بررسی سهم ترافیک در آلودگی هوای کلان شهر تهران و الزامات تکنولوژیک برای بهسازی آن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
آلودگی هوا در تهران رفتار سیستمی دارد و ورودی ها و خروجی های آن مشخص است. با در نظر داشتن تعداد پارامترها و اهمیت پیامدها، تأثیر متقابل عوامل، تنوع راه کارها و سختی سنجش و پایش متغیرهای مرتبط، این موضوع از مصادیق یک سیستم پیچیده است. در این مقاله به شناخت علل اصلی بروز آلودگی هوا در شهر تهران و تخمین سهم هر کدام از علل آلودگی از جمله ترافیک در پیدایش آلاینده های اصلی پرداخته شده است. این کار با رسم نمودار علت و معلول یا نمودار استخوان ماهی و استفاده از نظرسنجی از خبرگان و روش وزن دهی با توجه به نوع و شدت پیامدهای آلودگی هوا انجام شده است. با توجه به سهم بسزای ترافیک در بروز آلودگی هوا، الزامات تکنولوژیک اعم از زیرساختی، سخت افزاری، نرم افزاری، اجتماعی و فرهنگی، برای کاهش ترافیک پایتخت و کنترل شاخص های ترافیک در محدوده استاندارد مطرح شده است. اهم شاخص های ترافیکی ذکر و مقادیر آنها در تهران در سال های 1384 و 1390 ارائه شده است. تجزیه و تحلیل مقادیر شاخص های مزبور، برآوردی از اثربخشی و کارایی نتایج اقدامات بهبوددهنده ترافیک در خلال سال های یادشده در بالا را می دهد. با توجه به معضل آلودگی هوا و ترافیک شدید در بسیاری از کلان شهرها و مراکز استان های دیگر کشور، به ویژه در ساعات اوج صبحگاهی و عصرگاهی، نتایج این مقاله علاوه بر تهران، می تواند مورد الگوبرداری برای دیگر شهرهای بزرگ قرار گیرد.Determining the traffic contribution to air pollution of Tehran mega city and technological necessities for its improvement
Air pollution in Tehran has a systematic behavior, and its inputs and outputs are specified. It is an example of a complex system considering the number of parameters and the importance of consequences, mutual influence of the factors, the variety of tactics, and the difficulty of measuring and monitoring the related variables. In this paper, the main reasons of Tehran air pollution, and the estimation of each pollution source contribution including traffic in creating the main pollutants are surveyed. This is done by a cause and effect diagram (fishbone diagram), using experts’ survey, and weighting method considering the type and intensity of air pollution consequences. In next section of the paper, taking into account the high contribution of traffic to air pollution, technological necessities including infrastructural, hardware, software, social and cultural ones are proposed for reducing the capital traffic and controlling the traffic indices within the related standard. The most important traffic indices are mentioned and their quantities in Tehran during the years 1384 and 1390 are presented. The quantities analysis shows an estimation of the effectiveness and efficiency of the results to improve the traffic during the above mentioned years. Air pollution and heavy traffic (especially in peak times) are the problems of many mega cities and provincial capitals of the country besides Tehran. Therefore, the results of this paper can be used as a pattern by them.
تبلیغات
