فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۰۱ تا ۲۲۰ مورد از کل ۷۱۱ مورد.
۲۰۳.

تاریخ‌نگاری نو، در مصر

کلید واژه ها: تاریخ‏نگاری مصر مورخ مورخ حرفه‌ای رفاعة الطهطاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸۹
دکتر مصطفی عبدالغنی در این نوشتار به نقل از دکتر عبدالخالق‌لاشین وضع تاریخ‏نگاری مصر را در این روزگار، در سه دوره برمی‌رسد. دوره نخست (1835-1919) با ظهور رفاعةالطهطاوی و شاگردان وی آغاز می‏شود. دوره دوم (1919-1960) را با آمدن «مورخ متخصص و حرفه‏ای»، از دوره پیشین می‌توان بازشناخت و دوره سوم، هنگامه گسترش شتابنده علوم و تأثیرگذاری آنها در یک‌دیگر است.
۲۰۶.

تطوّر اندیشه ارجاء از مرجئه نخستین تا مرجئه خالص

نویسنده:

کلید واژه ها: غلو تطور مرجئه خالص ارجاء مرجئه نخستین مرجئه فقها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۳ تعداد دانلود : ۵۱۰
اندیشه ارجاءدر نیمه دوم سده نخست هجری از سوی برخی تابعان آشکار شد. این اندیشه که واکنشی در برابر تکفیر خوارج و دیگر جریان های فکری و سیاسی جامعه مسلمانان بود، به تدریج تطور یافت و از مرجئه نخستین به ارجاء فقها و سپس مرجئه خالص و در نتیجه تضعیف شریعت و ترویج اباحی گری رسید. در حالی که سخن مرجیان نخستین، ترک قضاوت در باره صحابه و واگذاری آن به قیامت بود، به تدریج این اندیشه تطور یافته و به جدایی ایمان از عمل و در اصطلاح به ارجاء فقها منتهی گردید. پس از آن برخی مرجیان راه افراط پیموده و ارجاء غالیانه را طرح کردند؛ که پیامد آن تضعیف شریعت بود.این جریان فکری به دلیل نداشتن مرامنامه منسجم به عنوان یک تشکل مستقل از میان رفت و در میان فرق اسلامی هضم گردید. بررسی مراحل و چرائی تطور این جریان فکری و هضم آن در میان اکثریت جامعه، با رویکرد تحلیلی و جامعه شناسی تاریخی، مسأله این پژوهش است.
۲۰۷.

تعامل خاندان نوبختی با خلافت عباسی و گسترش تشیع

کلید واژه ها: خلافت عباسی شیعیان رجال شیعه خاندان نوبختی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ تشیع کلیات
تعداد بازدید : ۱۵۷۹ تعداد دانلود : ۱۲۹۸
با وجود کاهش قدرت خلفا در دوره دوم عباسی، سخت گیری و فشار بر شیعیان که مخالفان حکومت شمرده می شدند، همچنان ادامه داشت. با این حال، برخی از خاندان های مهم و با نفوذ دستگاه خلافت عباسی، گرایش های شیعی داشتند؛ خاندان نوبختی که برخی از اعضای آن از بزرگان امامیه و اصحاب ائمه (ع) بودند و پایگاه علمی و اجتماعی بالایی داشتند، از آن جمله اند. در این پژوهش تلاش شده با واکاوی متون کهن تاریخی و اتخاذ شیوه توصیفی- تحلیلی، ضمن شناسایی چهره های شاخص خاندان نوبختی، عملکرد آنان و نوع تعاملشان با دستگاه عباسی و رجال درباری از یک سو و ارتباطشان با رهبران شیعه و عموم شیعیان از سوی دیگر بررسی شود. نوبختیان به کمک خاندان فرات و با حفظ مقام و موقعیت دینی- اجتماعی خود، به دربار راه یافتند و عهده دار مناصبی مهم شدند و همواره مترصد بودند که از طریق نفوذ به بدنه حکومت و با بهره برداری از امکانات به دست آمده به مبارزه با مخالفان و بدعت گذاران مبادرت ورزند. آنان توانستند با تدبیر و کاردانی و رعایت احتیاط و تقیه و با کسب اعتماد خلیفه، برای تثبیت و گسترش تشیع تلاش کنند ودر آن مقطع زمانی موجب کاهش فشار بر شیعیان شوند. شناسایی اهداف و نتایج ایجاد این مناسبات دوگانه، مساله اصلی این پژوهش است.
۲۱۳.

درآمدى تاریخى بر چالش عقل و نقل با تکیه بر نقد خردگراى احادیث

نویسنده:

کلید واژه ها: عقل نقل خردگرایی نقد احادیث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات کلیات و فلسفه‌ تاریخ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات رابطه تاریخ با علوم دیگر
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث
تعداد بازدید : ۳۰۰۳
روایات دینى از منابع اصلى دانش‏هاى دینى به شمار مى‏روند و از آن‏جا که بسیارى از این دانش‏ها از داده‏هاى عقلى نیز بهره مى‏جویند، زمینه‏هاى تعارض و کشاکش فراوانى بین آن‏ها در طول تاریخ دانش‏هاى اسلامى شکل گرفته است که در مجموعه نسبتا وسیعى از اندیشه‏ها و نظریه‏هاى حدیثى، فقهى، کلامى، فلسفى و ... بازتاب یافته است. در این مقاله سعى شده است گزارشى تاریخى از جریان کشاکش عقل و نقل با تکیه بر مقوله نقد خردگراى احادیث عرضه شود و زوایاى گوناگون این موضوع، تبیین شده و جایگاه مکاتب مختلف اسلامى در طیف تعارض عقل و نقل روشن گردد.
۲۱۷.

گاه‏شمارى در «تاریخ عالم آراى عباسى»

نویسنده:

کلید واژه ها: نوروز سال ترکى سال قمرى تقویم وستنفلد عالم آراى عباسى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۵
زمان وقوع حوادث از جمله مهم‏ترین مسائلى است که در بررسى وقایع و حوادث تاریخى مورد توجه قرار مى‏گیرد. دانش گاه‏شمارى با عناوین مختلف از قدیم الایام نزد بشر وجود داشته و همین نکته اهمیت فراوان آن را در تاریخ روشن مى‏سازد. یکى از مواردى که ارزش هر اثر تاریخى را دو چندان مى‏کند، توجه به ثبت زمان وقوع رخ‏دادهاست. کتاب تاریخ عالم آراى عباسى تألیف اسکندربیگ منشى ترکمان یکى از آثار گران‏سنگ برجاى مانده از دوره صفویه مى‏باشد که از مهم‏ترین ویژگى‏هاى آن توجه به گاه‏شمارى و تطبیق و مقایسه تقویم‏هاى مختلف با یکدیگر است. در این پژوهش کوشیده شده به بررسى خصوصیات گاه‏شمارى در عالم آراى عباسى پرداخته و با مقایسه آن با تقویم وستنفلد دقت تاریخ‏هاى ثبت شده در آن معلوم مى‏گردد.
۲۱۸.

تاریخ‏نگارى دیباچه‏هاى عصر صفوى

کلید واژه ها: تاریخ‏نگارى تذکره‏نویسى وقایع نامه عصر صفوى دیباچه مطلع مذهبى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰۲
تاریخ‏نگارى دیباچه وقایع‏نامه‏هاى عصر صفوى و سنت‏هاى حاکم بر آن، موضوعى است که شعله کوئین در این پژوهش به آن پرداخته است. این پژوهش دو هدف اصلى را مد نظردارد: نخست، ایجاد تغییر در نوع نگاه پژوهش‏گران به دیباچه از منبعى براى دست‏یابى به اطلاعات تذکره‏نویسى و نمونه‏هایى از سبک نگارش، به منبعى براى دست‏یابى به داده‏هاى تاریخ‏نگارى و دوم، اثبات وجه تاریخ‏نگارى دیباچه‏ها. دکتر کوئین براى دست‏یابى به این دو هدف به بررسى دیباچه روضة الصفا و تاریخ حبیب السیرـ به عنوان دیباچه‏هاى الگوـ خلاصة التواریخ، فتوحات همایون، نقاوة الآثار فى ذکر الأخیار، تاریخ عالم آراى عباسى و روضة الصفویه مى‏پردازد و عناصر سنتى تاریخ‏نگارى موجود در دیباچه این وقایع نامه‏ها را برجسته مى‏نماید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان