درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی دین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱٬۰۵۶ مورد.
۴۱.

اثر میزان دینداری بر اعتماد سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دینداری اعتماد سیاسی اعتماد بنیادی دولت رفاه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
تعداد بازدید : 627 تعداد دانلود : 187
"اعتماد سیاسى به رابطه مردم و دولت مى پردازد. تحقیقات صورت گرفته حکایت از روند نزولى اعتماد سیاسى در ایران از اول انقلاب تاکنون دارد. از جمله عوامل مؤثر بر اعتماد سیاسى که در تئوریهاى جامعه شناسان کلاسیک و معاصر و نظریه پردازان سرمایه اجتماعى بر آن تاکیدشده، دین است. این عامل در کشورایران که حکومت دینى برقرار است و دخالت دین در سیاست واضح و آشکاراست، بیشتر قابل بررسى است. گیدنز، تاثیر دین براعتماد سیاسى را از ویژگى هاى جوامع سنتى مى داند و تعهدات دینى مسوولین در جوامع سنتى، عملکرد نقاط تماس، اعتماد بنیادى و تلاش دولت براى تامین رفاه اجتماعى ـ اقتصادى مردم را از دیگر عوامل تاثیرگذار بر اعتماد سیاسى ذکر مى کند. براى بررسى اعتماد سیاسى در سه حوزه اعتماد به نظام سیاسى، نهادهاى سیاسى و کنشگران سیاسى به روش پیمایشى از 630 نفر از افراد 20 سال به بالاى تهرانى که به روش نمونه گیرى سهمیه اى انتخاب شده بودند، اطلاعات جمع آورى گردید. نتایج تحقیق نشان داد که اعتماد به نظام سیاسى بیشتر از اعتماد به نهادها و کنشگران سیاسى است. میزان دیندارى پاسخ گویان و نیز اعتماد بنیادى آنان، رضایت از عملکرد نقاط تماس، برداشت از میزان تعهدات مذهبى مسوولان و نیز تلاش دولت براى تامین رفاه اجتماعى ـ اقتصادى مردم بر اعتماد سیاسى تاثیر دارد. بیشترین تاثیر متعلق به برداشت پاسخ گویان از تلاش دولت براى تامین رفاه مردم است. "
۴۲.

جایگاه و اهمیت تفکر انتقادی از دیدگاه قرآن و امام علی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: تفکر انتقادی نهج البلاغه تربیت امام علی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : 849 تعداد دانلود : 936
تفکر انتقادی به منزله یک مهارت اساسی برای تربیت اجتماعی عاقلانه فرد در یک جامعه اسلامی شناخته شده است. در همین راستا، تحقیق حاضر با روش توصیفی −تحلیلی به بررسی جایگاه و اهمیت تفکر انتقادی از دیدگاه قرآن و امام علیg پرداخته است. نتایج نشان داده است، در جهان بینی اسلامی اندیشه، عنصر اساسی زندگی فردی و اجتماعی است، همچنین تعقل همراه با تدبر، صبر و مطالعه، تقوای حضور، پرسش گری، موقعیت سنجی، بصیرت و روشن بینی، پرهیز از تعصب از ویژگی های تفکر انتقادی از منظر امام علیg می باشد. تزکیه، تعلیم حکمت، مذاکره، روش الگویی از مهم ترین روش های تربیتی مبتنی بر پرورش تفکر انتقادی می باشند. گسترش فرهنگ پژوهشگری، چاره جویی و کوشش برای کشف حقیقت، کاوشگری و دانش پژوهی، تشویق به تحصیل همیشگی دانش، عدالت ورزی، احترام به آرا و اندیشه های دیگران به عنوان برآورد ذهنی باز و رشد یافته و تربیت اخلاقی از مهم ترین پیامدهای تربیتی تفکر انتقادی از دیدگاه امام علیg می باشد.
۴۴.

بررسی تاثیر دینداری بر مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: دینداری مشارکت اجتماعی پایگاه اقتصادی اجتماعی تیپ شخصیتی معاشرتی شهروندان تهرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 96 تعداد دانلود : 583
مشارکت به معنی به کار گرفتن منابع شخصی به منظور سهیم شدن در یک اقدام جمعی است. هرجامعه ای (مدرن و سنتی، اقتدارگر و دمکراتیک، فئودالی یا سرمایه داری) از طریق مشارکت رسمی و غیر رسمی ارتباطات و مبادلات بین افراد شناخته می شود. میزان این مشارکتها بیانگر سطح توسعه یافتگی جامعه به حساب می آید، زیرا که گستردگی، فراگیری و تنوع مشارکت اجتماعی جوامع در گرو بسط الگوهای تصمیم گیری ، نظارت و کنترل اجتماعی دموکراتیک و کثرت گرا است. بسیاری از منافع اجتماعی از عضویت در تشکلهای داوطلبانه حاصل می شود و مشارکت در سطح فردی در جامعه محلی ، انجام فعالیت های داوطلبانه رفتارهای اجتماعی همراه با عاطفه را به مردم می آموزد، رفتارهایی مانند اعتماد، رابطه متقابل، یکپارچگی و همکاری که شاید مهم ترین نقش را درکارآمدی اقتصادی و ثبات دموکراتیک دارد. با توجه به ویژگی های جامعه ایران به نظر می رسد که مهمترین و نیرومند ترین نهاد موثر در شکل گیری مشارکتهای اجتماعی، میتواند نهاد دین باشد. زیرا در دین اسلام آموزه های دینی بر رفتارهایی تاکید دارند که زمینه و بستر شکل گیری مشارکتهای اجتماعی را فراهم می آورند . این مقاله از نوع توصیفی- تبیینی است که به دنبال شناسایی تاثیر دینداری بر مشارکت اجتماعی است وازسویی دیگراز لحاظ روش ، یک تحقیق پیمایشی به حساب می آید و واحد تحلیل آن شهروندان تهرانی می باشند .پرسشنامه محقق ساخته ،پس از بررسی اعتماد و اعتبار آن با نمونه گیری خوشه ای وطبقه بندی نامتناسب در پنج منطقه شهر تهران و در بین 391 خانوار تهرانی اجرا گردید. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مشارکت اجتماعی بین گروههای جنسیت ،وضعیت تاهل وسن تفاوت معناداری وجود دارد و دینداری نیز در بین گروههای سنی تفاوت معناداری دارد. دینداری در مدل علی ارائه شده در کنار پایگاه اقتصادی – اجتماعی و تیپ شخصیتی معاشرتی بر مشارکت اجتماعی موثر است.
۴۵.

بررسی رابطه بین تقیدات مذهبی و سازگاری زناشویی

کلید واژه ها: سازگاری زناشویی تقیدات مذهبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : 378 تعداد دانلود : 506
پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین تقیدات مذهبی در سازگاری زناشویی انجام شده است. از آن جایی که اعتقادات دینی و تقیدات مذهبی بر تمامی ابعاد زندگی انسان و از جمله روابط خانوادگی اثرگذار است و با توجه به این که در شرایط کنونی استحکام ارزش های دینی در خانواده یکی از اهداف جامعه اسلامی ما است، لذا پژوهش در این زمینه ضروری است. در این پژوهش تعداد 1320 نفر (660 زوج) ساکن استان تهران با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. این پژوهش از نوع توصیفی ـ همبستگی است. اطلاعات مورد نیاز در زمینه میزان تقیدات مذهبی از طریق پرسشنامه محقق ساخته و نیز اطلاعات مربوط به سازگاری زناشویی از طریق آزمون رضایت زناشویی انریچ جمع آوری شد. جهت بررسی نقش تقیدات مذهبی در سازگاری زناشویی از روش آماری تحلیل واریانس یک طرفه بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان سازگاری زناشویی در بین افرادی که تقیدات مذهبی زیادی دارند به طور معنی داری بیش از کسانی است که دارای تقیدات مذهبی کم هستند. بر این اساس میزان سازگاری زناشویی در بین افراد دارای تقیدات مذهبی خیلی زیاد، بیشترین حد و در بین افراد دارای تقیدات مذهبی کم، کمترین میزان را دارد
۴۶.

بررسی وضعیت دین داری در ایران: (با تاکید بر داده های پیمایش های سه دهه گذشته)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه های دینی تغییرات دین داری رفتارهای دینی وضعیت دین داری پیامدهای دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 461 تعداد دانلود : 421
"مقاله حاضر تلاشی برای ترسیم روند تغییرات دین داری مردم ایران طی سه دهه گذشته است. برای دستیابی به این مهم بر داده های پیمایش هایی که طی سه دهه گذشته در ایران انجام شده، تکیه کرده ایم. براساس یافته های پیمایش های سنجش دین داری در ایران تغییرات و نوسانات در وضعیت دین داری مردم را که اغلب به تفکیکِ بزرگسالان، جوانان، مردان و زنان آمده است، به تصویر کشیده ایم و نشان داده ایم این تغییرات در ابعاد مختلف دین داری و در میان اقشار مختلف جامعه و در زمان های مختلف متفاوت بوده است به گونه ای که نمی توان به طور کلی از تغییرات وضعیت دین داری سخن گفت، بلکه باید به تفکیک گروه های مختلف اجتماعی و ابعاد متفاوت دین داری وضعیت دین داری را تشریح کرد. یافته ها نشان می دهد رفتارهای فردی دینی روندی باثبات یا نسبتاً صعودی داشته اند و این افزایش در اقشار مختلف اجتماعی کمی متفاوت است. اما برخی مناسک جمعی روندی نزولی داشته و وضعیت زنان در این بُعد متفاوت با سایر ابعاد است. وضعیت اعتقادات و تجربه های دینی نیز اساساً در سطح بسیار بالایی قرار دارد. "
۴۷.

دین و رسانه

نویسنده:

کلید واژه ها: دین مدرنیته رسانه رسانه دینی دین رسانه ای ذات رسانه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ
تعداد بازدید : 905 تعداد دانلود : 400
پرسش محوری در حوزه رسانه و دین اینست که آیا باید رسانه را به مثابه امری قدسی و دینی نگاه کرد یا رسانه ذاتاً امری سکولار و غیر دینی است؟ اغلب به سبب فقدان پژوهش های مناسب، دو حوزه رسانه و دین به طور مجزا مورد مطالعه قرار می گیرد و تحلیل نسبت میان ارتباطات (رسانه) و تجدد یا مدرنیته بر مبنای سه نگرش روابط ملی، فایده گرا و ساختار گرا انجام می شود. بسیاری از نظریات موجود درباره دین و رسانه، به سوی ""دین رسانه ای"" گرایش داشته و یا در حالتی خوش بینانه درصدد توضیح ابزار بودن هر یک برای دیگری است. رسانه دینی تأکید دارد که نه رسانه صرفاً ظرفی برای دین است و نه تکنولوژی رسانه می تواند دین را در حد یک پیام فروبکاهد. از این رو نه می توان رسانه را پدیده ای ثانوی فرض کرد و نه دین را امری منحاز. نخستین مسئله در تبیین دین و رسانه، بازشناسی ذات رسانه، ویژگی های رسانه، ظرفیت و توانایی رسانه، تاریخ معرفتی و دانش رسانه، نسبت میان رسانه و فرهنگ غرب و تفکر لیبرالی، رسانه و ذات سکولاریسم و مسائل تمدن است. در این مقاله، کارکردهای رسانه، رویکردهای قابل بحث در باب رسانه و دین و ساحت های قابل تداخل دین در رسانه دینی بررسی شده است.
۴۸.

بررسی رابطه هنر و دین از منظر سیدحسین نصر و سیدمرتضی آوینی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: دین هنر هنر دینی حسین نصر مرتضی آوینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری گروه های ویژه هنر و دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم
تعداد بازدید : 677 تعداد دانلود : 203
دین و هنر از آغاز تاریخ همراه و هم عنان هم بوده اند. هنر را با محتوای فرامادی و هویت آسمانی آن، نمی توان جدای از دین فرض نمود. به همین دلیل، رابطه میان آن دو همواره چالش برانگیز بوده است. اندیشمندان و متفکران مسلمان، تلاش زیادی برای بررسی ارتباط میان این دو انجام داده اند. هدف از این مقاله بررسی و مقایسه رابطه دین و هنر از منظر سیدحسین نصر و شهید آوینی می باشد. این مقاله تلاش دارد با بررسی مبانی این دو اندیشمند، دیدگاه های آنان را در این موضوع بیان کند. سیدحسین نصر، با توجه به تعریفی که از سنت و حکمت خالده دارد، تلاش کرده است منشأ هنر اسلامی را مطابق با تعریف سنت، ریشه در آموزه های وحیانی بداند. بر همین اساس، به هنر قدسی اعتقاد دارد که درون هنر سنتی است. شهید آوینی نیز با تأثیرپذیری از فردید و هایدگر، مکتب انتقادی فرانکفورت و به طور جدی تر نگاه حکمی و عرفانی امام خمینی ره، رویکرد جدیدی را در عرصه هنر در ایران پایه ریزی می کند.
۵۱.

مطالعه میزان پایبندی دینی جوانان شهر اهواز

کلید واژه ها: جوانان دینداری شهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 377 تعداد دانلود : 819
" هدف این پژوهش بررسی میزان تقید به دین در جوانان شهر اهواز است. پرسشنامه سنجش دین داری مسلمانان که بر اساس الگوی گلاک و استارک تهیه شده است، به عنوان ابزار تحقیق استفاده شد و چند سؤال به عنوان نظرخواهی از جوانان در مورد وضعیت دین در جامعه به آن افزوده گردید. پس از تکمیل پرسشنامه های تحقیق که به صورت مراجعه حضوری به منازل انجام شد، داده ها با رایانه و با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید. جامعه آماری شامل 814 نفر از جوانان 29-18 سال شهر اهواز است با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که دینداری جوانان شهر اهواز در ابعاد اعتقادی و عاطفی قوی تر و بر اساس طیف لیکرت، بین زیاد و خیلی زیاد قراردارد، اما در ابعاد پیامدی و مناسکی ضعیف تر بوده و نزدیک به متوسط قرار دارند و نمره کل دین داری جوانان نیز در حد بالاتر از متوسط و نزدیک به زیاد به دست آمد. همچنین از نظر جنسیت در همه ابعاد دین داری، میانگین نمره جوانان دختر بالاتر از جوانان پسر بوده است. علاوه بر این، از دیدگاه جوانان شهر اهواز مهم ترین علت دین گریزی جوانان مشکلات معیشتی و اقتصادی کشور و نارضایتی از مسئولان در این زمینه است. "
۵۲.

بررسی وضعیت دین داری در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجویان انواع دین داری ابعاد دین داری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 222 تعداد دانلود : 909
بررسی وضعیت دین داری در بین دانشجویان عنوان مقاله حاضر است. مدل مورد استفاده برای بررسی وضعیت دین داری، مدل پیشنهادی آقای شجاعی زند می باشد. روش تحقیق، پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه است. جمعیت آماری 25092 نفر که حجم نمونه با فرمول نمونه گیری کوکران 400 نفر برآورد شده و پرسشنامه ها با روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم بین دانشجویان توزیع گردید. نتایج به دست آمده، نشانگر این است که که میزان پای بندی دانشجویان به ابعاد مختلف دین داری از پراکندگی قابل توجهی برخوردار است؛ به طوری که پاسخگویان در ابعاد اعتقادات دینی، اخلاق و تکالیف فردی، بیش ترین نمره و در عبادت جمعی، عبادت فردی و دانش دینی کم ترین نمره را اخذ کردند. همچنین دین داری دانشجویان با ترکیب همه ابعاد و متغیرهاف بیشتر به سمت متوسط میل می کند، به طوری که دین داری 45.25 درصد از آن متوسط، 41.5 درصد کم و 13.25 درصد زیاد می باشد. در ضمن سه نوع دین داری مبتنی بر شریعت، اجتماعی و باطنی با نسبت های 33.77، 28.32 و 37.91 در بین دانشجویان وجود دارد.
۵۳.

تغییرها و دگرگونی های اجتماعی در اندیشه شهید مطهری(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: انسان شناسی تغییرهای اجتماعی مکانیسم تغییر نیازهای اولی و ثانوی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری نظریه های متاخر در جامعه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : 698 تعداد دانلود : 896
پرداختن به موضوع تغییرهای اجتماعی همواره در بین اندیشمندان اجتماعی به عنوان مسئله ای جدی مطرح و بحث های فراوانی را در تاریخ تفکر اجتماعی به خود اختصاص داده است. تغییر جامعه در برابر نظم و ثبات، مکانیسم تغییر و تبیین آن، تکامل و غایت تغییر در جوامع و مسائل دیگر بیان شده، صحنه صف آرایی اندیشه های متفاوتی تا به امروز بوده است. در این میان، استاد شهید مرتضی مطهری، به عنوان متفکر و فیلسوف اجتماعی مسلمان و با اتکا به مبانی دینی و فلسفه اسلامی، علاوه بر نقد و بررسی نظریه های موجود در این باره، نظر خود را طرح و با استناد به مبانی اسلامی، افقی نو درباره تحلیل و تبیین تغییرهای اجتماعی گشوده است. تفاوت مهم مشهود در آرای استاد شهید با نظریه های صاحب نظران این عرصه فرا رفتن از تبیین مادی تغییر در جامعه و بیان نقش علل معنوی در ایجاد تغییرها، نقد خودبنیادی مکانیسم تغییر و جمع بین نظریه های فردمحور و کل محور است. ایشان علاوه بر ضروری دانستن تغییر در زندگی بشر، از یک طرف با توجه به مبانی انسان شناسی اسلامی، نقش نیازهای اولی و ثانوی انسان را ذیل نقش علم و اراده در ایجاد تغییرها برجسته می کند و از سوی دیگر، شرایط محیطی و اجتماعی را نیز در تحقق تغییر مؤثر می داند. در این مقاله سعی شده با روش اسنادی و با تکنیک های تحلیل محتوای کیفی، علاوه بر تشریح نظریه استاد مطهری درباره تغییر اجتماعی، مکانیسم تغییر با توجه به مبانی فلسفه اجتماعی و انسان شناسی ایشان تبیین شود.
۵۴.

آسیب شناسی تربیت دینی دانش آموزان از دیدگاه مدیران مدارس راهنمایی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش آموز مدیر مدرسه راهنمایی آسیب شناسی دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 374 تعداد دانلود : 281
هدف اساسی پژوهش حاضر، شناسایی عوامل آسیب زای عمده در تربیت دینی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر تهران از دیدگاه مدیران مدارس آن ها بوده است. جامعه آماری، مدیران از مدارس راهنمایی مناطق 19 گانه شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 83-1382 در یکی از مدارس راهنمایی به کار اشتغال ...
۵۶.

بررسی میزان پایبندی مذهبی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: دانشجو اجتماعی مذهب پایگاه اقتصادی پایبندی مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 821 تعداد دانلود : 805
هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی میزان پایبندی مذهبی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار می باشد در تعیین چارچوب نظری از نظریه های کارکردی دین با نظریه های دانیل بیتس، پیتر برگر و اودا استفاده کرده و از نظریات دیگر نظریه پردازان کارکردی دین به علاوه نظریه مارکس و وبر بهره بردیم. روش تحقیق به کار برده شده در این تحقیق، روش اسنادی و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری F و Anova و کای اسکوئراستفاده شد. متغیرهای مستقل تحقیق: جنس، گروه علمی، میزان پایبندی دینی والدین و پایگاه اقتصادی و اجتماعی و متغیر وابسته میزان پایبندی مذهبی دانشجویان است. حجم نمونه تحقیق 250 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد: رابطه معنی دار بین جنسیت دانشجویان ، بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی دانشجویان ، بین میزان پایبندی دینی والدین دانشجویان و بین میزان بهادادن دانشگاه به مراسم عبادی با میزان پایبندی مذهبی دانشجویان تایید شد
۵۷.

فقه حکومتی از منظر شهید صدر(ره)؛ با مروری بر ویژگی های «فقه نظامات»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تکلیف مکتب فقه نظامات شهید صدر (ره) مجموعه نگری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : 600 تعداد دانلود : 347
شهید سیدمحمدباقر صدر(ره) را می توان مبدع رویکرد جدیدی در تفقه دانست که در صدد استنباط «نظامات اجتماعی» از منابع دینی است. در این نگاه، مسائل و موضوعات فقهی، به صورت موضوعات از هم منفصل مطالعه نمی شود آن چنان که در فقه موجود رایج است بلکه «نظام»، یک کل به هم پیوسته ای است که موضوعات آن، به یک شبکه یکپارچه تبدیل شده اند. استنباط «نظام» به عنوان یک «مجموعه» و «کل»، غیر از استنباط حکم تک تک «عناصر» آن از طریق احکام «موضوعات کلی» است که نیازمند باب جدیدی از تفقه می باشد. این مقاله در بخش اول به تقریر نظریه شهید صدر(ره) در باب فقه نظامات می پردازد و سعی می کند جوانب اصلی نظریه ایشان را بررسی کند. در بخش دوم مقاله، با تمرکز بر ویژگی های «فقه نظامات»، تفاوت آن با «فقه موجود» از زوایای مختلف بررسی شده است؛ مبتنی بر فقه نظامات، سنخ دیگری از تکالیف متصور است که از جهاتی چند با «حکم» در فقه فردی تفاوت دارد؛ این نوع از تکلیف، از حیث «موضوع»، «مکلف»، «سنخ تکلیف»، «عقاب و ثواب» و «روش استنباط» از احکام رایج فقهی ممتاز می گردد.
۵۸.

بررسی جهت گیری مذهبی و سلامت روانی مهاجران بر اساس مدل آلپورت وراس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت روانی مهاجرت قصرشیرین جهت‌گیری‌های مذهبی مدل آلپورت و راس

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : 95 تعداد دانلود : 617
هدف اصلی این مقاله بررسی جهت گیری مذهبی و سلامت روانی مهاجران براساس مدل آلپورت و راس، مقابله مذهبی، متکی بر باورها و فعالیت‌های مذهبی است و از این طریق در کنترل استرس‌های هیجانی و ناراحتی‌های جسمی به افراد کمک می‌کند. داشتن معنا و هدف در زندگی، احساس تعلق داشتن به منبعی والا، امیدواری به کمک و یاری خداوند در شرایط مشکل‌زای زندگی، برخورداری از حمایت‌های اجتماعی، حمایت روحانی و ... همگی از جمله منابعی هستند که افراد مذهبی با برخورداری از آن‌ها می‌توانند در مواجهه با حوادث فشارزای زندگی، آسیب کمتری را متحمل شوند. مدت‌ها است که تصور می‌شود بین مذهب و سلامت روان، ارتباط مثبتی وجود دارد و اخیراً نیز روان‌شناسی مذهب، حمایت‌های تجربی زیادی را درراستای این زمینه فراهم آورده است. این تحقیق با استفاده از روش پیمایش و از طریق پرسشنامه ساختار یافته برای 200 نفر مهاجر که به‌طور تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند، داده‌ها گردآوری شد. از روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس برای آزمون فرضیات و تکنیک رگرسیون برای سنجش مدل تحقیق استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که ضریب همبستگی به‌دست آمده برای جهت‌گیری درون‌دینی برابر79/0 و برون‌دینی برابر75/0- می باشد. یافته‌های این پژوهش، پیش‌فرض نظریه آلپورت در مورد رابطه بین سلامت روانی و دینداری و ارتباط آن با سلامت روانی مهاجران را تایید می نماید. براساس یافته‌های تحقیق، رابطه معنی‌داری هم بین متغیرهای زمینه‌ای تحصیلات(28/0=r)، سن(21/0=r)، میزان درآمد(58/0=r) و مدت اقامت(33/0=r) با سلامت روانی مهاجران وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که متغیر وابسته مستقیماً تحت تاثیر متغیرهای جهت‌گیری‌های مذهبی، تحصیلات، جنسیت، سن و جهت‌گیری مذهبی درون دینی قرار گرفته و این متغیرها به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین متغیر سلامت روانی داشته اند، توانسته اند وارد معادله رگرسیونی شده و در کل 72 درصد از تغییرات این متغیر را برای ما توضیح داده است(72/0=R²).
۵۹.

هویت، فرهنگ و سبک زندگی اسلامی در عصر جهانی شدن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جهانی شدن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : 538 تعداد دانلود : 106
از آنجایی که منابع فرهنگی و معنوی، مهم ترین منبع توانمندی و مزیت جوامع اسلامی است، تهدیدهای نرم افزاری نسبت به سایر تهدیدها از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است و شکست و بحران در حوزه فرهنگی، به منزلة اختلال در حوزه های مختلف حیات یک جامعه است. زیرا مهم ترین تکیه گاه و نقطة ثقل همبستگی، وحدت، هویت ملّی و علّت وجودی کشورهایی نظیر کشورهای مسلمان، به ماهیت فرهنگ و ساختار اعتقادی ایشان باز می گردد و با از بین رفتن این زنجیرة همبستگی و هویت ملّی، بقای دولت ها دیگر موضوعیتی نخواهد داشت. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، به علت ضعف رسانه های کشورهای اسلامی و نبود زیرساخت ها و برنامه ریزی های مناسب فرهنگی در جامعه اسلامی و وجود رسانه ها و ابزارهای متعدد فرهنگی در عصر جهانی شدن فرهنگ غربی و نیز با توجه به سلطه نظام سرمایه داری در جهان، شاهد زوال سبک زندگی، هویت و فرهنگ اسلامی مسلمانان و نیز جامعه ایرانی هستیم و اگر برای مقابله با تهدیدها و اختلال های پدید آمده در جامعه اسلامی، برنامه ریزی در سطوح و بخش های مختلف انجام نشود، این روند تشدید می شود و به ایجاد مشکلات بیشتر می انجامد. از آنجایی که فرهنگ و اقتصاد، محور و بنیان رویارویی قدرت ها محسوب می شود و رقابت میان بازیگران نظام جهانی، به لحاظ ماهیت کاملاً اقتصادی و فرهنگی است، مقولة «جهانی شدنِ فرهنگ» و بیان ایده هایی مانند «پایان تاریخ» و «برخورد تمدن ها»، دقیقاً با ملاحظة همین شرایط و واقعیات ناشی از تحولات پدیده آمده مطرح شده اند. در پژوهش حاضر ضمن باور به این موضوع که جهانی شدن سبب ظهور انواع توسعه طلبی و سلطه گری غرب در جوامع اسلامی در سطوح مختلف گردیده است؛ بررسی جهانی شدن و آثار آن بر هویت و فرهنگ اسلامی مورد توجه است و در نهایت دیدگاه و رویکرد اسلام به مقوله جهانی شدن، سبک زندگی، فرهنگ و هویت و چگونگی برخورد با تهدیدها و چالش های ناشی از جهانی شدن مورد واکاوی قرار می گیرد.
۶۰.

مقایسه خودپنداری در میان دختران و پسران دانش آموز مقطع راهنمایی مراکز تیزهوشان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودپنداری تیزهوشان تفاوتهای جنسی خود ادراکی دانش‏آموزان سرآمد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش خود و تلاشهای آن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی آموزش کودکان استثنایی کودکان تیزهوش
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : 920 تعداد دانلود : 16
"هدف از پژوهش حاضر بررسی خودپنداری در میان دانش‏آموزان دختر و پسر مراکز تیزهوشان به طور کلی و به تفکیک در زمینه‏های تحصیلی، اجتماعی، ورزشی و ارزشی می‏باشد.همچنین در این مقاله سطوح مختلف خودپنداری درگروه دختران و پسران به تفکیک مورد پژوهش قرار گرفته است.جامعه آماری پژوهش مشتمل بر 192 دختر و پسر کلاس‏های دوم و سوم راهنمایی مراکز تیزهوشان شهرستان شیراز می‏باشد.جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه پی-ام-اس-پی-اس استفاده شد.این پرسشنامه چند بعدی و براساس چند نظریه ساخته شده است.ثبات پرسشنامه به روش دوباره سنجی 78/0 و در سطح 001/0 معنی‏دار بود.نتایج نشان داد که تفاوت معنی‏داری میان خودپنداری دختران و پسران به طور کلی موجود نیست.همچنین در بررسی مقوله‏های مختلف خودپنداری نتایج نشان داد که گرچه میانگین نمرات دختران در خودپنداری تحصیلی، اجتماعی و ارزشی بالاتر از پسران بود، لیکن این تفاوت‏ها معنی‏دار نبود.اما پسران دارای خودپنداری ورزشی بالاتری بودند که در سطح 005/0 معنی‏دار بود.نتایج آزمون مکرر نشان داد که تفاوت معنی‏داری میان خودپنداری تحصیلی در مقایسه با خودپنداری ورزشی و اجتماعی موجود است.این تفاوت در سطح 001/0 معنی‏دار بود.بررسی‏های بیشتر پژوهش نشان داد که دانش‏آموزان دختر و پسر این مراکز برای نظر مادرشان نسبت به پدر، معلم و دوستشان اهمیت بیشتری قائلند و همچنین در چهار زمینه مورد بررسی، مادران بیشتر نقش تشویق کننده را دارند.این موضوع برای پسران به جز در زمینه ورزشی در تمام زمینه‏ها صدق می‏کند.به عبارت دیگر پدران در زمینه ورزشی برای پسران مشوق بهتری هستند.در راستای این پژوهش پیشنهادهایی ارائه شده است. "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان