توسعه تکنولوژی صنعتی

سازمان های پژوهش و فناوری ماموریت حمایت فناورانه و نوآورانه از صنایع به منظور ارتقای رقابت پذیری فناورانه آنها را بر عهده دارند. با توجه به لزوم ارتقای اثربخشی و کارآمدی سازمان های پژوهش و فناوری، در این مقاله به منظور شناخت تحلیلی سازمان های پژوهش و فناوری به بررسی مدل کسب و کار آنها به عنوان یک کسب و کار خدماتی دانش بنیان پرداخته شده است. براین اساس ابعاد اصلیِ مدل کسب و کار خدمات شامل مفهوم، فرآیند، منابع و زیر ساخت های خدمات در کسب و کارهای خدماتی دانش بنیان تشریح شده است. نتایج نشان می دهد که ارزش ارائه شده در مفهوم خدمات سازمان های پژوهش و فناوری، مبتنی بر توسعه مستمر حاصل شده از طریق افزایش دانش مشتری و سازمان های پژوهش و فناوری به عنوان ارائه دهنده خدمت است. از جمله مهم ترین منابع برای سازمان های پژوهش و فناوری شایستگی های دانشی و انگیزه کارکنان در یادگیری مستمر و افزایش دانشِ تخصصی حتی فراتر از رشته های تخصصی پیشین خود می باشد.

امروزه توفیق سازمان ها در گرو مدیریت صحیح دانش سازمانی است که با بکارگیری استراتژی مناسب امکان پذیر است، از طرفی منابع سازمانی جهت مدیریت دانش نیز محدود هستند؛ بنابراین استراتژی مدیریت دانش متناسب با شرایط سازمانی باید طوری انتخاب شود که بتواند با اختصاص صحیح منابع، به بیشترین اثربخشی در سازمان منجر شود. برای این منظور، پژوهش حاضر با هدف انتخاب استراتژی مدیریت دانش با استفاده از رویکرد ترکیبی فرایند تحلیل شبکه ای (ANP ) و DEMATEL فازی در بانک انصار استان کرمانشاه انجام شده است. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ گردآوری داده ها از نوع توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان درزمینه ی مدیریت دانش، مدیران ارشد و کارکنان شعب بانک انصار استان کرمانشاه است و جمع آوری داده ها به صورت سرشماری و با استفاده از ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزارهای Decision Super و SPSS تحلیل شد. طبق یافته ها، وزن هر یک از زیرشاخص ها (Wi) و امتیاز استاندارد آن ها (Zi) در سازمان به دست آمد و با استفاده از آن ها مقدار 709/6 برای شاخص KMSI به دست آمد که طبق آن، استراتژی ترکیبی مایل به استراتژی کدگذاری به عنوان استراتژی غالب در سازمان انتخاب شد.

تغییر نیازها و خواسته های مشتریان، تحول سریع تکنولوژی، افزایش رقابت در بازار و افزایش رونق اقتصادی موجب شده است که شرکت ها در صنایع مختلف با سرعت، بازدهی وکیفیت رو به رشدی به نوآوری و ارائه محصولات جدید بپردازند. در واقع، مشتریان در جستجوی محصولات جدید تر، پیشرفته تر و منطبق بر نیازهای خود هستند و شرکت ها نیز بدلیل بازار رقابتی ناچارند محصولاتی را ارائه دهند که پاسخگوی نیاز و انتظارات مشتریان باشد. ضرورت داشتن راهبرد و تدوین استراتژی در این حوزه برای صنعت دفاعی کشور که دارای خصلت پیچیدگی، هزینه بر بودن و زمان بر بودن می باشند، از اهمیت حیاتی برخوردار است. که در این راستا شناخت محیطی و بررسی عوامل کلیدی موفقیت یک گام اساسی می باشد. در این مقاله سعی داریم نسبت به ارزشیابی میزان موفقیت مولفه های تاثیر گذار بر توسعه محصول جدید در صنایع دفاعی و اولویت بندی آنها اقدام نموده و وضعیت صنعت و شکاف موجود در هر یک از عوامل را بررسی و بیان نماییم.

بهره مندی از شرکت های زایشی به عنوان یک استراتژی عملی برای تجاری سازی فناوری ها به خصوص فناوری های برتر در سالیان اخیر از جایگاه ویژه ای در میان متخصصین و سیاست گذاران برخوردار شده است. بر این اساس هدف این مقاله بررسی مفاهیم و موضوعات مهم در خصوص شکل گیری و توسعه شرکت های زایشی و بررسی عوامل موثر بر این فرایند است. بررسی تئوریک مفاهیم مرتبط با شرکت های زایشی نشان دهنده رویکردهای مختلف به مسئله می باشد. همچنین در کنار تعاریف و الگوهای مختلف تجاری سازی از جمله ایجاد شرکت های زایشی، نکته مهمی نیز وجود دارد که اساسا فرایندها و الگوهای تجاری سازی محصولات و فناوری های نوین در کشورهای پیشرفته جهان توسعه یافته اند و الزاما استفاده از آن ها در کشورهای کمتر توسعه یافته منجر به تجاری سازی فناوری نمی شود چرا که عوامل و چالش های متعددی در کشورهای در حال توسعه بر سر راه تجاری سازی فناوری و به طور خاص ایجاد شرکت های زایشی قرار دارد که بسیاری ازآن ها در کشورهای توسعه یافته وجود ندارد.

امروزه تغییرات فناوری محیطی و بین المللی، گسترش دامنه رقابت بین بانک ها و افزایش سطح دانش و آگاهی مشتریان، چالش هایی را پیش روی نظام بانکی قرار داده است. به منظور مقابله با این تحولات، حفظ مزیت رقابتی و در نتیجه ایجاد ارزش برای مشتریان و حفظ آنها، باید راهبردهایی متناسب با شرایط سازمان اتخاذ گردد. در این راستا یکی از مهم ترین راهبردهای مؤثر، مدیریت و توسعه بنگاه سرمایه فکری است؛ بنابراین در پژوهش حاضر به شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر شکل گیری سرمایه ساختاری به عنوان یکی از اجزاء سرمایه فکری پرداخته می شود. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ گردآوری دادها از نوع توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان شعب بانک مهر اقتصاد استان یزد است و جمع آوری داده ها نیز به صورت سرشماری و با استفاده از ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. داده های با استفاده از نرم افزار SPSS و تکنیک آماری آزمون دوجمله ای و نیز ماتریس اهمیت عملکرد تجزیه وتحلیل شد. طبق نتایج آزمون فرضیات، عوامل فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، فرایندها، سیستم های اطلاعاتی، روش های مدیریتی، نوآوری و مدیریت دانش وضعیت مناسبی دارند. در پایان نیز با توجه به میزان اهمیت و نیز عملکرد این عوامل در بانک پیشنهادهایی جهت تحقق اهداف عملیاتی بانک ارائه شده است.

آلودگی هوا در تهران رفتار سیستمی دارد و ورودی ها و خروجی های آن مشخص است. با در نظر داشتن تعداد پارامترها و اهمیت پیامدها، تأثیر متقابل عوامل، تنوع راه کارها و سختی سنجش و پایش متغیرهای مرتبط، این موضوع از مصادیق یک سیستم پیچیده است. در این مقاله به شناخت علل اصلی بروز آلودگی هوا در شهر تهران و تخمین سهم هر کدام از علل آلودگی از جمله ترافیک در پیدایش آلاینده های اصلی پرداخته شده است. این کار با رسم نمودار علت و معلول یا نمودار استخوان ماهی و استفاده از نظرسنجی از خبرگان و روش وزن دهی با توجه به نوع و شدت پیامدهای آلودگی هوا انجام شده است. با توجه به سهم بسزای ترافیک در بروز آلودگی هوا، الزامات تکنولوژیک اعم از زیرساختی، سخت افزاری، نرم افزاری، اجتماعی و فرهنگی، برای کاهش ترافیک پایتخت و کنترل شاخص های ترافیک در محدوده استاندارد مطرح شده است. اهم شاخص های ترافیکی ذکر و مقادیر آنها در تهران در سال های 1384 و 1390 ارائه شده است. تجزیه و تحلیل مقادیر شاخص های مزبور، برآوردی از اثربخشی و کارایی نتایج اقدامات بهبوددهنده ترافیک در خلال سال های یادشده در بالا را می دهد. با توجه به معضل آلودگی هوا و ترافیک شدید در بسیاری از کلان شهرها و مراکز استان های دیگر کشور، به ویژه در ساعات اوج صبحگاهی و عصرگاهی، نتایج این مقاله علاوه بر تهران، می تواند مورد الگوبرداری برای دیگر شهرهای بزرگ قرار گیرد.

در این نوشتار آسیب شناسی قرارداد انتقال تکنولوژی سلاح شکاری بررسی شده است. به اعتقاد کارشناسان فرایند کامل انتقال فناوری شامل سه مرحله ی انتخاب و اکتساب، انطباق و جذب، توسعه و انتشار است. از این رو سوالات مرتبط با هر حوزه استخراج شده و در مصاحبه با 8 نفر از خبرگان و مدیران اسبق حوزه تولید سلاح شکاری مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت با توزیع پرسشنامه در بین 100 نفر از کارشناسان انتقال فناوری نسبت به تدوین مولفه های اصلی و مدل پژوهش اقدام گردید. بررسی ها نشان دهنده این است که بیشترین آسیبها در بعد انتخاب و اکتساب فناوری و در وهله دوم در توسعه و انتشار آن می باشد. همچنین یافته ها حاکی این امر است که تغییرات مدیریتی زیاد در جریان اجرای این قرارداد، موجب توجه مدیران ارشد مجموعه کارخانجات تولید این صلاح به نتایج کوتاه مدت اقتصادی و غفلت این مدیران از اهداف بلند مدت مد نظر از انعقاد این قرارداد شده است و همچنین با ناقص برگزار شدن دوره های آموزشی پیش بینی شده، شرکت موفق به اکتساب دانش طراحی سلاح های شکاری مشابه نشده است.

انتقال فناوری به عنوان یکی از پارادایم های عصر جدید، فرایندی است که به کشورهای در حال توسعه جهت بهره برداری بهینه از منابعشان در اجرای پروژه ها کمک می کند، دستیابی به موفقیت در رقابت با سایر کشورها را تسهیل و امکان توسعه اقتصادی و رشد کشورهای کم تر توسعه یافته از نظر تکنولوژیکی را فراهم می کند. بنابراین هدف از این پژوهش تعیین استراتژی انتقال فناوری در صنایع بالادستی نفت (توسعه میادین نفتی) جمهوری اسلامی ایران با استفاده از مدل اثربخشی مشروط انتقال فناوری در نظر گرفته شد. بدین منظور، به بررسی دیدگاه ها و نگرش های 30 نفر از مدیران و کارشناسان خبره حوزه انتقال فناوری شامل عوامل انتقال فناوری در توسعه میادین نفتی کشور پرداخته شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزار SPSS و آزمون های رگرسیون و فریدمن استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که از میان عوامل انتقال فناوری در توسعه میادین نفتی موضوع انتقال در بالاترین اولویت قرار دارد که از بین زیرمعیارهای آن دانش علمی و فناوری فیزیکی بیشترین اولویت را دارد. در ارزیابی فناوری موجود در شرکت استفاده از ماشین آلات و تجهیزات با دقت بالا بیشترین درصد و استفاده از تکنیک های برنامه ریزی و هماهنگی تولید، کپی سازی تجهیزات و قطعات مورد نیاز و همچنین امکان اعمال تغییرات طراحی جهت استفاده بهینه از موارد موجود در پایین ترین سطح قرار دارند.