درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: برای تعیین وضعیت مطلوب و با معیار قرار دادن دو نوع مهم کتابخانه های عمومی یعنی کتابخانه های نهادی و کتابخانه های مشارکتی، این تحقیق به مقایسه و تحلیل حساسیت شاخص های آنها در کارایی نسبی در مزر واقعی پرداخته است. روش: روش تحقیق مورد استفاده از نوع توصیفی– تحلیلی و داده ها از مستندات کتابخانه ای استخراج شده است. در این تحقیق میانگین ارقام سال های 1389 و 1390 در 3 شاخص ورودی و 6 شاخص خروجی وارد مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها از نوع ورودی گرای افزایشی گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد که استان های کارا در میان کتابخانه های مشارکتی 8 مورد و در میان کتابخانه های نهادی 11 مورد است. هر دو نوع کتابخانه ها، بیشترین حساسیت را در میان ورودی ها به شاخص تعداد کتاب دارند وکمترین حساسیت در میان شاخص های ورودی برای کتابخانه های مشارکتی مربوط به تعداد مواد سمعی و بصری می باشد و برای کتابخانه های نهادی تعداد صندلی است. در میان کتابخانه های مشارکتی، استان سیستان و بلوچستان بهترین کیفیت را داراست و استان های یزد و هرمزگان دارای کمترین کیفیت کارایی هستند. در میان استان های کارا در کتابخانه های نهادی نیز قزوین، خراسان شمالی و خراسان جنوبی دارای بهترین کیفیت در ارقام کارایی و از طرفی خراسان رضوی و کردستان دارای کمترین کیفیت کارایی هستند. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن استان های کارا و نشان دادن متغیرهای دارای بیشترین و کمترین حساسیت در کتابخانه هاست. با استفاده از این یافته ها می توان در تقویت ورودی ها یا خروجی های دارای حساسیت بالا تمرکز کرد و با تخصیص بهینه سایر ورودی ها یا خروجی ها، اثر یک سویه آنها را تعدیل نمود.

این تحقیق با استفاده ازروش توصیفی به بررسی رابطه تخصص ومدیریت کتابخانه می پردازد .برای دریافت این پرسش که مسوول کتابخانه بایدمدیر باشد یا متخصص ،50 پرسشنامه به جامعهموردنظر یعنی کتابداران داده شده است .حاصل نتایج به دست آمده که به صورت ماشینی روی نمودارهایی رسم گردیدحاکی ازاین است که درکتابخانه های ما مسوولین بیشترمدیرند تا کتابدار،و اکثر جامعه مورد تحقیق عقیده برآن دارند که برای پویایی و تحرک کتابخانه وهمچنین مسوولیت ورهبری درست آنها به وجود افراد‹‹کتابدار- مدیر حرفه ای›› نیاز است.

هدف: بررسی فرهنگ سازمانی کتابخانه ملی براساس مدل دنیسون روش/رویکرد پژوهش: روش توصیفی- پیمایشی. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد دنیسون با 60 سؤال و چهار بخش گردآوری شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی، با استفاده از نرم افزار SPSS -20 انجام شد یافته ها: هر چهار بُعد اصلی فرهنگ سازمانی در کتابخانه ملی دارای نمره متوسط و پایین تر است. بیشترین امتیاز در بُعد مشارکت پذیری و کمترین امتیاز در متغیر سازگاری حاصل شده است. بالاترین میانگین شاخص های فرهنگ سازمانی، مربوط به توانمندسازی با میانگین 3/21 و کمترین شاخص با میانگین 69/2 مربوط به توافق بود.

هدف: تحلیل راهبردی وضع کنونی کتابخانه ملی ایران در قالب بازاریابی- ترویج و ارائه راهبردهای پیشنهادی مبتنی بر ماتریس سوات. روش/ رویکرد پژوهش: ابتدا از طریق مصاحبه با 13 نفر از کارمندان متخصص کتابخانه و استفاده از روش تحلیل محتوا، مؤلفه های سوات استخراج شد. سپس با استفاده از پرسشنامه و رتبه بندی مؤلفه ها، و با استفاده از ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردی، وضعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله ترویج تعیین و راهبردهای SO، ST، WO، و WT ارائه شد. یافته ها: ضعف های پیش روی کتابخانه ملی ایران بر قوت های آن و فرصت های پیش رو نیز بر تهدیدها غلبه دارد. بنابراین، بهتر است خود را در معرض خطرات بزرگ قرار ندهد. نتیجه گیری: موقعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله بازاریابی- ترویج، محافظه کارانه است. برخی راهبردهای پیشنهادی عبارت اند از: استفاده از حداکثر ظرفیت های فکری نیروی انسانی، اصلاح قانون به منظور استفاده مؤثر از قابلیت های رسانه های اجتماعی، استفاده از فرصت های ترویجی مناسب تر، رسیدن به ثبات مدیریتی، استفاده از کارکنان توانمند در پژوهش در سِمَت های اجرایی، و تلاش برای بودجه بندی و تخصیص منابع مالی مناسب و مانند آنها.

هدف: بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است. از طریق نمونه گیری تعداد 285 نفر از کارکنان رده های مختلف شغلی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در فاصله سال های 1392-1393 انتخاب و با استفاده از دو پرسشنامه نظر آنان پیمایش شده است. برای شناخت فرهنگ سازمانی، مدل دنیسون و برای شناسایی عوامل مرتبط با رضایت شغلی، مدل شاخص توصیفی شغل (JDI) استفاده شد. یافته ها: مؤلفه های فرهنگ سازمانی (درگیرشدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری، و رسالت یا مأموریت) در کتابخانه ملی با عوامل پنج گانه رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت و معنادار داشته اند. نتیجه گیری: برداشت ها و نگرش های حرفه ای افراد در پیوند با عوامل مختلف سازمانی قرار دارد. چنانچه فرهنگ سازمانی در راستای ارتقای رضایت شغلی کارکنان قرارگیرد، افراد با انگیزه و اشتیاق بیشتری به انجام وظایف شغلی می پردازند.