شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی

شناخت اجتماعی سال هشتم بهار و تابستان 1398 شماره 1 (پیاپی 15) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مدل یابی معادلات ساختاری اثر پردازش اطلاعات هیجانی بر حل مسئله اجتماعی با میانجیگری توازن خود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پردازش هیجانی حل مسئله اجتماعی توازن خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 366 تعداد دانلود : 742
مقدمه: این پژوهش به تبیین اثر پردازش اطلاعات هیجانی بر الگوی حل مسئله اجتماعی بر اساس نقش میانجیگر توازن خود با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) می پردازد.روش:در این پژوهش 308 شرکت کننده(188زن و 114مرد) حضور داشتند که به شیوه نمونه گیری دردسترس از بین کارکنان عملیات پرواز هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران مورد آزمون قرار گرفتند.جهت سنجش متغیرهای پژوهش از 3پرسشنامه ، شاخص یکپارچه ناهم خوانی خود هاردین ، مقیاس توانایی حل مساله اجتماعی فرم کوتاه تجدید نظر شده دیزوریلا و نزو و مقیاس پردازش اطلاعات هیجانی باکر استفاده شده است. یافته ها:نتایج نشان می دهد که همه مؤلفه های پردازش هیجانی با مؤلفه های حل مسئله انطباقی به صورت منفی و با مؤلفه های حل مسئله غیر انطباقی به صورت مثبت و در سطح معناداری 01/0 همبسته اند. همچنین مؤلفه های چهارگانه توازن خود با مؤلفه های حل مسئله انطباقی به صورت مثبت و با مؤلفه های حل مسئله غیر انطباقی به صورت منفی و در سطح معناداری 01/0 همبسته اند. به کار گیری تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار AMOS 18.0و برآورد بیشینه احتمال (ML) نشان داد که مدل اندازه گیری با داده های گردآوری شده به صورت مطلوب برازش دارد و همه نشانگرهای مدل اندازه گیری از توان لازم برای اندازه گیری متغیرهای مکنون پژوهش حاضر برخوردار بودند. مدل ساختاری نیز همانند مدل اندازه گیری با داده های گردآوری شده برازش دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش آموزش و ارتقا توانایی شناختی منجر به بهبود مهارت حل مسئله کارکنان عملیات پرواز می شود.
۲.

تحلیل عاملی تاییدی و همسانی درونی نسخه فارسی مقیاس عدم تعهد به اخلاق مدنی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایی عاملی تحلیل عاملی تاییدی مقیاس عدم کفایت به اخلاق مدنی همسانی درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 307 تعداد دانلود : 723
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف آزمون روایی عاملی مقیاس عدم تعهد به اخلاق مدنی (CMDS) در بین گروهی از دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: در مطالعه همبستگی حاضر، از جامعه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی، 364 دانشجو (192 پسر و 172 دختر) با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به مقیاس عدم تعهد به اخلاق مدنی پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی مقیاس عدم تعهد به اخلاق مدنی از روش های آماری تحلیل عامل تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی آن از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی بر پایه نرم افزار AMOS نشان داد که در نمونه دانشجویان ایرانی ساختار چندبُعدی مقیاس عدم تعهد به اخلاق مدنی شامل توجیه اخلاقی، زبان مبتنی بر حُسن تعبیر، مقایسه سودمند، جابجایی مسئولیت، انتشار مسئولیت، تحریف پیامدها، اسناد سرزش و شخصیت زدایی با داده ها برازش مطلوبی داشت. مقادیر ضرایب همسانی درونی پرسشنامه کفایت و مهارت های هیجانی برای مولفه های توجیه اخلاقی، زبان مبتنی بر حُسن تعبیر، مقایسه سودمند، جابجایی مسئولیت، انتشار مسئولیت، تحریف پیامدها، اسناد سرزش و شخصیت زدایی به ترتیب برابر با 85/0، 82/0 و 79/0 به دست آمد.نتیجه گیری: در مجموع،نتایج مطالعه حاضر نشان داد که CMDS برای سنجش سازه چندبُعدی «عدم تعهد به اخلاق مدنی» در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است.
۳.

مقایسه توانایی بازشناسی حالات هیجانی چهره با کنترل دست برتری در زنان دریافت کننده درمان بوتولینوم (بوتاکس) و افراد عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازشناسی حالات هیجانی دست برتری بوتاکس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 135 تعداد دانلود : 753
مقدمه: بررسی ضعف های شناختی زنان دریافت کننده درمان بوتولینوم (بوتاکس) و همچنین نحوه بازشناسی هیجانات مختلف چهره با کنترل دست برتری توسط آنان می تواند گامی موثر در درمان و بهبود بازشناسی هیجانات توسط آنان باشد. هدف از این مطالعه مقایسه توانایی بازشناسی حالات هیجانی چهره با کنترل دست برتری در زنان دریافت کننده درمان بوتولینوم (بوتاکس) و افراد عادی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های علی-مقایسه ای است. جامعه تحقیق عبارت است از کلیه زنان دریافت کننده درمان بوتولینوم (بوتاکس) مراجعه کننده به مراکز زیبایی شهر رشت در فصل بهار 1397، که در این مطالعه دو گروه 46 نفره از زنان دریافت کننده درمان بوتاکس و افراد عادی به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از آزمون بازشناسی هیجانات مختلف چهره اکمن و فرایسن و آزمون دست برتری چاپمن  به منظور تعیین بازشناسی هیجانات (شادی، غم، خشم) به عنوان ابزار سنجش استفاده شد. نتایج  بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS-23 و با آمارهای توصیفی و آزمون کوواریانس صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادکه توانایی دوگروه آزمودنی در بازشناسی حالات هیجانی(شادی، غم و خشم) با کنترل دست برتری یکسان نیست و تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد. نتیجه گیری: توانایی زنان دریافت کننده درمان بوتولینوم (بوتاکس) در تشخیص هیجانات (شادی، غم و خشم) ضعیف تر از افراد عادی است.
۴.

اثربخشی آموزش شناختی ارتقاء امید بر آشفتگی روان شناختی دانشجویان دانشگاه پیام نور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش شناختی امید آشفتگی روان شناختی اضطراب افسردگی استرس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 660 تعداد دانلود : 519
روش : بدین منظور 32 نفر با استفاده از روش نمونه گیری مبتنی بر هدف از میان مراجعه کنندگان به مرکز مشاوره دانشگاه با توجه به معیارهای در نظر گرفته شده انتخاب و به عنوان نمونه منظور گردیدند. روش تحقیق دراین مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه گواه بود. از مصاحبه بالینی  و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لویندا (1995) برای سنجش آشفتگی روان شناختی به عنوان ابزارهای پژوهش استفاده گردید. برنامه آموزش شناختی ارتقاء امید طی 8 جلسه 60 دقیقه ای و درمدت 4 هفته ی متوالی به دانشجویان ارائه گردید. بدین منظور نمونه تحقیق به صورت تصادفی در2 گروه 16 نفری (یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه) گمارده شدند. گروه آزمایشی، تحت آموزش شناختی ارتقاء امید قرار گرفت، درحالیکه گروه گواه در معرض هیچ مداخله ای قرارنگرفتند. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون کوواریانس بوسیله نرم افزارspss  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس در سطح 05/0> pبرای گروه وابسته به منظور تعیین اثر بخشی آموزش شناختی ارتقاء امید نشان داد که این کاربندی توانسته است بعنوان مداخله ای موثر موجب کاهش نمره کلی آشفتگی روان شناختی و هر سه مؤلفه آن (افسردگی، استرس و اضطراب) در دانشجویان گروه آزمایش گردد. نتیجه گیری: این کاربندی انتظار پیامدهای مطلوب، باور به اینکه امور به خوبی پیش خواهند رفت، همچنین احساس اعتماد به این که همه این ها در اثر تلاش های مناسب اتفاق خواهد افتاد را در فرد ایجاد کرده، و ضمن کاهش افسردگی، استرس و اضطراب باعث اعمال هدفمند می شود.
۵.

مقایسه شناخت اجتماعی و بازشناسی هیجان چهره ای در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تازه تشخیص و مزمن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسکیزوفرنی شناخت اجتماعی بازشناسی هیجان چهره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 263 تعداد دانلود : 314
مقدمه: هدف پژوهش حاضر، مقایسه شناخت اجتماعی و بازشناسی هیجان چهره ای در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تازه تشخیص و مزمن بود. روش: پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بستری و سرپایی مراجعه کننده به مراکز بالینی و بیمارستان های فجر و رازی شهر تبریز در سال 1395  بود. نمونه پژوهش شامل 120 بیمار بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس شناخت اجتماعی وستن و آزمون بازشناسی هیجان چهره ای اکمن و فرایس استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که از لحاظ شناخت اجتماعی و بازشناسی هیجان چهره ای بین بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تازه تشخیص و مزمن تفاوت معنی داری وجود دارد. به طوریکه که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی مزمن در وضعیت بهتری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی تازه تشخیص قرار داشتند. نتیجه گیری: این یافته ها بیان می کند که نقص در شناخت اجتماعی و بازشناسی هیجان چهره ای بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تازه تشخیص می تواند با ناتوانی همراه باشد و بر عملکرد اجتماعی و شغلی این بیماران تاثیر داشته باشد.
۶.

تدوین مدل ثبات رابطه زناشویی براساس ویژگیهای شخصیتی و استرس ادراک شده با میانجیگری سبکهای حل مسأله(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ثبات زناشویی سبکهای حل مسأله ویژگیهای شخصیتی استرس ادراک شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 837
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل ثبات رابطه زناشویی براساس ویژگیهای شخصیتی و استرس ادراک شده با میانجیگری سبکهای حل مسأله در زنان متأهل انجام شد. روش: بدین منظور با استفاده از روش لوهلین (2004) تعداد 500 زن متأهل به روش نمونه گیری در دسترس از شهر تهران انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از مقیاس استرس ادراک شده (کوهن، کامارک و مرمل استین، 1983)، شاخص بی ثباتی رابطه زناشویی (ادواردز، جانسون و بوث،1987)، فرم کوتاه مقیاس پنج عاملی شخصیت نئو (کاستا و مک کری، 1985)، پرسشنامه سبکهای حل مسأله (کسیدی و لانگ، ۱۹۹۶) استفاده گردید. روش پژوهش از نوع معادلات ساختاری به طور خاص؛ معادلات رگرسیونی بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که ویژگیهای شخصیتی و استرس ادراک شده با میانجیگری سبکهای حل مسأله بر ثبات رابطه زناشویی اثری غیرمستقیم دارد. نتایج: شاخصهای برازش نشان داد که مدل پیشنهادی در این پژوهش با داده های جمع آوری شده از زنان متأهل برازش مناسب و ارتباط نزدیکی با فرضهای نظری دارد.
۷.

ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه بنیادهای اخلاقی در سه نمونه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان شناسی اخلاق نظریه بنیادهای اخلاقی پرسشنامه بنیادهای اخلاقی اعتبار ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 512 تعداد دانلود : 981
مقدمه: قضاوت اخلاقی از موضوعات مورد مطالعه در شناخت اجتماعی محسوب می شود. نظریه بنیادهای اخلاقی نظریه ای اخیر در روان شناسی اخلاق است که رویکردی میان فرهنگی و شهودگرایانه به باورهای اخلاقی مردم جهان دارد. مطالعه حاضر به بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه مرتبط با این نظریه و مقایسه یافته ها با گزارش های موجود از نسخه اصلی و سایر فرهنگ ها اختصاص دارد. روش: داده ها مربوط به سه مطالعه روی نمونه های ایرانی هستند: گلکار (1394) و مراحل دوم و سوم نجات (1395)، که دارای به ترتیب 280، 314 و 180 شرکت کننده بودند که به پرسشنامه بنیادهای اخلاقی (MFQ-30) پاسخ دادند. محاسبه آلفای کرونباخ برای تک تک بنیادهای اخلاقی و نیز تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی انجام شد و مقایسه میان جنسیتی در تکیه بر بنیادها صورت گرفت. یافته ها: آلفای کرونباخ بنیادهای مراقبت، انصاف و وفاداری نسبتاً پایین و عموماً کمتر از بنیادهای اطاعت و تقدس بود. تحلیل عاملی اکتشافی به راه حلی سه عاملی برای مرحله دوم نجات (1395) و راه حل دوعاملی برای گلکار (1394) و مرحله سوم نجات (1395) ختم شد. برازش داده ها به مدل پنج عاملی همبسته قابل قبول بود. نمره زنان در مراقبت، انصاف و تقدس بالاتر از مردان بود. نتیجه گیری: ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه بنیادهای اخلاقی اگرچه در برخی جنبه ها نه چندان عالی، اما قابل مقایسه با نتایج گزارش شده از سایر فرهنگ ها بود و بنابراین به نظر می رسد عمدتاً معلول ماهیت پیچیده خود اخلاق باشد. تفاوت های جنسیتی مشاهده شده مشابه با یافته های بین المللی و در نتیجه حامی روایی گروههای شناخته شده برای این پرسشنامه بود.
۸.

رابطه بین ابعاد چشم انداز زمان و فرسودگی تحصیلی: نقش واسطه ای تفکر ارجاعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چشم انداز زمان تفکر ارجاعی فرسودگی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 478 تعداد دانلود : 403
 مقدمه: فرسودگی تحصیلی یکی از مهم ترین مشکلات گریبان گیر سیستم آموزشی در همه مقاطع تحصیلی است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای تفکر ارجاعی در رابطه بین ابعاد چشم انداز زمان و فرسودگی تحصیلی بود. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پیش دانشگاهی شهرستان میبد بود که در سال تحصیلی 97- 1396 مشغول به تحصیل بودند که از بین آن ها، 261 نفر به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به صورت تصادفی انتخاب شدند. داده های پژوهش به کمک پرسشنامه های چشم انداز زمان زیمباردو و بوید، نفکر ارجاعی اهرینگ و همکاران و فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد تحلیل قرارگرفت. یافته ها: نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان دادکه بعد گذشته منفی و حال قضا و قدری با واسطه گری تفکر ارجاعی بر فرسودگی تحصیلی اثر غیر مستقیم مثبت معنادار دارند. همچنین ابعاد گذشته مثبت، حال لذت گرا و آینده نیز با واسطه گری تفکر ارجاعی بر فرسودگی تحصیلی اثر غیر مستقیم منفی معنادار دارند. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد با تغییر جهت گیری چشم انداز زمان و برخوردار بودن از یک تفکر مثبت و داشتن منابع کافی برای تفکر هدف مدار، فرسودگی تحصیلی کاهش یابد.
۹.

اثر بخشی تعاملی آموزش راهبردهای خودگردان-فراشناختی و خود پنداره تحصیلی بر مولفه های تاب آوری و هیجانات مثبت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یادگیری خودگردان فراشناخت خود پنداره تحصیلی تاب آوری تحصیلی هیجانات تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 40 تعداد دانلود : 912
هدف:پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی تعاملی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان-فراشناختی وخودپنداره تحصیلی برمولفه های  تاب آوری تحصیلی و هیجانات تحصیلی مثبت دانش آموزان انجام گرفت. روش: طرح این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه این پژوهش دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر تبریز بودند. نمونه آماری این پژوهش شامل 60 نفر از دانش آموزان بودند که از طریق مطالعه مقدماتی و غربالگری با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با استفاده از روش جایگزینی هدفمند در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس عاملی چندمتغیره استفاده شد. نتایج: آموزش راهبردهای خودگردان فراشناختی موجب افزایش و بهبود مؤلفه های تاب آوری تحصیلی و  هیجانات مثبت تحصیلی شده است و اثر تعاملی متغیرها در تمامی مولفه های تاب آوری و هیجانات مثبت تحصیلی معنی دار بود. نتیجه گیری: با آموزش راهبردهای خودگردانی فراشناختی و همچنین توجه به نقش تعاملی خودپنداره تحصیلی می توان تاب آوری تحصیلی و هیجانات مثبت تحصیلی را افزایش داد. این پژوهش دارای تلویحاتی برای مدیران، معلمان و مشاوران مدرسه است که می توانند از نتایج آن برای بهبود پیشرفت دانش آموزان استفاده نمایند
۱۰.

تعیین اثربخشی آموزش تئوری انتخاب بر مسولیت پذیری و امیدواری دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تئوری انتخاب مسئولیت پذیری امیدواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 94 تعداد دانلود : 171
مقدمه: این پژوهش با هدف، بررسی تعیین تاثیر آموزش تئوری انتخاب بر میزان مسئولیت پذیری و سطح امیدواری در دانشجویان دختر انجام گرفت. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانشجویان دختر ساکن در خوابگاه دانشجویی دانشگاه که در سال  1396 1395در دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان مشغول به تحصیل تشکیل دادند، که تعداد جامعه آماری که مجموعاً 529 نفر بودند و نمونه آماری30 نفر بودند که  به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب ومطالعه گردید. جهت جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از پرسشنامه های امیدواری و پرسشنامه مسئولیت پذیری استفاده شد، ابزار اندازه گیری میزان مسئولیت پذیری پرسشنامه 42سوالی گاف بود، و برای سنجش میزان امیدواری از پرسشنامه 12 ماده ای اشنایدر استفاده شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس یکراهه (انکوا) وچند متغیره (مانکوا) استفاده شد و داده ها با نرم افزار spss تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از کواریانس نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری( 01/0P <  ) وجود دارد، و  آموزش تئوری انتخاب  موجب افزایش مسئولیت پذیری و امیدواری در دانشجویان دختر شده است ( 01/0P <  ). نتیجه گیری: بنابراین میتوان گفت، آموزش نظریه انتخاب با افزایش روابط مثبت، افزایش مسولیت پذیری و شیوه های صحیح ارضاء نیازهای اساسی انسان منجر به امید و مسولیت پذیری بیشتر می شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳