درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش بررسی تاثیر زوج درمانی ارتباط شیء کوتاه مدت بر الگوهای ارتباطی زوجین شهرستان خمینی شهر است. این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری، کلیه زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره و راهنمایی آموزش و پرورش شهرستان خمینی شهر می باشند. نمونه شامل 40 زن و شوهر است که از نمونه های در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. زوجین گروه آزمایش به مدت 6 جلسه تحت زوج درمانی ارتباط شیء کوتاه مدت قرار گرفتند و در پایان از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. ابزار این پژوهش شامل دو آزمون الگوهای ارتباطی کریستنسن ـ سالاوی و محقق ساخته است و هر دو از روایی و پایایی خوبی برخوردارند. یافته های این تحقیق با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که، تاثیر زوج درمانی ارتباط شیء کوتاه مدت بر الگوهای ارتباطی سازنده متقابل (018/0=p)، توقع/کناره گیری (002/0=p)، توقع مرد/کناره گیری زن (012/0=p)، توقع زن/کناره گیری مرد (004/0=p) از پرسشنامه الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاوی معنادار و بر الگوی اجتنابی متقابل (21/0=p) معنادار نیست. به علاوه تاثیر شیوه درمان فوق بر الگوهای ارتباطی مطیع ـ سلطه گر (024/0=p)، بی ارزش سازی همسر (001/0=p) و بالغ ـ بالغ (05/0=p) از پرسشنامه الگوهای ارتباطی محقق ساخته معنادار و در بقیه الگوها والد ـ کودک (14/0=p)، تعقیب ـ گریز (07/0=p)، رومانتیک ـ منطقی (39/0=p)، ایده آل سازی همسر (96/0=p) معنادار نبود. نتیجه گیری نهایی این است که شیوه فوق تاثیر به سزایی در بهبود الگوهای ارتباطی زوجین دارد و می توان از آن در موارد مشابه استفاده کرد.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی گروه درمانی به شیوه تحلیل تبادلی بر رضایت زناشویی زوج ها بود. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه زوج های مراجعه کننده به کلینیک ها و مراکز خدمات روان شناختی و مشاوره سطح شهر اصفهان جهت دریافت کمک های تخصصی در زمینه مسائل زناشویی بود. با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، ابتدا 4 مرکز خدمات روان شناختی انتخاب گردید، سپس تعداد 16 زوج به طور تصادفی از میان مراجعه کنندگان به این مراکز انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. در نهایت پس از ریزش اولیه، هر یک از گروه ها متشکل از 6 زوج بود. گروه آزمایشی تحت 8 جلسه 2 ساعته درمان به شیوه تحلیل تبادلی قرار گرفت؛ گروه گواه هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. ابزار اندازه گیری در این پژوهش دو پرسشنامه «شاخص رضایت زناشویی» و «مقیاس سازگاری دونفری» بود. بر اساس نتایج بدست آمده، رضایت زناشویی مردان، زنان و به طور کلی زوج های گروه آزمایشی به طور معنی داری نسبت به گروه گواه در مرحله پس آزمون و پی گیری افزایش نشان داد (05/0P<).

رفتار جنسی جنبه مهمی از کیفیت زندگی زناشویی است. افراد رفتار جنسی خود را در متن یک نظام جنسیتی شکل می دهند. آن ها طرحواره های نقش جنسیتی خود را به عنوان مجموعه ای از کلیشه های فرهنگی مشترک که بر رفتار جنسی آن ها تاثیر می گذارد کسب می کنند. هدف این مطالعه مقایسه رفتار جنسی و چگونگی تاثیرپذیری آن از طرحواره های نقش جنسیتی در دو گروه از دانشجویان متاهل است. این مطالعه، مطالعه ای توصیفی و تحلیلی است و آزمودنی های مورد مطالعه را 60 دانشجوی متاهل (30 دانشجوی زن و 30 دانشجوی مرد) تشکیل داده اند که با روش تصادفی ساده از میان کلیه دانشجویان متاهل در خوابگاه دو دانشگاه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از: آزمون نقش جنسی بم، آزمون تجارب شخصی و پرسشنامه اطلاعات فردی. یافته های حاصل براساس آزمون های آماری t و مجذور کا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که تفاوت معنی داری از لحاظ نمره کلی در رفتار جنسی بین دانشجویان مرد و زن وجود ندارد (05/0،p<58 df=، 45/0t=). اما در برخی از زمینه های اختصاصی تر مثل ارگاسم (05/0p<، 1df=، 97/17=χ2) و احساس آزردگی و رنجش از همسر (05/0p<،1 df=، 96/14= (χ2 تفاوت معنی داری بین زنان و مردان دانشجو وجود دارد. یافته ها هم چنین حاکی از این است که طرحواره های نقش جنسیتی در زنان (نه در مردان) بر رضایت مندی از رفتار جنسی تاثیر دارد (05/0p<، 3 df=، 28/8 = (χ2. نتایج بر اساس یک مدل جدید درباره رفتار جنسی زنان مورد بحث قرار گرفته است.

دو مشکل عمده در ارزیابی و سنجش خانواده وجود دارد: اول چارچوب های مفهومی متعددی که برای توصیف خانواده ارایه می شود، دوم تفاوت ابزارهایی که برای اندازه گیری کارکرد خانواده به کار می رود. یعنی ابزار واحدی که مورد توافق همگان باشد، برای ارزیابی آن وجود ندارد (کیت نر و همکاران، 1996). از این رو هنجاریابی ابزارهای خانواده، اهمیت ویژه ای برای خانواده-درمانی و کمک به حانواده ها دارد. در این پژوهش اعتباریابی ابعاد پرسشنامه سنجش کارکرد خانواده (FAD) بدست آمده که می تواند مقدمه ای مناسب برای هنجاریابی این مقیاس باشد. پرسشنامه سنجش کارکرد خانواده توسط 494 نفر از مادران دانش آموز مدارس ابتدایی شهر تهران تکمیل شد، 32 نفر از مادران دوبار پرسشنامه را دریافت کردند و پاسخ دادند؛ پس از جمع آوری داده ها، آلفای کرونباخ سؤالات مربوط به هر یک از ابعاد، تعیین و معادل سازی نمرات خام به نمرات استاندارد Z و تعیین نمرات استاندارد با میانگین 50 و انحراف استاندارد 10 (نمره t) انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که آلفای کرونباخ کلی این پرسشنامه و خرده مقیاس های آن اعتبار دارد و ابعاد پرسشنامه از اعتبار بازآزمایی کافی برخوردار است. در این پژوهش، هم چنین سؤالاتی که همخوانی معتبری نداشتند، مشخص شدند.