درخت حوزه‌های تخصصی

تصویر ذهنی گردشگر از مقصد گردشگری نقش بسزایی در تصمیم انتخاب مقصد ایفا می کند. از سوی دیگر ریسک های ادراک شده گردشگر عامل مهمی است که تصویر ذهنی وی را از خدمات گردشگری تحت تأثیر قرار می دهد. لذا مقاله حاضر درصدد ارائه مدلی جهت تبیین تأثیر ریسک های ادراک شده گردشگر بر تمایل به بازدید مجدد از مقصد گردشگری با نقش میانجیگری تصویر ذهنی مقصد گردشگری بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل آن دسته از گردشگران خارجی بود که در آبان ماه 1394 به شهر اصفهان سفر کرده اند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 300 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای گردآوری داده های پژوهش، پرسشنامه ای حاوی 38 سؤال طراحی شده و سپس به منظور بررسی داده های پژوهش و آزمون فرضیه ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، ریسک ادراک شده گردشگر در چهار گروه ریسک های سیاسی، اقتصادی، بهداشتی و فرهنگی-اجتماعی طبقه بندی شد. همچنین تصویر ذهنی مقصد گردشگری را می توان به سه بعد عاطفی، شناختی و رفتاری تقسیم کرد. همچنین یافته های پژوهش نشان داد ریسک های ادراک شده سیاسی، بهداشتی، اقتصادی و فرهنگی-اجتماعی تأثیر معنی داری بر تمایل به بازدید مجدد از مقصد گردشگری با نقش میانجیگری تصویر ذهنی عاطفی، شناختی و رفتاری از مقصد گردشگری دارد.

تحلیل جامعه شناختی گردشگری ازدواج در بین زوج های جوان ایرانی هدف پژوهش حاضر است. نبود شناخت کافی از علل، فرایندها و پیامدهای این نوع گردشگری مسئله ای است که در این پژوهش دنبال می شود. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش گردآوری و تحلیل داده ها نیز تحلیل مضمون است. یافته ها نشان می دهد، مهم ترین نوع گردشگری ازدواج در ایران، سفر ماه عسل است. این سفر به مقاصد طبیعی و مذهبی صورت می گیرد و کیفیت خدمات مناسب، متنوع و در دسترس، حمایت خانواده و انگیزه های فردی همچون نشاط، توانمندی، گریز از محدودیت ها و تبلیغات عمده علت گرایش به این نوع گردشگری است. ازدواج به عنوان یک رویداد فرهنگی امروزه به یکی از محورهای گردشگری تبدیل شده و شهرهای مهم ایران از جمله مشهد، کیش و اصفهان از یک سو و کشورهای خارجی از سوی دیگر مقصد گردشگری ازدواج هستند. سفر خانوادگی، بدون حضور اطرافیان و با هزینه های قابل توجه بخش فرایند این نوع گردشگری را شکل می دهد. عمده پیامدهای آن نیز دریافت بازخوردهای روانی، اجتماعی و خانوادگی از یک سو و گرایش هرچه بیشتر به سفر از سوی دیگر است. پژوهش حاضر تلاش کرده است مسئله گردشگری ازدواج را از جوانب مختلف تحلیل و بررسی نماید

توریسم سلامت، صنعتی بسیار حساس است. از آن جا که سلامتی بزرگترین سرمایه هر فرد است، هیچ شکی نیست که انتخاب یک کشور مقصد به عنوان جایی که قرار است سلامت فرد را بهبود بخشد، فرآیندی بااهمیت و نیازمند بررسی شاخص های گوناگونی است . این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر بازاریابی خدمات توریسم سلامت انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف توصیفی و از نظر نتایج کاربردی است. با توجه به نوع داده ها این مطالعه نوعی روش تحقیق آمیخته است، چرا که با استفاده از روش دلفی و تاپسیس فازی، مهمترین عوامل تعیین شدند و به منظور نهایی کردن عوامل موثر بر توسعه ی گردشگری سلامت از مصاحبه با خبرگان و جهت رتبه بندی و بررسی ارتباط مفهومی بین شاخص ها، از پرسشنامه استفاده شده است. در این تحقیق با استفاده از روش تاپسیس فازی، مهمترین عوامل موثر بر توسعه ی صنعت گردشگری سلامت استخراج گردید. نتایج نشان داد که 13 عامل قیمت و هزینه ها، برنامه ریزی مدون و اجرایی، کیفیت فنی و اجرایی خدمات درمانی، سیستم اطلاعاتی، فرآیند پذیرش و نوبت دهی، وفاداری مشتری، پایداری و تداوم،قوانین و مقررات، حضور در سطح بین الملل، برند پزشک، خدمات اقامتی، مکان جغرافیایی، برند مرکز درمانی، سرعت ارائه خدمات  به ترتیب بیشترین تا کمترین  اهمیت را در جذب توریسم سلامت در شهرستان مشهد  دارند.

پژوهش حاضر، به تحلیل عوامل مؤثر در کالایی شدن فضای روستایی شهرستان محمودآباد استان مازندران می پردازد. در این مطالعه، از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای شهرستان محمودآباد به تعداد 91 روستا بر اساس سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران بودند که نیمی از روستاها به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و پردازش تصاویر ماهواره ای، در چهار دوره انجام شد. برای تعیین اعتبار ابزار پژوهش، از اظهارنظر استادان و متخصصان ذی ربط و برای تعیین پایایی آن، از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ 76/0 تا 94/0 برای متغیرهای گوناگون به دست آمد که نشان از بهینگی پرسشنامه داشت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS22 استفاده شد. آزمون هایی که در این تحقیق مورداستفاده قرارگرفته اند شامل؛ آزمون فراوانی، تی تک نمونه، آزمون خی دو یا کای اسکوئر بوده است. نتایج، نشان داد که ضعف نظام مالیاتی (مالیات نگرفتن از خانه های خالی و خانه های دوم گردشگری، مالیات نگرفتن از سود خریدوفروش زمین و مسکن)، ناکارآمدی نظام بانکی (بالا بودن نرخ بهره) و ضعف سیاست های دولت در حمایت از بخش تولید به شکننده شدن فضای گردشگری شهرستان محمودآباد منجر شده است و از پیامدهای آن می توان به تغییرات شدید کاربری اراضی، گسترش ساخت وسازها و تخریب چشم انداز اشاره کرد.

توجه بیش ازحد به پتانسیل های گردشگری مذهبی مشهد، توزیع نامتوازن خدمات گردشگری را به همراه داشته است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثرات بستر اقتصاد سیاسی گردشگری مذهبی مشهد بر توزیع نامتوازن خدمات گردشگری است. به منظور نیل به این هدف ابتدا مبتنی بر داده های پایگاه اطلاعات شهری مشهد توزیع نامتوازن خدمات گردشگری شهر مشهد تبیین می شود. سپس از طریق مصاحبه با افراد آگاه به شرایط اقتصاد سیاسی شهر مشهد، اثرات اقتصاد سیاسی گردشگری مذهبی بر توزیع نامتوازن خدمات گردشگری تبیین می گردد. یافته های پژوهش بیانگر نقش کنشگران گردشگری مذهبی و شرایط اقتصاد سیاسی حاکم بر گردشگری مذهبی بر تشدید تمرکز خدمات گردشگری پیرامون حرم مطهر رضوی است. از مهم ترین راهکارهای پژوهشی می توان به تشکیل مدیریت یکپارچه گردشگری، تهیه طرح جامع گردشگری شهری مشهد و ارتقای سطح مشارکت سرمایه گذاران بخش خصوصی و جامعه مدنی در بستر اقتصاد سیاسی شهر مشهد اشاره نمود.

تجربیات دهه­های گذشته در کشور­های جهان، نشان‌دهنده این است که توجه به گردشگری، یکی از مهم‌ترین بخش­های اقتصادی و ارتباطی دولت‌هاست؛ از همین رو، سیاست­های مختلفی را به‌منظور توسعه گردشگری و زیر بخش­های آن در ابعاد ملی، منطقه­ای و محلی به کار گرفته­اند. هدف از این پژوهش، تحلیل تطبیقی برنامه­ریزی فضایی گردشگری ایران با کشورهای ترکیه، صربستان و پرتغال است تا از تجربیات این کشورها برای کاهش نقاط ضعف و بهبود توسعه گردشگری از جمله گردشگری روستایی کشور بهره گرفته شود. نوع تحقیق، بنیادی و روش مورد استفاده، تطبیقی با تحلیل کیفی بر اساس شیوه تحلیل محتوا است.برای گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه­ای (­اسنادی) بهره گرفته شده است. یافته­های تحقیق نشان داد که موفقیت کشورهای ترکیه، صربستان و پرتغال در زمینه برنامه­ریزی فضایی گردشگری، از طریق انطباق برنامه­ها و ایجاد همگرایی و مشارکت بین دپارتمان برنامه­ریزی فضایی گردشگری در سطوح مختلف ملی، منطقه­ای و محلی (­روستایی) در جهت توسعه گردشگری نقش هدایتگری- تسهیلگری را به کار گرفته و با دادن اختیار به ایالت­ها در برنامه­های قانونی و سیاست­های توسعه گردشگری، نقش­های راهبردی را لحاظ کرده­اند؛ اما کشور ایران در سطح ملی به دلیل نگرش و تفکر ساختار متمرکز در برنامه­ریزی و نگرش بخشی به برنامه­ها با مشکلاتی مواجه است. در سطح منطقه­ای نیز با مشکلاتی مانند، عدم استقلال و اختیار قانونی و سیاسی مدیران منطقه­ای در برنامه­های گردشگری و در سطح محلی با مشکلاتی مانند، ­عدم حق اختیار قانونی به نماینده محلی و عدم مشارکت راهبردی در زمینه برنامه­ریزی فضایی مقصدهای گردشگری روستایی روبه­رو است.

پژوهش حاضر، سعی در فهم تجربه گردشگری علمی دارد و این امر در بین دانش­پژوهان خارجی که گردشگری علمی را در ایران تجربه کرده­اند، بررسی شده است. در این پژوهش، بنا بر نیاز به استفاده از تجربیات افراد درگیر در موضوع تحقیق، از روش تحقیق کیفی و از رویکرد پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. به دلیل نظام­مند بودن روش کولایزی برای تحلیل داده­ها، از این روش استفاده شد. با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع با 13 نفر، مصاحبه­های نیمه ساختاریافته انجام شد. اعتبار نتایج به‌دست‌آمده با استفاده از مراجعه مجدد به شرکت‌کنندگان در تحقیق و جلب توافق ایشان حاصل شد. در انتها چهار دسته تم حاصل شد که عبارت‌اند از؛ جنبه علمی، جنبه مذهبی، جنبه فرهنگی و جنبه اقتصادی و اوقات فراغت. یافته­های این تحقیق در شناخت و درک بهتر رفتار گردشگران علمی و پیش­بینی­های آینده مؤثر است. به‌کارگیری صحیح یافته­ها نیز توسعه گردشگری علمی و متعاقباً، افزایش رضایت گردشگران را در پی خواهد داشت.

در پژوهش حاضر، ظرفیت­هایژئوتوریسمی استان زنجان باتأکید بر توسعه پایدار گردشگری مورد ارزیابی قرار گرفته شده است. روند کلی پژوهش حاضر به این صورت است که ابتدا پیش ژئوسایت­های منطقه مورد­مطالعه شناسایی شده است، سپس با استفاده از دو روش زوروس و کوبالیکوا به ارزیابی ژئوسایت­های منطقه پرداخته شده است. پس از ارزیابی پیش ژئوسایت­ها، تأثیر این پیش ژئوسایت­ها بر توسعه گردشگری پایدار منطقه مورد بررسی قرارگرفته شده است. برای این منظور از 200 پرسشنامه استفاده شده است. نتایج حاصل از ارزیابی‌ها بیانگر این است که غار کتله خور و کوه­های رنگی آلاداغ لار در هر دو روش دارای بالاترین ارزش است. بعد از ارزیابی پیش ژئوسایت­ها به ارزیابی تأثیر این پیش ژئوسایت­ها بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیست­محیطی منطقه پرداخته شده است. در بین آثار مذکور بهبود وضعیت کمی و کیفی صنایع‌دستی، افزایش تعامل اجتماعی و بهبود وضعیت معابر بالاترین جایگاه را داشته­اند.

امروزه صنعت گردشگری ورزشی ازجمله صنایع پر درآمد و در عین حال سالم و پاک برای اقتصاد هر کشور محسوب می گردد. هدف از انجام پژوهش، بررسی نقش میانجی گری عوامل نهادی در تاثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، محیطی بر توسعه گردشگری ورزشی منطقه آزاد ماکو بود. جامعه ی آماری این پژوهش را گردشگران ورزشی منطقه آزاد تجاری و صنعتی ماکو در سال 95، که به علت نامشخص بودن تعداد گردشگران در منطقه مذکور حجم نمونه انتخاب شده 385 نفر گردید که بالاترین حجم نمونه آماری می باشد. پژوهش حاضر توصیفی، پیمایشی از نوع همبستگی مبتنی بر معادلات ساختاری است. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد. روایی(محتوی، همگری، واگرا) و پایایی(بارعاملی، ضریب پایایی مرکب و ضریب آلفای کرونباخ) پرسش نامه ها در حد قابل قبول و خوب بودند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها را می توان توسط نرم افزار AMOS23 و با استفاده از ضرایب رگرسیونی نشان داد. یافته های پژوهش نشان داد که تمامی مؤلفه های مشارکت جامعه محلی (اقتصادی/ اجتماعی/ محیطی / نهادی)، بر توسعه گردشگری ورزشی تاثیر معنی داری داشت که از این میان عامل اجتماعی با اثر کلی %55 بیشترین تآثیر را داشت و از طرفی نقش میانجی گری عوامل نهادی بر توسعه گردشگری ورزشی تأیید شد. در مجموع با توجه به اهمیت گردشگری ورزشی مناطق آزاد، مدیران و برنامه ریزان بخش گردشگری و ورزش کشور باید  در زمینه اجتماعی اهتمام لازم را در جهت توسعه و بالندگی این صنعت از خود نشان دهند.

امروزه، گردشگری پزشکی به یکی از انواع مهم گردشگری تبدیل شده که برای تحقق فعالیت مؤثر در آن، بررسی و تحقیق در این حوزه ضروری است. این تحقیق، در راستای شناساندن هرچه بیشتر بازار گردشگران پزشکی ورودی شهر تهران صورت پذیرفته است. با توجه به اینکه، یکی از ابزارهای مناسب برای شناسایی و مطالعه بازار، بخش بندی آن است؛ بنابراین، این پژوهش بر اساس بخش بندی با استفاده از خوشه بندی گردشگران بوده است. برای این منظور، تعداد 151 پرسشنامه توسط بیماران خارجی بیمارستان های منتخب شهر تهران (بیمارستان های محب، مهر، پارس، آسیا، لاله و پژوهشگاه رویان) تکمیل شد. نتایج پرسشنامه ها، با استفاده از تحلیل عامل تأییدی بررسی شد. درنهایت، چهار خوشه متفاوت گردشگران پزشکی با نام های: افراد تمامیت خواه، افراد کیفیت خواه، افراد با درمان ممنوع و افراد درمان طلب به دست آمد.

توسعه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی نوپا در جهان، در ردیف یکی از سه منبع درآمدی اول به شمار می آید ولی در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است . در کشورهای توسعه یافته این صنعت، در حال گسترش بوده است. لذا برنامه ریزان بر آنند تا جهت توسعه فعالیت های گردشگری به مقوله ارزیابی ظرفیت مدیریت یکپارچه برای توسعه گردشگری شهرستان کاشان توجه کنند. بنابراین، بهره وری هرچه بیشتر توسعه گردشگری و افزایش پیامدهای مثبت آن، نیازمند مدیریت یکپارچه ی آن می باشد. این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی تحلیلی و بهره گیری از پرسشنامه و تحلیل های آماری شامل تحلیل رگرسیون و آزمون T   به ارزیابی ظرفیت مدیریت یکپارچه برای توسعه گردشگری شهرستان کاشان پرداخته است، جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق337 نفر که با روش تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند، می باشد. در این پژوهش از نرم افزار spss21 و Excel2013 جهت آنالیز داده های پرسشنامه استفاده شده است. نتایج حاصل از آمار استنباطی انجام شده، میزان معنادار در آزمون T 01/0، نشان دهنده معنادار بودن آزمون است، در نتیجه فرضیه های تحقیق «1) نبود تعامل و هماهنگی بین عناصر و بخش های مدیریتی گردشگری منجر به عدم مدیریت یکپارچه شهرستان کاشان شده است. 2) نبود تعامل و هماهنگی بین عناصر و بخش های مدیریتی گردشگری منجر به عدم توسعه متوازن سیستم گردشگری شهرستان کاشان شده است.» تعامل و هماهنگی در بخش های مدیریتی گردشگری سبب توازن خواهد شد.

این تحقیق دارای دو هدف اصلی است، هدف اول آن ارائه مدل بازاریابی کارآفرینانه برای هتلداری ج.ا.ایران و هدف دوم اندازه گیری بازاریابی کارآفرینانه و اثرات آن بر عملکرد هتلداری است که برای انجام آن از روش تحقیق آمیخته در قالب طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی - کمی) استفاده شد. در بخش کیفی، از تحلیل محتوای کیفی برای توسعه مقیاس بازاریابی کارآفرینانه و مدل آن استفاده شد. برای گردآوری داده از مصاحبه عمیق با 20 نفر از مدیران هتل های سه، چهار و پنج ستاره شهر تهران استفاده شد. در بخش کمی برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه بازاریابی کارآفرینانه، عملکرد مالی و غیرمالی استفاده شد. در مجموع 48 پرسشنامه مربوط به بازاریابی کارآفرینانه و عملکرد مالی و 384 پرسشنامه مربوط به عملکرد غیرمالی برای تحلیل، جمع آوری شد. برای روایی پرسشنامه ها از همبستگی کلی گزینه اصلاح شده، روایی محتوا، روایی صوری و تحلیل عامل تأییدی و برای پایایی از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی با نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج حاکی از مناسب بودن تمامی موارد بود. برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز از مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج حاکی از تائید تأثیر مستقیم بازاریابی کارآفرینانه بر عملکرد مالی و رد نقش میانجی عملکرد غیرمالی در انتقال اثر بازاریابی کارآفرینانه بر عملکرد مالی بوده است. این تحقیق دارای دو هدف اصلی است، هدف اول آن ارائه مدل بازاریابی کارآفرینانه برای هتلداری ج.ا.ایران و هدف دوم اندازه گیری بازاریابی کارآفرینانه و اثرات آن بر عملکرد هتلداری است که برای انجام آن از روش تحقیق آمیخته در قالب طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی - کمی) استفاده شد. در بخش کیفی، از تحلیل محتوای کیفی برای توسعه مقیاس بازاریابی کارآفرینانه و مدل آن استفاده شد. برای گردآوری داده از مصاحبه عمیق با 20 نفر از مدیران هتل های سه، چهار و پنج ستاره شهر تهران استفاده شد. در بخش کمی برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه بازاریابی کارآفرینانه، عملکرد مالی و غیرمالی استفاده شد. در مجموع 48 پرسشنامه مربوط به بازاریابی کارآفرینانه و عملکرد مالی و 384 پرسشنامه مربوط به عملکرد غیرمالی برای تحلیل، جمع آوری شد. برای روایی پرسشنامه ها از همبستگی کلی گزینه اصلاح شده، روایی محتوا، روایی صوری و تحلیل عامل تأییدی و برای پایایی از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی با نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج حاکی از مناسب بودن تمامی موارد بود. برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز از مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج حاکی از تائید تأثیر مستقیم بازاریابی کارآفرینانه بر عملکرد مالی و رد نقش میانجی عملکرد غیرمالی در انتقال اثر بازاریابی کارآفرینانه بر عملکرد مالی بوده است.

استفاده ناپایدار از میراث طبیعی، به نابودی آن ها می انجامد. امروزه، رودخانه ها به عنوان یکی از حیاتی ترین میراث طبیعی مورد استفاده ناپایدار قرار گرفته اند. به طورکلی، رودخانه ها توانایی جذب گردشگر در بلندمدت را دارند. ازاین رو، رویکرد گردشگری پایدار می تواند به بهبود شرایط رودخانه ها و درعین حال جذب گردشگر کمک کند. با روش توصیفی – تحلیلی و هدف تحلیل ابعاد زیست محیطیمؤثر بر تحقق گردشگری پایدار، رودخانه زرجوب واقع در شهر رشت ارزیابی شد. سپس، از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و نظرخواهی از 25 کارشناسان بومی میزان اهمیت معیارها و زیرمعیارهای زیست محیطی تعیین شد. به منظور بررسی وضعیت موجود رودخانه زرجوب بر اساس معیارها و زیرمعیارها از آمار و اطلاعات موجود و ابزار پرسشنامه کمک گرفته شد. در این راستا، از 400 شهروند، 25 کارشناس بومی و 20 مسئول شهری نظرخواهی شد. تحلیل های آماری با SPSS انجام شد. سپس، از برآیند میزان اهمیت و وضعیت موجود معیارها و زیرمعیارها، تحلیل یکپارچه صورت گرفت. همه معیارها و زیرمعیارها در ناحیه دو، سه و چهار قرار گرفتند. معیارهای موجود در ناحیه دو به دلیل میزان اهمیت بالا و وضعیت موجود نامطلوب، در تحقق گردشگری پایدار تأثیرگذارترند.راهبردهای منتج از سوات بر اساس معیارها و زیرمعیارها و با کمک 25 کارشناس بومی بر اساس روش ویکور رتبه بندی شدند. از میان راهبردهای ارائه شده، راهبرد "تقویت بعد گردشگری رودخانه در تمام فصول بر اساس اصول پایداری" به لحاظ اهمیت رتبه اول را کسب کرده است.