و پرسشنامه نگرشهای زیست محیطی تامپسون وبرتون (1994) استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که مولفه های هوش معنوی به طور معنادار می تواند نگرشهای زیست محیطی دانشجویان دانشگاه پیام نور را پیش بینی کنند( P< /.5 ). نمرات نشان می دهند که اگر یک واحد در متغییر آگاهی وگسترش آگاهی افزایش داشته باشیم به مقدار 20 صدم واحد در نگرش زیست محیطی افزایش خواهیم داشت. همچنین یک واحد افزایش در نمرات تفکر انتقادی و تولید معنا به ترتیب 31 صدم واحد و 21 صدم واحد در نمرات نگرش زیست محیطی دانشجویان افزایش خواهیم داشت. راه رسیدن به جامعه پایدار در جوامع کنونی، توجه به محیط زیست در هر جامعه ای می باشد، ماهیت نگرشهای زیست محیطی متکی بر وجود ارزش هایی است که شهروندان هر جامعه باید مجهز به آن باشند تا به رفتارهای بوم شناختی منجر می شود. هوش معنوی یکی از فاکتورهایی است که ارزش های اخلاقی و سجایای اخلاقی و نگرش جهان شهری را در شهروندان تسهیل و تقویت می کند.

۱۷۹.

مقایسه ی مولفه های تربیتی فلسفه ی نو عمل گرایی ریچارد رورتی با فلسفه ی تربیتی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مژده نورمحمدیان شمس الدین هاشمی مقدم فائزه ناطقی

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 197-211

کلید واژه ها: تعلیم و تربیت نو عمگرایی تربیت اسلامی فلسفه تربیت نئوپراگماتیسم رورتی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۵۲۸

هدف: هدف این پژوهش بررسی تفاوت نگرش هایِی که از تأثیرگذارترین روش های فلسفه تعلیم وتربیت یعنی نئو پراگماتیسم رورتی و به تبع آن پراگماتیسم در دنیای غرب به ویژه در آموزش وپرورش ایالات متحده ومقایسه آن باشیوه تربیتی است که ازتعالیم اسلام بدست آمده است. روش شناسی: روش پژوهش به صورت کیفی و از نوع بررسی اسنادی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که اصلِ فلسفه تربیتی نو عملگرایی طرد موضوع حقیقتی فرای زبان وعینیت داشتن حقایق است و به همین لحاظ برای پرکردن شکاف هایی که باعث نسبی گرایی درحلت نازعات می گردد، دست به دامان اصولی شده است که این خلل هارا پرکند اما به این دلیل که نمی توان اصلیت فرد را درجامعیت یک فلسفه ی تربیتی جامع تبیین نمود بنابراین اصل برساخت زبان نوین را که طرحی آرمانی وایده هآ است مطرح می کند؛ و این موضوع بدین لحاظ که اصلی آینده نگراست نمی تواند مبنایی براین فلسفه تربیتی که اصولی عملی را پیشنهاد می دهد، باشد. نتیجه گیری : باید توجه نمود که بدون تحقیق و بررسی جوانبِ اصلی هیچ نوع فلسفه ی تربیتی غربی و مقایسه آن با فلسفه ی تربیتی اسلام که سالیانی بسیار در موردِ انسان و توجه به ابعاد دنیوی و معنوی آن پرداخته است، نمی توان نسخه ای برای شیوه های تعلیم و تربیت در ایران به دست داد.

۱۸۰.

پیش بینی خودکارآمدی بر مبنای شیوه های یادگیری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا رضایی

منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷

کلید واژه ها: شیوه های یادگیری خودکار آمدی مفهوم سازی انتزاعی آزمایشگری فعال دانش آموزان پسر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۹۱

هدف پژوهش حاضر پیشی بینی خودکارآمدی بر مبنای شیوه های یادگیری دانش آموزان پسردر مقطع دبیرستان شهر تهران بود. شرکت کنندگان مشتمل بر ۳۶۰ دانش آموز پسر بودند که به شیوه هدفمند انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه سبک های یادگیری (کُلب وکُلب، ۲۰۰۵) و پرسشنامه خودکارآمدی (شرر و همکاران، ۱۹۸۲)، استفاده شد. داده های پژوهش با آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج بیانگر آن بود که بین شیوه های یادگیری (تجربه عینی، مشاهده تاملی، مفهوم سازی انتزاعی و آزمایشگری فعال) با خودکارآمدی عمومی همبستگی معنادار وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان دادکه شیوه های یادگیری (مفهوم سازی انتزاعی و آزمایشگری فعال)، خودکارآمدی عمومی دانش آموزان پسر را به طور مثبت پیش بینی می کنند.

درخت حوزه‌های تخصصی