مدیریت سلامت

مقدمه: چابکی یک بیمارستان نشان دهنده ی پاسخگویی بیمارستان در هنگام مواجهه با تغییرات داخلی و خارجی است و بیمارستان های چابک توانایی رقابت با سایر بیمارستان ها را در ارایه خدمات به بیماران دارند. لذا، این پژوهش به منظور عوامل موثر زنجیره تامین چابکی در بیمارستان های ایران انجام گردید. روش کار: مطالعه حاضر به صورت کاربردی بوده که در سال 94-93 انجام گردید. جامعه آماری پژوهش شامل روسا، مدیران، اعضای هیئت علمی و صاحب نظران مراکز بهداشتی و درمانی بوده اند. تعداد 260 نمونه براساس نمونه گیری خوش ه ای از پنج منطقه از کشور انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته با 53 مولفه چابکی بین نمونه ها توزیع گردید. روایی سازه ای پرسشنامه از طریق آزمون تحلیل عاملی تاییدی و پایایی آن با آلفای کرونباخ 97/0 مورد تایید قرار گرفت. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS، لیزرل وارد شده و با آزمون های رگرسیون، کای دو و آزمون فریدمن مورد تحلیل قرارگرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که توسعه ی مهارت های کارکنان (008/0p =)، به کارگیری فن آوری اطلاعات (IT) (008/0p =)، ادغام فرایندها (001/0p =)، حساسیت و پاسخگویی به بازار (000/0p =)، برنامه ریزی متناسب (004/0p =)، معرفی خدمت جدید (008/0p =)، کاهش هزینه ها (000/0p =)، رضایت بیمار (005/0p =) و کیفیت خدمات (005/0p =) در چابکی بیمارستان های عمومی ایران تأثیر دارد و معرفی خدمت جدید بیشترین رتبه و توسعه مهارت کارکنان کمترین رتبه را کسب نموده اند. نتیجه گیری: پاسخگویی سریع به نیازهای روزافزون و متغیر مشتری لازمه ی کسب مزایای رقابتی برای بیمارستان ها می باشد که با ایجاد استراتژی های جدید و بهبود زیر ساختارها می توانند قابلیت های چابکی را در خود افزایش دهند.

مقدمه: تسهیم دانش مکانیزمی است که با انتشار و کمک به کاربرد دانش، کارکنان را در تحقق وظایف شغلی خود یاری می کند. این مکانیزم می تواند تحت تأثیر عوامل مختلف فردی و سازمانی باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به ارائه الگوی علّی تخطّی نظارتی، ادراک از عدالت سازمانی و رفتار تسهیم دانش در بین کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز پرداخته است. روش کار: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری بود. نمونه تحقیق شامل 215 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از بین تقریباً 700 نفر از کارکنان انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس های سنجش تخطّی نظارتی، رفتار تسهیم دانش و ادراک از عدالت سازمانی بود که با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن روایی پرسشنامه ها و با بکارگیری ضریب آلفای کرونباخ پایایی آن ها محاسبه گردید و نتایج حاکی از روایی و پایایی مطلوبی پرسشنامه ها بود. یافته ها: تخطّی نظارتی بر ادراک از عدالت سازمانی و رفتار تسهیم دانش کارکنان تأثیر منفی و معناداری دارد. به علاوه ادراک از عدالت سازمانی سهم واسطه گری در روابط بین تخطّی نظارتی و رفتار تسهیم دانش کارکنان ندارد. نتیجه گیری: مدیران سازمان های سلامت محور جهت افزایش تسهیم دانش در بین کارکنان خود باید مراقب رفتارهای نظارتی خود باشند و با پرهیز از تخطّی از وظایف نظارتی خود، باعث افزایش تسهیم دانش و در نتیجه موفقیت سازمان خود گردند.

مقدمه: پیاده سازی سیستم های هوش تجاری سلامت به جنبه های ضروری بیمارستان ها و مراکز درمانی کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. با توجه به رویکرد متفاوتی که مراکز درمانی خصوصی و دولتی در نگرش به سیستم های نوین اطلاعاتی دارند، در این پژوهش به بررسی دو گروه مراکز درمانی خصوصی و دولتی جهت آمادگی در پیاده سازی این سیستم ها پرداخته شده است. روش کار: جامعه آماری شامل کلیه مدیران، کارکنان، کارشناسان و کاردان ها ی فنی کامپیوتر و فناوری اطلاعات مراکز درمانی و بیمارستان ها در دو شهر شیراز و یاسوج بود. داده های مربوط به این پژوهش مبتنی بر پاسخگویی 307 نفر به پرسشنامه «آمادگی سازمان در به کارگیری سیستم ها ی هوش تجاری سلامت» می باشد. جهت احراز پایایی و روایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی استفاده گردید. مقدار آلفای کرونباخ برای عوامل پرسشنامه در بازه 70/0 تا 88/0 قرار گرفت. به منظور بررسی تفاوت بین مراکز درمانی خصوصی و دولتی در نمره کل آمادگی به کارگیری سیستم های هوش تجاری سلامت، از آزمونT-test نمونه های مستقل و در عوامل مربوط به استفاده از سیستم های هوش تجاری سلامت از آزمون MANOVA استفاده شد. برای تحلیل از نرم افزار آماری SPSS نسخه 18 استفاده شد. یافته ها: یافته ها ی آماری نشان داد که در نمره کل آمادگی جهت به کارگیری سیستم های هوش تجاری سلامت (P<0.04) و همچنین در سه عامل مدیریت ارشد فناوری اطلاعات(P<0,05) ، سازمان (P<0,003) و خدمات فناوری اطلاعات (P<0,009)، تفاوت معنی داری بین مراکز درمانی خصوصی و دولتی وجود دارد. اما در عامل زیرسیستم های اطلاعاتی تفاوتی مابین مراکز درمانی دولتی و خصوصی مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به جایگاه مهم سیستم ها ی اطلاعاتی نوین، ضروری است مراکز درمانی کشور ما به ویژه مراکز درمانی دولتی، برای تأمین سیستم ها ی اطلاعاتی نوین برنامه ریزی نمایند تا در آینده نزدیک مدیریت اطلاعاتی بیمارستانی با چالش روبرو نشود.

مقدمه: حوزه دیابت از حوزه های تخصصی است که محققان با تلاش علمی خود، در جهت درمان و بهبود وضعیت فعلی آن در جهان می کوشند. شناسایی زمینه های پژوهشی فعال این حوزه و حدود موضوعاتی که در عرصه علمی در چند ساله اخیر مطرح شده است و نیز ترسیم ارتباط میان این موضوعات در قالب یک نقشه علمی مهم به نظر می رسد. هدف از این پژوهش، بررسی ساختار موضوعی مقالات مرتبط با درمان دیابت نو ع دو است. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی با رویکرد علم سنجی و با استفاده از روش تحلیل هم رخدادی واژگان و تکنیک تحلیل شبکه انجام شد. توصیف گرهای مقالات مرتبط، با جستجوی عبارت «Diabetes Mellitus, Type 2» در سرعنوان موضوعی «مش»، با تقسیم فرعی «Therapy» از پایگاه پاب مد در تاریخ (27/12/1393) برای بازه زمانی 1393-1384، استخراج شدند. تحلیل داده ها و ترسیم نقشه علمی با استفاده از نرم افزارهای Ucinet، Netdraw و Ravar Matrix انجام شد. یافته ها: رشد تولیدات علمی در حوزه درمان دیابت نوع دو در بازه زمانی پژوهش سیر صعودی دارد است. بیشترین تولیدات علمی به ترتیب به کشورهای آمریکا، انگلستان، آلمان تعلق دارد. با توجه به شاخص های مرکزیت نزدیکی و بینابینی، مفاهیمی از قبیل: درمان دارویی، دیابت و بیماری های عروقی، از پرکاربردترین موضوعات این حوزه به شمار می روند. نتیجه گیری: تحلیل هم واژگانی می تواند از موضوعات پژوهشی، اصطلاحات مهم و رابطه بین آنها، تحلیل قابل قبولی ارائه دهد. همچنین کاربران و سیاستگذاران بهتر می توانند از وضعیت پژوهشی یک رشته آگاهی یابند و برنامه ریزی مناسب به منظور افزایش کمی و کیفی تولیدات علمی داشته باشند.

مقدمه: اصلاح سیستم گزارش دهی خطاهای بالینی پرستاران به عنوان عامل و یا نظاره گر خطا در نظام سلامت کشور از اهمیت به سزایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل موثربر گزارش خطای بالینی پرستاران با استفاده از سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده ، انجام گردید. روش کار: پژوهش توصیفی تحلیلی حاضر با مشارکت پرستاران شاغل درپنج بیمارستان عمومی کرج ، سال 1394انجام شد. 225 پرستار با روش نمونه گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. ابزار، پرسشنامه پژوهشگر ساخته براساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده آیجزن بود. روایی محتوایی و پایایی آن با نظر متخصصین و مطالعه آزمایشی دربین 30 نفر از پرستاران انجام شد. دامنه آلفای کرونباخ سئوالات از 885/0- 610/0 بود. داده ها با نرم افزار آماری SPSS نسخه 19 تحلیل شدند. یافته ها: سازه کنترل رفتاری درک شده پرستاران در گزارش دهی خطا ی بالینی، قویترین عامل مرتبط با قصد پرستاران در خود گزارش دهی خطا بود ( 56/0 r = ؛P value<0/05). همه متغیر ها با قصد پرستاران (به جز رفتار) همبستگی مثبت و معنی داری داشتند. قصد پرستاران در گزارش خطا براساس نگرش آن ها 75/0 ± 5/5، کنترل رفتاری درک شده 04/1 ±8 /4 و هنجار ذهنی 38/1± 4/4 بود. نتیجه گیری: گزارش خطای پزشکی توسط پرستاران تحت تاثیر موانع، فشارهای اجتماعی و نگرش متفاوت افراد و انگیزه گزارش دهی خطاهای رخ داده در سیستم توسط آن ها است و این امر در بهبود کیفیت ارائه خدمت به بیماران بی تاثیر نخواهد بود.

مقدمه: مدیریت دانش در سازمان ها فراهم کننده زمینه بازخوانی، ایجاد، پرورش، تسهیم و تبادل، ارتقای سازماندهی، نگهداری و انتشار دانش در سطح سازمان هاست. مطالعه با هدف بررسی ابعاد مدیریت دانش در شبکه بهداشت و درمان آبیک انجام گرفت. روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است و به صورت مقطعی در سال 1394 انجام گرفت. حجم نمونه کلیه کارکنان 153 نفر بود. داده ها به وسیله پرسشنامه مدیریت دانش لاوسون جمع آوری و توسط آمار توصیفی و تحلیلی در نرم افزار16 SPSS تحلیل شد. یافته ها: مدیریت دانش در شبکه بهداشت و درمان شهرستان آبیک با میانگین 2/3 (از پنج نمره) و انحراف معیار4 7/0 بوده و در وضعیت »متوسط« قرار داشت. میانگین بعد خلق دانش (1 9/2 )،کسب دانش (94/0 9/2 )، سازماندهی دانش (99/0 1/3)، ذخیره دانش (80/0 2/3 ) و کاربرد دانش (83/0 3 ) در وضعیت »متوسط« و انتشار دانش (93/0 9/3 ) در وضعیت»خوب« برآورد شده است. بین کلیه ابعاد مدیریت دانش با یکدیگر رابطه معناداری وجود داشت. بین سطح تحصیلات و سابقه خدمت کارکنان با سازماندهی، ذخیره و خلق دانش رابطه معنا داری وجود داشت.(p=0.000) نتیجه گیری: ضعف در هر یک از ابعاد مدیریت دانش می تواند ابعاد دیگر را تحت تاثیر قرار دهد و کارایی سیستم را پایین آورد. با توجه به اینکه نمرات ابعاد مدیریت دانش در شبکه بهداشت و درمان شهرستان آبیک متوسط است، فراهم نمودن زیرساخت های مناسب مدیریت دانش می باید در اولویت کاری مدیران شبکه های بهداشت و درمان قرار گیرد و شرایط برای مشارکت کارکنان مراکز بهداشتی درمانی در بهبود و تقویت ابعاد مدیریت دانش فراهم شود.

مقدمه: کتاب درمانی روشی مکمل جهت پیشگیری، درمان و ارتقای رفتارهاست که با همکاری کتابداران وروانشناسان یا پزشکان اجرا می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیرکتاب درمانی گروهی بر عزت نفس دانشجویان دختر ساکن خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1392 است. روش کار: نیمه تجربی مداخله ای- کاربردی است که به صورت طرح دو گروهی با پیش آزمون- پس آزمون انجام شد. جامعه پژوهش5160دانشجوی دختر ساکن خوابگاه بودند که 64 نفر از آنان به صورت تصادفی در دوگروه شاهد و آزمون قرار گرفتند (هر گروه 32 نفر). داده ها از طریق پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت در دو نوبت گردآوری شد. برای گروه آزمون هشت جلسه کتاب درمانی برگزار شد، اما برای گروه شاهد مداخله ای صورت نگرفت. بعد از دو ماه آموزش و یک ماه دوره آیش جهت تأثیرگذاری، هر دو گروه دوباره ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و توزیع فراوانی) و استنباطی (t مستقل و t زوجی و من ویتنی) در نرم افزار SPSS20 تحلیل شدند. یافته ها: کتاب درمانی گروهی بر عزت نقس کلی و مقیاس های عمومی، خانوادگی و تحصیلی آن در گروه آزمون تأثیر مثبتو معنی داری داشت اما بر بعد اجتماعی عزت نفس تأثیری نداشت. همچنین تفاوت میانگین نمرات گروه آزمون و شاهد پس از مداخله معنادار بود. نتیجه گیری: کتاب درمانی گروهی می تواند باعث افزایش سطح عزت نفس دانشجویان دختر شود. با اجرای مفید آن می توان به اهداف مختلف پیشگیری و ارتقای سلامت روان دست یافت. پیشنهاد می شود این روش به دلیل سادگی، ارزانی و دسترس پذیری جهت بهبود سایر معضلات روانشناختی به کار گرفته شود.

مقدمه: افراد مقیم در مراکز نگهداری سالمندان، به دلیل محدودیت های حرکتی، هزینه بالای حمل ونقل و مشاوره های تخصصی، با موانع جدی برای دریافت خدمات تخصصی پوست روبرو هستند، بنابراین، تله درماتولوژی می تواند با غلبه بر موانع موجود موجب بهبود دسترسی به خدمات تخصصی پوستی شود. هدف این مطالعه بررسی دقت تشخیص ها و طرح های درمانی ارائه شده در تله درماتولوژی نسبت به روش حضوری می باشد. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه تجربی و جامعه پژوهش، جمعیت 280 نفری سالمندان آسایشگاه کهریزک تهران بودند. شرط ورود به پژوهش، وضعیت های غیر اورژانسی پوست، نداشتن ضایعات پوستی در ارگان های جنسی و امضای فرم رضایت نامه شرکت در مطالعه بود. به دلیل کم بودن تعداد افراد واجد شرایط (46 نفر) از نمونه گیری استفاده نشد. در نهایت از این تعداد، 37 نفر در مطالعه شرکت کردند. برای محاسبه میزان دقت تشخیص ها و طرح های درمانی نیز از روش های ساده آماری و نرم افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش 37 سالمند با میانگین سنی 73 سال ) فاصله سنی 62 تا 89 سال (شرکت داشتند. از این تعداد 22 نفر مرد بودند. میزان دقت تشخیص ها و طرح های درمانی ارائه شده توسط تله درماتولوژیست در مقایسه با روش معاینه حضوری به ترتیب 86 درصد و 84 درصد بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از تله درماتولوژی در مراکز نگهداری سالمندان، امکان درمان بیماران را در محل اقامتشان امکان پذیر می کند و در نتیجه موجب بهبود دسترسی به خدمات پوستی و کاهش سفرهای غیرضروری به مراکز تخصصی پوست می شود.