سرزمین

سرزمین

سرزمین سال چهاردهم بهار 1396 شماره 1 (پیاپی 53) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

تاثیر عوامل محیطی بر تخریب محوطه های باستانی با استفاده از مدل TOPSIS (مطالعه موردی محوطه های باستانی شهرستان های دره شهر و آبدانان، استان ایلام)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: محوطه باستانی عوامل محیطی دره ش‍ه‍ر آبدانان TOPSIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 113 تعداد دانلود : 698
تاثیر عوامل محیطی بر محوطه های باستانی ، به شرایط جغرافیایی آنها بستگی دارد. در تحقیق حاضر دو شهرستان دره شهر و آبدانان در استان ایلام به عنوان محدوده جغرافیایی در نظر گرفته شد و تاثیر عوامل محیطی بر تخریب محوطه های باستانی این دو شهرستان مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق از نرم افزار GIS جهت تلفیق لایه های اطلاعاتی و همچنین از مدل TOPSIS جهت رتبه بندی تاثیر این عوامل بر محوطه های باستانی استفاده گردید. ده عامل محیطی شامل ارتفاع ، جهات جغرافیایی ، شیب ، بارندگی ، دما ، کلاس فرسایش ، فاصله از رودخانه ، فاصله از گسل ، نوع کاربری اراضی و نوع سازندهای زمین شناسی به عنوان عوامل تاثیر گذار بر این محوطه ها انتخاب گردیدند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که عوامل بارندگی ، جهت جغرافیایی و نوع سازند زمین شناسی می توانند بیشترین تاثیر را در تخریب آثار باستانی داشته باشند. درضمن تاثیر این عوامل بر محوطه های باستانی دو شهرستان ، تقریبا برابر است.
۲.

بررسی عوامل فضایی موثر در تقاضای جاذبه های گردشگری شهری (نمونه موردی: شهر ایلام)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: عوامل فضایی تقاضا جاذبه های گردشگری شهری شهر ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 260 تعداد دانلود : 143
مطالعه حاضر با روش شناسی توصیفی- تحلیلی در راستای بررسی عوامل فضایی موثر در تقاضای جاذبه های گردشگری شهر ایلام به انجام رسیده. روش نمونه گیری با استفاده از روش تصادفی ساده بدون جایگزینی انجام می شود. شیوه جمع آوری اطلاعات و داده ها، پیمایشی – کتابخانه ای می باشد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین عوامل فضایی و تقاضای گردشگری شهری در شهر ایلام رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بر اساس آزمون تحلیل واریانس یک راهه سطح معنا داری آزمون (Sig)برای شاخص فضایی در شهر ایلام برابر 630/0 می-باشد. در نتیجه اختلاف معناداری بین میانگین شاخص های فضایی در شهر ایلام از نظر شهروندان و گردشگران وجود ندارد و بیانگر توافق معنادار پاسخ گویان در این رابطه است. همچنین میزان مجذور R تصحیح شده نشان داد که شاخص-های وارد شده به مدل 70 درصد تغییرات در تقاضای گردشگری شهری، شهر ایلام را تبیین می کنند. نتایج بدست آمده نشان دهنده این امر است که انتظارات گردشگران از منطقه بر اساس تجربه سفرهای قبلی، تبلیغات، تشویق دیگران شکل می گیرد. کیفیت خدمات، کیفیت تسهیلات، و ارزش های دریافت شده و ادراک شده تأثیر مستقیمی بر کیفیت سفر، تجربه گردشگری و سطح تقاضای آن ها در آینده دارد.
۳.

پهنه بندی فرسایش خندقی به منظو رشناسایی روستاهای در معرض خطر با استفاده ازمدل فازی در حوضه رودخانه گرگر شوشتر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: پهنه بندی خندق زایی سکونتگاه ها روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 504 تعداد دانلود : 400
آبکندها نوع توسعه یافته فرسایش آبی بوده، که تحت تاثیر عوامل طبیعی و انسانی در اثر عدم تعادل در حوضه آبخیز بوجود می آید. این شکل فرسایش می تواند به سکونتگاههای روستایی و تاسیسات زیر بنایی خسارات فراوان و جبران ناپذیری را وارد سازد. منطقه تحقیق در شمال استان خوزستان در شهرستان شوشتر می باشد. هدف این تحقیق، شناسایی سکونتگاه های روستایی در معرض خطر با به کارگیری مدل تلفیقی FUZY-AHP )فازی- پایگانی (است. بر این اساس نه لایه موثر در وقوع آبکندها که شامل لایه های طبیعی و انسانی را درسامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10.1 آماده سازی می گردد. سپس با استفاده از مدل تلفیقی فازی-پایگانی نقشه نهایی پهنه بندی خطر آبکندها تهیه و طبقه بندی گردید. نتایج بدست آمده با مشاهدات میدانی و نتایج مطالعات قبلی به دقت ارزیابی گردیده است. نتایج نشان داد که مناطق بسیار پرخطر(09/400 کیلومتر مربع) و پرخطر ( 71/731 کیلومتر مربع) در مجموع بالغ بر 66 درصد از کل سطح حوضه را شامل گردید. این عرصه ها در منطقه، شامل 92 سکونتگاه با جمعیتی برابر با 33463 نفر بوده و تراکم جمعیتی برابر با 1/51 نفر در کیلومتر مربع را شامل گردیده است.
۴.

بررسی و تحلیل فضای مجازی بر فضای جغرافیایی و شناسایی رابطه بین احساس امنیت و اعتماد درکاربران نسبت به فضای مجازی با توجه به میزان استفاده از اینترنت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: فضای مجازی فضای جغرافیایی امنیت بی اعتمادی اینترنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 612 تعداد دانلود : 35
هدف این مقاله بررسی فضای مجازی بر فضای جغرافیایی و شناسایی رابطه بین دو مخاطره ی عدم احساس امنیت و بی اعتمادی با توجه به میزان استفاده از اینترنت در میان جمعیت نمونه 300 نفری گروه سنی 15 تا 25 سال است. برای دستیابی به این اهداف ابتدا تأثیر فضای مجازی بر فضای جغرافیایی به روش کتابخانه ای مشخص شد و سپس جهت شناسایی وجود یا عدم وجود ارتباط بین میزان استفاده از اینترنت و احساس عدم امنیت و بی اعتمادی در بین کاربران، پرسشنامه ای محقق ساخته مورداستفاده قرار گرفت. پس از جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزار spss و آزمون کای اسکوئرپیرسون و آزمون همبستگی پیرسون تلاش شده است تا رابطه بین میزان استفاده از اینترنت با احساس امنیت و بی اعتمادی ارزیابی شود. یافته های پژوهش بیانگر آن است که امروزه فضای مجازی فضایی تأثیرگذار بر رفتار و روابط انسانی است و در رابطه بااحساس عدم امنیت و بی اعتمادی مشخص شد که درمجموع هرچه میزان استفاده از اینترنت در بین کاربران بالاتر باشد، احساس عدم امنیت و میزان بی اعتمادی نسبت به این فضا و نسبت به سایر کاربران با نسبت بیشتری افزایش می یابد.
۵.

تحلیل نقش شاخص های (اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و کالبدی )کیفیت زندگی در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان بهمئی گرمسیری، شهرستان بهمئی از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: شاخصهای توسعه روستایی کیفیت زندگی توسعه پایدار نواحی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 809 تعداد دانلود : 146
کیفیت زندگی از دهه1960 وارد مباحث علمی شد و هدف کیفیت از زندگی در نواحی روستایی، تثبیت جمعیت خانوارهای روستایی و دسترسی عادلانه آنها به زمین و منابع در روستاهاست. این پژوهش سعی دارد نقش شاخصهای کیفیت زندگی در توسعه پایدار روستاهای دهستان بهمئی گرمسیری،شهرستان بهمئی از استان کهگیلویه و بویراحمد را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی بوده ، پس از مطالعه اسنادی، تعداد 8 روستای بالای 60 خانوار با تعداد 987 خانوار مورد مطالعه قرار گرفت.حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 243 پرسشنامه برای سرپرستان خانوار در نظر گرفته شد. پس از جمع آوری اطلاعات، دسته بندی و پردازش آماری در قالب تحلیل توصیفی وتحلیل استنباطی(آزمونT تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل خوشه ایCluster) در نرم افزارهای SPSS و GIS صورت گرفت و یافته ها نشان می دهند که شاخصهای اجتماعی و فرهنگی شرایط مطلوبی دارند اما شاخصهای زیست محیطی و کالبدی و اقتصادی شرایط خوبی ندارند و پایینتر از میزان متوسط ارزیابی شده اند. از اینرو می توان گفت شاخصهای مطلوب توسعه پایدار در این روستاها در بیشتر سطوح پایینتر از حد معمول اند و نقش بازدارنده ای در روند توسعه روستایی، پایداری و بهبود وضعیت روستائیان دارند
۶.

نقش زنان کارآفرین در توسعه اقتصادی روستایی دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: کارآفرینی زنان کارآفرین توسعه اقتصادی روستایی دهستان خرمرود تویسرکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 14 تعداد دانلود : 422
مشارکت زنان در کلیه زمینه های زندگی اقتصادی، یکی از مهمترین عوامل دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی روستایی بوده و ضرورتی بنیادین دارد. بر این اساس، این مقاله به مطالعه نقش فعالیت زنان کارآفرین در توسعه اقتصادی روستایی دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان می پردازد. داده های تحقیق از طریق تنظیم پرسشنامه و مطالعات میدانی برای بیست روستای دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان جمع آوری شده است و با استفاده از روش شناسی توصیفی- تحلیلی، پیمایش به صورت میدانی، به وسیله آزمون اسپیرمن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده از تحقیقات میدانی و ارزیابی شاخص های مورد مطالعه، بیانگر این مطلب است که مشارکت زنان کارآفرین دهستان خرمرود شهرستان تویسرکان زمینه های توسعه اقتصادی منطقه، اشتغال، افزایش درآمد، سرمایه گذاری و توسعه تسهیلات را فراهم کرده، با اینحال، تقویت اقتصاد محلی و نشاط و تنوع بخشی اقتصادی طولانی مدت را در سطح منطقه به دنبال نداشته است.
۷.

مکان یابی دفن بهداشتی زباله های جامد شهری اهواز با استفاده از نرم افزار ومدل Visual PROMETHEE و نرم افزار Arc Gis(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: زباله مکانیابی Arc GIS Visual Promethee شهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 433 تعداد دانلود : 63
انتخاب محل دفن پسماندها یکی از مراحل مهم در مدیریت پسماندهای جامد شهری می باشد و با توجه به اثرات مخرب زیست محیطی، اقتصادی واکولوژیکی پسماندها، انتخاب محل دفن باید با دقت و طی یک فرایند علمی صورت گیرد. انتخاب مکان مناسب برای دفن بهداشتی زباله، مستلزم در نظر گرفتن عوامل و معیارهای متعددی(معیارهای فاصله از فرودگاه، فاصله از گسل، فاصله از شهر، فاصله از رودخانه، فاصله از شهر، نزدیکی به کاربری اراضی، جنس خاک، جهت باد، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از آبهای زیر زمینی و فاصله از راههای ارتباطی) است . هدف ای ن تحقیق مکان یاب ی بهینه دفن زباله شهر اهوازبا استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم افزار و مدل Visual PROMETHEE است. نتایج تحقیق نشان می دهد با توجه به اهمیت تمامی معیارها، بهترین مکان پیشنهادی برای دفن بهداشتی زباله ها در شهر اهواز، شرق و تا حدودی شمال شرق این شهر می باشد که این مکان ها از استانداردهای لازم برای تحقق این امر برخوردارند.
۸.

بررسی تطبیقی وضعیت شاخص توسعه انسانی در کشورهای منتخب در حال توسعه (ایران، برزیل، پاکستان، ترکیه، مصر و مکزیک)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: توسعه انسانی کشورهای در حال توسعه شاخص نابرابری جنسی شاخص چند بعدی فقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 864 تعداد دانلود : 679
توسعه انسانی درباره ایجاد محیطی که در آن مردم بتوانند استعدادهای بالقوه خود را شکوفا کرده، مولد باشند و زندگی خود را بر اساس نیازها و منافعشان بسازند، بحث می کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی - تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شاخص توسعه انسانی، شاخص نابرابری جنسی و شاخص چند بعدی فقر را در کشورهای در حال توسعه مشخص و با هم مقایسه نمایید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که کشورهای منتخب در وضعیت مناسبی به لحاظ شاخص توسعه انسانی قرارا دارند زیرا تنها دو کشور پاکستان و مصر به ترتیب با مقدار شاخص توسعه انسانی 537/0 و 689/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی پایین و متوسط قرار دارند و سایر کشورها به ترتیب ترکیه، مکزیک، ایران و برزیل با مقادیر شاخص توسعه انسانی 759/0، 756/0، 749/0 و 744/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار می گیرند. به لحاظ شاخص نابرابری جنسی کشور مصر با مقدار 580/0 به لحاظ این شاخص در رتبه 128 جهان و به واقع در پایینترین رتبه به لحاظ کشورهای منتخب قرارا دارد، همچنین کشور ترکیه با مقدار 360/0 به لحاظ این شاخص در رتبه اول کشورهای منتخب و رتبه 69 کشورهای جهان قرار دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۸