نقش هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی در قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی سودگرایانه نوجوانان با تأکید بر جنسیت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی سودگرایی در قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی بر اساس ابعاد هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی و نیز تفاوت های جنسیتی بود. روش: به همین منظور، 303 دانش آموز نوجوان بر اساس نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. سپس به منظور بررسی اهداف و فرضیه های پژوهش مقیاس های هویت اخلاقی، شناخت اخلاقی و در نهایت داستان های اخلاقی شخصیتی و غیرشخصی در قالب گروه های کوچک بین شرکت کنندگان پژوهش توزیع شد تا پاسخ دهند. داده های گرد آوری شده به منظور بررسی اهداف پژوهش، با استفاده از شاخص های توصیفی، همبستگی، تحلیل رگرسیون چندگانه هم زمان و آزمون تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج بیانگر این بود که نمرات بالاتر در هویت اخلاقی با سودگرایی پایین تر در قضاوت اخلاقی شخصی  مرتبط است؛ اما رابطه هویت اخلاقی با قضاوت اخلاقی غیرشخصی معنادار نبود. شناخت اخلاقی بالا منجر به سودگرایی پایین تر در قضاوت های اخلاقی شخصی و غیرشخصی می شود. همچنین بین هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی همبستگی مثبت معناداری یافت شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد درگیری فرایندهای شناختی در قضاوت های اخلاقی شخصی منجر به قضاوت های سودگرایانه می شود.