درخت حوزه‌های تخصصی

سنجش از راه دور GIS

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
روش های کمی در جغرافیا سنجش از راه دور GIS نقشه کشی (کارتوگرافی)
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۱٬۱۱۲ مورد.
۱۲۱.

تحلیل اثر خشکسالی با روش درون یابی شاخص z نرمال بارندگی در سامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در منطقه کاشان

نویسنده:
منبع: جغرافیای طبیعی لارستان بهار ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: درجه حرارت سرعت باد تبخیر- تعرق ساعت آفتابی روند سری زمانی و ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 586 تعداد دانلود : 489
خشکسالی یک مشکل مهم برای اغلب کشورهای مناطق خشک می باشد که ایران نیز یکی از این کشورها است. هدف این مقاله مطالعه الگوهای مکانی و زمانی وقایع خشکسالی در دشت کاشان می باشد. میانگین ارتفاع محدوده مورده مطالعه حدود 1987 متر از سطح دریا است. پوشش گیاهی تنک و پراکنده بر روی تپه های ماسه ای و اراضی شور و ویژگی عمومی منطقه را شامل می شود. داده های هواشناسی ایستگاه های ابیانه، اردستان، قم، کاشان، نطنز و اطلاعات پایه محیطی (هیپومتری، زمین شناسی و قابلیت اراضی) می باشد. الگوی مکانی و زمانی، خشکسالی هواشناسی با روش درون یابی شاخص Z نرمال بارندگی در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تعیین گردید. مطالعات اقلیمی منطقه مبتنی بر داده های هواشناسی ایستگاه های سینوپتیک در طول سال های (2004-1964) و با تاکید بر ایستگاه های کاشان و قم می باشد. به علت نوسانات شدید بارش و عناصر جوی در منطقه کاشان از یک سو و نیز به دلیل تاثیر پذیری شرایط طبیعی منطقه از وضعیت جوی حاکم از میانگین فصلی عناصر اقلیمی برای شاخص Z نرمال استفاده شده. با توجه به شکل شاخص Z نرمال بارش فصلی، مشاهده می شود که در برخی سال ها تنها یک وضعیت اقلیمی قابل تشخیص است (آوریل 2000 و 2002) ولی وضعیت محیطی منطقه ترکیبی از پهنه های کویری و بیابانی بسیار گرم تا مناطق کوهستانی است که می توانند شرایط متفاوت آب و هوایی منطقه را در شرایط زمانی مشابه توجیه کنند. شاخص خشکسالی Z نرمال بارش دوره سه ماهه بهار را با شاخص مثبت نشان می دهند و در مجموع در سه سال 1999 تا 2001 شرایط منفی و نامساعد بارشی مشاهده می شود که شدیدترین وضعیت بارش در دوره سه ماهه بهار سال 2000 ثبت شده است. در مقابل همچنان که گفته شد در سال 2002 میزان بارش گویای شرایط مرطوب و بقیه سال ها شرایط نرمال تا مثبت خفیف را نشان می دهد.
۱۲۲.

بررسی و مطالعه تاثیر عنصر اقلیمی بارش بر میزان آلودگی و آلاینده های کلانشهر تهران با استفاده از مدل SCHEFE و تکنیک G.I.S طی دو دهه اخیر

نویسنده:
منبع: جغرافیای طبیعی لارستان زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: تهران آلودگی اقلیم آلاینده بارش SCHEFE

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 263 تعداد دانلود : 415
محیط های شهری مهمترین بستر زندگی برای بخش اعظم جمعیت در حال افزایش دنیاست. رشد جمعیت، توسعه شهر نشینی و تغییر در روش و نگرش زندگی مردم مشکلات عدیده ای را در شهرهای بزرگ ایجاد کرده است. امروزه شهرهای بزرگ با مشکلاتی چون آلودگی هوا، کمبود فضای سبز، افزایش خودروها، افزایش بی رویه جمعیت و ... روبرو هستند. تهران یکی از مناطق مهم جمعیتی، سیاسی، اقتصادی، تجاری و صنعتی کشور محسوب می شود و بروز هر گونه نوسانات اقلیمی منجر به خسارات جبران ناپذیری از جمله کمبود منابع آب، سیل های شدید، فرسایش خاک و ... شده است و این مساله به طور سیستمی عامل بروز مشکلات زیست محیطی می شود. با توجه به این که تهران در دامنه کوه البرز قرار گرفته و جهت شمال غرب – جنوب شرق شاخه های فراوان آن اثرات گوناگونی روی شهر می گذارد و به خاطر واقع شدن در دامنه کوه، سطح عمومی آن دارای ارتفاع یکنواختی از سطح دریاست. بنابراین مقدار باران آن دارای نوسان زیادی است. در واقع بارانی که ارتفاعات دریافت می کنند به مراتب بیشتر از مقداری است که سالانه در نقاط پست تر از آن می بارد (ضرغام، 1377، ص 53). در این تحقیق روند میزان بارش با استفاده از داده های 5 ایستگاه سینوپتیک و 3 ایستگاه باران سنجی منتخب شهر تهران در طول دوره آماری 20 ساله (1384-1364) اندازه گیری و بررسی شده و تاثیر میزان همبستگی آن با میزان آلاینده های شهر تهران با استفاده از داده های ایستگاه های آلودگی سنجی که بر اساس ایستگاه های سینوپتیک مکان یابی شده است. با استفاده از مدل های SCHEFE و مجذور امگا ( (?2اندازه گیری شده است.
۱۲۳.

پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه صفارود با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای ۱۳۸۶ شماره ۹

کلید واژه ها: AHP زمین لغزش پهنه بندی حوضه صفارود الگوی GIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 772
شناسایی مکان های با پتانسیل بالای وقوع زمین لغزش ها برای مقابله با آن، از اهمیت زیادی برخوردار است. در مطالعه موردی حوضه صفارود، تعداد 33 لغزش مشاهده شده که هدف این تحقیق، شناخت عوامل و پهنه بندی مکان های مستعد وقوع لغزش ها می باشد. پارامترهای خاص موضوع این تحقیق شامل؛ سنگ شناسی، گسل، ارتفاع، شیب، جهت دامنه، بارش، آبراهه، خاک، پوشش گیاهی، راه ارتباطی و آبادی های حوضه بوده و از GIS برای تهیه لایه های اطلاعاتی و ارزشیابی هر یک از عوامل، تلفیق آنها از طریق الگوی وزنی و سرانجام تهیه نقشه قابلیت وقوع لغزش ها، استفاده گردید. برای وزن دهی به معیارها از روش شاخص آماری AHP استفاده شده است. معیار وزن دهی عناصر موجود در هر لایه بر اساس بیشترین نقشی بوده که در داخل آن لایه و در زمین لغزش موثر می باشد. پس از ترکیب لایه های مختلف عوامل اثرگذار در وقوع لغزش ها در محیط GIS، نقشه پهنه بندی خطر لغزش ها در چهار پهنه با خطر بسیار زیاد، زیاد، متوسط و کم به دست آمد و مشخص شد که حدود 31 درصد از سطح حوضه با خطر بسیار زیاد و خطر زیاد لغزش ها روبرو است. بر اساس الگو و پهنه بندی مذکور، 94 درصد از موارد مشاهده شده لغزش ها در پهنه خطر بسیار زیاد و زیاد قرار گرفته که نشان دهنده دقت بالای روش مورد استفاده است.
۱۲۴.

تحلیل استراتژی های توسعه ی منطقه ای در آذربایجان شرقی

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال اول پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲

کلید واژه ها: آذربایجان شرقی تعادل فضایی نابرابری های منطقه ای شهرهای میانه اندام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 423
یکی از ویژگی های کشورهای جهان سوم، تمرکز شدید جمعیت و فعالیت ها و عدم تعادل فضایی در برخورداری از امکانات اجتماعی است. این ویژگی را در ایران قبل از انقلاب و آثار و بقایای آن را در ایران بعد از انقلاب می توان یافت. بر طبق این ویژگی بخش عمده ای از امکانات و جمعیت در یک یا چند نقطه تمرکز می یابد و سایر مناطق به صورت حاشیه ای عمل کرده و باعث بروز نابرابری های منطقه ای می شود. در این زمینه توجه به نابرابری های منطقه ای در قالب شاخص ها، از جمله مهمترین ابزارهای برنامه ریزی به شمار می رود که از طریق آن برنامه ریزان قادر به ارزیابی نتایج اجرای برنامه ها در بستر محدوده های جغرافیایی خواهند بود. هدف این مقاله بررسی نابرابری های فضایی و ارائه راه کارهای توسعه جهت دستیابی به تعادل و توازن منطقه ای در استان آذربایجان شرقی است و با بررسی مسائل و مشکلات فضایی در توزیع جمعیت و امکانات و با استفاده از شاخص ها و سنجه های مختلف در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و میزان برخورداری شهرستان های استان آذربایجان شرقی از نظر امکانات و خدمات اجتماعی به این نتیجه می رسد که ضعف خدمات رسانی به روستاها و عدم وجود ارتباط منطقی روستاها با سطوح بالاتر از خود، وجود خلاء سکونتگاهی در نظام سلسله مراتب سکونتگاهی در استان، عدم توجه به نقش شهرهای میانی در تعدیل نظام سکونتگاهی و ایجاد ارتباط با مراکز کوچک سکونتگاهی موجب تمرکز شدید جمعیت، خدمات و سرمایه گذاریها در شهر تبریز و پیرامون آن و در نهایت ناهمگونی فضایی و عقب افتادگی سایر مناطق به خصوص روستاها در استان آذربایجان شرقی شده است.
۱۲۵.

ارزیابی و اولویت‌بندی مناطق آزاد تجاری ایران با استفاده از روش MADM(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی-برنامه ریزی و آمایش فضا ۱۳۸۸ (پیاپی۶۲ )

کلید واژه ها: اولویت‌بندی رتبهبندی چابهار مناطق آزاد تجاری قشم کیش روشهای چندمتغیره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 284 تعداد دانلود : 520
با توجه به نقش و جایگاه مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی در تعامل با اقتصاد جهانی، توجه ویژه به چنین مناطقی ضرورت یافته و رتبه‌بندی و اولویت‌بندی فعالیتهای اقتصادی آنها از اهمیت خاصی برخوردار می‌شود، از این رو در این مقاله به‌منظور تخصیص هر چه بهینه‌تر منابع اقتصادی کشور، اولویت‌بندی مناطق آزاد با استفاده از روشهای تصمیم‌گیری چندمتغیره برای سال 1383 مورد آزمون قرار گرفته و سپس به‌منظور ترکیب بهینه نتایج تکنیکهای به‌کار رفته با استفاده از روشهای مختلفی چون (بوردا، کوپلند و پوزت) رتبه‌بندی نهایی مناطق صورت گرفته است. نتایج به‌دست آمده از ترکیب روشهای مذکور حاکی از آن است که منطقه آزاد کیش از بالاترین رتبه برخوردار بوده و پس از آن به ترتیب مناطق آزاد قشم و چابهار قرار دارند، از این رو می‌توان به افزایش سرمایه‌گذاریهای خارجی و دستیابی به بازار جهانی و منطقه‌ای با استفاده از این رتبه‌بندی توجه کرد.
۱۲۷.

تاملاتی در مسائل زمین و مسکن ( نمونه موردی : شهر زنجان ، سالهای 1378 الی 1386 )

نویسنده:
منبع: شهرنگار سال نهم بهمن ۱۳۸۷ شماره ۵۰

کلید واژه ها: زمین مسکن موقعیت جغرافیایی رانت خواری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
تعداد بازدید : 432 تعداد دانلود : 679
زمین و مسکن یکی از نیازهای اصلی ساکنین شهرهاست و افزایش قیمت این نیاز باعث افزایش مشکلات و مسائل شهر و شهروندان می شود. مسائل زمین و مسکن از عوامل مختلفی تاثیر می پذیرند و هر یک نقشی تعیین کننده ای در تحولات آن دارند. در این مقاله با استفاده از منابع و اسناد کتابخانه ای و پژوهشهای میدانی، عوامل مختلف تاثیرگذار بر تحولات قیمت زمین و مسکن در شهر زنجان طی سالهای...
۱۲۸.

تحلیلی بر رویکردهای مکان یابی و توزیع خدمات در مناطق روستایی: بررسی تطبیقی رویکرد کارکردهای شهری در توسعه روستایی (UFRD) و مدل های تخصیص مکانی (LA)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال ۱۳۸۰ شماره ۶۲
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 608
امروزه سیاستگذاران و برنامه ریزان کشورهای در حال توسعه به طور گسترده به این نکته پی برده اند که مکان یابی خدمات و تسهیلات زیرساختی، نقش با اهمیتی در توسعه روستایی بازی می کند. همچنین، بهبود قابلیت دسترسی جعرافیایی جمعیت روستایی به خدمات اساسی یکی از اهداف بنیادی اغلب دولت ها در کشورهای جهان سوم می باشد. بر پایه تامین خدمات در مکان های نزدیک تر به نواحی روستایی، برنامه ریزان با دو رویکرد متفاوت یعنی کارکردهای شهری در توسعه روستایی UFRD و مدل های تخصیص مکانی LA رو به رو هستند. در این مقاله ماهیت، گستره (حوزه عمل)، مزیت ها و محدودیت های هر دو روش برنامه ریزی مکانی اشاره شده با هم مقایسه می شود. یافته ها نشان می دهد که رویکرد کارکردهای شهری و مدل های تخصیص مکانی در ماهیت و حوزه عمل متفاوت هستند و به مسایل و موضوعات گوناگون می پردازند. کارکردهای شهری در توسعه روستایی به چگونگی یکپارچه کردن خدمات و زیر ساخت ها، با هدف تقویت نقش شهرک ها و بازارها به منظور تسهیل توسعه اقتصاد منطقه ای، می پردازد؛ حال آن که مدل های تخصیص مکانی با نحوه به حداکثر رساندن دسترسی به خدمات و تسهیلات خاص برای بخشی از جمعیت روستایی، سر و کار دارد. با وجود این، هدف هر دو رویکرد جبران حالت نابرابری اجتماعی و فضایی، از طریق بهبود دسترسی به کالاها و خدمات مورد نیاز است و منطق بنیادین برای هر دو رویکرد این است که شکاف خدماتی در یک سلسله مراتب مکان مرکزی معین را پر کند تا دسترسی به کالا و خدمات اساسی مورد نیاز افزایش یابد. با وجود تفاوتهای واقعی بین این دو روش، آن ها شباهت های زیادی نیز با هم دارند و نظریه مکان مرکزی، ریشه مشترک هر دو رویکرد است. هر چند هر دو روش دارای اصول و عناصر مفیدی برای برنامه ریزان منطقه ای و روستایی هستند؛ اما به سبب تفاوت در ماهیت و حوزه عمل، نباید به عنوان جایگزین های غیر قابل جمع (نفی کننده یکدیگر) قلمداد شوند.
۱۲۹.

تحلیل ساختاری گسل ایذه در بخش مرکزی زاگرس با استفاده از تکنیک های سنجش از دور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۴۳ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۷۵)

کلید واژه ها: تحلیل ساختاری سنجش از دور تصاویر ماهواره ای مدل رقومی ارتفاع زاگرس گسل ایذه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
تعداد بازدید : 674 تعداد دانلود : 767
مورفولوژی کمربند چین- راندگی زاگرس، به دلیل عملکرد گسل های مختلف در طی کوهزایی، پیچیدگی های خاصی یافته است. گسل ایذه (با روند N-S) یکی از این عناصر ساختمانی بنیادی است که حرکات آن در دوره های زمین شناسی، آثار زیادی را در الگوی رسوب گذاری و سیمای مورفوتکتونیکی زاگرس بر جای گذاشته است. در این مقاله، یافته های جدید در خصوص سبک و سازوکار دگرشکلی سیستم گسلی ایذه، در بخش مرکزی زاگرس مورد بحث قرار گرفته است. این پژوهش به کمک تکنیک های سنجش از دور و با استفاده از تصاویر ماهواره ای ASTER و IRS-PAN، و مدل رقومی ارتفاع (DEM) ناحیه انجام شده است. برای تصحیح هندسی، پردازش داده ها و بارزسازی عوارض ساختاری و آثار شکستگی در تصاویر ماهواره ای، از نرم افزار ER Mapper 6.4 استفاده شد. به علاوه، برای بررسی دقیق تر سیماهای دگرشکلی و آثار شکستگی در واحدهای رسوبی، از انواع مدل های سه بُعدی مبتنی بر DEM نیز کمک گرفته شد. مشاهدات سنجش از دور حاکی از آن اند که حرکات گسل ایذه باعث تغییرات زیادی در ویژگی های زمین ساختی بخش مرکزی زاگرس شده است. آثار دگرشکلی ناشی از گسل ایذه عمدتاً به صورت کشیدگی و چرخش راستگرد محور چین ها، و یا گسیختگی و جابه جایی طبقات نمایان شده اند. حرکات این گسل، اُلگوی جهت گیری و شدّت شکستگی در واحدهای زمین شناسی را نیز متأثر کرده است. تحلیل ساختاری دسته های شکستگی در مناطق مختلف این را مطرح می سازد که برخی از آنها احتمالاً بر اثر سیستم بُرشی ناشی از حرکات راستگرد گسل ایذه تشکیل شده اند. در مجموع، شواهد زمین ساختی نشان می دهند که حرکات گسل ایذه در طی فازهای مختلف کوه زایی، به واسطه سازوکارهای متفاوت، موجب تغییر الگوی دگرشکلی ناحیه ای و یا تعدیل سیمای مورفوتکتونیک بخش مرکزی زاگرس شده است. به علاوه، برخی از شواهد دلالت بر آن دارند که این گسل در طی فازهای جوان آلپی نیز فعّال بوده است.
۱۳۰.

تحلیلی بر علل شکل گیری اسکان غیررسمی با استفاده از مدل تحلیل مسیر، مطالعه موردی: محله ی شادقلی خان شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال ۲۹ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۴)

کلید واژه ها: مهاجرت تحلیل مسیر اسکان غیررسمی محله شادقلی خان شهرقم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مسکن شهری
تعداد بازدید : 632 تعداد دانلود : 696
هدف از انجام پژوهش حاضر تحلیل علل شکل گیری اسکان غیررسمی در محله ی شادقلی خان شهر قم به روش توصیفی- پیمایشی است. با توزیع پرسشنامه به روش نمونه گیری طبقه ای و تکمیل آن توسط 200 سرپرست خانوار ساکن در محله ی شادقلی خان، متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی مؤثر بر ایجاد اسکان غیررسمی در این محله و اثرات فضایی - مکانی آن بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که 10 عامل به عنوان مهمترین عوامل اثرگذار در پدید آمدن محله ی شادقلی خان نقش آفرین است. با بکارگیری تکنیک رگرسیون، ضریب اثرگذاری هر یک از این عوامل مشخص و با استفاده از مدل تحلیل مسیر چگونگی اثرگذاری این عوامل مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. بر اساس نتایج بدست آمده، در شکل گیری محله ی شادقلی خان دو دسته عوامل قبل از مهاجرت شامل؛ مالکیت اولیه، دلایل مهاجرت، مهاجر بودن یا نبودن و شغل قبلی و عوامل بعد از مهاجرت شامل؛ شغل فعلی، سند مالکیت، دلایل سکونت، پروانه ساخت، میزان درآمد و سال مهاجرت، دارای بیشترین اثرگذاری می باشد. در مجموع با محاسبه ضریب تأثیر عناصر و متغیرهای مختلف مستقل اثرگذار و با تفکیک آنها از یکدیگر، مشخص گردید که عوامل قبل از مهاجرت به میزان 6/56 درصد و عوامل بعد از مهاجرت به میزان 4/43 درصد در پدید آمدن محله ی شادقلی خان اثرگذار بوده اند. بنابراین، چنانچه برنامه ریزان و سیاست گذاران درصدد حل مشکلات ناشی از اسکان غیررسمی در شهرها هستند، می بایست ریشه های آن را در عوامل اثرگذار قبل از مهاجرت و در روستاها جستجو کنند و پس از حل این ریشه ها به حل مشکلات فعلی اسکان غیررسمی بپردازند.
۱۳۱.

GIS در منظر شهری

نویسنده:
منبع: شهرنگار سال هشتم بهمن ۱۳۸۶ شماره ۴۵

کلید واژه ها: تصویرسازی GIS مدل سازی سه بعدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 816 تعداد دانلود : 255
در گذشته معماران منظر از سیستم اطلاعات جغرافیایی در طرحهای بزرگ مقیاس مانند برنامه ریزی منطقهای، محیطی، برنامه ریزی و مدیریت منابع طبیعی و اکولوژیک استفاده می کردند. امروزه کاربران gis، به دنبال به کارگیری آن در طرحهای مناظر شهری کوچک مقیاس مانند طراحی محلات و مجتمعهای زیستی هستند. آنها در رابطه با این موضوع به تحقیق و بررسی پرداختند که چگونه در یک فرایند برنامه ریزی مشارکتی محلی از یک سیستم اطلاعات جغرافیایی محلی جهت بهبود ارتباط میان برنامه ریزان...
۱۳۳.

بهینه سازی مکانی فرایند طراحی و برنامه ریزی شهری به کمک عملگرهای ابتکاریِ توسعه داده شده در قالب الگوریتم تکاملی چند هدفه NSGA-II(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سنجش از دور و GIS ایران سال دوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: GIS برنامه ریزی شهری تصمیم گیری چندهدفه الگوریتم NSGA-II بهینه سازی مکانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت شهری
تعداد بازدید : 698
بهره گیری از روش های امروزین برای بهینه سازی فرایند برنامه ریزی شهری می تواند منجر به حل بسیاری از مسائل پیچیده ای شود که تصمیم گیرندگان و تحلیل گران امور شهری با آن مواجه اند. الگوریتم های تکاملی چند هدفه را می توان با توجه به گستردگی عوامل درگیر با امور شهری، به عنوان ابزاری مناسب در این زمینه در نظر گرفت. اما با توجه به ماهیت مکانی بسیاری از امور مرتبط با برنامه ریزی شهری، استفاده از الگوریتم های تکاملی که عموماً روابط مکانی و منطقی موجود میان عوارض را در جهان واقعی نادیده می گیرند و صرفاً به بهینه سازی اطلاعات توصیفی عوارض می پردازند، نمی تواند به حل درست و مناسب مسائل پیچیده شهری بینجامد. در این مقاله با ارائه ی مدلی نو و ابتکاری، راه حلی مؤثر برای به کارگیری الگوریتم های تکاملی در انواع مسائل مکان محور، به گونه ای که امکان تحلیل های مکانی نیز وجود داشته باشد، ارائه شده است. این مدل ابتدا با استفاده از ساختار جدید سلولی ـ درختی، فضای جست وجو را کدگذاری می کند و سپس با استفاده از علمگرهای ابتکاری ادغام و جهش مکانی در قالب جست وجویی تکاملی به ارائه راه حل های مناسب می پردازد. مدل ابتکاریِ تکوین و توسعه یافته براساس الگوریتم NSGA-II برای طراحی و برنامه ریزی به منظور ایجاد شهری به کار گرفته شده و نتایج و بررسی های حاصل از آن در این مقاله ارائه گردیده است.
۱۳۴.

برنامه ریزی کاربردی اراضی با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی ( منطقه مورد مطالعه : خرم آباد )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۸۳ شماره ۴۷

کلید واژه ها: آمایش سرزمین سیستم اطلاعات جغرافیایی خرم آباد کاربردی ارضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 28 تعداد دانلود : 552
سرزمین یک محیط فیزیکی شامل آب وهوا – توپوگرافی – خاک – هیدرولوژی و پوشش گیاهی می شود . همه این عوامل برای بعینع سازی کاربردی اراضی بر مبنای توان اکولوژیک مناطق استفاده می شوند . در این مطالعه که در منطقه خرم اباد صورت گرفته است – عوامل محیطی از جمله شیب – جهت – زمین شناسی – پوشش گیاهی – ارتفاع – میزان بارندگی و نوع خاک با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تصاویر سنجش از دور تولید و جمع آوری شده اند . با بهرهگیری از توابع ویژه ساج از جمله همپوشانی و بافرینگ و ارزیابی چند عامله با استفاده از روش وزن دهی CRITIC – تناسب اراضی منطقه برای کاربردی های مختلف از جمله کشاورزی – ترسیم – جنگل کاری و مرتعداری تعیین شده است . نتایج این مطالعه نشان می دهد که در منطقه مورد بررسی امکان توسعه اراضی کشاورزی – مرتع و جنگلداری به ترتیب تا میزان 26-35-20 درصد از وسعت منطقه وجود دارد .
۱۳۵.

تعیین مناطق فرونشست احتمالی دشت اردبیل با استفاده از GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴۶

کلید واژه ها: Arc GIS سوبسیدانس دشت اردبیل پهنه بندی افت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
تعداد بازدید : 908 تعداد دانلود : 526
دشت اردبیل با مساحت تقریبی23/1097 کیلومترمربع در مختصات جغرافیایی́5­˚38 تا́ 27˚38 عرض شمالی و ́9 ˚48 تا ́37 ˚48 طول شرقی، یک دشت میانکوهی محسوب می­شود، که طی سال­های اخیر با افت چشم­گیر آب­های زیرزمینی مواجه شده است. جهت بررسی تغییرات به­وجود آمده در حجم آبی آبخوان و میزان افت آب­های زیرزمینی در کلِ دشت از داده­های آماری چاه­های مشاهده­ای استفاده و با بهره­گیری از ­فزارARC­GIS ، نقشه­های ایزوپیز و پهنه افت در منطقه مورد مطالعه ترسیم گردید. نقشه­های ترسیمی نشان دادند که بیشترین میزان افت آب، در قسمت جنوب و جنوب­شرقی منطقه اتفاق افتاده است. بر اساس نقشه پهنه­بندی تهیه شده، 14درصد از مساحت دشت در پهنه خیلی زیاد افت، 73/29 درصد در پهنه زیاد، 6/26 درصد در پهنه متوسط، 38/17 درصد در پهنه کم و 29/12 درصد در پهنه خیلی کم افت قرار می­گیرد. با تلفیق لایه­های میزان بارش، شیب،هیدرولوژی، لیتولوژی، ژئومورفولوژی، خاک، پوشش­گیاهی و عوامل انسانی در محیط GIS، نقشه پیش­بینی مناطق افت آب­های زیرزمینی در آینده به روش کوکریجینگ نقطه­ای تهیه گردید. نتایج به­دست آمده نشان داد که بیشترین احتمال فرونشست دشت اردبیل در آینده به دلیل برداشت بیش از حد منابع آب زیرزمینی در قسمت جنوب­شرق و غرب اتفاق خواهد افتاد.
۱۳۶.

پهنه بندی مناطق حساس به زمین لغزش با استفاده از الگوریتم Fuzzy TOPSIS و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سنجش از دور و GIS ایران سال دوم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: زمین لغزش پهنه بندی درجه عضویت Fuzzy TOPSIS

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی نقشه کشی (کارتوگرافی)
تعداد بازدید : 970 تعداد دانلود : 405
ایران با توپوگرافی عمدتاً کوهستانی، فعالیت زمین ساختی و لرزه خیزی زیاد، و شرایط متنوع اقلیمی و زمین شناسی، مهم ترین شرایط طبیعی را برای وقوع زمین لغزش داراست. وجود عوامل مستعد ناپایداری دامنه ها مانند، شیب، زمین شناسی و کاربری اراضی از جمله عوامل ایجاد کنندة خطر زمین لغزش قلمداد می شوند. روش های فراوانی برای پهنه بندی خطر زمین لغزش وجود دارد، که در این مقاله از روش Fuzzy TOPSIS برای پهنه بندی مناطق مستعد زمین لغزش استفاده شده است. داده های مورد استفاده شامل اطلاعات شیب، جهت شیب، قابلیت اراضی، کاربری اراضی، فاصله از گسل و فاصله از رودخانه بودند. از تعداد 162 زمین لغزه ثبت شده در محدوده مورد مطالعه، 70 درصد آن به طور تصادفی به عنوان نقاط Training انتخاب شد و مابقی به عنوان نقاط آزمون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از روش های محاسبه فاصله تفرق حاکی از آن است، که در صورت استفادة همزمان، از هر سه شاخص درجه عضویت، درجه عدم عضویت و درجه عدم قطعیت، استفاده از فاصلة اقلیدسی ـ برای محاسبة فاصلة تفرق ـ در مقایسه با فاصلة همینگ ارجحیت دارد. نتایج حاصل از 4 روش محاسبه فاصله تفرق، نشان می دهد که الگوریتم Fuzzy TOPSIS کارایی مناسبی در پهنه بندی خطر زمین لغزش دارد.
۱۳۷.

ارزیابی توان زیست محیطی مناطق خشک و نیمه خشک با استفاده از تواناییهای سامانة اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: حوضة آبخیز بیرجند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: محیط شناسی (محیط زیست) دوره سی و پنجم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)

کلید واژه ها: بیرجند آمایش سرزمین سیستم اطلاعات جغرافیایی مناطق خشک و نیمه خشک توان زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 850 تعداد دانلود : 453
استفاده انسان از سرزمین از دو جنبة مدیریت سرزمین و نحوة بهره برداری از آن اهمیت پیدا میکند. ارزیابی توان زیست محیطی به عنوان راهکاری به منظور استفادة بهینه از امکانات آب و خاک و بررسی پیامدهای زیست محیطی، مورد استفاده قرار گیرد. در این مطالعه ارزیابی توان زیست محیطی حوضة آبریز بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی با استفاده از روش رویهم گذاری نقشه ها بررسی شده است. شوری و قلیاییت، عدم تکامل پروفیل خاک، بافت نامناسب خاک، بارندگی کم و پراکنده و فقدان پوشش گیاهی مناسب از مهم ترین محدودیت های اساسی فعالیت های کشاورزی دشت بیرجند است. از تلفیق 5 نقشة جهات جغرافیایی، شیب، ارتفاع، اجزای واحد اراضی، پوشش گیاهی و در نظر گرفتن ویژگیهای اکولوژیک اقلیمی، جمعیتی و هیدرولوژیکی، نقشة نهایی واحد های زیست محیطی و در خاتمه نقشه توان زیست محیطی حوضة آبریز بیرجند به دست آمده است. بخش عمده ای از اراضی این حوضه، به استثنای بخش مرکزی به دلیل محدودیت های پیش گفته فاقد توان کاربری زراعیاند و فعالیت های کشاورزی به صورت فاریاب فقط در محدودة آبخوان دشت بیرجند قابل پیش بینی است. کاربری زراعی دیم نیز در محدودة آبخوان و در سطح کمی بیشتر از آبخوان بر روی تراس های فوقانی و دشت های دامنه ای و مناطقی با خاکهای عمیق قابل اجراست. کاربری باغی در محدودة آبخوان و در دره ها و مظهر قنات های واقع در بخش کوهستانی و کاربری مرتعی و حیات وحش نیز در مناطق با شیب بیش از 10 درصد قابل اجراست.
۱۳۹.

برنامه ریزی کاربری ( اراضی فضاهای آموزشی شهر اراک وانطباق آن با استانداردهای زیست محیطی با استفاده از GIS

نویسنده:
منبع: شهرنگار سال هشتم آذر ۱۳۸۷ شماره ۴۹

کلید واژه ها: اراک زیست محیطی فضاهای آموزش

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای فرهنگی
تعداد بازدید : 315 تعداد دانلود : 351
آلودگی های زیست محیطی در ابعاد گوناگون خود از قبیل آلودگی های شیمیایی، هوا، آب، فاضلاب و ... بر محیط زیست انسانی تاثیرات نامطلوبی داشته و در برنامه ریزی کاربری اراضی توصیه می شود که بین کاربری زمینهای تحت پوشش آلودگی های مختلف و کاربریهای دیگر از قبیل مسکونی و آموزشی و بهداشتی حریمی تعریف می شود...
۱۴۰.

ارزیابی آسیب پذیری ساختمان های شهر با مدل Fuzzy AHP وGIS مطالعه موردی: منطقه 3 شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۴

کلید واژه ها: زلزله آسیب پذیری ساختمان ها منطقه 3 شهرداری تهران پهنه بندی آسیب پذیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : 94 تعداد دانلود : 617
به منظور سیاست گذاری و برنامه ریزی کاهش آسیب پذیری ساختمان های شهری در مقابل زلزله و ارائه ی تصویری روشن از وقوع احتمالی زلزله و عواقب ناشی از آن ارزیابی پهنه های آسیب پذیر شهری ضروری است. براین اساس امروزه وضعیت و شرایط مختلف قبل از رخداد زلزله های احتمالی در شدت های مختلف شبیه سازی و بر مبنای آن نقشه های پهنه بندی آسیب پذیری ساختمان های شهری تهیه و مورد ارزیابی قرار می گیرد. پژوهش حاضر سعی دارد تا با مدلFuzzyAHP و نرم افزارGIS به طراحی سناریوهای زلزله در شدت های مختلف به منظور برآورد آسیب پذیری ساختمان های منطقه 3 شهرداری تهران در برابر زلزله ارائه نماید. این پژوهش کاربردیو با روش هایتوصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. میزان آسیب های وارده به ساختمان های این منطقه شهری در پنج گروه شامل: پهنه های آسیب پذیر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و نابودی کامل تقسیم شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان آسیب پذیری ساختمان ها در سناریوهای طراحی شده 6 مرکالی به ترتیب 88/53، 77/26، 04/19، 04/0، 25/0 درصد و در 7 مرکالی به ترتیب 28/23، 22/21، 31/9، 42/26، 75/19 درصد و در 8 مرکالی به ترتیب 54/0، 33/22،59/20، 55/9، 97/46 درصد است. بالاترین میزان آسیب پذیری بر اساس تعداد ساختمان ها به ترتیب در نواحی 2، 3، 5، 4، 1 و 6 منطقه وجود دارد. مهمترین دلایل این وضعیت استفاده از مصالح بی دوام و کم مقاوم در ساخت و سازها، بالا بودن عمر ساختمان ها، مکان یابی ساخت و سازها بر روی زمین های ناپایدار، عدم رعایت استاندارد های ساخت و ساز از جمله آیین نامه 2800، تمرکز و تراکم زیاد جمعیّت و برج سازی با مطالعات ضعیف می باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان