سلامت روان کودک

سلامت روان کودک

سلامت روان کودک دوره نهم زمستان 1401 شماره 4 (پیاپی 33) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه والدگری ادراک شده در دانش آموزان دختر شهرری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی های روان سنجی پرسشنامه والدگری ادراک شده دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 565 تعداد دانلود : 21
زمینه و هدف: والدگری به همه کنش ها و رفتارهای مرتبط با پرورش فرزندان گفته می شود. پرسشنامه هایی درباره سنجش این سازه روان شناختی تدوین شده است. هدف این پژوهش تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه والدگری ادراک شده در دانش آموزان دختر شهر ری بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توسعه ای، مقطعی و پیمایشی است. نمونه مورد مطالعه شامل 174 دانش آموز دختر از یک دبیرستان دولتی شهر ری در سال 1400-1399 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس و داوطلب انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه والدگری ادراک شده (پاسکوالی، 2012) را تکمیل کردند. همچنین این پرسشنامه روی یک نمونه 50 نفری به طور مجدد به فاصطه دو هفته اجرا شد. داده ها با نر م افزارهای SPSS-26 و SmartPLS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که پرسشنامه والدگری ادراک شده، همسانی درونی قابل قبولی دارد (0/72=α)؛ ضریب اعتبار دونیمه سازی پرسشنامه (0/68=r) و ضریب بازآزمایی دوهفته ای (0/81=r) به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی دو خرده مقایس پاسخگویی و مطالبه گری را تأیید کرد. همچنین مشخص شد این پرسشنامه اعتبار ترکیبی، روایی همگرا، و روایی افتراقی قابل قبولی دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که پرسشنامه والدگری ادراک شده دارای روایی و اعتبار مناسبی است؛ بنابراین پژوهشگران و بالینگران می توانند از این پرسشنامه در پژوهش و عمل استفاده کنند.
۲.

مقایسه خودنظم جویی تحصیلی، نشاط ذهنی، و سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودنظم جویی تحصیلی نشاط ذهنی سرزندگی تحصیلی اختلال یادگیری ویژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 798
زمینه و هدف: در سال های اخیر با ارتقای نظام آموزشی، درمان ناتوانی در یادگیری در دانش آموزان، توجه بسیاری از متخصصان تعلیم و تربیت را به خود جلب کرده است. در نتیجه مطالعه ابعاد روان شناختی دانش آموزان با اختلالات یادگیری و شناسایی عوامل مؤثر بر آن از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین ترتیب پژوهش حاضر با هدف مقایسه خودنظم جویی تحصیلی، نشاط ذهنی، و سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری ویژه انجام شد. روش: طرح این پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پایه های سوم تا ششم ابتدایی مدارس ناحیه 1 و 2 شهر رشت در سال تحصیلی 1401-1400 بود که تعداد آنها 15071نفر بود. نمونه مورد مطالعه 120 نفر (شامل60 دانش آموز با اختلال یادگیری و 60 دانش آموز بدون اختلال) بودند که به صورت نمونه گیری در دسترس و با در نظر گرفتن شرایط ورود و خروج انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های خودنظم بخشی تحصیلی (اسوالند و کارین، 2007)، نشاط ذهنی(ریان و فردریک، 1997) و سرزندگی تحصیلی (حسین چاری و دهقانی زاده، 1391) استفاده شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از آزمون های تی و تحلیل واریانس چندمتغیره، انجام شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه از نظر نمره کل خودنظم جویی تحصیلی و ابعاد آن (تنظیم بیرونی، تنظیم درون فکنی شده، تنظیم مشخص شده، انگیزش ذاتی)، نشاط ذهنی و سرزندگی تحصیلی، نمرات کمتری نسبت به دانش آموزان بدون اختلال به دست آوردند (0/01 < P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه در خودنظم جویی تحصیلی، نشاط ذهنی، و سرزندگی تحصیلی، وضعیت ضعیف تری نسبت به دانش آموزان بدون اختلال یادگیری ویژه دارند. بنابراین می توان از طریق شناسایی زودهنگام این دانش آموزان، آگاهی بخشی والدین و معلمان مدارس، و اجرای برنامه های غربالگری و توانبخشی زودهنگام، نسبت به رفع این مشکلات اقدام کرد.
۳.

اثربخشی برنامه تقویت ثبات بر ظرفیت نگهداری تلاش و علاقه برای اهداف بلندمدت، استحکام روانی و خودکارآمدی دانش آموزان: مطالعه ای مداخله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استحکام روانی ثبات خودکارآمدی دانش آموز ظرفیت نگهداری تلاش و علاقه برای اهداف بلند مدت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 199 تعداد دانلود : 101
زمینه و هدف: ثبات عامل هدایت گر موفقیت است و بدون ثبات، امکان شکوفایی استعداد وجود ندارد. در واقع، ثبات جزء ضروری موفقیت در مدرسه است که بهبود آن می تواند پیشرفت تحصیلی را به همراه آورد. بدین ترتیب، مطالعه حاضر در تلاش است که در قالب یک مطالعه مداخله ای با استفاده از برنامه ثبات به تقویت ظرفیت نگهداری تلاش و علاقه برای اهداف بلند مدت، استحکام روانی، و خودکارآمدی دانش آموزان بپردازد. روش: در این مطالعه شبه تجربی (پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه)، جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان مدارس متوسطه یکم ناحیه یک شهر رشت در نیم سال تحصیلی 98-1397 بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 82 دانش آموز (41 دانش آموز دختر و 41 دانش آموز پسر) با سن بین 13 تا 15 سال انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (تعداد=41) و گواه جایدهی (تعداد=41) گردیدند. برنامه توسعه و تقویت ثبات و قالب ذهنی شامل داستان ها، نقشه های انتخاب، راهنمایی هم کلاسی ، ارزیابی خود و خود-آموزش دهی کلامی (پولیرستک، 2017) برای گروه آزمایش در قالب 9 جلسه 90 دقیقه ای (سه روز در هفته) تدوین شده وبه صورت گروهی روی گروه آزمایش اجرا شد. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس کوتاه ثبات (داکورث و کیون، 2009)، پرسشنامه استحکام روانی-18 گویه ای (کلاف و همکاران، 2002) و مقیاس خودکارآمدی عمومی (شوارزر و جروسالم، 1995) بودند. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 24 و با استفاده با روش تحلیل چندمتغیره کوواریانس انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج، برنامه تقویت ثبات منجر به بهبود نگهداری تلاش (0/46 = ηp2)، تداوم علاقه (0/61 = ηp2)، استحکام روانی (0/4646/0 = ηp2) و خودکارآمدی (0/50 = ηp2) در دانش آموزان شد. برنامه بر تداوم علاقه (0/61 = ηp2) بیش از همه موثر بود (0/001>P). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه تاییدکننده کارآمدی برنامه ثبات بر ظرفیت نگهداری تلاش و علاقه برای اهداف بلند مدت، استحکام روانی و خودکارآمدی دانش آموزان بوده است و در نتیجه با توجه به نقش تسهیل گر ثبات در عملکرد تحصیلی دانش آموزان و موفقیت در مدرسه، ضروری است که مداخلاتی به منظور توسعه ثبات در دانش آموزان ارائه شود.
۴.

تأثیر آموزش شفقت به خود برحرمت خود و تنیدگی ادراک شده مادران کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی شفقت به خود حرمت خود تنیدگی ادراک شده مادران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 905 تعداد دانلود : 21
زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی یکی از رایج ترین اختلال های دوره کودکی با میزان شیوع نسبتاً بالا است که می تواند مشکلات فراوانی به علت رفتارهای تکانشی، فزون کنشی، و نارسایی توجه برای فرد مبتلا، همسالان، معلمان، و والدین در زمینه های مختلف آموزشی ، اجتماعی، و خانوادگی ایجاد کند. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش شفقت به خود بر حرمت خود و تنیدگی ادراک شده مادران کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی انجام شد. روش: در این پژوهش از روش شبه تجربی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه استفاده شده و جامعه آماری آن شامل مادران کودکان 5 تا 11 سال با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی شهر رشت در سال 1400-1399 بود. نمونه مورد مطالعه نیز شامل 28 مادر از جامعه آماری مذکور بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب، و در دو گروه آزمایش و گواه به شیوه تصادفی جایدهی شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه هفتگی در دوره آموزشی شفقت به صورت گروهی شرکت داده شدند، ولی گروه گواه در این مدت هیچ مداخله ای را دریافت نکردند و فقط جلساتی جهت پاسخدهی به برخی سوالات نامرتبط با حوزه شفقت ورزی برای آنها برگزار شد. هر دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با پرسشنامه حرمت خود سورنسن (2006) و پرسشنامه تنیدگی ادراک شده کوهن و همکاران (1983) ارزیابی شدند. تحلیل داده ها نیز با آزمون t مستقل با نمرات افتراقی نرم افزار SPSS26 تحلیل شد. یافته ها: نتایج مداخله آموزش شفقت در مرحله پس آزمون حاکی از آن بود که به طور معناداری نمرات حرمت خود گروه آزمایش، افزایش (001/0 p<، 571/11-=t) و نمرات تنیدگی ادراک شده، کاهش ( 001/0p<، 642/9-=t) یافته است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش شفقت با تأکید بر مؤفه هایی همچون مهربانی با خود در زمان تنش و سختی ها، اشتراکات انسانی، ذهن آگاهی و حضور در لحظه، و همچنین با قرارگیری در گروه همنوعان خود باعث بهبود سطوح حرمت خود و کاهش تنیدگی ادراک شده مادران کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی شده است. بنابراین می تواند به عنوان یکی از محورهای آموزش والدین، توسط متخصصان حوزه های مختلف اجرا شود.
۵.

پیش بینی خودکارآمدپنداری ریاضی با راهبردهای خودتنظیمی در دانش آموزان شهر ساوه: روایی همگرای پرسشنامه راهبردهای خودتنظیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: راهبردهای خودتنظیمی روایی همگرایی خودکارآمدپنداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 771 تعداد دانلود : 321
زمینه و هدف: راهبردهای یادگیری خودتنظیمی یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت یادگیری است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی خودکارآمدپنداری ریاضی بر اساس راهبردهای خودتنظیمی و تعیین روایی همگرای پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با مقیاس منبع خودکارآمدپنداری ریاضی بود. روش: این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی است. برای این منظور پس از ترجمه و آماده سازی پرسشنامه های مورد نظر و ارسال آن با ایمیل به 1480 دانش آموز یا والدین آنها، تعداد 610 دانش آموز در این پژوهش شرکت کردند. پس از تکمیل مقیاس منابع خودکارآمدپنداری ریاضی (آشر و پاخارس، 2008) و راهبردهای خودتنظیمی کلری (2006)، داده ها با استفاده از روش های همبستگی و رگرسیون تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که راهبردهای خودتنظیمی پیش بینی کننده خودکارآمدپنداری ریاضی دانش آموزان بود (05/0=p,76/0=β). همچنین پرسشنامه راهبردهای خودتنظیمی با پرسشنامه خودکارآمدپنداری ریاضی روایی همگرایی به میزان 874/0 داشت. نتیجه گیری: بنابراین با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت راهبردهای خودتنظیمی پیش بینی کننده خودکارآمدپنداری ریاضی دانش آموزان است؛ همچنین پرسشنامه خودتنظیمی (نسخه دانش آموز) از روایی همگرای بالایی با مقیاس منابع خودکارآمدپنداری ریاضی برخوردار است و می توان از این پرسشنامه در فعالیت های پژوهشی استفاده کرد.
۶.

مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه با درمان شناختی رفتاری بر سازش یافتگی اجتماعی و حرمت خود در کودکان کار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان فراتشخیصی درمان شناختی رفتاری حرمت خود سازش یافتگی اجتماعی کودکان کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 837 تعداد دانلود : 889
زمینه و هدف: از جمله مشکلات اصلی کودکان کار مشکل در سازش یافتگی اجتماعی و حرمت خود است. یکی از روان درمانی های موجود، درمان شناختی رفتاری و درمان فراتشخیصی یکپارچه است. بدین ترتیب پژوهش حاضر با هدف مقایسه ای اثربخشی پروتکل فراتشخیصی یکپارچه با درمان شناختی رفتاری بر سازش یافتگی اجتماعی و حرمت خود در کودکان کار انجام شد. روش : پژوهش حاضر یک مطالعه شبه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی دختران آسیب دیده اجتماعی (کودکان کار) شهر تهران در سال 1398 بودند که با روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 30 نفر به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده اند و به تصادف در دو گروه درمان فراتشخیصی یکپارچه و درمان شناختی رفتاری جایدهی شدند. نخست پرسشنامه ساز ش یافتگی اجتماعی (سینها و سینگ، 1993) و مقیاس حرمت خود (پوپ و همکاران، 1998) به عنوان پیش آزمون بر روی هر دو گروه اجرا شد. گروه آزمایش یکم، درمان شناختی رفتاری را به مدت هجده جلسه 90 دقیقه ای و گروه آزمایش دوم، درمان فراتشخیصی را در پانزده جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. داده ها با روش آزمون تحلیل واریانس با تکرار سنجش و نرم افزار SPSS نسخه 25 تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان دادند که هر دو درمان، موفق به افزایش معناداری در سازش یافتگی اجتماعی و حرمت خود در مراحل پس آزمون و پیگیری در کودکان کار شدند. سپس از هر دو گروه پس آزمون به گرفته شد پس از سه ماه، پیگیری انجام شد. با وجود این مقایسه اثربخشی بین دو درمان یکپارچه نگر و شناختی رفتاری نشانگر آن است که اثربخشی پروتکل فراتشخیصی یکپارچه در حرمت خود (34/0=partial ƞ؛01 /0P<؛ 46/14=F) و سازش یافتگی اجتماعی (16/0=partial ƞ2؛ 05/0P<؛ 33/11=F) نسبت به درمان شناختی رفتاری بیشتر بود. نتیجه گیری: درمان فراتشخیصی کودکان در مقایسه با درمان شناختی رفتاری در بهبود میزان سازش یافتگی اجتماعی و حرمت خود از اثربخشی بیشتری برخوردار بود. اگرچه درمان فراتشخیصی نتایج امیدوارکننده ای را نشان داد، اما کارآزمایی های بالینی بیشتری برای ارزیابی اثربخشی در جوامع مختلف و سایر وضعیت های روانی همزمان مورد نیاز است.
۷.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سبک های اسنادی و خوش بینی تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی سبک های اسنادی خوش بینی تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 94 تعداد دانلود : 104
زمینه و هدف: موفقیت و شکست تحصیلی دانش آموزان یکی از مهم ترین رویدادهای دوران تحصیل است که اثرات کوتاه مدت و بلندمدت اجتماعی و هیجانی بر آنها به جای می گذارد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سبک های اسنادی و خوش بینی تحصیلی دانش آموزان انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع شبه تجربی پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری را تمامی دانش آموزان پسر دوره متوسطه یکم شهر قزوین در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل می دادند که تعداد 40 دانش آموز به شیوه نمونه گیری خوشه ای، انتخاب و پس از همتاسازی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه خوش بینی تحصیلی (اسچنن-موران و همکاران، 2013) و پرسشنامه سبک های اسنادی (پیترسون و سلیگمن، 1984) بود. گروه آزمایش مداخلات درمانی مربوط به شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت کردند. داده ها به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه های سبک های اسنادی (01/0>P) و مؤلفه های متغیر خوش بینی تحصیلی مؤثر بود (01/0>P) و این نتایج در دوره پیگیری نیز تداوم داشت (01/0>P). نتیجه گیری: دانش آموزانی که تحت تأثیر ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی قرار داشتند رویدادهای مثبت را بیشتر به علل درونی، پایدار و کلی و رویدادهای منفی را نیز بیشتر به علل بیرونی، ناپایدار و اختصاصی اسناد داده اند. همچنین ذهن آگاهی از طریق تدارک یک چارچوب جهت تفسیر تجارب زندگی، بودن در «اینجا و اکنون»، احساس انسجام و به هم پیوستگی وجودی و اعتماد دانش آموزی می تواند در ارتقای خوش بینی مؤثر باشد.
۸.

پیش بینی میزان موفقیت تحصیلی دانش آموزان بر اساس سبک والدگری والدین آنان با میانجی گری خودکارآمدپنداری و حرمت خود در کودکان دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موفقیت تحصیلی سبک والدگری خودکارآمد پنداری حرمت خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 27 تعداد دانلود : 447
زمینه و هدف: موفقیت تحصیلی دانش آموزان، به عنوان قشر کارآمد و آینده سازان کشور، یکی از عوامل مهم پیشرفت و توسعه بلندمدت شغلی و اجتماعی آنان در زندگی است. بدین ترتیب پژوهش حاضر با هدف پیش بینی میزان موفقیت تحصیلی دانش آموزان بر اساس سبک والدگری والدین آنان، با میانجی گری خودکارآمد پنداری و حرمت خود در کودکان، انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی - همبستگی بود که با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی منطقه 12 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1402 بود که از بین آنها، با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 300 نفر با توجه به ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها شامل مقیاس موفقیت تحصیلی (صالحی، 1393)، پرسشنامه سبک های والدگری (بامریند، 1991)، مقیاس خودکارآمد پنداری کودکان (موریس، 2001) و پرسشنامه حرمت خود (کوپراسمیت، 1981) بود. در نهایت داده ها با استفاده از روش پژوهش های همبستگی و روش مدل معادلات ساختاری با به کارگیری از نرم افزارهای SPSS26 و AMOS24 مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین سبک والدگری سهل گیرانه و مستبدانه با خودکارآمد پنداری و موفقیت تحصیلی رابطه منفی و معنادار و بین سبک والدگری مقتدرانه با خودکارآمد پنداری، حرمت خود و موفقیت تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (05/0>P). همچنین بین خودکارآمد پنداری و حرمت خود با موفقیت تحصیلی رابطه مثبت و معنادار مشاهده شد (05/0>P). یافته ها نشان داد که اثر غیرمستقیم سبک های والدگری سهل گیرانه و مستبدانه بر موفقیت تحصیلی از طریق خودکارآمد پنداری و اثر غیرمستقیم سبک والدگری مقتدرانه بر موفقیت تحصیلی از طریق حرمت خود از لحاظ آماری معنادار بودند (05/0>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه می توان گفت که با ارتقاء مهارت های خودکارآمد پنداری و حرمت خود می توان به صورت غیرمستقیم، رابطه بین سبک والدگری و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دبستانی را تقویت کرد.
۹.

ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس هوش هیجانی کودکان 4 تا 6 سال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساخت و اعتباریابی ساختار عاملی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 463 تعداد دانلود : 726
زمینه و هدف: هوش هیجانی به عنوان توانایی فرد در بیان و مدیریت هیجانات به شیوه ای مناسب و همراه با احترام به هیجانات دیگران تعریف می شود. این مجموعه، مهارت هایی است که اکتسابی بوده و کودکان می توانند در هر سنی یاد بگیرند؛ بنابراین هدف این پژوهش، ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس هوش هیجانی کودکان ۴ تا ۶ سال شهر اصفهان بود. روش: این پژوهش به روش توصیفی - پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی کودکان پیش دبستانی ۴-۶ سال شهر اصفهان در سال ۱۳۹۵ بودند که به شیوه نمونه گیری سهمیه ای، ۵۳۰ کودک (۲۶۵ دختر، ۲۶۵ پسر) انتخاب شده اند. پرسشنامه هوش هیجانی (مردیها، ۱۳۹۳) جهت تعیین روایی همگرا، و مقیاس محقق ساخته هوش هیجانی کودکان ۴-۶ سال توسط پژوهشگر تکمیل شد. داده ها به کمک نرم افزارهای SPSS-22 و LISREL-8.5 و به روش ضریب همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی وارسی و تحلیل شدند. همچنین روایی محتوایی این مقیاس توسط ۵ نفر از متخصصان حوزه روان شناسی تأیید شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پنج عامل درون فردی، بین فردی، سازش یافتگی، مدیریت تنیدگی، و خلق عمومی با مقدار ویژه بالاتر از ۱ توانسته اند ۲۱۱/۴۴ درصد از واریانس گویه ها را تبیین کنند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه یکم و دوم نشان داد که شاخص برازش مدل، در سطح مطلوبی قرار دارد. آلفای کرونباخ برای کل مقیاس ۹۵/۰ و برای هر یک از عوامل بیشتر از ۷/۰ به دست آمد. نتیجه گیری: از این مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که مقیاس 32 گویه ای هوش هیجانی کودکان ۴-۶ سال، ابزار مناسبی جهت استفاده در حوزه های مختلف روان شناسی، آموزشی، و پژوهشی است.
۱۰.

مقایسه ادراک دیداری در چرخه های زیستی ماهانه در دانش آموزان دختر و پسر با و بدون اختلالات یادگیری خاص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک دیداری چرخه های زیستی ماهانه اختلال یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 86 تعداد دانلود : 726
زمینه و هدف: چرخه های بدن یا چرخه های زیستی، پدیده های مولکولی، هورمونی یا روان شناختی تکرارشونده ای هستند که در همه جانداران رخ می دهند. پژوهش حاضر به منظور مقایسه تغییر ادراک دیداری در فصل های مختلف سال در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری با گروه سنی 8 تا 12 ساله با توجه به موضوع زمان- روان شناسی انجام شد. روش: این پژوهش یک مطالعه علی مقایسه ای است. نمونه پژوهش از دانش آموزان مدرسه های مناطق آموزشی 13، 14 و 15 تهران در سال های تحصیلی 1397 تا 1399 بود که با روش نمونه گیری در دسترس از نوع نمونه گیری هدفمند-داوطلبانه انتخاب شدند. شرکت کنندگان 37 دانش آموز با اختلال یادگیری خاص با نمود خواندن (19 دختر و 18 پسر) و 31 دانش آموز بدون اختلال یادگیری (17 دختر و 14 پسر) انتخاب شدند. سپس هر یک از گروه های دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری دختر و پسر به صورت فردی آزمون های ادراک مهارت های دیداری (گاردنر و موریسن، 1982) را تکمیل کردند. داده ها با روش اندازه گیری مکرر (در هر فصل یک بار) در نرم افزار SPSS-22 موردبررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد مهارت ادراک دیداری (ادراک سن دیداری و بهره دیداری)، در میان آزمودنی ها در فصل های مختلف سال متغیر است و همچنین بین گروه های با و بدون اختلال یادگیری اختلاف معنی داری در ادراک دیداری وجود دارد. ادراک دیداری در دانش آموزان بدون اختلال یادگیری به طور معناداری بالاتر از دانش آموزان با اختلال یادگیری در فصل های مختلف سال است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد در ادراک دیداری دانش آموزان با اختلال یادگیری در چرخه های فصلی تفاوت هایی دیده می شود که ناشی از این چرخه های فصلی است.
۱۱.

مقایسه اثربخشی برنامه گروهی گربه سازگار کندال و آموزش مدیریت والدین بر اضطراب و تاب آوری دانش آموزان دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلالات اضطرابی تاب آوری برنامه گربه سازگار آموزش مدیریت والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 646 تعداد دانلود : 557
زمینه و هدف: اختلالات اضطرابی از اختلال های رایج کودکی است که میزان بهبودی خودبه خودی پایین و همبودی بالایی با سایر اختلالات دارند. تاب آوری روند تحول را از آسیب های روان شناختی حفظ می کند و باعث می شود افراد در مواجهه با فشارهای روانی از سبک های کنار آمدن مؤثرتری استفاده کنند. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی برنامه گربه سازگار و آموزش مدیریت والدین بر میزان اضطراب و تاب آوری دانش آموزان دارای اختلال اضطرابی انجام شد. روش: این پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایشی ویک گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان ابتدایی دارای اختلال اضطرابی شهر مبارکه (استان اصفهان) در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود. در این پژوهش ۴۵ دانش آموز دبستانی دارای اختلال اضطرابی به صورت تصادفی، در گروه های آزمایشی و گواه جایدهی شدند. دانش آموزان گروه آزمایشی 1 تحت آموزش ده جلسه ۶۰ دقیقه ای برنامه گربه سازگار و مادران گروه آزمایشی 2 تحت آموزش ده جلسه ۷۵ دقیقه ای آموزش مدیریت والدین قرار گرفتند. گروه ها قبل، بعد از مداخله، و ۴۵ روز بعد به پرسش نامه های اضطراب سنج (اسپنس، ۱۹۹۷) و تاب آوری (مرل، ۲۰۱۰) پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته در محیط SPSS24 انجام شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس آمیخته نشان داد هر دو برنامه گربه سازگار و آموزش مدیریت والدین بر کاهش اضطراب و افزایش تاب آوری تأثیر معنادار داشته اند (001/0P<). اثربخشی برنامه گربه سازگار در کاهش اضطراب از برنامه مدیریت والدین بیشتر است (001/0P<) و بین دو برنامه در افزایش تاب آوری، تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: برنامه های گربه سازگار و مدیریت والدین روش هایی مناسب جهت کاهش اضطراب و افزایش تاب آوری دانش آموزان بوده و این الگوها جهت گسترش سلامت روانی پیشنهاد می شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۶