پژوهشنامه مددکاری اجتماعی

پژوهشنامه مددکاری اجتماعی

پژوهشنامه مددکاری اجتماعی پاییز 1399 شماره 25 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

سالمندان، مغفول ماندگان فضای فرهنگی شهر ، نیازسنجی فرهنگی سالمندان در مناطق 22 گانه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیازسنجی نیازهای فرهنگی سالمندان فضای شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 318 تعداد دانلود : 288
سالمندان قشری از جامعه هستند که به عنوان جمعیت رو به رشد و همچنین به دلیل ویژگی های جسمی و سنی خود نیازهای فرهنگی ویژه دارند که نیازمند برنامه و فضای شهری خاصی است. از این رو تحقیق حاضر به دنبال بررسی نیازهای فرهنگی این اقشار می باشد. جهت دستیابی به این اطلاعات از پیمایش و پرسشنامه محقق ساخته بین سالمندان شهر تهران استفاده شد. نمونه گیری مبتنی بر مناطق 22 گانه شهر تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای صورت گرفت. به این منظور ابتدا در مناطق 22گانه تهران با توجه به حجم 800 نفری (حدود 36 پرسشنامه برای هر منطقه)، تعدادی محله انتخاب و به طور تصادفی با مراجعه به درب منازل، اماکن تجمع سالمندان مثل: پارک ها، میادین تره بار، فروشگاه شهروند و مترو پرسشنامه ها پر شد. در نهایت این بررسی نشان داد که اولویت نیازهای این اقشار به ترتیب ذیل می باشد:1- نیاز به آموزش مهارت ها و ارتقاء دانش 2- نیازهای تسهیلاتی همایشی3- نیازهای گردشی فراغتی4- نیاز به آموزش های فرهنگی و هنری 5- نیازهای تفریحی ورزشی 6- نیازهای مذهبی فرهنگی7- نیاز به فضاهای عمومی. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده مهمترین دلایل عدم استقبال سالمندان از مراکز و تسهیلات ایجاد شده فرهنگی به دست شهرداری به ترتیب زیر است:1- عدم اطلاع 2- بی انگیزگی و گرفتاری شخصی3- عدم وجود مراکز فرهنگی در محل سکونت و عدم دسترسی 4- عدم علاقه 5- پایین بودن کیفیت امکانات.
۲.

تحلیل وضعیت و پیامد عادت واره های کودکان از کار در خیابان با رهیافت نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارکودک گرانددتئوری معلق بودگی خوانش واژگونه نادیده گرفته شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 203 تعداد دانلود : 172
مقدمه؛ هدف پژوهش حاضر ارائه یک نظریه براساس گردآوری نظام مند داده ها در حوزه کودکان کار به جهت آسیب پذیری تعداد قابل ملاحظه ای از کودکان کار به علت مسائل گوناگون جسمانی، روانی-اجتماعی، خانوادگی و تراژدی از چهره کریه فقر می باشد. روش؛ این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شده است. در این نوع تحقیقات، اطلاعات بصورت شرح و توصیف پدیده ها، تحلیل مقولات و ایجاد نظریه ی جوهری ارایه می شود. بدین منظور با روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته داده ها جمع آوری شد و تا رسیدن به اشباع نظری 12 نفر از کودکان خیایانی و کار شهر اهواز که خدماتی از دفاتر تسهیلگری و توسعه محلی دریافت می نمایند، مورد بررسی قرار گرفتند. برای دستیابی به عوامل، تحلیل داده ها با استفاده از رویه های نظام مند کوربین و کوربین انجام شد که شامل کدگذاری مفاهیم و شکل دادن به نظریه است. تجزیه و تحلیل داده ها در کد گذاری باز، به شناسایی عوامل اصلی، مؤلفه ها و زیرمؤلفه ها منجر شد. یافته ها؛ تدقیق در یافته های مصاحبه حاکی از آن است درک و توصیف کودکان از کار در خیابان و فهم روایت های آن ها در سه مضمون اصلی «احساسات و نگاه هنجاری درک شده»، «زیست کژقواره»، «نادیده گرفتن در قوانین و نبود فهم متقابل» قابل مقوله بندی است. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد، زمینه ها و بسترهای کار کودکان در خیابان، در چهار مقوله ی «زندگی در خانواده های ازهم گسیخته»، «فرودست
۳.

مطالعه تطبیقی تقدیرگرایی در افراد دارای معلولیت و افراد غیر معلول در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقدیرگرایی معلول نگرش های ناکارآمد مسئولیت پذیری توانمندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 162 تعداد دانلود : 912
تقدیرگرایی باور به تأثیر یک قدرت مافوق بشری یا نیروهای بیرونی مثل شانس در زندگی است. پزوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی تقدیرگرایی در افراد دارای معلولیت و افراد غیر معلول انجام شد. این پژوهش از نوع پیمایشی بود. تعداد 400 نفر شامل 200نفر از معلولین جسمی حرکتی، فلج مغزی و نابینا و 200 نفر افراد غیر معلول شهر یزد در سال 1397 انتخاب شدند. برای انتخاب افراد معلول از روش نمونه گیری سهمیه ای در دسترس و برای انتخاب افراد غیرمعلول از روش نمونه گیری خوشه ای سیستماتیک استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، مقیاس مسئولیت پذیری احمدی آخورمه و همکاران(1392)، توانمندی پترسون و سلیگمن (2004)، نگرش های ناکارآمد وایزمن و بک (1978) و پرسش نامه محقق ساخته تقدیرگرایی است. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون رگرسیون چند متغیره در دو گروه مستقل مورد تحلیل قرارگرفت. میانگین تقدیرگرایی در افراد معلول3/48 و در افراد غیر معلول برابر با 45 بود. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که میزان تقدیرگرایی در افراد معلول بیشتر از افراد غیر معلول است. در افراد معلول بین تقدیرگرایی و متغیرهای مورد پژوهش از قبیل تحصیلات با سطح معناداری، سن، شدت معلولیت ، نگرش های ناکارآمد، توانمندی و مسئولیت پذیری، رابطه معنادار وجود داشت. درصورتی که در افراد غیر معلول بین تقدیرگرایی و متغیرهای نگرش های ناکارآمد و توانمندی رابطه معنادار مشاهده شد، اما بین تقدیرگرایی و دیگر متغیرهای موردبررسی رابطه معنادار وجود نداشت. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیرهای نگرش های ناکارآمد و توانمندی بیشترین تأثیر را بر تقدیرگرایی در افراد معلول و غیر معلول داشته اند و 16 درصد از واریانس تقدیرگرایی را تبیین می کند.
۴.

مقایسه اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی و ذهن آگاهی بر احساس انسجام در نوجوانان دختر شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهارت های زندگی ذهن آگاهی احساس انسجام دانش آموزان دختر (متوسطه)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 56 تعداد دانلود : 761
هدف: هدف این تحقیق مقایسه اثر بخشی مهارت های زندگی و ذهن آگاهی بر احساس انسجام در بین دانش آموزان دختر است. روش شناسی: پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر تهران (منطقه 3) است. شیوه نمونه گیری در دسترس است، با توجه به اینکه تعداد دانش آموزان هر کلاس 20 نفر می باشد تعداد 20 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه (احساس انسجام فلسنبرگ، 2006) و پکیج آموزشی (مهارت های زندگی فتی و موتابی و ذهن آگاهی وزیری) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها ا استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره (Mancova) نشان داد که آموزش مهارت های زندگی و ذهن آگاهی بر احساس انسجام تاثیر دارند(05/0>P). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر آموزش مهارتهای زندگی و ذهن آگاهی بر احساس انسجام، می توان از این آموزشها در مدارس استفاده کرد تا بدین طریق سطح آگاهی دانش آموزان و والدین افزایش یابد.
۵.

زیست بزهکارانه: بررسی فرایند بزهکارشدن نوجوانان در محلات کم برخوردار شهرخرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بزهکاری ترس از جرم خرده فرهنگ منحرف زیست حاشیه ای کانون اصلاح وتربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 122 تعداد دانلود : 811
مقدمه :زیست بزهکارانه فرایندی از مکانیسم های موجود در یک جامعه را بیان می کند که بزهکاری را به عنوان شیوه زیست و راه ممکن زندگی برای افراد رقم می زند. هدف پژوهش حاضر مطالعه بزهکاری نوجوانان مناطق حاشیه ای حاضر درکانون اصلاح و تربیت شهر خرم آباد است. روش: در این پژوهش از روش کیفی استفاده شده است. جامعه آماری بژوهش را 30 نفر از نوجوانان کانون اصلاح و تربیت شهرخرم آباد در سال 1398 تشکیل می دهند یافته های تحقیق به کمک تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته گرد آوری شده اند و برای تحلیل داده ها نیز روش نظریه زمینه ای استفاده شده است. یافته ها : نتایج نشان داد؛ زیست حاشیه ای، بستر ناتوان اقتصادی، محیط تنش زای خانواده و سبک تربیتی خود رو وبی توجه از جمله بسترها وزمینه های بزهکاری دربین نوجوانان است. دوگانه شرمندگی و قدرت،برچسب بزهکارخوردن و کسب منزلت در بین همسالان بزهکار پیامدهای فردی،آسیب به اعتبار خانواده و ایجاد تنش در محیط خانواده پیامد خانوادگی، عادی شدن بزهکاری در جامعه و افزایش ترس از جرم در مناطق حاشیه از پیامدهای اجتماعی بزهکاری هستند. بحث و نتیجه گیری: بزهکاری یک فرایند است که با شیوه زیست و درک افراد ازبرخورداری در زندگی و واکنش اجتماعی به فرد بزهکار ارتباط دارد.
۶.

راهکارهای ارتقاء و بهینه سازی پژوهش های مددکاری اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پژوهش های مددکاری اجتماعی ارتقاء بهینه سازی ایران اثربخشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 349 تعداد دانلود : 720
مطالعات در ایران نشان می دهد که با وجود رتبه مناسب کشور در تولید دانش، از این ظرفیت در راستای منافع ملی استفاده نمی شود. بدین لحاظ پژوهش حاضر با هدف تبیین و موشکافی وضعیت موجود اثربخشی پژوهش های مددکاری اجتماعی و راهکارهای ارتقاء این اثربخشی انجام گردید. این پژوهش به روش کیفی انجام شده و داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته با صاحب نظران گردآوری شد. در مجموع محتوای 10 مصاحبه فردی و یک مصاحبه گروهی مورد تحلیل مضمون قرار گرفت. روش نمونه گیری مصاحبه شوندگان، هدفمند بوده است. یافته های مطالعه حاضر، طبق نظرات صاحب نظران نشان می دهد با وجود برخی مصادیق ارزشمند، اثربخشی پژوهش ها با سطح قابل انتظار فاصله دارد که وجود برخی از عوامل مربوط به ارکان نظام آموزش عالی و برخی دیگر از عوامل مربوط به ساختارها و سازمان های خدمات اجتماعی سبب اثربخشی پایین پژوهش ها شده است. لذا شایسته است که سیاست گذاران و مدیران و و سایر مسئولان هر دو بخش جهت رفع یا کاهش مسائل اقدام نمایند. در این راستا توصیه های سیاستی مربوطه ارائه شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۳