جامعه شناسی دین

نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱٬۰۵۶ مورد.

۶۱.

بررسی ارتباط بین دینداری و سلامت روان دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: زهره مشکاتی رخساره بادامی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: دینداری دانشجویان تربیت بدنی دین. سلامت روان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین

تعداد بازدید : 83 تعداد دانلود : 925

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه دینداری و سلامت روان در بین دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان انجام شده است. این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام و داده ها از یک نمونه 400 نفری از دانشجویان سه مقطع تحصیلی دانشگاهی گردآوری شده است. در این پژوهش نظریاتی برای تبیین دینداری و سلامت روان ارایه شده است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داده که ارتباط معناداری بین ابعاد دینداری کل و سلامت روان دانشجویان وجود دارد. با توجه به مقادیر F و سطوح معناداری برای هر یک از متغیرهای مستقل تمامی روابط با احتمال 99 درصد، به جز بعد مناسکی با احتمال 95 درصد، مورد تأیید پژوهش واقع می شود.

۶۲.

تأثیر تشبه به جنس مخالف در اختلال نظام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حسین بستان (نجفی) محمدرضا کدخدایی

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۶

کلید واژه ها: اختلال نظام حفظ نظام تشبه به جنس مخالف گفتمان تشبه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 69 تعداد دانلود : 340

بررسی تأثیر تشبه به جنس مخالف در ایجاد اختلال در نظام و خرده نظام های مد نظر اسلام و تبیین عِلّی این پدیده، موضوع اصلی مقاله است. بدین منظور با الهام از ادبیات نظری و چارچوب مفهومی برخی از اندیشمندان دینی نظیر علامه طباطبایی، شهید مطهری و آیت الله مصباح یزدی مدل نمونه و هنجاری نظام فردی، خانوادگی و اجتماعی مورد نظر اسلام را ترسیم نمودیم. به منظور تبیین نقش بنیادین تفاوت های جنسی و جنسیتی در سامان یابی این مدل هنجاری، چهار مفهوم اصلی فطرت، عدالت، زوجیت و هویت جنسی را با استناد به کاربردهای قرآنی طرح یا پرورش دادیم. در نهایت ضمن تحلیل عقلی استلزامات جنسی و جنسیتی این نظام ها، نشان دادیم که تشبه به جنس مخالف باعث ناهماهنگی در سطوح مختلف هویت از یک سو و به هم ریختگی های الگوهای نظام مطلوب دینی از سوی دیگر می شود. این مقاله در بخش ترسیم ویژگی های مدل هنجاری نظام در اسلام، از روش تفسیری−عقلی بهره برده است. بررسی فرضیه ها و تبیین عِلّی با روش عقلی و عرضه بر نظریه های اجتماعی انجام گرفت.

۶۳.

بازنمایی عنصر شور و احساس در آیین های محرّم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: الله کرم کرمی پور عبدالحسین حاجی ابوالحسنی

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۶

کلید واژه ها: نماد دین پژوهی تفسیرگرایی کلیفورد گیرتز آیین محرم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 864 تعداد دانلود : 299

پژوهش حاضر، به روش کیفی، مبتنی بر نظریه تفسیری کلیفورد گیرتز انجام گرفته. مسئله اصلی در این پژوهش، توصیف عناصر شور و احساس در مناسک محرّم، با تأکید بر فهم چیستی آن در قالب دینِ زیسته است. واحد تحقیق آن دسته از یافته های آیینی است که بیشتر عنصر شور و احساس در آن متجلّی است مانند: (سیاه پوشی، سینه زنی، زنجیر زنی، قمه زنی و تعزیه) که محقق آنها را به شیوه قوم نگاری دینی بازنمایی نموده است. راه رسیدن به چنین هدفی ساده نبود، بلکه مستلزم انتخاب روشی پیچیده و ترکیبی بود که محقق را واداشت به روش مشاهده مشارکتی و مصاحبه با پیشکسوتان آیین محرّم به گفتگو بنشیند. در فرایند تجزیه و تحلیل یافته های ذکر شده به شکل تفسیری، پژوهشگر به شرح این واقعیّت پرداخته که آیین محرّم بازتولیدکننده هویت دینی و فرهنگی بوده است، و آیین ها، همان باور دینی مناسک گزار انند که به عینیّت درآمده. حاصل مصاحبه ها و نتیجه مشاهده محقق نشان داد که شور، احساس، و حرکت به عنوان روح مناسک اند، و طبیعتِ آیین محرّم متمایل به محاکات و دیده شدن است. نتیجه به دست آمده ثابت کرد که آیین محرّم از یک طرف، مؤلفه هایی هویت ساز و تقویت کننده ساخت اجتماعی اند، که توانسته اند در بازتولید روحیه، ارتباطات جمعی، روابط درون گروهی، پیوندهای اجتماعی، آگاهی جمعی، و بازسازی باورهای دینی نقش آفرینی کنند، و از طرف دیگر، پیوند دهنده گذشته و حال بوده اند.محقق در پایان به این جمع بندی رسیده که فهم رابطه شور و احساس در مناسک و آیین دینی راه رسیدن به حقیقت دین را هموار خواهد کرد.

۶۴.

امور اعتباری در توحیدگرایی و تفسیرگرایی: مقایسه اعتباریات اجتماعی در اندیشه علامه طباطبائی و پیتر وینچ(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حسین مهربانی فر محمدحسین شعاعی

منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: علامه طباطبایی اعتباریات وینچ

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 738 تعداد دانلود : 240

اعتباریات و نقش آن در زندگی اجتماعی انسان مورد مطالعه رویکردهای گوناگون حوزة علوم انسانی و اجتماعی واقع شده است. رویکرد توحیدی سنت اسلامی و رویکرد تفسیری در علوم اجتماعی نوین غربی، از جمله این رویکردهاست. این پژوهش، با بررسی نظرات ابتکاری و تفصیلی علامه طباطبائی در اعتباریات اجتماعی، به عنوان حکیمی توحیدگرا و رویکرد تفسیرگرایانه پیتر وینچ، به دنبال شناخت کیفیت توجه به اعتباریات در این دو رویکرد و وجوه تشابه و تمایز آن می باشد. مطالعه مبانی روش شناختی این دو اندیشمند، واکاوی رویکرد ایشان به اعتباریات اجتماعی و مقایسه آن با یکدیگر، این نتیجه به دست می آید که با توجه به مبانی و مبادی هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی این دو متفکر، می توان تفاوت های عمیقی از قبیل توجه مبنایی به فطرت و کمال فطری در بحث اعتباریات علامه طباطبائی، در مقابل بازی های زبانی وینچ و نسبی گرایی مورد نظر وی، مطرح کرد.

۶۵.

پایش آسیب ها: امر به معروف و نهی از منکر به سبک ابراز وجود

نویسنده: محمدرضا آتشین صدف

منبع: پایش سبک زندگی سال سوم فروردین ۱۳۹۵ شماره ۱۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 476 تعداد دانلود : 743

۶۶.

مطالعه جامعه شناختی رابطه دینداری و اعتماد اجتماعی با گرایش به ایثارگری در استان کهگیلویه و بویراحمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بیژن زارع هومان دانش پذیر

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۹

کلید واژه ها: دینداری استان کهگیلویه و بویراحمد گرایش به ایثارگری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 740 تعداد دانلود : 867

هدف از این مقاله، ارزیابی میزان دینداری و اعتماد اجتماعی شهروندان استان کهگیلویه و بویراحمد و رابطه این دو متغیر با گرایش به ایثارگری است. در این پژوهش که از روش پیمایشی استفاده شده است. افراد مورد مطالعه با استفاده از جدول مورگان 384 نفر به عنوان نمونه، تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای چندمرحله ای در سه شهر یاسوج، دهدشت و گچساران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که جهت تعیین اعتبار آن از اعتبار صوری و جهت تعیین پایایی از همسانی درونی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افراز spss استفاده شد. نتایج نشان داد: ارتباط بین میزان دینداری، اعتماد اجتماعی و گرایش به ایثارگری در سطح 99 درصد معنادار و مستقیم بوده، به طوری که این دو متغیر در مجموع 17 درصد از متغیر وابسته گرایش به ایثارگری را تبیین می کنند. همچنین رابطه بین سن، میزان تحصیلات پاسخگویان و گرایش به ایثارگری معنادار نبود. سرانجام، تفاوت بین پاسخگویان مجرد و متأهل و همچنین تفاوت بین پاسخگویان زن و مرد با گرایش به ایثارگری به لحاظ آماری معنادار نبود.

۶۷.

مطالعه نقش تفاوت های جنسیتی در ابعاد دین داری دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اصغر میرفردی عبدالله ولی نژاد

منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷

کلید واژه ها: جنسیت دانشجو دینداری هویت دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 888 تعداد دانلود : 333

۶۸.

هدف علم در «پارادایم اسلامی علوم انسانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مجید کافی

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۶

کلید واژه ها: علوم انسانی پارادایم علمی اصلاح گرایی هدف علم پارادایم اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 771 تعداد دانلود : 513

هدف علم در پارادایم های اثباتی، تفسیری و انتقادی، اگرچه مشخص اند، اما متفاوتند. هدف علم در پارادایم اثباتی تبیین، در پارادایم تفسیری فهم و تفسیر رفتار و در پارادایم انتقادی تغییر پدیده ها و رهایی بخشی انسان ها است. حال پرسش این است که بر فرض پذیرش «پارادایم اسلامی علوم انسانی»، هدف علم در آن چیست؟ در این جستار از روش تحلیل متن استفاده برده ایم و مبنای کار این گونه است که ابتدا پرسش هایی طرح می شود و بعد به جستجوی پاسخ آن در قرآن و روایات مرتبط می پردازیم. در روش تحلیل متن ارتباط بین رجوع به متن و نتیجه گیری درباره هر مطلب، دو سویه و مکرر است؛ یعنی با طرح پرسش، جستجو در متن را آغاز می کنم و پس از مطالعه متن، ممکن است، فهم آیه ای فهم آیه دیگر را تکمیل، اصلاح و گاه عوض کند. نتیجه اینکه هدف پارادایم اسلامی علوم با توجه به آیات قرآن و روایات مرتبط، اصلاح فردی و اجتماعی با یک زبان علمی است؛ چرا که عالم طبیعت و نظام اجتماعی را می توان تبیین و فهم کرد تا بتوان اصلاحشان کرد تا کارشان را خوب انجام دهند. راهکار اصلاح عبارت است از تبیین درست و فهم دقیق پدیده های طبیعی در نظام طبیعت؛ و تبیین درست، فهم دقیق، انتقاد سازنده از وقایع اجتماعی و آگاه کردن افراد و عناصر نظام از وظایف و تکلیفشان در نظام اجتماعی.

۶۹.

ملاحظات قومی مذهبی نگرش جنسیتی در شهرستان بجنورد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب فروتن اکبر علیوردی نیا الهه سادات ایزی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال پنجم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۸

کلید واژه ها: قومیت مذهب نگرش های جنسیتی مدل اگموند

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 233 تعداد دانلود : 765

در این مقاله مهم ترین الگوها و تعیین کننده های مرتبط با تفاوت های قومی مذهبی نگرش های جنسیتی بررسی شده است. برای سنجش نگرش های جنسیتی از گویه های پنج گانه اگموند و همکاران (2010) استفاده شده است. جامعه آماری شامل افراد 15 ساله و بالاتر شهرستان بجنورد در استان خراسان شمالی، مشتمل بر پنج گروه قومی (تات، ترک، ترکمن، کرد و فارس) و دو گروه مذهبی (شیعی و سنی) هستند. مطابق نتایج، اگرچه گروه قومی تات بیش از سایر گروه های قومی، به ویژه ترکمن ها، دارای نگرش جنسیتی غیرسنتی هستند، در بین تمامی گروه های قومی نوعی نگرش غیرسنتی کمابیش غالب است. علاوه بر این، مردان شیعی و سنی مذهب دارای نگرش های جنسیتی کمابیش مشابهی هستند، درحالی که نگرش جنسیتی زنان شیعی و سنی مذهب با همدیگر متفاوت است، برای نمونه، زنان شیعی مذهب بیش از زنان سنی مذهب دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند. در مجموع، یافته های تحقیق را می توان در دو نکته اصلی و کلی خلاصه کرد: همگرایی نگرش های جنسیتی غیرسنتی و نقش تعیین کننده متغیر جنسیت در کشف و شناخت دقیق تر تفاوت های قومی مذهبی مرتبط با نگرش های جنسیتی.

۷۰.

جامعه شناسی در ترکیه فرایندهای تاریخی و اجتماعی موثر در ظهور، رشد و نهادینه سازی جامعه شناسی در ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد توکل نسیم تراب نژاد

منبع: جامعه شناسی تاریخی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلید واژه ها: ترکیه ضیا گوک آلپ ترک گرایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 895 تعداد دانلود : 530

با ورود امواج تجدد در قلمرو عثمانی که برای سال های متمادی مرکزیت تمدن اسلامی را در اختیار داشت، زیست فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مسلمانان بتدریج دگرگون شد، به دنبال این دگرگونی ها زمینه های بروز مسایل ناشی از رویارویی سنت و تجدد و به دنبال آن شرایط ظهور رشته ی جامعه شناسی بوجود آمد. جامعه شناسی در ترکیه، در پاسخ به پرسش هایی که در ارتباط با بحران های بوجود آمده در حیات فکری، نظامی و سیاسی امپراطوری عثمانی مطرح شد توسعه یافت. تلاش های فکری متفکرین این دوره برای پاسخ گویی به این پرسش ها منجر به ظهور سه جریان عمده ی غرب گرایی، ترک گرایی و اسلام گرایی گردید. بنابرین ظهور جامعه شناسی در ترکیه با فرایند تکوین جریان های فکری غرب گرایی، اسلام گرایی و ترک گرایی به دنبال افول سیاست عثمانی گرایی در هم تنیده است. در این مقاله با بهره گیری از روش مطالعه ی کتابخانه ای و با هدف کلی گسترش شناخت از وضعیت رشته ی جامعه شناسی در ترکیه به شرح فرایندهای تاریخی و اجتماعی موثر بر شکل گیری این رشته و مسائلی که جامعه شناسی در این کشور از گذشته تا کنون با آن مواجه بوده است پرداخته ایم.

۷۱.

تبیین جامعه شناختی خلافت از منظر ابن خلدون با رویکردی انتقادی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حمید پارسانیا ابراهیم عباسپور

منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: خلافت مشروعیت تبیین مقبولیت قبیله عصبیت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 301 تعداد دانلود : 167

در دنیای اسلام، نظام خلافت با استفاده از صبغه الهی و قدسی در عرصه سیاسی- اجتماعی مسلمانان وارد شد. علمای اهل سنت برای رهایی از تنگناهای موجود در جامعه در ذیل این نظام، از ظرفیت فقه و کلام استفاده کرده، این نظام را توجیه کردند. ولی توجیه فقهی کلامی، به تنهایی کافی نیست، بلکه تداوم و استمرار این نظام نیازمند تبیین جامعه شناختی است؛ چراکه اگر ابعاد تئوریک آن بازکاوی نشود، باید بساط آن برچیده شود. ازاین رو، آسیب شناسی اجتماعی این نظام می تواند چگونگی استمرار آن را تبیین کند. لذا ابن خلدون از ظرفیت های فقه و کلام اشعری استفاده می کند و نظام خلافت را بر مدار نظریة عصبیت به لحاظ جامعه شناختی تبیین می کند. این مقاله، چگونگی تبیین ابن خلدون از نظام خلافت و ظرفیت های موجود در جوامع اسلامی را از منظر جامعه شناختی بررسی می کند و با تمرکز به مفهوم «عصبیت» و رویکرد مقبولیت در اندیشه ابن خلدون، که مبتنی بر عصبیت و شوکت است، اصطکاک مبنایی او با مقوله مشروعیت را به نقد کشیده است.

۷۲.

مطالعه چگونگی نگرش دانشجویان به دین (مدلی بر اساس نظریه زمینه ای GT) مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میلاد ناصری فرزانه کاوه علی ربانی خوراسگانی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۶۴)

کلید واژه ها: دین مذهب مناسک اعتقادات نظریه زمینه ای باز معنایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 743 تعداد دانلود : 570

چگونگی و میزان تأثیر دین در هر جامعه ای از یک سو به تعریف و نقش دین در زندگی افراد و از سوی دیگر به شرایط اجتماعی-فرهنگی آن جامعه بستگی دارد. در واقع می توان دین را هم امری فردی دانست که در باورهای افراد ریشه دوانیده و هم موضوعی اجتماعی قلمداد کرد که در هنجارها و ارزش های موجود در کنش های اجتماعی تبلور یافته است. لذا می توان استدلال کرد که تغییرات اجتماعی جوامع، نظیر نوسازی، بسط و گسترش تجدد، جهانی شدن، شهرنشینی، رشد فناوری، عقلانیت و ... بر مقوله دین تأثیری انکارناپذیر دارد. این پژوهش با هدف درک معنای مذهب در دو بعد اعتقادی و مناسکی در میان جوانان، به بررسی و مطالعه 18 نفر از دانشجویان دانشگاه دولتی اصفهان پرداخته است. روش شناسی این مطالعه از نوع کیفی است و از روش نظریه زمینه ای برای انجام پژوهش استفاده شده است. تکنیک گردآوری اطلاعات، مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته است و برای انتخاب مشارکت کنندگان از روش نمونه گیری آسان و نظری استفاده شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که جوانان مشارکت کننده در بعد اعتقادات پایه ای دارای اعتقادات مورد تأیید و سفارش دین هستند اما در سایر ابعاد، در خصوص بعد مناسکی پاسخگویان به باز معنایی در این حوزه پرداخته و بر اساس درک و فهم خود حتی در صورت مغایرت با دین روش هایی را اتخاذ نموده اند. از دلایل این گسست در بستر شرایط زمینه ای و مداخله گر می توان به ضعف محتوای کتب، ضعف کارشناسان دینی، ناسازگاری قول و عمل مدعیان مذهب، جو خانوادگی-محیطی اشاره کرد.

۷۳.

جایگاه علم دینی در تمدن اسلامی از منظر دکتر داوری اردکانی

نویسنده: محمدجواد صلاحی جهرمی

منبع: فرهنگ پژوهش زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۸ ویژه علوم اجتماعی

کلید واژه ها: علم غربی علم دینی عالم دینی عالم غرب تمدن غرب داوری اردکانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 874 تعداد دانلود : 20

مسئله اصلی این تحقیق فهم نسبت دو مقوله علم دینی و تمدن نوین اسلامی و همچنین بررسی و واکاوی جایگاه علم دینی در تمدن نوین اسلامی از منظر دکتر داوری اردکانی می باشد. دال مرکزی بحث پیرامون وضع بینابین جامعه ای است که در آن انقلاب اسلامی رخ داده است؛ جامعه ای که نه با سنت نسبت تام دارد و نه تجدد را به تمامه اخذ کرده است. در وضعیتی که انقلاب اسلامی داعیه تمدن سازی دارد، و از طرفی به دنبال نقشه علمی جامع کشور، پی ریزی و پرداختن به این نقشه، بدون داشتن افق و نگرش تمدنی امری آن چنان که باید نخواهد بود.ین پژوهش به دنبال است که با پرسش اصلی از انقلاب اسلامی و چیستی مسیر بنای تمدن نوین اسلامی از نگاه دکتر داوری اردکانی، به نسبت علم دینی و تمدن حرکت کرده و پس از مشخص شدن این نسبت، ترسیم ایشان از نوع حرکت برای تمدن سازی را بدست اوریم و تحلیل کنیم. لذا در این پژوهش، به دنبال استفاده نظری و راهبردی از این نسبت برای آنچه اندیشه انقلاب اسلامی به عنوان افق خویش مطرح کرده است یعنی تمدن نوین اسلامی می باشیم. مدعای اصلی این پژوهش آن است که تا زمانی که عالَم دینی نشود، علم دینی شکل نمی گیرد و تا پیش از آن تنها می توان از طلب علم دینی سخن به میان آورد و این طلب است که می تواند زمینه ساز ایجاد عالَم دینی باشد. .

۷۴.

بررسی ارتباط بین ابعاد مختلف دینداری و سلامت اجتماعی دانش آموزان (نمونه مورد مطالعه دانش آموزان دبیرستان های شهر دهاقان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: زهرا علی زاده زینب اکبری الهام صالحی مبارکه افسانه واحدی دهکردی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: سلامت اجتماعی دینداری اعتقادی دینداری پیامدی دینداری مناسکی دینداری تجربی دینداری عاطفی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین

تعداد بازدید : 46 تعداد دانلود : 76

سلامت موضوعی مطرح در همه فرهنگ هاست و تعریف آن در هر جامعه ای تا اندازه ای به حس مشترک مردمان از سلامت و فرهنگ آنها باز می گردد؛ ولی معمولاً هر گاه از آن سخنی به میان آمده بیشتر بعد جسمانی آن مورد توجه بوده، در حالی که رشد و تعالی جامعه در گرو تندرستی آن جامعه از ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی است. پژوهش حاضر که با هدف بررسی ارتباط دینداری و سلامت اجتماعی در بین دانش آموزان دبیرستان های دهاقان است، یک پژوهش میدانی با تکنیک پیمایش است و برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی دانش اموزان دبیرستان های شهر دهاقان است که تعداد 367 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. در این پژوهش بر اساس نظریه های گلاک و استارک و کییز به بررسی ارتباط بین ابعاد مختلف دینداری یعنی دینداری اعتقادی، پیامدی، مناسکی، تجربی و عاطفی با سلامت اجتماعی دانش آموزان پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاضر حاکی از ارتباط بین تمامی ابعاد دینداری و سلامت اجتماعی دانش آموزان است. در این میان قویترین متغیر بعد مناسکی (42/0) و ضعیف ترین متغیر بعد پیامدی (18/0) است.

۷۵.

اثربخشی آموزش مؤلفه های معنوی بر مؤلفه های روانشناسی مثبت در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مسعود کریمی فر مرضیه سادات روح الامینی احسان دین پرور فرامرز سهرابی اسمرود

منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷

کلید واژه ها: شادکامی امید خوش بینی مؤلفه های معنوی نوجوانان پرورشگاهی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 444 تعداد دانلود : 398

۷۶.

بررسی رابطه ی بین هویت ملی و دینی با پایبندی به فرهنگ شهروندی در شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نوذر قنبری هابیل حیدرخانی مسلم رستمی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۹

کلید واژه ها: هویت ملی هویت دینی شهروندی فرهنگ شهروندی شهر کرمانشاه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 36 تعداد دانلود : 428

فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می زند و پایه های ارتباط میان شهروندان را شکل می دهد، شهری که از فرهنگ غنی شهروندان لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در فعالیت های مختلف به چشم می خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه های اداره شهر را کاهش داده و لبخند را جایگزین دغدغه ها و نا آرامی ها می نماید. فرهنگ شهروندی هویتی تحصیل شده در مدتی کوتاه نیست و در یک دوره ی زمانی طولانی و در تعاملات اجتماعی ساکنان شهر ایجاد می گردد و از هویت افراد تأثیرپذیر است. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که آیا بین گرایش به هویت ملی و هویت دینی و پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر کرمانشاه ارتباطی وجود دارد؟ جامعه ی آماری پژوهش حاضر تمامی شهروندان 18 سال به بالای شهر کرمانشاه هستند که تعداد 384 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. برای پاسخگویی به سؤال اصلی این پژوهش، به بررسی و تحلیل ارتباط بین گرایش به هویت ملی (با ابعاد هویت سیاسی، هویت جغرافیایی، هویت تاریخی و هویت فرهنگی) و هویت دینی با ابعاد (تعلق به دینداری مناسکی، پیامدی و اعتقادی) با پایبندی به فرهنگ شهروندی پرداخته شد. یافته ها حاکی از ارتباط بین تمامی متغیرهای مستقل و وابسته می باشد. بدین صورت که بین گرایش به هویت ملی و گرایش به هویت دینی در ابعاد مختلف با پایبندی به فرهنگ شهروندی ارتباط معنادار وجود دارد.

۷۷.

مبانی الگوی اجتماعی سنجش دین داری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نعمت الله کرم اللهی قاسم جوکار

منبع: راهبرد فرهنگ سال نهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۳

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 693 تعداد دانلود : 613

۷۸.

پیدایش و بقاء جامعه با تأکید بر نقش دین از منظر علامه طباطبائی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: اسماعیل صابر کیوج

منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: دین فطرت قانون جامعه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 463 تعداد دانلود : 446

پیدایش و بقاء جامعه و مسائل پیرامونی آن، یکی از مباحث مهم جهان غرب در قرون وسطی تا عصر روشنگری است. تحول در پاسخ به این مسئله، یکی از مهم ترین بنیادهای مدرنیته و علوم انسانی و اجتماعی است. پایه این تحول، مربوط به کنار گذاشته شدن نظریه «خلق جامعه توسط خداوند» و «طبیعت اجتماعی بشر»، می باشد و اینکه انسان به عنوان «موجودی طبیعتاً غیراجتماعی» و جامعه به عنوان «مصنوع بشر» در نظر گرفته شد. این تحقیق، به پاسخ این مسائل از دیدگاه علامه طباطبائی در تفسیر المیزان می پردازد. انسان از منظر علامه طباطبائی، بالطبع موجودی اجتماعی نیست، اما به دلیل گستره نیازها و...، به ناچار و بالاضطرار رو به زندگی اجتماعی آورده است. زندگی اجتماعی و جامعه برای بقا و استمرار خود، نیازمند وجود قانون هستند که موافق فطرت و نظام خلقت باشد. این قانون، فقط از جانب خداوند متعال و در قالب هدایت تشریعی الهی قابل دستیابی است. عقل و فطرت بشر برای تنظیم و تهیه چنین قانونی، ناکافی و نارسا هستند.

۷۹.

نقش سیدجمال در تغییر نظام آموزشی الازهر و تأثیر آن بر تحولات سیاسی اجتماعی مصر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمدعلی میرعلی

منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: سید جمال تحولات سیاسی اجتماعی نظام آموزشی الازهر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 66 تعداد دانلود : 847

رویکرد علمی غالب الازهر، از زمان تسلط ایوبیان رفته رفته نقلی و مبتنی بر تفسیرهای ظاهرگرایانه بوده است. سیدجمال، از بدو ورود به مصر، علوم عقلی را با هدف، تغییر نگرش و موضع علمای الازهر نسبت به پدیده های اجتماعی، از طریق تحول نظام آموزشی آن نهاد وارد الازهر کرد. سیدجمال، همواره نظام آموزشی قدیم را به چالش می کشید و از نظام آموزشی جدید در الازهر دفاع و خواهان اصلاح روش های آموزشی آن بود. وی فلسفة علوم اسلامی و دانشگاه الازهر را منحصر به تئوری پردازی صرف نمی دانست، بلکه معتقد بود باید الازهر بتواند در عمل نیز مسائل و نظریه های فقهی را جامة عمل بپوشاند. وی معتقد بود که چرا فقهای الازهر نمی توانند فقه را در عرصة سیاسی و اجتماعی به کار بندند. وی به دنبال نظام آموزشی ای بود که بتواند تحول سیاسی اجتماعی به همراه داشته باشد و منجر به پایان استعمار و نظام استبدادی و سلطنتی گردد. این نوشتار با رویکرد نظری و تحلیلی درصدد است که نقش سیدجمال را در تغییر نظام آموزشی الازهر، واکاوی کند و تأثیرات آن را بر جامعه مصر مورد ارزیابی قرار دهد.

۸۰.

رابطه پایبندی مردان به آموزه های همسرداری اسلام با رضامندی زناشویی و کارآمدی خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسین حیدری خورمیزی محمدرضا احمدی رحیم نارویی نصرتی

منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷

کلید واژه ها: رضامندی زناشویی پایبندی آموزه های اسلام کارآمدی خانواده همسرداری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 323 تعداد دانلود : 912

درخت حوزه‌های تخصصی