فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۴۱ تا ۲۶۰ مورد از کل ۵۴۰ مورد.
۲۴۱.

تحلیل محتوای پایان‌نامه‌های رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی سال‌های 1373 تا 1382، موجود در پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: تحلیل محتوا پایان‌نامه پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران کتابداری و اطلاع‌رسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۰ تعداد دانلود : ۸۳۹
این مقاله می‌کوشد با روش تحلیل محتوا به بررسی پایان‌نامه‌های رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی موجود در پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران بپردازد. جامعه آماری پژوهش از 240 پایان‌نامه تشکیل شده که در سال‌های 1373 تا 1382 از دانشگاه‌های مختلف کشور به این پژوهشگاه ارسال شده‌اند. یافته‌ها‌ی پژوهش نشان می‌دهد که دانشگاه علوم پزشکی ایران بیش‌ترین تعداد پایان‌نامه را ارسال کرده است. گرایش موضوعی غالب در پایان‌نامه‌های مورد نظر به مقوله «کتابخانه‌ها و مراکز منابع» و ضعیف‌ترین گرایش به مقوله «رسانه» است. در مقوله «کتابخانه‌ها و مراکز منابع» زیرگروه «کتابخانه‌های دانشگاهی» بیش‌تر از دیگر کتابخانه‌ها بررسی شده. از لحاظ روش پژوهش، بیش‌تر پایان‌نامه‌ها از روش پیمایشی استفاده کرده‌اند. متوسط استنادها و نسبت استفاده از منابع خارجی به کل منابع نیز در این ده سال رو به افزایش بوده است.
۲۴۲.

تحلیل، ارزیابی و ارائة الگویی برای انتخاب روش‌های سریع‌الانتقال ساخت نرم‌افزار

کلید واژه ها: فرایند ساخت نرم‌افزار روش‌های سریع‌الانتقال روش‌های سبک‌وزن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۰
امروزه نیاز به تولید نرم‌افزارهایی با نیازمندی‌های متغیر، زمان تحلیل سریع، مدیریت ریسک آسان و سازگاری در برابر تغییرات محیط، به یک اصل انکارناپذیر تبدیل شده است. برنامه‌ریزی جامع اولیه و طراحی‌های سنگین قبل از ساخت نرم افزار که در روش‌های سنگین‌وزن [1] متداول است پاسخگوی چنین نیازمندی‌هایی نیست. همچنین به دلیل حجم بالای مستندات، در این روش‌ها، سرعت توسعة سیستم تا حد بالایی کاهش می‌یابد. بنابراین، ابداع روش‌های جدید برای تولید نرم‌افزار به عنوان یک ضرورت مطرح شد. در چند سال اخیر، روش‌های جدیدی منطبق بر نیازمندی‌های ذکرشده عرضه شده‌اند که به عنوان روش‌های سبک‌وزن [2] شناخته می‌شوند. ارزیابی علل رشد استفاده از شیوه‌های سریع‌الانتقال در برابر روش‌های سنگین‌وزن حاکی از آن است که این قبیل روش‌ها علاوه بر تسریع در مراحل تحلیل و ساخت نرم‌افزار، دارای قابلیت هماهنگی همزمان پروژه با تغییرات و نیازهای جدید در حین انجام فرایند ساخت نرم‌افزار می‌باشند. به دلیل نبود چهارچوب مشخص برای ساخت نرم‌افزار با استفاده از روش‌های سبک‌وزن، ارزیابی و انتخاب روش خاص بر اساس ویژگی‌های یک پروژه، کار دشواری است . در این مقاله پس از تحلیل جامع روش‌های سریع‌الانتقال و بررسی نقاط ضعف و قوت هر روش، مقایسة جامعی بر اساس 16 معیار اصلی صورت گرفته است که براحتی می‌توان براساس نیازهای خاص هر پروژه، روش متناسب با آن را انتخاب کرد.
۲۴۳.

مکان‌سنجی‌ خدمات‌ تحویل‌ مدرک‌ در کتابخانه‌های‌ تخصصی‌ شهر تهران

کلید واژه ها: مقاله‌نامه خدمات تحویل مدرک وب‌سایت کتابخانه‌های تخصصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۶
در این‌ پژوهش‌ به‌ امکان‌سنجی‌ خدمات‌ تحویل‌ مدرک‌ در کتابخانه‌های‌ تخصصی‌ تهران‌ پرداخته ‌شده‌ است‌. خدمات‌ تحویل‌ مدرک‌، تهیه‌ نسخه‌ چاپی‌ یا الکترونیکی از‌ منابع‌ به‌ منظور ارسال‌ به‌ اشخاص‌ یا مؤسسات‌ با اهداف انتفاعی‌ یا غیرانتفاعی،‌ با درنظر گرفتن‌ حق‌ مؤلف‌ است‌. روش‌ پژوهش،‌ پیمایشی‌ از نوع‌ توصیفی‌ و جامعه‌ مورد پژوهش‌، یکصد و پنج‌ کتابخانه‌ تخصصی‌ مستقر در شهر تهران‌ است‌. امکانات ‌مورد بررسی شامل‌ تجهیزات‌ دستی‌ و ماشینی‌، نیروی‌ انسانی‌ متخصص‌ و علاقه‌مند، بودجه‌ کافی،‌ و ... است‌. نتایج‌ این‌ پژوهش‌ نشان‌ می‌دهد که‌ 42/8% کتابخانه‌های‌ تخصصی‌ از وب‌سایت‌ برای‌ مکان‌یابی ‌منابع‌ موجود در کتابخانه‌ استفاده‌ می‌کنند. 43/5% کتابخانه‌ها به‌ مقاله‌نامه‌ها برای‌ مکان‌یابی‌ دستی‌ منابع ‌رجوع‌ می‌کنند. 36/5% ارسال‌ درخواست‌ متقاضیان‌ از طریق‌ تلفن‌ صورت‌ می‌گیرد. 32/2% کتابخانه‌ها به‌ شکل‌ حضوری‌ به‌ متقاضیان‌، مدرک‌ ارائه‌ می‌کنند. میزان‌ آشنایی‌ کتابداران‌ با زبان‌ انگلیسی‌14/3% و با فناوری‌ اطلاعات‌ 28/6% می‌باشد. 27/5% جامعه‌ مورد مطالعه‌ از کتابخانه‌ ملی‌ بریتانیا به‌عنوان‌ مرکز تهیه‌ مدارک‌ خارجی‌ استفاده‌ می‌کنند. 32/5% کتابخانه‌ها، عضویت‌ در طرح‌های‌ همکاری ‌بین‌کتابخانه‌ای‌ را برای‌ رفع‌ نیازهای‌ اطلاعاتی‌ کاربران‌ مناسب‌ می‌دانند. حداکثر مدت‌ زمان‌ پاسخگویی ‌به‌ درخواست‌های‌ داخلی‌ و خارجی‌ کاربران، به‌ ترتیب‌ سه‌ هفته‌ و یک‌ ماه‌ اعلام‌ شده است. 28/3% تقاضاهای‌ متقاضیان‌ از نوع‌ کتاب‌ می‌باشد. در 88/6% کتابخانه‌های‌ تخصصی‌ تهران‌، دوره‌های‌ آموزشی برای کسب‌ مهارت‌ در زمینه‌ تهیه‌ و تحویل‌ مدرک‌ برای‌ کتابداران‌ و کارکنان‌ کتابخانه‌ برگزار نمی‌شود. 29/8% جامعه‌ آماری‌، نبود تجهیزات‌ کافی‌ را مشکل‌ اصلی‌ در تهیه‌ و تحویل‌ مدرک‌ بیان‌ نموده‌اند. بنابراین‌ یافته‌ها، خدمات‌ تحویل‌ مدرک‌ در کتابخانه‌های‌ تخصصی‌ شهر تهران‌ با توجه‌ به‌امکانات‌ موجود، در حد مطلوب‌ نیست
۲۴۴.

کاربرد قوانین رانگاناتان در وب

کلید واژه ها: وب جهانگستر قوانین رانگاناتان پنج قانون علم کتابداری پنج قانون وب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۹
این مقاله به تحلیل وب جهانگستر می‌پردازد و پرسش مهمی را مطرح می‌کند: آیا وب در وقت کاربران صرفه­جویی می­کند؟ این پرسش در چارچوب «پنج قانون وب» تحلیل شده. معنای این قوانین چیست؟ این قوانین، اصولی بنیادی هستند که درکی عمیق و اساسی از وب جهانگستر ارائه می‌کنند. در نخستین نگاه این قوانین ساده به نظر می­رسند، اما در حقیقت، نگرشی ساده و شفاف از آن چیزی که وب باید باشد را بیان می­کنند. علاوه­براین، نگارنده قصد دارد کاربرد پنج قانون کتابداری رانگاناتان را برای وب بیان نماید.
۲۴۵.

مفهوم ابرداده و هدف آن

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۲
دنیای فناوری اطلاعات را صحبت درباره ابرداده فرا گرفته است. به نظر می‌رسد امروزه هر کسی در حال ایجاد یک قالب ابرداده‌ای است. در «اچ‌تی‌ام‌ال»[2] یک برچسب <meta> وجود دارد که به منظور حمل ابرداده برای منابع اینترنتی به‌کار می‌رود؛ دانشمندان ابرداده را به‌منظور توصیف ژنوم‌‌ها ایجاد ‌کرده‌اند؛ ناشران دارای یک قالب ابرداده‌ای می‌باشند که انتقال داده‌‌های مربوط به قیمت و تبلیغات برای خرده‌فروشان را تسهیل می‌کند. چه اتفاقی در دنیای فناوری در حال شکل‌گیری است که همگان را به این باور رهنمون ساخته است که: پاسخ، همان ابرداده است؟ اگر ابرداده پاسخ باشد، پس پرسش کدام است و آن برای کتابخانه‌‌ها و فهرست‌‌های کتابخانه‌ای چه‌ معنایی دارد؟
۲۴۶.

بررسی میزان دسترسی و اعتماد گندمکاران استان همدان به فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات برای مدیریت و کنترل آفت سن گندم

نویسنده:

کلید واژه ها: استان همدان روستاییان فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات آفت سن گندم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۴
در این تحقیق میزان دسترسی و اعتماد کشاورزان به انواع مختلف فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در مبارزه با آفات (مورد نمونه: سن گندم) مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کشاورزانی است که در استان همدان به کشت گندم اشتغال داشته‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که کشاورزان استان همدان به منابع اطلاع‌رسانی نوین (رایانه، روزنامه‌ها و مجلات الکترونیکی، بروشورهای کشاورزی، و...) دسترسی محدودی دارند، اما نهادهای سازمانی و منابع سنتی (مراکز ترویج و خدمات کشاورزی، تلویزیون، همسایگان و آشنایان، فروشندگان سموم و بذور کشاورزی، و...) به میزان زیادی در دسترس کشاورزان هستند. بر اساس یافته‌های تحقیق، میزان اعتماد کشاورزان به مرکز تحقیقات کشاورزی، سازمان جهادکشاورزی استان، مرکز خدمات کشاورزی، و مروج کشاورزی منطقه، در حد بسیار زیادی است. اعتماد به دیگر ابزارهای اطلاع‌رسانی در حد متوسط و ضعیفی است. در شرایط موجود برای ارائه‌ی اطلاعات تخصصی در خصوص آفات و بیماری‌های گندم بخصوص سن گندم، مراکز ترویج و خدمات کشاورزی و مروجین کشاورزی (که دسترسی و اعتماد کشاورزان به آن‌ها در حد مطلوبی است)، مناسب‌ترین گزینه‌ها هستند. همبستگی بین متغیرهای مستقل و وابسته نشان می‌دهد که بین سطح زیر کشت گندم، میزان تولید گندم، و میزان دسترسی و اعتماد کشاورزان به فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات رابطه معنادار وجود دارد. همچنین بین سنّ کشاورزان و دسترسی و اعتماد آن‌ها به فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات رابطه معنا‌دار اما منفی وجود دارد. مقایسه میانگین‌ها نشان می‌دهد که میزان دسترسی و اعتماد کشاورزان به فناوری ‌اطلاعات و ارتباطات با توجه به میزان تحصیلات، جایگاه اجتماعی، و شرکت کشاورزان در دوره‌های آموزشی، با هم تفاوت معنادار دارد
۲۴۷.

مصاحبه مرجع پیوسته

کلید واژه ها: خدمات مرجع مصاحبه مرجع خدمات مرجع پیوسته خدمات مرجع دیجیتالی خدمات مرجع بیدرنگ گروه‌های پیوسته چت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶۲
این مقاله بر پایه رهنمودهای «انجمن خدمات مرجع و کاربران» (روسا)[1] پیشنهادهایی را در مورد عملکرد رفتاری متخصصان خدمات مرجع و برای اطلاع‌رسانی مصاحبه مرجع پیوسته مؤثر، مطرح می‌کند. همچنین مشاهداتی کلی در باره محیط‌های چتِ مبتنی بر متن و فضاهای پیام‌رسانی فوری ارائه می‌دهد و سپس به مجازات و جریمه‌هایی اشاره می‌کند که وقتی بدرفتاری به سطحی از مزاحمت و اختلال می‌رسد که تذکرهای کلامی‌ از سوی دیگر کاربرانٍ روی خط، در کنترل این بدرفتاری مؤثر واقع نمی‌شود، در این محیط‌ها قابل اجرا هستند. در ادامه مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های رفتاری برای کتابداران به منظور ارائه خدمات مرجع بی‌درنگ از طریق چت بیان می‌شود. کلیدواژه‌ها:خدمات مرجع، مصاحبه مرجع، خدمات مرجع پیوسته، خدمات مرجع دیجیتالی، خدمات مرجع بی‌درنگ، گروه‌های پیوسته چت.
۲۴۸.

تشخیص خودکار صفحات فهرست با توجه به الگوی آنها در پایان‌نامه‌های فارسی و لاتین

کلید واژه ها: پردازش تحلیل تصویر مدارک (دی‌آی‌ای) تحلیل پیکربندی صفحات تحلیل ساختاری مدارک تحلیل منطقی مدارک درک تصویر مدارک شناسایی صفحات فهرست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۹ تعداد دانلود : ۵۶۱
صفحات فهرست در هر نوع مدرک (کتاب، مجله، پایان‌نامه، ...)، به نحو مختصر و فشرد‌ه، ساختار منطقی آن مدرک را بیان می‌کنند و به کمک آن‌‌ها می‌توان به راحتی ساختار مدرک را مشاهده نمود و مستقیماً به مطالب مورد نظر دست یافت. در این مقاله برای اولین بار روشی به منظور شناسایی خودکار صفحات فهرست در پایان‌نامه‌‌های فارسی، عربی و لاتین ارائه می‌شود. در این روش، شناسایی صفحات فهرست با توجه به الگوی آن‌‌ها بدون استفاده از عملیات بازشناسی متن (اُسی‌آر) و تنها با به‌کارگیری فنون پردازش تصویر، مد نظر بوده. با این روش می‌توان صفحات فهرست را صرف نظر از نوع زبان و ترازبندی (راست به چپ یا چپ به راست بودن) متن آن‌‌ها، شناسایی کرد و به دلیل عدم استفاده از اُسی‌آر، تابع کیفیت متن مدرک اسکن‌شده نیست. روش مذکور بر روی دسته‌ای از پایان‌نامه‌‌های فارسی، عربی و لاتین موجود در پایگاه اطلاعاتی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران مورد آزمایش قرار گرفت و دقت 7/99 درصد در بازشناسی صحیح حاصل گردید.
۲۴۹.

مدارک و رکورد‌های الکترونیکی؛ راهی فراروی آرشیوها و مراکز اطلاعات و مدارک

نویسنده:

کلید واژه ها: مدیریت رکوردهای الکترونیکی استاندارد ابرداده ئی_جی‌ام‌اس ای‌جی‌ال‌اس جی‌آی‌ال‌اس دی‌سی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۱
"آرشیوها و مراکز اطلاعات و مدارک تخصصی ادارات دولتی، شرکت‌ها و سازمان‌ها مجموعه‌ای از مدارک کاغذی را در خود جای داده‌اند که افزایش این مدارک و محدودیت‌های مربوط به فضا و نگهداری از یک سو، و قرارگرفتن سازمان‌ها در جریانی رو به سوی دولت الکترونیکی از سوی دیگر، باعث گردیده این مدارک بیش از پیش به قالب‌های الکترونیکی تبدیل شوند و راهبردهای مدیریت و نگهداری آنان در همان راستا تغییر یابد. راهبرد مدیریتی این نوع از منابع اطلاعاتی تحت عنوان «مدیریت مدارک و رکورد‌های الکترونیکی» مطرح است. مهم‌ترین مسائل در مدیریت این مدارک و رکورد‌ها یکدستی، اعتبار، میان‌کنش‌پذیری، توصیف و بازیابی است که نقش ابرداده‌ها را با توجه به قابلیت‌های آنان در این زمینه‌ها بیش‌تر می‌کند. این مقاله ضمن معرفی استاندارد جهانی مدیریت رکورد‌های الکترونیکی به بحث درباره استانداردهای تدوین‌شده رایج ابرداده‌ای مانند «ئی_جی‌ام‌اس»، «ای‌جی‌ال‌اس»، «جی‌آی‌ال‌اس»‌، و «دی‌سی» می‌پردازد."
۲۵۰.

استاندارد قابلیت‌های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۵ تعداد دانلود : ۱۱۳۳
«استاندارد قابلیت‌های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» در سال 2000 به تصویب هیئت مدیره «انجمن کتابخانه‌ای دانشکده‌ای و پژوهشی‌ امریکا» رسید و از آن زمان مورد استفاده بسیار قرار گرفته است. مترجم حاضر در انجام تحقیقات مربوط به پایان‌نامه خود به ترجمه فارسی آن نیاز داشت؛ اما چنین به نظر می‌رسید که ترجمه‌های موجود از این متن دارای اشکالاتی است و به همین دلیل مترجم یک بار دیگر به ترجمه این متن اقدام کرد. از آنجا که اعتبار ترجمه فارسی در تأیید اعتبار تحقیقات مربوط به پایان‌نامه مذکور اهمیت داشت، متن ترجمه فارسی برای «انجمن کتابخانه‌های دانشکده‌های و پژوهشی» ارسال شد. پس از بررسی این ترجمه، انجمن مذکور اعلام کرد که ترجمه را بسیار کامل و دقیق یافته است و پذیرفت که این ترجمه را نیز در کنار ترجمه‌هایی که به زبان‌های دیگر از «استاندارد قابلیت‌های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» به عمل آمده، در سایت مربوط به خود قرار دهد. با عنایت به نکات مذکور، این ترجمه به عنوان متن تأییدشده مرجع تصویب‌کننده این استانداردها ارائه می‌شود تا مورد استفاده و ارجاع علاقه‌مندان قرار گیرد
۲۵۱.

بررسی روند تاریخی رشد و توسعه پایگاه‌های اطلاعاتی پیوسته

کلید واژه ها: بانک اطلاعاتی بازیابی اطلاعات پایگاه اطلاعاتی بازیابی پیوسته صنعت پیوسته صنعت اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۴ تعداد دانلود : ۸۳۰
بدون شک یکی از مهم‌ترین پدیده‌های چند دهه اخیر در صنعت اطلاعات و اطلاع‌رسانی، ظهور و محبوبیت پایگاه‌های اطلاعاتی ماشین‌خوان و خصوصاً پایگاه‌های اطلاعاتی پیوسته بوده است. در واقع می‌توان گفت پایگاه‌های اطلاعاتی پیوسته، صنعت اطلاعات را به گونه‌ای که دیده می‌شود خلق کرده است. بنابراین نوشتن خلاصه‌ای از تاریخچه این پدیده، مهم به نظر می‌رسد. در اینجا خلاصه‌ای از بسیاری از رویدادهای مهم در زمینه صنعت پایگاه‌های اطلاعاتی پیوسته ارائه می‌شود
۲۵۲.

اهمیت میزِ مرجع دیجیتالی در کتابخانه‌ها و رهنمودهایی برای طراحی نرم‌افزار میز مرجع دیجیتالی با تأکید بر خدمات مرجع

کلید واژه ها: پست الکترونیکی میز مرجع دیجیتالی مدل‌های خدمات مرجع دیجیتالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۳۸
رشد و توسعه فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی باعث تحول بخش مرجع و ظهور خدمت جدیدی به نام میز مرجع دیجیتالی شده که جایگاه خاصی در کتابخانه‌ها پیدا کرده است. در خدمات مرجع دیجیتالی، نیازهای کاربران از طریق محمل‌های ارتباطی بین کاربر و کتابدار متخصص (محمل‌هایی از قبیل فرم مفصل پست الکترونیکی، فرم وبی، گفتگوی اینترنتی، ارتباط ویدیویی، و ...) به کتابخانه ارسال می‌شود و کتابدار متخصص به سؤالات پاسخ می‌دهد. در مقاله حاضر ابتدا اهمیت و جایگاه میز مرجع دیجیتالی در کتابخانه‌های تخصصی بررسی می‌شود و سپس با تأکید بر ارائه خدمات مرجع از طریق پست الکترونیکی و فرم وبی، رهنمودهایی برای طراحی نرم‌افزار مرجع دیجیتالی ارائه می‌گردد.
۲۵۳.

راه‌اندازی شبکه‌های کتابخانه‌ای با ویژگی‌های چینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۸
شبکه‌کردن کتابخانه‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین اجزای تسهیلات پایه در کشور، از نظر زمینه‌سازی برای مشارکت در دسترسی به اطلاعات، نقش اساسی ایفا می‌کند. اگرچه روش‌های سنتی نمایه‌سازی یا دسترسی به متون همچنان به حیات و توسعه خود ادامه خواهند داد، اما به زودی شبکه‌کردن کتابخانه‌ها به مدل و جهت‌گیری جدیدی در توسعه کتابخانه تبدیل خواهد شد. نویسنده، با بحث درباره وضعیت کنونی اشتراک اطلاعات در کتابخانه‌های چینی، به تحلیل عوامل مؤثر بر اشتراک اطلاعات پرداخته است و پیشنهاد می‌کند که با به هم پیوستن اطلاعات پراکنده و نامنسجم و فراهم آوردن مخزنی باز و مشترک از منابع اطلاعاتی که سبب ترویج اشتراک منابع در جامعه می‌شود، در هر منطقه، یک مرکز شبکه‌سازی تعاونی برای کتابخانه‌های منطقه‌ای تأسیس گردد.
۲۵۴.

درگاه‌های کتابخا‌نه‌ای

نویسنده:

کلید واژه ها: درگاه درگاه کتابخا‌نه‌ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۷
امروزه در عصر انفجار اطلاعات هستیم، عصری که فناوری اطلاعاتی زندگی افراد را عمیقاً تغییر داده است. روش‌های گردآوری، ذخیره، بازیابی، انتقال و اشاعه اطلاعات، متفاوت گشته است. دراین میان دسترسی به اطلاعات سازمان‌یافته درکانون توجه قراردارد‌ و این امر در راستای بهبود ارائه خدمات و دسترسی کاربران به اطلاعات مناسب در کوتاه‌ترین زمان ممکن، مطرح می‌باشد. از آنجا که علم کتابداری همگام با تغییرات رخ داده در دانش اطلاع‌رسانی، صورت متفاوتی یافته، دراین مقاله سعی بر آن است که درگاه‌های اطلاعاتی و کاربرد آن‌ها درکتابخانه‌ها شرح داده شود و اهمیت آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد
۲۵۵.

ارزیابی قابلیتهای جستجو در کتابخانه‌های دیجیتالی

نویسنده:

کلید واژه ها: ارزیابی کتابخانه‌های دیجیتالی قابلیت‌های جستجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۱ تعداد دانلود : ۶۶۴
در سال‌های اخیر پیشرفت فناوری، بیش از پیش در کتابخانه‌ها ایفای نقش کرده و کتابخانه‌های دیچیتالی به عنوان آرزوی برآورده‌شده انسان در تغییر شیوه‌های دسترسی به اطلاعات ظهور کرده‌اند. بدیهی است ظهور هر پدیده علمی پژوهش‌هایی درباره ارزیابی آن پدیده را به دنبال خواهد داشت. این مقاله نیز به بررسی و ارزیابی قابلیت‌های جستجو در 14 کتابخانه دیجیتالی می‌پردازد. یافته‌ها نشان می‌دهد که کتابخانه‌های دیجیتالی مورد بررسی، در فراهم‌آوری امکانات متنوع جستجو برای کاربران یکسان عمل نکرده‌اند. کتابخانه‌های دیجیتالی «امریکن مموری» و «ای‌سی‌ام» با فراهم آوردن 8 مورد از 9 مورد قابلیت جستجوی تحت مطالعه، در هدایت کاربر به منبع مورد جستجو امکانات بیش‌تری در اختیار وی قرار می‌دهند. کتابخانه دیجیتالی Classic Articles … هیچ‌گونه امکاناتی برای جستجو در اختیار کاربر قرار نمی‌دهد و از این حیث در پایین‌ترین رده جدول ارزیابی قرار دارد.
۲۵۶.

اثربخشی منابع الکترونیکی در کتابخانه‌های تخصصی شهر تهران

کلید واژه ها: اثربخشی هزینه هزینه-اثربخشی منابع الکترونیکی کتابخانه ­های تخصصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۰ تعداد دانلود : ۷۶۵
پژوهش حاضر به تحلیل هزینه‌-‌ اثربخشی منابع الکترونیکی در کتابخانه­های تخصصی شهر تهران پرداخته و درصدد پاسخگویی درباره نوع، هزینه، و اثربخشی منابع الکترونیکی در کتابخانه­های مذکور می‌باشد. روش پژوهش مورد استفاده، روش پیمایشی از نوع ارزشیابی است. ابزار گردآوری داده­ها، پرسشنامه و جامعه مورد پژوهش، 63 کتابخانه تخصصی مستقر در شهر تهران است. تحلیل داده­ها با روش‌های آماری توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم­افزار آماری اس‌پی‌اس‌اس انجام شده. نتایج نشان داد که کتابخانه­های مورد پژوهش از 9 نوع منبع الکترونیکی برخوردارند که بیش‌ترین درصد برخورداری مربوط به اینترنت با 4/21% و کم­ترین درصد برخورداری مربوط به چندرسانه­ای‌ها با 2/7% می­باشد. 1/84% کتابخانه­ها از بودجه سالانه برای خرید منابع الکترونیکی استفاده می­کنند. 5/36% کتابخانه­ها هزینه هر بار استفاده از منابع الکترونیکی؛ 6/25% آن‌ها هزینه ذخیره و انتقال منابع مذکور، و 3/33% کتابخانه­های مورد مطالعه، میزان هزینه به ازای هر استفاده­کننده را در حد «کم» ارزیابی کرده­اند. بنابراین نتایج هزینه خرید منابع الکترونیکی در حد کمی قرار دارد. 1/65% کتابخانه­ها میزان برآورده­ شدن نیازهای اطلاعاتی کاربران توسط منابع الکترونیکی، 6/55% آن‌ها میزان دسترسی کاربران به اطلاعات روزآمد و 2/49% کتابخانه­های مورد مطالعه میزان دسترسی به اطلاعات دقیق را در حد «زیاد» ارزیابی کرده­اند. با توجه به نتایج به‌دست آمده، اثربخشی منابع الکترونیکی در حد «زیاد» می‌باشد.
۲۵۷.

دسترسی به اطلاعات در کتابخانه ها: روشها و مسائل

نویسنده:

کلید واژه ها: مدل مشکلات فرایند کتابخانه دسترسی به اطلاعات فناوری اطلاعاتف روش‌ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۷ تعداد دانلود : ۲۴۱۹
رشد انفجارگونه فناوری اطلاعات، راه های دسترسی به اطلاعات را به صورت بی سابقه‌ای گسترش داده است. چشم انداز کنونی اطلاعات نمایانگر رشد فزاینده کمیت اطلاعات، تولید اطلاعات در انواع و قالب های گوناگون و تکراری، بروز زوائد اطلاعاتی در اطلاعات تولید شده، و ابهام  در مورد آینده نشر سنتی مبتنی بر متن است. امروزه دسترسی آزاد به اطلاعات جهانی از راه دور به صورت یک امر رایج یا ضرورت درآمده است. البته کشورهای در حال توسعه در این زمینه با کمبود فناورانه زیادی روبرو هستند. لازم است که کتابخانه ها پویایی ارائه خدمات در جهان مبتنی بر فناوری اطلاعات را درک کنند و به ایجاد توازن و تعادل در میان منابع چاپی و الکترونیکی بپردازند. این نوشته به بحث درباره انواع و قالب‌های مختلف اطلاعات، روش‌های دسترسی به اطلاعات، فرایند دسترسی به اطلاعات، و مشکلات دسترسی به اطلاعات در کشورهای در حال توسعه می پردازد و یک مدل پیشنهادی برای دسترسی یکپارچه به اطلاعات منابع چاپی و الکترونیکی ارائه می نماید.
۲۵۸.

بررسی وضعیت استناد به منابع اینترنتی در مقالات مجلات علمی-پژوهشی دانشگاههای علوم پزشکی کشور در سالهای 81-1379

کلید واژه ها: اینترنت نشریات ادواری کتابنامه نویسی منابع شبکه ی کامپیوتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۴ تعداد دانلود : ۹۰۸
"مقدمه: وب به عنوان یک انقلاب در ارتباطات دانشگاهی و پژوهشی، شیوه ی مبادله ی اطلاعات پژوهشگران را دچار دگرگونی کرده است. منابع مورد استفاده ی پژوهشگر، اطلاعات موثقی را برای پژوهشهای آینده فراهم می آورد و رفتار اطلاع یابی پژوهشگران را در قالب استناد به عنوان یک شاخص برای میزان استفاده از منابع اطلاعاتی نشان می دهد. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت استناد به منابع اینترنتی در مقالات مجلات علمی-پژوهشی دانشگاههای علوم پزشکی کشور در سالهای 1379 تا 1381 بوده است. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و نوع مطالعه ی آن توصیفی است به طوری که اطلاعات کتابشناسی 3723 مقاله ی مجلات دانشگاههای علوم پزشکی کشور مربوط به سالهای 1379 تا 1381 از نظر نوع منابع استناد شده و وضعیت مستندات اینترنتی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و سوالات مربوط به هر مقاله از نظر تعداد استناد به کتاب، مجله و منابع اینترنتی، دانشگاه مربوطه و نام مجله، در چک لیستی مشخص شد و روایی آن توسط استادان رشته مورد تایید قرار گرفت، سپس با نرم افزار Excel داده ها تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در مقالات مورد بررسی میزان استناد به منابع اینترنتی بسیار پایین بوده به طوری که تنها 1/0 درصد استنادات متعلق به این نوع منابع بود و در طی سالهای 1381-1379 میزان استناد به منابع اینترنتی سیری صعودی را نشان می داد به گونه ای که 29 درصد مدارک مربوط به مکان یاب های جهانی مستند یافت شد و از نظر رعایت استاندار Vancouver در زمینه ی استناد به منابع اینترنتی 59/1 درصد استنادات اینترنتی با استاندارد مزبور مطابقت داشت. نتیجه گیری: میزان استناد به اینترنت در مقالات مجلات دانشگاههای علوم پزشکی کشور بسیار پایین بوده و چیزی در حدود صفر می باشد لذا می توان نتیجه گرفت که پژوهشگران ما از اینترنت استفاده نمی کنند یا به اینترنت استناد نمی دهند."
۲۵۹.

بررسی و مقایسه نسخه‌های رایگان «اریک» و «سرچ اریک» با نسخه‌های تجاری «فرست سرچ» از پایگاه اطلاعاتی اریک

کلید واژه ها: پایگاه اطلاعاتی رابط کاربر اریک سرچ‌اریک ابسکو فرست سرچ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۸ تعداد دانلود : ۷۹۸
در این پژوهش، ابتدا با بررسی و مطالعه اولیه، دو نسخه رایگان «اریک» و «سرچ‌اریک»، و دو نسخه تجاری «ابسکو» و «فرست سرچ» پایگاه اطلاعاتی «اریک» انتخاب شدند و یک سیاهه وارسی جامع در پنج مقوله‌ـ اطلاعات کلی، خصیصه‌های جستجو، گزینه‌های نمایش، گزینه‌های بازیابی و ویژگی‌های منحصربه‌فردـ تدوین گردید. سپس با استفاده از روش تحقیق کتابخانه‌ای شامل مطالعه مستندات نسخه‌های مختلف «اریک»، تحقیقات انجام شده، گزینه راهنمای نسخه‌ها‌ی فوق، و کسب آگاهی‌های اولیه و پیدا کردن شناخت نسبتاً کافی در درباره کیفیت و عملکرد محیط رابط در هر نسخه، از روش پیمایش تطبیقی استفاده شد و تلاش گردید که بر اساس معیارهای مشخص، نقاط قوت و ضعف هر یک تعیین شود. نتایج این پژوهش نشان داد که در پنج مقوله مورد بررسی، به ترتیب نسخه‌های «ابسکو»، «فرست سرچ»، «اریک» و «سرچ‌اریک» از پایگاه اطلاعاتی«اریک» دارای بیش‌ترین تعداد ویژگی‌ها هستند. البته در زمان انتخاب بهترین نسخه متناسب با شرایط هر کتابخانه باید علاوه بر ویژگی‌ها و معیارهای مطرح‌شده در این سیاهه وارسی، به سطح کاربران، میزان و نوع نیازهای اطلاعاتی آن‌ها و همچنین بودجه کتابخانه توجه نمود.
۲۶۰.

مطالعه‌ای در مورد محققان دانشگاهی فلسطین اشغالی

کلید واژه ها: نیازهای اطلاعاتی رفتار اطلاع‏یابی ارتباطات علمی محققان دانشگاهی کسب اطلاعات علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۲
این مقاله گزارشی است از نتایج یک پیمایش پرسشنامه‌‌‌ای بین سال‌های 1995-1994 از اعضای هیئت علمی دو دانشگاه در فلسطین اشغالی، تا کشف کند که آیا در اثر تغییرات فناورانه که ابزار و رسانه‌های جدیدی را اضافه نموده و ساختار و ترکیب مجموعه‌های کتابخانه‌‌‌ای را تغییر داده، در ارتباطات علمی نیز تغییراتی رخ داده است؟ از 2361 پرسشنامه توزیع‌شده 477 پرسشنامه بازگردانده شدند. این تحقیق، بر سه مؤلفه فرآیند جمع‌آوری اطلاعات تأکید دارد: نیاز‌ها و رویکردهای محققان، کانال‌های دسترسی به اطلاعات، و منابع اطلاعاتی. در این پیمایش 5 رویکرد اصلی به اطلاعات و 8 کانال اطلاعاتی تعریف شده‌اند. نتایج نشان می‌دهند که با وجود تغییرات وسیع رخ‌داده در آموزش عالی، مؤسسات و کتابخانه هایی که در طول 45 سال گذشته (که علاقه به رفتار جمع‌آوری اطلاعات رواج یافته) آغاز به کار کرده‌اند، الگوهای کسب اطلاعات، دست‌نخورده مانده و در برابر تغییر مقاومت نموده‌اند. نشریات ادواری حرفه‌‌‌ای هنوز مهم‌ترین .ابزار کسب اطلاعات حرفه‌‌‌ای هستند و تک‌نگاشت‌‌ها هنوز هم نقش مهمی ایفا می‌کنند

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان