علوم اطلاع رسانی

نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱٬۴۵۸ مورد.

۴۱.

مدیریت منابع خاکستری (موردپژوهی: کتابخانه های سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سارا صفازاده امیررضا اصنافی نجمه سالمی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلید واژه ها: مدیریت سازماندهی اشاعه مجموعه سازی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی منابع خاکستری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۳ تعداد دانلود : ۶۶۲

هدف: شناسایی وضعیت مدیریت منابع خاکستری در کتابخانه های وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از سه جنبه مجموعه سازی، سازماندهی، و اشاعه است. روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از پرسشنامه نظر 52 مسئول کتابخانه مؤسسات پژوهشی و مراکز استانی وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی درباره وضعیت مدیریت منابع خاکستری در این کتابخانه ها پیمایش شده است. یافته ها: 4/40% کتابخانه ها منبع خاکستری را با نام خود منبع می شناسند؛ فقط در 8/5% کتابخانه ها دستورالعمل مدون برای تهیه انواع منابع خاکستری وجود دارد؛ در هیچ کتابخانه ای کمیته انتخاب منابع خاکستری وجود ندارد؛ 9/26% کتابخانه ها فهرستی از منابع خاکستری موجود در کتابخانه خود دارند و 4/70 %آنها این منبع را در پایگاه سیمرغ معرفی کرده اند؛ 5/63% کتابخانه ها امکان دسترسی به منابع خاکستری از طریق امانت بین کتابخانه ای و یا اشتراک در خرید منابع خاکستری را ندارند؛ 6/59% کتابخانه ها منابع خاکستری خود را وجین نمی کنند؛ و بیشترین روش تهیه منابع خاکستری در کتابخانه ها (7/82%) از طریق اهدا صورت می گیرد. همچنین 2/73% کتابخانه ها منابع خاکستری را هم به شیوه دستی و هم به شیوه کامپیوتری سازماندهی می کنند. نتیجه گیری: در کتابخانه های مورد بررسی به اهمیت منابع خاکستری و مدیریت آنها توجه نمی شود. دلیل این امر شاید ناشناخته ماندن منابع خاکستری و بی توجهی به اهمیت مدیریت منابع خاکستری در این کتابخانه ها باشد. این نتیجه را می توان تا حدودی به وضعیت این منابع در سایر کتابخانه های کشور تعمیم داد.

۴۲.

بررسی کارآمدی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی پاب مد نسبت به اصطلاحات مش از دیدگاه کاربران حوزه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالرسول خسروی زهرا پوش شعله ارسطوپور

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: قضاوت ربط کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی پاب مد اصطلاحات مش پایگاه اطلاعاتی پاب مد کاربران حوزه پزشکی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۶۸ تعداد دانلود : ۸۹۶

پاب مد پرکاربردترین پایگاه پزشکی توسط متخصصان پزشکی و بهداشت است. این پایگاه جهت تسهیل جستجو و بازیابی مدارک مرتبط، از واژگان کنترل شده مش استفاده می کند و به تازگی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی را به قابلیت های جستجو در رابط کاربری خود افزوده است. با توجه به این که هدف تمام نظام های بازیابی اطلاعات، بازیابی اطلاعات مرتبط با نیاز کاربر است، بررسی میزان کارآمدی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی پاب مد و اصطلاحات مش در بازیابی مدارک مرتبط از دیدگاه کاربران امری اساسی است که در این پژوهش به آن پرداخته می شود. این پژوهش کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. داده های مورد نیاز آن از طریق پرسش نامه در هنگام جستجوی کاربران در پایگاه اطلاعاتی پاب مد گردآوری شده است. 40 نفر به عنوان جامعه پژوهش با استفاده از نمونه گیری هدفمند از بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی، دانشجویان پزشکی حرفه ای و اعضای هیئت علمی انتخاب شدند. پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری بین میزان ربط مدارک بازیابی شده حاصل از کلیدواژه های پیشنهادی پاب مد و اصطلاحات مش از دیدگاه کاربران وجود ندارد. یافته های این پژوهش نشان داد که کلیدواژه های پیشنهادی پاب مد و اصطلاحات مش به جستجوگران در فهم بهتر موضوع با توسعه دامنه لغات کاربر در رابطه با موضوع مورد جستجو کمک می کنند؛ اما تفاوتی در قضاوت ربط ایجاد نمی نماید.

۴۳.

بررسی میزان کارآیی پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران ، نورمگز و اس.آی.دی. در بازیابی و ربط مباحث علم اطلاعات و دانش شناسی با استفاده از کلیدواژه های آزاد و مقایسه آنها از نظر میزان استفاده از کلیدواژه های مهارشده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهری شهبازی شبنم شاهینی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)

کلید واژه ها: بازیابی اطلاعات ربط مگ ایران پایگاه اطلاعاتی فارسی نورمگز اس.آی.دی (سید) زبان مهار شده زبان آزاد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۶۱ تعداد دانلود : ۱۰۷۴

سرعت در بازیابی و انتقال اطلاعات و پوشش موضوعی، دو عامل مهمی هستند که امروزه مورد توجه پایگاه های اطلاعاتی قرار می گیرد. در حقیقت یک پایگاه اطلاعاتی در حوزه موضوعی خاص وقتی می تواند معتبر باشد که درصد زیادی از کلیدواژه های موضوعی آن حوزه را تحت پوشش قرار دهد و به تبع آن برای آن حوزه موضوعی بیشترین منابع را در اختیار بگذارد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف مقایسه پایگاه های اطلاعاتی نورمگز، مگ ایران و اس.آی.دی. از نظر تعداد نتایج بازیابی و ربط موضوعی واژگان علم اطلاعات و دانش شناسی بر اساس کلیدواژه های آزاد و مهار شده به روش پیمایشی انجام شد. کلیه مجله های حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اخذ شده از آخرین فهرست نشریات معتبر این وزارتخانه در اسفند ماه سال 1392 و کلیدواژه های اخذ شده از مقالات موجود در این مجله ها، جامعه آماری آن محسوب شدند. جستجو و مقایسه کلیدواژه های موضوعی منتخب از بین کلیدواژه های مهار شده در پژوهش حاضر در هر یک از پایگاه های مگ ایران، نورمگز و اس.آی.دی (سید) نشان داد که تعداد نتایج بازیابی شده واژگان آزاد و مهارشده علم اطلاعات و دانش شناسی در پایگاه اطلاعاتی نورمگز به نسبت دو پایگاه دیگر زیادتر است. از طرف دیگر بررسی میزان ربط موضوعی مقالات اخذ شده از جستجوی این کلیدواژ ه ها نیز نشان داد که توانایی این پایگاه به نسبت دو پایگاه دیگر در دریافت مقالات مرتبط بیشتر است. به علاوه اگر چه عناوین مجله های موجود در پایگاه اطلاعاتی مگ ایران از دو پایگاه دیگر بیشتر بوده و این پایگاه به نسبت دو پایگاه دیگر روزآمدتر می باشد اما پایگاه اطلاعاتی نورمگز از تعداد شمارگان مجله های بیشتری برخوردار است.

۴۴.

پیش بینی رفتار اطلاع جویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز بر مبنای ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعیده ابراهیمی زینب فرشته حکمت عبدالرسول جوکار

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: خلاقیت پیش بینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز رفتار اطلاع جویی ابعاد جهت گیری هدف

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۶۷ تعداد دانلود : ۷۹۳

هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش امکان پیش بینی رفتار اطلاع جویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی بر مبنای جهت گیری های هدف و ابعاد خلاقیت انجام شده است. روش پژوهش: از بین جامعه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز، نمونه ای مشتمل بر 221 نفر (134 دختر و 87 پسر) به شیوه ی نمونه گیری طبقه ای خوشه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های رفتار اطلاع-جویی (خسروجردی و دیگران 1388)، جهت گیری هدف به شیوه محقق ساخته و پرسشنامه مدادی کاغذی چندگزینه ای سنجش خلاقیت (عابدی 1372) بود که توسط دانشجویان تکمیل شد. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ و روایی آن ها به شیوه تحلیل گویه، تعیین شد. نتایج آزمونها بیانگر روایی و پایایی مطلوب پرسشنامه ها بود. داده های پژوهش با استفاده از آزمون رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش: یافته های حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که الف) همه ی ابعاد جهت گیری های هدف پیش بینی کننده ی مثبت برای بعد قضاوت ربط رفتار اطلاع جویی می باشند. ب) بعد جهت گیری پرهیز از شکست و بعد بسط خلاقیت پیش بینی کننده ها ی مثبت و بعد سیالی خلاقیت، پیش بینی کننده ی منفی برای بعد زمان به عنوان عامل انگیزاننده می باشند.ج) بعد جهت گیری معطوف به یادگیری و جهت گیری پرهیز از شکست پیش بینی کننده های مثبت برای بعد تایید دانش پیشین رفتار اطلاع جویی می باشند. د) بعد جهت گیری معطوف به یادگیری و بعد ابتکار خلاقیت پیش بینی کننده های مثبت برای بعد خلق اندیشه های نو رفتار اطلاع جویی می باشند. ه) بعد تلاش برای جست و جوی اطلاعات در رفتار اطلاع جویی تنها از طریق بعد جهت-گیری معطوف به یادگیری به صورت مثبت و معنادار قابل پیش بینی است. نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه مثبت و معنی دار بین ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت با رفتار اطلاع جویی و امکان پیش بینی رفتار اطلاع جویی دانشجویان از طریق متغیرهای روان شناختی فوق، می توان بیان نمود که موفقیت یا عدم موفقیت دانشجویان در اطلاع جویی و دسترسی به اطلاعات و همچنین عملکرد بهینه در فعالیت های پژوهشی نه تنها محصول مهارتهای تخصصی آنها بلکه برگرفته از مسائل روان شناختی همچون ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت می باشد.

۴۵.

ارایه الگوی طبقه بندی دارایی های اطلاعاتی سازمانی و معماری امنیت آن در محیط ابر خصوصی سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مصطفی تمتاجی مهدی نقیان فشارکی سید غلامحسن طباطبایی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: امنیت اطلاعات طبقه بندی اطلاعات محیط رایانش ابری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۹۴ تعداد دانلود : ۱۷۹۵

امروزه سازمان ها با حجم و تنوع بسیار زیاد اطلاعات و دارایی های اطلاعاتی مواجه هستند که در سیستم های مختلف از جمله سیستم مدیریت دانش ، سیستم مالی و حسابداری، سیستم اتوماسیون اداری و سیستم اتوماسیون صنعتی و ... تولید شده و حفاظت از این اطلاعات ضروری است. از طرفی رایانش ابری، بعنوان نسل جدیدی از رایانش، یک مدل برای دسترسی فراگیر، راحت و به محض درخواست به مخزن منابع رایانشی به اشتراک گذاشته شده را ارایه می کند که مزایای متعدد آن سبب شده است تا سازمان ها گرایش زیادی به استفاده از آن داشته باشند. چالش اصلی در توسعه و پذیرش این مدل، اطمینان از برقراری، حفظ و مدیریت امنیت اطلاعات سازمان در محیط ابری است. در این مقاله، مبتنی بر ""روش شناسی تحقیق علم طراحی"" و همسو با روال های ""فرایند طراحی در تحقیق سیستم های اطلاعاتی"" الگوی طبقه بندی دارایی های اطلاعاتی سازمان مشتمل بر 355 نوع مختلف دارایی های اطلاعاتی سازمانی در هفت گروه و سه سطح ارایه شده است تا مدیران بتوانند با توجه به اهمیت هر یک از گروه دارایی ها برای بقای سازمان، کنترل های امنیتی متناظر را طرح ریزی کنند. در ادامه بمنظور هدایت سازمان در معماری امنیت اطلاعات خود در محیط رایانش ابری، متدلوژی مناسب برای تدوین معماری امنیتی ارایه شده است. متدلوژی ارایه شده به سازمان کمک می کند تا پس از شناسایی و طبقه بندی دارایی های اطلاعاتی خود متناسب با الگوی ارایه شده، نسبت به معماری امنیت اطلاعات خود بصورت بهینه و کارآمد اقدام نماید. معماری امنیتی پیشنهاد شده با بکارگیری این متدولوژی و الگوی طبقه بندی اطلاعات سازمانی ارایه شده با روش دلفی بر اساس نظر خبرگان مدیریت سازمان و متخصصان امنیت رایانش ابری، مورد بحث و تبادل نظر، اصلاح و نهایتا اجماع قرار گرفته است.

۴۶.

رابطه فرایندهای مدیریت دانش و حاکمیت فناوری اطلاعات در سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد موسی خانی محمدحسین رونقی مرضیه رونقی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ بهار ۱۳۹۴ شماره ۸۰

کلید واژه ها: مدیریت دانش خلق دانش انتقال دانش به کارگیری دانش ذخیره سازی دانش حاکمیت فن آوری اطلاعات چارچوب کوبیت.

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۳۸ تعداد دانلود : ۶۸۴

هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر و تأثرات میان حاکمیت فن آوری اطلاعات و فرایند های مدیریت دانش در سازمان انجام شده است. روش: پژوهش از نوع پیمایشی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان شرکت های فعال در حوزه فن آوری اطلاعات ایران است. تعداد 21 سازمان به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و تعداد 357 نفر از کارکنان و مدیران عالی و میانی به عنوان نمونه آماری پژوهش برگزیده شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود و جهت شناسایی شاخص های پژوهش از مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان استفاده شد. در ادامه، حاکمیت فن آوری اطلاعات بر اساس چارچوب کوبیت مورد ارزیابی قرار گرفت. ارتباط بلوغ فرایند های مدیریت دانش یعنی خلق، ذخیره سازی، انتقال و به کارگیری دانش با حاکمیت فن آوری اطلاعات در قالب فرضیه های پژوهش تدوین گردید و با استفاده از آزمون گرانجری و آزمون خود رگرسیون برداری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: از جمله نتایج این پژوهش می توان به رابطه یک طرفه بین حاکمیت فن آوری اطلاعات با فرایندهای خلق، انتقال، ذخیره سازی و به کارگیری دانش اشاره کرد. بدین مفهوم که با ارتقای حاکمیت فن آوری اطلاعات در یک سازمان می توان به بهبود فرایندهای مدیریت دانش کمک کرد. اصالت/ارزش: تا کنون رابطه بین حاکمیت فن آوری اطلاعات و فرایند های مدیریت دانش در پژوهشی ارزیابی نشده است. نتایج مقاله حاضر جهت استقرار و پیاده سازی و ارزیابی مدیریت دانش در یک سازمان مفید می باشد.

۴۷.

تأثیر سبک شناختی، نوع وظیفه، و میزان تجربه بر عملکرد جستجوی کاربران در وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم اسدی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۰۳

کلید واژه ها: تجربه سبک شناختی وب بازیابی اطلاعات رفتار اطلاع یابی رفتار جستجوی کاربران نوع وظیفه جستجو عملکرد جستجو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۷۲۵

هدف: مطالعه رفتار جستجوی کاربران در وب و تأثیر سبک های شناختی کلی نگر و جزئی نگر، نوع وظیفه، و میزان تجربه بر عملکرد جستجو. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش ترکیبی و از نوع کاربردی است. در بخش کیفی، تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوا بود و در بخش کمّی از روش پیمایشی تحلیلی استفاده شد. جامعه پژوهش 44 پژوهشگر در حوزه های مختلف علوم بودند. از آزمون سبک شناختی رایدینگ، پرسشنامه تجربه وب، و سه وظیفه جستجو به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. یافته ها:در رفتار جستجوی اطلاعات افراد با سبک های شناختی کلی نگر و جزئی نگر از نظر توصیفی تفاوت هایی وجود دارد؛ کلی نگرها از تعداد راهبرد های بیشتری نسبت به جزئی نگرها برای تکمیل سه وظیفه استفاده کردند. در عملکرد جستجوی افراد با سبک شناختی کلی نگر و جزئی نگر تفاوت هایی وجود دارد. افراد با سبک شناختی جزئی نگر نسبت به کلی نگر زمان بیشتری را صرف و تعداد گره های بیشتری را برای تکمیل وظایف بازدید کردند. تحلیل آماری بین سبک های شناختی کلی نگر و جزئی نگر در مدت زمان تکمیل وظایف و در تعداد گره های بازدیدشده برای تکمیل وظایف تفاوت معناداری نشان نداد. بین سطوح وظایف و بین سبک شناختی و میزان تجربه در مدت زمان تکمیل وظایف و تعداد گره های بازدیدشده تفاوت معناداری وجود نداشت. هیچ تفاوت معناداری بین نوع وظیفه و سبک های شناختی در مدت زمان تکمیل وظایف و تعداد گره های بازدیدشده مشاهده نشد. نتیجه گیری: انتظار می رود نتایج این مطالعه از یک سو بتواند به بهبود درک رفتار جستجوی کاربران در وب بر مبنای سبک های شناختی رهنمودهایی برای آموزش کاربر و طراحی ابزارهای جستجو در وب فراهم نماید و از سوی دیگر بتواند به ایجاد و توسعه مدل های رفتار جستجوی کاربران وب کمک کند.

۴۸.

استناد به مقاله های مجلات در وبلاگ های علوم اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا جمالی مهمویی محمود سنگری

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: علوم اجتماعی پژوهش مقاله ها وبلاگ ها استنادوبلاگی آلتمریک

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۴۴ تعداد دانلود : ۶۸۳

هدف این مقاله تحلیل انگیزه های وبلاگ نویسان وبلاگ های حوزه علوم اجتماعی از استناد به مقاله های مجلات است تا از این طریق مشخص شود که آیا استنادهای وبلاگی به مقاله های علمی شاخص خوبی از تأثیر اجتماعی پژوهش هستند یا خیر. نمونه ای تصادفی ۳۰۰ تایی (از میان ۱۲۳۳ پست) از پست های وبلاگ های علوم اجتماعی از وبگاه ریسرچ بلاگینگ که در فاصله زمانی ۱ ژانویه ۲۰۱۲ تا ۱۸ جولای ۲۰۱۴ گردآوری و تحلیل محتوا شد. مقوله های مورد استفاده در تحلیل محتوا با استفاده از یک دسته بندی موجود و با ایجاد تغییر در آن به صورت استقرایی تشکیل شدند. در مجموع ۳۰۰ پست، دارای ۴۷۲ استناد بودند که 424 تای آنها مقاله از ۲۶۹ مجله مختلف بودند. شصت و یک مجله (۲۲٫۶۸٪) از کل مجلات مورد ا ستناد متعلق به حوزه علوم اجتماعی بودند و بیشتر مجلات با بسامد بالا، مجلاتی با ضریب تأثیر بالا از حوزه کلی علوم مثل مجله ساینس بودند. هفتاد و پنج درصد همه مجلات تنها یک بار مورد استناد قرار گرفته بودند. سن میانگین مقاله های مورد استناد ۵٫۸ سال بود. پربسامد ترین (۱۲٫۶۷٪) انگیزه برای استناد ارائه یک گزارش مفصل بی طرفانه از تحقیق بود. در کل وبلاگ های علوم اجتماعی بیشتر موضوع محور هستند تا مقاله محور؛ به این معنی که تعداد زیادی از پست ها صرفاً برای معرفی یک مقاله نوشته نمی شوند بلکه وبلاگ نویس در مورد موضوع مورد علاقه اش می نویسد و در این فرایند برای پشتیبانی از استدلال خود به مقاله ها نیز استناد می کند. این مقاله نشان دهنده پتانسیل استنادهای وبلاگی به عنوان یکی از شاخص های آلتمریک و به عنوان واسطه ای برای سنجش اثر پژوهش است.

۴۹.

یکپارچه سازی معنایی منابع اطلاعاتی در کتابخانه های دیجیتالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی علیپور حافظی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۰۳

کلید واژه ها: ایران کتابخانه دیجیتالی یکپارچه سازی معنایی تعامل معنایی مبادله داده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۱۱ تعداد دانلود : ۸۲۲

هدف: شناسایی وضعیت محتوای فراداده های کتابخانه های دیجیتالی ایران از نظر یکپارچه سازی معنایی و ارائة پیشنهادهایی برای بهبود روابط معنایی در فراداده های آنها. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعة پژوهش را تمامی کتابخانه های دیجیتالی فعال در کشور تشکیل می دهد (32 کتابخانه) که در نهایت 26 کتابخانه با پژوهش حاضر همکاری کردند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامة پژوهشگر ساخته و برای کسب روایی از نظر متخصصان بهره گرفته شد. یافته ها: کتابخانه های دیجیتالی ایران تأکید اصلی خود را بر منابع اطلاعاتی متنی قرار داده اند و سایر منابع مانند منابع چندرسانه ای و غیرمتنی همچنان در چرخة ارائه اطلاعات به کاربران قرار ندارند. کتابخانه های دیجیتالی از نظر پوشش منابع دیجیتالی و تکمیل فیلدهای فراداده در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. فیلدهای اساسی مورد نیاز در یکپارچه سازی معنایی مانند کلیدواژه های نمایه، شابک، شابم، و دی.اُ.آی. در تکمیل فیلدهای فراداده مورد توجه کتابخانه ها نیستند. از نظر مستندسازی محتوای فیلدهای فراداده نیز وضعیت چندان رضایت بخشی را شاهد نیستیم. به عنوان نمونه، فیلدهای پدیدآورندگان، ناشران، و کلیدواژه های نمایه ای مستند نمی شوند. نتیجه گیری: کتابخانه های دیجیتالی ایران از نظر ارائه خدمات یکپارچه معنایی در وضعیت مناسبی قرار ندارند، بر این اساس به تقویت محورهای معنایی در فیلدهای فراداده ای نیاز دارند.

۵۰.

یادداشت سردبیر: در ""خدمت و خیانت"" پژوهش

نویسنده: نرگس نشاط

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۸۶ تعداد دانلود : ۵۰۵

۵۱.

ابهام زدایی واژگانی صفات مبهم در ترجمه ماشینی: بررسی پیکره بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طیبه موسوی میانگاه زهره ذوالفقار کندری

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: ترجمه ماشینی صفات چند معنایی ابهام زدایی واژگانی پیکره موازی کشف اللغات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۱۵۵

موضوع ابهام در معانی واژه ها و ساختار ها و چگونگی برطرف کردن آن به ویژه به هنگام ترجمه ماشینی ذهن بسیاری از محققان را در این حوزه به خود مشغول داشته و برای آن راهکار های گوناگونی ارائه شده است. در این مقاله بر آنیم تا به ابهام موجود در واژه ها بپردازیم.صفات و نامهای مبهم با تعدد معانی خود دشواریهایی را در ترجمه ماشینی بوجود می آورند . در برنامه های خودکار که اراده انسانی در انتخاب معادل دخالتی ندارد این موضوع عیان تر است. ماشین نمی تواند بر اساس بافت به صورت خودکار بهترین معادل را انتخاب کند حال آنکه به کمک زبانشناسی رایانه ای و بکار گیری پیکره ها این امر ممکن است. در پژوهش حاضر به منظور اثبات این توانایی از میان دو مقوله اسم و صفت ، صفات را برای بررسی انتخاب کردیم. برای این کار کلیه ی صفات انگلیسی موجود در یک فرهنگ متوسط ( فرهنگ هزاره) را به همراه معانی متعدد آنها استخراج کرده و ضبط کردیم، آنگاه این صفات را در یک کشف اللغات موازی انگلیسی به فارسی قرار دادیم و جملاتی را که این صفات در آنها به کار رفته بودند ضبط کرده و این صفات را به همراه بافت و معنا استخراج کردیم و فهرستی به صورت یک کشف اللغات تهیه کردیم. برنامه ای برای این کشف اللغات نوشته شد به گونه ای که از میان معانی موجود بالاترین بسامد معنایی به همراه با هم آیی و بدون آن به عنوان معادل به هنگام ترجمه انتخاب شود. معادل های انتخاب شده رامترجمین انسانی نیز آزمودند و نتایج نشان دادند که در بیش از 50 درصد موارد معادل های انتخاب شده از سوی مترجمین با آنچه که برنامه ابهام زدایی انتخاب کرده بود یا یکسان و یا بسیار نزدیک بودند. نتایج حاصل از این پژوهش در امر ترجمه ماشینی، بازیابی اطلاعات دوزبانه، ایجاد شبکه های واژگانی و آموزش زبان فارسی سودمند خواهد بود.

۵۲.

اهمیت ذخیره سازی سوابق ایجادشده در رسانه های اجتماعی برای سازمان ها

نویسنده: نسرین علیپور

منبع: کتاب مهر پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷ و ۱۸

کلید واژه ها: ذخیره سازی سازمان رسانه های اجتماعی سوابق مؤسسات آرشیوی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری

تعداد بازدید : ۹۲۰ تعداد دانلود : ۶۱۴

هدف این پژوهش، بررسی انواع رسانه های اجتماعی و نحوة استفاده از شبکه های اجتماعی از سوی سازمان ها و همچنین سازمان های آرشیوی است. این پژوهش با روش کتابخانه ای انجام شده است. ابتدا به رسانه های اجتماعی و انواع آن پرداخته و سپس به مبحث تولید محتوا و اهمیت مدیریت محتوای تولیدشده در این رسانه ها توجه شده است. در این پژوهش، مشخص شد که سازمان ها از رسانه های اجتماعی جهت اطلاع رسانی اخبار و رویدادها، قرار دادن تصاویر و ویدئو از سازمان، یا موجودیِ مجموعة خود بهره می گیرند، اما به رویدادها و نظرها به منزلة یک سابقه و سند توجهی نمی شود. درنهایت، در این پژوهش به این مهم پرداخته می شود که سوابق ایجادشده می تواند در مواردی برای مؤسسه ها ارزشمند باشد، اما برای آرشیوها اهمیت بیشتری خواهند داشت. از این رو، راهکارها و پیشنهادهایی جهت ذخیره سازی این سوابق ارائه شده است. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

۵۳.

کارایی رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی: مطالعة موردی دانشگاه های دولتی تهران

نویسنده: عاطفه زارعی محمدکریم بیات

منبع: کتاب مهر پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷ و ۱۸

کلید واژه ها: تهران رسانه های اجتماعی کارایی رسانه های اجتماعی کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۲۰ تعداد دانلود : ۲۲۱۴

هدف این پژوهش شناسایی رسانه های اجتماعیِ مورد استفاده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی در شهر تهران و بررسی میزان کارایی و سودمندی آن ها برای کاربران و ارائة خدمات برای ارتقا و پیشبرد اطلاعات علمی و تبادلات علمی است. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده و جامعة آماری آن کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. برای جمع آوری داده ها پرسشنامة الکترونیکی تهیه شد و تحلیل و بررسی داده ها نیز با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفت. داده ها و اطلاعات به دست آمده نشان داد که بسیاری از رسانه های اجتماعی جایگاه مناسبی در کتابخانه های دانشگاهی ندارند و از آن ها استفادة چندانی نمی شود و حتی برخی از کتابخانه ها نیز اطلاع چندانی از کاربرد آن ها ندارند. این مسئله ممکن است به علت برخی محدودیت ها یا کمبود برخی زیرساخت ها باشد که باعث شده از انواع رسانه های اجتماعی مورد نظر در پژوهش اخیر به جز چند نوعِ شناخته شده استفادة چندانی در کتابخانه های دانشگاهی نشود و کارایی آن ها نیز چندان محرز نباشد. برای این مشکل پیشنهاد می شود که کتابداران شناخت بیشتری از رسانه های اجتماعی داشته باشند و برای تحقیقات علمی برخی محدودیت ها از این رسانه ها برداشته شود. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

۵۴.

ارائه مدل پیاده سازی مدیریت دانش با رویکرد فازی در صنعت فناوری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا رزمی رؤیا راضی زاده

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات مدیریت دانش رویکرد فازی مدل پیاده سازی مدیریت دانش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۹۱ تعداد دانلود : ۶۷۳

با پیشرفت علوم نوین و رقابتی تر شدن محیط در عرصه دستاوردهای فناوری، مدیریت دانش به عنوان یکی از مهم ترین مزیت های رقابتی پایدار سازمان های درگیر تکنولوژی محسوب می شود. این امر در سازمان های با تکنولوژی های پیشرفته، به خصوص سازمان های فعال در حوزه فناوری اطلاعات، به دلیل ماهیت آن ها، نمود بیشتری پیدا می نماید و از این جهت موضوع مدیریت دانش، در حال حاضر به یکی از مهم ترین اولویت های این قبیل سازمان ها تبدیل شده است که در صورت عدم شناسایی، به کارگیری، ثبت، ذخیره و خلق دانش، سازمان ناچار به پرداخت هزینه های هنگفتی در ازای احیای مجدد آن خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل جامعی در پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات می باشد. بنابراین، مؤلفه های مدل پیشنهادی پژوهش با مطالعه مقالات و پژوهش های مشابه صورت گرفته در حوزه مدیریت دانش و فناوری اطلاعات و نیز با نظرسنجی از خبرگان این حوزه شناسایی گردیدند و بدین جهت پرسش نامه ای در دو بخش طراحی گردید و در اختیار خبرگان سازمان های مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش از طریق آزمون T تک نمونه ای (T Test) و آزمون دو جمله ای (Binomial) تحلیل شدند. همچنین، به دلیل محدودیت هایی که طیف لیکرت در ارائه پاسخ های دقیق ایجاد می نماید، از رویکرد فازی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که مراحل مدل پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات به ترتیب اهمیت شامل ارزیابی دانش، ارتقاء دانش، برنامه ریزی دانشی، فرهنگ دانش محور، استراتژی های مدیریت دانش، فرایندهای مدیریت دانش، زیرساخت های مناسب دانش، سازمان دانش محور و نمایش دانش می باشند، و نیز اقداماتی در هر یک از این مراحل وجود دارند که در پیاده سازی موفق این مراحل نقش مؤثری ایفا می نمایند.

۵۵.

بررسی شکاف مهارتی در استفاده از رسانه های اجتماعی - تعاملی توسط کتابداران کتابخانة مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران

نویسنده: مهناز ریزان علیرضا اسفندیاری مقدم

منبع: کتاب مهر پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷ و ۱۸

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی کتابداران دانشگاهی دانشگاه های دولتی شهر تهران رسانه های اجتماعی - تعاملی شکاف مهارتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۹۵۸

پژوهش حاضر با هدف آگاهی از میزان شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی انجام شده است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخته است. پرسشنامه دارای 45 سؤال است و چهار مؤلفه: «مهارت ارتباطی»، «مهارت اطلاعاتی»، «مهارت اینترنتی» و «مهارت رایانه ای». نخست کلیة عناصر مربوط به مهارت های مورد نیاز کتابداران از منابع و متون مرتبط و تحقیقات انجام شده در این حوزه جمع آوری شد. سپس، با نظرخواهی از استادان و صاحب نظران، عناصر همسو با این پژوهش انتخاب شد. جامعة آماری شامل 220 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانة مرکزیِ سیزده دانشگاه دولتی شهر تهران است. از 220 پرسشنامة توزیع شده 190 پرسشنامه (86 درصد) عودت شد. نتایج نشان می دهد وضعیت مهارتی کتابداران در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/3 در رتبة اول و در مهارت اینترنتی با میانگین 44/2 در رتبة چهارم قرار دارد. بیشترین شکاف مهارتی بین وضعیت موجود و مطلوب مهارتی کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی در زمینة مهارت اینترنتی با میانگین 70/3 و کمترین شکاف در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/2 است. شکاف معنی دار در همة ابعاد مهارتی کتابداران، به ویژه مهارت اینترنتی، نشان دهندة ضعف مهارتی کتابداران در استفادة تخصصی و حرفه ای از رسانه های اجتماعی- تعاملی است. در صورتی که شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران به موقع و صحیح پُر نشود، می تواند به کاهش جایگاه حرفه ای و اجتماعی کتابداران در عرصه های دیجیتالی و مجازی منجر شود. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

۵۶.

تعیین طبقات اصلی مرتبط با مدیریت دانش در پایگاه وب آو ساینس و مطالعه هم پوشانی موضوعی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: افسانه حاضری محمد توکلی زاده راوری وجیهه ابراهیمی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: خوشه بندی مدیریت دانش هم رخدادی کلیدواژه ها هم پوشانی موضوعی شاخص دربردارندگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۰ تعداد دانلود : ۸۶۴

پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار موضوعی حوزه مدیریت دانش با تحلیل کلیدواژه های مدارک موجود در پایگاه وب آو ساینس به روش تحلیل هم واژگانی انجام شده است. طبقه بندی موضوعات با استفاده از روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد انجام شده و میزان شباهت موضوعی حوزه های مرتبط با محاسبه شاخص دربردارندگی مشخص شده است. یافته ها نشان می دهد که حوزه های ""مدیریت""، ""علوم کامپیوتر-سامانه های اطلاعاتی"" و ""علم اطلاعات/ کتابداری"" به ترتیب بیشترین تعداد مدارک مربوط به این حوزه را دارند. با ترسیم نمودار توانی مربوط به کلیدواژه های نویسندگان، از کل 5570 کلیدواژه 96 مورد به عنوان موضوعات پرکاربرد شناسایی شدند. سه نمودار خوشه ای ماحصل سنجش هم رخدادی بین موضوعات پرکاربرد در سه حوزه ی مورد بررسی بدست آمده است. مقایسه ی این نمودارها نشان می دهد که 6 خوشه موضوعی، حاوی جمعا 16کلیدواژه با هم در هر سه حوزه مشترک هستند. در این پژوهش هم چنین خوشه های شناسایی شده مربوط به حوزه های مختلف به صورت ذهنی دو به دو با هم مقایسه شدند. در این رابطه حوزه های مدیریت و علم اطلاعات/ کتابداری با داشتن 14 خوشه مشترک بیشترین شباهت را به یکدیگر نشان دادند. همچنین، حوزه ی-سامانه های اطلاعاتی با 28 خوشه متفاوت، بیشترین افتراق را با دو حوزه دیگر دارد و حوزه های مدیریت و علم اطلاعات/ کتابداری هر کدام با 18 خوشه ، کمترین افتراق را با حوزه های دیگر دارند. در بررسی میزان اشتراک کلیدواژه های یک حوزه با حوزه ها ی دیگر، شاخص دربردارندگی کلیدواژه های هر حوزه با حوزه دیگر محاسبه شد. نتایج این مرحله حاکی از این است که حوزه علم اطلاعات/ کتابداری بیشترین کلیدواژه های مشترک با دو حوزه دیگر را دارد.

۵۷.

سنجش رضایتمندی کاربران از اصطلاحنامه علوم اسلامی به عنوان ابزار بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجلا حریری ساینا هراتی زاده

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۲

کلید واژه ها: ارزیابی کاربران بازیابی اطلاعات اصطلاحنامه علوم اسلامی رضایتمندی نمایه سازان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۷ تعداد دانلود : ۶۹۵

هدف: آگاهی از میزان رضایتمندی کاربران در استفاده از اصطلاحنامه علوم اسلامی به عنوان ابزار بازیابی اطلاعات است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی - تحلیلی است و جامعة کاربران اصطلاحنامه علوم اسلامی از دو گروه تشکیل شده اند که به ترتیب تعداد 128 نفر از کاربران نهایی و 62 نفر از نمایه سازان مراکز اطلاع رسانی استفاده کننده از اصطلاحنامه فوق بوده اند. ابزار گردآوری داده ها دو پرسشنامه پژوهشگرساخته برای کاربران نهایی و نمایه سازان است. یافته ها: یافته ها نشان داد که وضعیت ساختار اصطلاحنامه علوم اسلامی و نظام ارجاعات در این اصطلاحنامه، متوسط و میزان تطابق تدوین اصطلاحنامه علوم اسلامی با نیازهای کاربران، میزان کاربرپسند بودن، روابط معنایی، ارائه محتوا، و صحت محتوا بالاتر از متوسط است. میزان رضایت کاربران از نه اصطلاحنامه تشکیل دهنده اصطلاحنامه علوم اسلامی تفاوت معناداری دارد. بیشترین رضایت کاربران نهایی مربوط به اصطلاحنامه علوم قرآنی، و بیشترین رضایت نمایه سازان از اصطلاحنامه فلسفه اسلامی است. نتیجه گیری: اصطلاحنامه علوم اسلامی به میزان زیاد در مدیریت اطلاعات اسلامی مؤثر است و کاربران نهایی به میزان متوسط مراجعه به آن را قبل از اقدام به جستجوی اطلاعات برای بازیابی بهتر اطلاعات لازم و ضروری می دانند. اعتماد کاربران نهایی به یافتن اصطلاحات مناسب و هماهنگ با نیاز اطلاعاتی شان در این اصطلاحنامه زیاد است.

۵۸.

شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک رایانش ابری در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نورمحمد یعقوبی حمیدرضا جعفری جواد شکوهی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: سازمان های دولتی فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی عوامل ریسک رایانش ابری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۴۵ تعداد دانلود : ۱۲۴۱

با پیشرفت سریع فناوری های پردازشی و ذخیره سازی و موفقیت اینترنت، منابع رایانشی، ارزان تر، قوی تر و در دسترس تر از قبل شده اند. این روندِ فناوری تحقق یک مدل محاسباتی جدید به نام رایانش ابری را قادر ساخته است. اخیرا سازمان های دولتی شروع به بکارگیری معماری، بسترها و برنامه های رایانش ابری جهت تحویل خدمات و برآورده ساختن نیازهای زیرمجموعه خودکرده اند.با وجود مزایا و فرصت های بسیار فناوری رایانش ابری،ریسک های متعددی وجود دارند که سازمان های دولتی باید قبل از مهاجرت به سمت محیط ابری آنها را بشناسند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک رایانش ابری در سازمان های دولتی با استفاده از دیدگاه خبرگان فناوری اطلاعات می باشد. ابتدا با مرور مقاله های کلیدی، لیست جامعی از ریسک ها استخراج و در دو دسته محسوس و غیرمحسوس طبقه بندی شدند. سپس از 6 نفر از خبرگان در خصوص این ریسک ها و تقسیم بندی شان، مصاحبه به عمل آمد و 10 ریسک شناسایی شد. پس از آن، با نظرسنجی از 52 خبره و با کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی این ریسک ها رتبه بندی گردیدند. نتایج نشان می دهد که خبرگان ریسک های نامحسوس را به عنوان مهم ترین ریسک ها در بکارگیری رایانش ابری در سازمان های دولتی شناسایی کرده اند. در این میان ریسک «محرمانگی داده» رتبه نخست را بدست آورده است.

۵۹.

بررسی میزان بازیابی تصاویر بر اساس عملگر سایت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صالح رحیمی مهران فرهادی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: نمایه سازی تصاویر ذخیره و بازیابی تصاویر نمایه سازی مفهومی عملگر سایت موتور جستجوی گوگل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۸ تعداد دانلود : ۹۶۲

هدف از نگارش این مقاله بررسی تأثیر نمایه سازی مفهوم-محور بر بهینه سازی بازیابی تصاویر با استفاده از عملگر سایت است. با توجه به اهمیت روزافزون تصاویر در دنیای کنونی؛ این مقاله پیرامون ویژگی های مورد توجه عملگر سایت در بازیابی تصاویر بحث می کند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش کاربردی است و بر میزان بازیابی تصاویر در عملگر سایت تمرکز دارد. روش پژوهش مورد استفاده در آن از نوع پژوهش مبتنی بر فناوری و نیمه تجربی است. تعداد تصاویر بازیابی شده براساس عملگر سایت (site:) 151 تصویر از کل تصاویر مجموعه که تعداد 900 تصویر با 9 پیوند (صفحه) بوده است است. آماره خی دو جهت بررسی تفاوت فراوانی تعداد تصاویر بازیابی شده بر اساس کدهای مختلف معنی دار بوده است و نشان می دهد که تعداد تصاویر بازیابی شده در کدهای مختلف، متفاوت بوده است. تخصیص عنوان و شرح حاشیه تصویر به زبان فارسی به ترتیب باعت افزایش رتبه و تعداد بازیابی تصاویر در مرحله بازیابی از طریق عملگر فوق می شود. آزمون کروسکال والیس برای تفاوت میانگین رتبه های بازیابی تصاویر در 9 گروه معنی داری است و از این رو میانگین رتبه بازیابی تصاویر در گروه های نه گانه متفاوت است. بنابراین، توجه به برخی متغیرها، بر بهبود سازماندهی تصاویر یک وبگاه تاثیر دارد و لازم است نمایه سازان و مدیران وبگاه ها در استفاده از تصاویر آن ها را مد نظر قرار دهند. این مقاله با تاکید بر نمایه سازی مفهوم-محور تصاویر، ویژگی ها و محدودیت های نمایه سازی تصاویر از طریق عملگر سایت را مورد بررسی قرار داده است.

۶۰.

میزان موفقیت وظایف کاربری در پیوند با خانواده های کتابشناختی مبتنی بر الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر. در نرم افزارهای کتابخانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم عمرانی معصومه نیک نیا

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۱

کلید واژه ها: نرم افزار کتابخانه ای وظایف کاربری ملزومات کارکردی پیشینه کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۰۷ تعداد دانلود : ۶۳۴

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان بهبود نتایج جستجوی کاربران عادی و متخصص موضوعی با استفاده از خانواده های کتابشناختی مبتنی بر الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر.) در دو نرم افزار کتابخانه ای یکی با امکان محدود کردن نتایج جستجو براساس براساس خانواده های کتابشناختی و دیگری بدون این امکان انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: میزان موفقیت کاربران به روش تجربی از طریق پایگاه آزمایشی محقق ساخته پژوهشگر ساخته در مورد اعضای دو خانواده کتابشناختی ""بوستان سعدی"" و ""رباعیات خیام"" با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته و تجربه کاربران در دو نرم افزار کتابخانه ای سیمرغ و رسا مورد وارسی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میزان موفقیت نرم افزار سیمرغ در پشتیبانی از چهار وظیفه کاربری (یافتن، شناسایی، انتخاب، و دسترسی) به بیان هایی از خانواده کتابشناختی ""بوستان سعدی"" و ""رباعیات خیام"" برمبنای نظرات دو گروه کاربران متخصص و عادی بیش از نرم افزار رسا بود. نتیجه گیری: هر دو نرم افزار رسا و سیمرغ می توانند با اصلاح صفحات جستجو امکانات بیشتری را برای پشتیبانی از وظایف کاربری در اختیار کاربران قرار دهند.

درخت حوزه‌های تخصصی