سنجش پایداری توسعه در سکونتگاه های روستایی شهرستان جیرفت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه بحث در زمینه پایداری توسعه در سکونتگاه های روستایی به عنوان زیرنظام تشکیل دهنده نظام سرزمین از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. چرا که پایداری ابعاد مختلف توسعه در سکونتگاه های روستایی می تواند در توسعه منطقه ای و ملی نیز مفید واقع گردد. در این راستا پژوهش حاضر که پایداری توسعه در نواحی روستایی شهرستان جیرفت و عوامل فضایی مؤثر بر آن را مورد بررسی قرار می دهد، از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش انجام، توصیفی- تحلیلی می باشد. محدوده مورد مطالعه شامل 38 روستای نمونه دارای سکنه واقع در شهرستان جیرفت است و حجم نمونه، سرپرستان خانوار و متخصصان حوزه برنامه ریزی روستایی را شامل می گردد. جهت بررسی پایداری توسعه در سکونتگاه های روستایی و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه سرپرستان خانوار از تکنیک CoCoSo و تحلیل خوشه ای K و جهت تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه متخصصان در ارتباط با اولویت بندی عوامل فضایی اثرگذار بر پایداری توسعه از آزمون فریدمن در محیط نرم افزار SPSS استفاده گردید. براساس تکنیک CoCoSo، روستاها با توجه به مقدار (Ki) رتبه بندی و سطح بندی شده اند. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که روستاهای عباس آباد، دره رود و حیشین سفلی در وضعیت «پایداری ضعیف یا ناپایدار» قرار دارند و در مقابل، بیشترین میزان پایداری مربوط به روستاهای دولت آباد اسفندقه، دولت آباد مرکزی، دریاچه، فردوس، سغدر، پشتلر و حسین آباد دهدار می باشد. در شکل گیری این وضعیت، عوامل فضایی چون: سرمایه گذاری دولت، جمعیت روستا و فاصله روستا از مرکز شهرستان بیشترین تأثیر را دارند.Assessment of sustainable development in rural settlements of Jiroft county
the present study examines the sustainability of development in rural areas of Jiroft and spatial factors affecting it. In terms of purpose, practical and in terms of nature and method of performance, descriptive-analytical. In order to collect the data, 38 sample villages located in Jiroft county were selected. The sample size of the present study consists of two groups of household heads and experts in the field of rural planning. CoCoSo multi-criteria decision making technique and K-cluster analysis have been used to evaluate the sustainability of development in rural settlements and analyze the data obtained from the Household Survey Questionnaire and Friedman test in SPSS software environment was used to analyze the data obtained from the expert questionnaire in relation to the prioritization of spatial factors affecting development sustainability. Villages are ranked and graded according to the value of (Ki) based on CoCoSo technique, It indicates the results of the study of the stability of economic, social, environmental and physical-spatial dimensions of development in the study area, which are in a state of "weak or unstable stability" in the villages of Abbasabad, Darrehroud and Hishinsofla. In contrast, the highest level of stability is related to the villages of Dolatabad Esfahdah, Dolatabad Markazi, Daryacheh, Ferdows, Saghder, Pashtlor and Hosseinabaddehdar. The results of Friedman test indicated that spatial factors such as government investment, rural population, and distance from county center had the most influence on this phenomenon, respectively.
تبلیغات
