روابط خارجی ایران

نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۵۶۷ مورد.

۱۰۱.

روابط ایران و روسیه در سال های 1368 تا 1388:بسترها، عوامل و محدودیت ها

نویسنده: جهانگیر کرمی

منبع: مطالعات اورسیای مرکزی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۶

کلید واژه ها: ایران روسیه مرز همسایگی ژثوپلیتیک

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره جمهوری اسلامی ایران
حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مسایل منطقه ای

تعداد بازدید : 664 تعداد دانلود : 346

ایران و روسیه در پانصد سال گذشته روابطی پر فراز و نشیب و همراه با دوستی و دشمنی با یکدیگر داشته اند. این روابط از همکاریهای دوره صفویه، به خصومت، جنگ و مداخلات دوره قاجار و سپس روابط خصمانه و گاه دوستانه دوره پهلوی و سرانجام همکاری های بیست سال اخیر(1368 تا 1388) رسیده است. در این مقاله تلاش شده تا با ترسیم وضعیت بیست ساله همکاری های دو کشور در عرصه های مختلف، به بررسی بسترهای داخلی، منطقه ای و جهانی مؤثر بر شکلگیری آن پرداخته و موقعیت ژئوپلیتیک جدید (دور شدن روسیه از مرزهای ایران) را به عنوان یک متغیر مهم و مؤثر مورد کند و کاو قرار دهد. در واقع، هدف اصلی این مقاله آنست که به تاثیر تحولات ژئوپلیتیک بر همکاری های دو کشور در بیست سال گذشته بپردازد و وارد مسائل و مشکلات پیش آمده در یکسال اخیر نخواهد شد.

۱۰۲.

جایگاه قفقاز در سیاست خارجی نادرشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر آهنگران

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره افشاریه تا زندیه

تعداد بازدید : 945

منطقه قفقاز از دوران باستان تاکنون در سیاستهای سلسلههای ایرانی حاکم بر ایران نقش مهمی داشته است و این سلسله ها نیز به فراخور اهمیت قفقاز برای ایران، در آن سرزمین اعمال نفوذ کردهاند. در نیمه اول سده هیجدهم میلادی سه کشور ایران، عثمانی و روسیه به فکر دستیابی به منافعی بودند که در این منطقه وجود داشت. در این دوره به علت سقوط سلسله صفویه و فقدان سلسله ای متمرکز در ایران، روسیه و عثمانی کوشیدند تا قفقاز را تصرف و آنجا را میان خود تقسیم کنند تا اینکه با روی کار آمدن نادر، روس و عثمانی مجبور شدند قفقاز را تخلیه کنند و این مناطق را به حکومت نادر برگردانند. دوران تسلط ایران بر منطقه قفقاز در زمان نادر بیش از یک دهه بود و در همین مدت، تصمیم گیری های نادر زمینه را برای جدایی این منطقه از ایران فراهم آورد.

۱۰۳.

تاثیرایران هراسی در رقابت تسلیحاتی اعضای شورای همکاری خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناصر جمال زاده محمد آقایی

منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال ششم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: شورای همکاری خلیج فارس ایران هراسی خرید تسلیحاتی واقع گرایی نوین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 739 تعداد دانلود : 260

در پی وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ١٩٧٩ منافع حیاتی طولانی مدت آمریکا در منطقه خاورمیانه با چالشی جدی مواجه گردید. از همین زمان پروژه ی ایران هراسی در محورهای گوناگون نظامی، سیاسی، اقتصادی و به خصوص تبلیغاتی و رسانه ای در دستور کار کشورهای غربی و آمریکا قرار گرفت که در نهایت منجر به ایجاد واهمه از جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای همسایه حاشیه خلیج فارس گردید. یکی از مهم ترین و پرنفوذترین تاثیرات این هراس ایجاد شورای همکاری خلیج فارس متشکل از شش کشور عربستان سعودی، کویت، بحرین، قطر، امارات متحده عربی، و عمان بود.سوال اصلی این پژوهش آن است که چه ارتباطی میان توسعه ی خریدهای تسلیحاتی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و پروژه ی ایران هراسی وجود دارد؟ فرضیه ی این نوشتار آن است که القای هراس از ایران برای به دست آوردن منافع اقتصادی بیشتر برای کشورهای غربی و آمریکا از طریق فروش تسلیحات به کشورهای حاشیه خلیج فارس می باشد. نوشتار حاضر بر آن است تا با استفاده از رویکردی نوواقع گرایانه به عنوان چارچوب نظری، و با به کارگیری روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تاثیر ایران هراسی بر سیر صعودی خریدهای تسلیحاتی در میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بپردازد

۱۰۴.

نمادهای هویت ملی و حاکمیت مغول ها در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیربهرام عرب احمدی

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۴۰

کلید واژه ها: تصوف تاریخ نگاری تشیع ایلخانان مغول تعامل فرهنگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران بعد از اسلام تا صفویه

تعداد بازدید : 214

در این مقاله نمادهایی از هویت ملی ایرانی که پس از فرونشستن گردباد حملات وحشیانه مغولان به کشور ایران پدیدار شد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. میهن ما در طول تاریخ دیرینه خود بارها مورد هجوم اقوام بیگانهای قرار گرفته است که هر چند در ابتدا هدفی جز چپاول و غارت در سر نداشتند ولی رفته رفته در مقابل فرهنگ و تمدن این سرزمین عقبنشینی کردند و پس از مدتی عملاً تسلیم هویت عمیق ملی نیاکان ما شدند. اقوام بیابانگرد مغول نیز هم چون ترک ها، یونانیان و... از جمله این بیگانگان بودند که پس از سیطره ظاهری بر کشور ایران، دگرگون شدند و رنگ و بویی ایرانی یافتند. در این مقاله سعی شده است پیامدهای حاصل از هجوم و استقرار مغول ها در ایران ـ جدای از قتل و غارت و ظلم و ستم بر مردم ـ که از نقطهنظر فرهنگی مؤلفههای مثبتی را به دنبال داشته اند بررسی شود. پیشرفت نهضت تاریخنگاری، تاثیر و تاثر فرهنگهای ایران، چین و هند از یکدیگر، توسعه جلوه های گوناگون هنری، گسترش زبان فارسی، گسترش مذاهب تشیع و تصوف و معماری و... از جمله پدیدآورندگان جهان ایرانی مورد بحث در این مقاله هستند.

۱۰۵.

تحقیق و توفیق ، مناقشات مذهبی در مناسبات سیاسی عثمانی و ایران در دوره نادرشاه-سلطان محمود اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رحیم رئیس نیا

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۲۰

کلید واژه ها: ایران عثمانی نادر شاه سلطان محمود اول پیشنهادهای پنج گانه خامس مذاهب اربعه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره افشاریه تا زندیه

تعداد بازدید : 665

گزارش مذاکرات هیئت ایرانی و پیشنهادی نادرشاه افشار دربار سلطان محمود اول در پی اندیشه نادرشاه راجع به صلح با عثمانی است.

۱۰۶.

نفوذ فرهنگ و هنر ایران در فرهنگ و هنر لهستان در عصر صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

مترجم: بدرالسادات علی زاده مقدم نویسنده: یولانتا شیر اکوفسکا دیندو

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی۱۳۸۵ شماره ۲۶-۲۷

کلید واژه ها: ایران هنر فرهنگ زبان صفویه لهستان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره صفویه

تعداد بازدید : 13

رشد و توسعه هنر و صنایع دستی در دوره صفوی سبب شد دوستداران هنسر شرق و مردم عادی لهستان چشم به راه تاجرانی باشند که صنایع دستی و آثار هنری ایران را با خود به اروپا می بردند.

۱۰۷.

نقش قندها در روابط ایران و هند (صفویان و گورکانیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضیه رضویان

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۳ شماره ۱۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره صفویه

تعداد بازدید : 43 تعداد دانلود : 720

مقاله حاضر، نقش قندهار در روابط ایران و هند (صفویان و گورکانیان) از زمان جلوس شاه اسماعیل اول تا روزگار شاه عباس اول را با توجه به موقعیت جغرافیایی و اهمیت نظامی و تجاری این شهر و بر اساس رویارویی نظامی و مذاکرات سیاسی میان صفویه و گورکانیان مورد بررسی قرار می دهد.

۱۰۸.

روابط دو جانبه ایران و مصر فرصت ها ، چالش ها و چشم انداز آینده

نویسنده: ابراهیم یوسف نژاد

منبع: مجلس و پژوهش سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۸۴ شماره ۴۹ و ۵۰

کلید واژه ها: ایران مصر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 307 تعداد دانلود : 193

یکی از مهمترین و بحث انگیزترین موضوعات در حوزه سیاست خارجی ایران پس از انقلاب اسلامی روابط ایران و مصر بوده است . با توجه به وجود تعارضات سیاسی در سطح کلان ، گفتمان غالب بین دو کشور ایران و مصر به دلیل قرابت نگرش دینی و سابقه استقلال خواهی سیاسی از بیگانگان و نیز تلاش در راستای ایفای نقش مؤثر در ساخت تمدن بشری ، براساس تفاهم و همکاری استوار بوده است . ایجاد شوک ناشی از انعقاد پیمان کمپ دیوید به عنوان علت اصلی و جدایی سیاست های منطقه ای و جهانی دو کشور بر اثر شکل گیری گفتمان مستقل و جدیدی پس از انقلاب اسلامی در ...

۱۰۹.

افول تجاری بندر سیراف و پیامدهای مهاجرت بازرگانان سیرافی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی بحرانی پور سیده زهرا زارعی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۶

کلید واژه ها: هند مهاجرت چین سیراف شیرازیان زنگبار

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران بعد از اسلام تا صفویه

تعداد بازدید : 847

در نوشته حاضر کوشش شده تا براساس قوانین مهاجرت راونشتاین، گستره جغرافیایی، ابعاد و پیامدهای مهاجرت سیرافیان به مراکز تجاری اقیانوس هند پس از زوال سیراف بررسی شود. همچنین به کمک روش تحلیل و تبیین تاریخی و با ابزاری چون منابع تاریخی سده چهارم هجری به بعد که اغلب به زبان عربی است و با نیم نگاهی به یافته های باستان شناختی به این پرسش پاسخ داده شود که: مهاجرت سیرافیان چه پیامدهای سیاسی و اجتماعی برای مهاجران ایرانی در اقیانوس هند داشته است؟ نتایج به دست آمده حاکی از آن است که این مهاجرت بستر پیدایش ملوک کیش، گسترش حکومت شیرازیان زنگبار و زمینه گسترش و تثبیت گروه های ایرانی را در سواحل شبه جزیره عربستان، هندوستان و چین پدید آورده است.

۱۱۰.

بررسی دلائل و عوامل توسعه نیافتن روابط ایران وفرانسه در دوره صفویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اکبر کجباف محسن مرسل پور

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۶ شماره ۳۱

کلید واژه ها: ایران فرانسه صفویه لوئی چهاردهم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره صفویه

تعداد بازدید : 777 تعداد دانلود : 489

فرانسه در اواخر سده شانزدهم وارد سیاستهای استعماری شد.روابط فرانسه با ایران در ابتدا با فرستادن هیئتهای مذهبی آغاز شد. شاه عباس اول به مبلغان فرانسوی آزادی مذهبی داد اما هرگز در این دوره روابط بر اساس منافع مشترک گسترش نیافت

۱۱۱.

ریشه یابی علل حضور پزشکان انگلیسی در ایران عصر قاجار و نقش آنها در مسائل سیاسی ، اجتماعی ، دینی و علمی آن زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ذکرالله محمدی قدرت محمدی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۳۸-۳۹

کلید واژه ها: ایران انگلستان قاجاریه پزشکان انگلیسی مبلغان مسیحی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : 446

با آغاز سده نوزدهم میلادی و ظهور امپراتوری های جدید مثل بریتانیا، فرانسه و روسیه که جانشین قدرت های پیشین چون اسپانیا و پرتغال و هلند شده بودند و آغاز رقابت های سیاسی و اقتصادی آنها که کانون اصلی آن از غرب به شرق منتقل شده بود، کشور ایران نیز در گردونه رقابت های توسعه طلبانه این دولت ها قرار گرفت. از آن پس، هیئت های سیاسی رسمی یا غیررسمی دولت های یاد شده به دربار شاهان قاجار راه پیدا کردند. در آن مقطع، سیاستمداران و دولتمردان بریتانیا زمینه حضور بسیاری از طبقات گوناگون جامعه خود را در ایران فراهم کردند. یک دسته از آنها پزشکان بودند که پس از ورود به ایران در موقعیت ها و محل های مختلفی از قبیل دربار شاهان قاجار، سفارتخانه ها، کنسولگری ها، هیئت های تبلیغی و در میان مردم ایران حضور یافتند. در این نوشتار کوشش شده است تا علل و عوامل حضور پزشکان انگلیسی در ایرانِ عصر قاجار ریشه یابی شود.

۱۱۲.

نگاهی به سیاست خارجی دولت ساسانی در غرب قفقاز

نویسنده: عنایت الله رضا

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۹ شماره ۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران قبل از اسلام

تعداد بازدید : 209

در نیمه نخست سدة پنجم میلادی، دولت ساسانی نه تنها با امپراتوری روم شرقی در غرب سرحدات خود و با اقوام کوشانی و صحراگرد در شرق درگیری بود بلکه در منطقة قفقاز (شمال) هم با اقوام صحراگرد هون و هپتال که به تحریک رومیان حمله می‌کردند، مشکل داشت. این مقاله به سیاست خارجی و مکاتبات دولتی آن زمان در این باره می‌پردازد.

۱۱۳.

انقلاب اسلامی و نقش بین المللی ایران در منطقه -

نویسنده: سید عباس احمدی حیدر لطفی

منبع: جغرافیای انسانی سال دوم بهار ۱۳۸۹ شماره ۲

کلید واژه ها: آمریکا انرژی ژئوپلیتیک نظام نوین جهانی منطقه ژئوپلتیک خزر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 559

فروپاشی شوروی پایانی بر سیطره نظام دو قطبی بر جهان و آغازی بر تلاش قدرتهای جهانی در جهت طرح و پیاده کردن نظام نوین دیگری برای جهان سیاسی بود. در این منازعه قدرت، از یکسو ایالات متحده سعی در پیاده کردن نظام نوین تک قطبی مورد نظر خود در جهان را دارد و از سوی دیگر قدرتهای دیگر همچون فرانسه، آلمان، چین، روسیه و.... خواهان ایجاد نظامی چند قطبی جهان هستند. نظام نوین جهانی مورد نظر ایالات متحده نظامی هرمی شکل و تک قطبی است ایالات متحده در رأس هرم در مقام داور نهایی در جهان ژئوپلتیک بوده و بقیه قدرت ها در رده های بعدی قرار گرفته اند. ایالات متحده در راستای تحقق این طرح برنامه وسیعی را برای حضور در مناطق مهم و حیاتی جهان به ویژه قلمرو رقبای خود تدارک دیده است. در این بین منطقه ژئوپلتیک خزر به دلایل ژئوپلتیک، ژئواکونومیک و ژئواسترانژِک جایگاه ویژه ای را در نظام نوین جهانی مورد نظر ایالات متحده پیدا کرده است.

۱۱۴.

سالهای پرآشوب . بخش اول ، ستون پنجم آلمان در ایران

نویسنده: انور خامه ای مترجم: رضا آذری شهرضایی

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۷۹ شماره ۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی اول

تعداد بازدید : 316

"انور خامه‌ای با چاپ این کتاب دو جلدی می‌کوشد تصحیح ستون پنجم آلمان در ایران به جنبش هواداران آلمان نازی در ایران را دارد. به باور نویسنده این جنبش به سه مرحلة گوناگون زمانی تقسیم می‌شود: الف) از هنگام شکل‌گیری تا سقوط رضا شاه ب) از اشغال ایران توسط متفقین تا شکست آلمانیها در استالینگراد و شمال افریقا ج) از آغاز عقب‌نشینی نیروهای آلمانی تا زمان فروپاشی نظام هیتلری "

۱۱۵.

سیاست خارجی بریتانیا در روزگار حکمرانی محمدشاه قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدنبی سلیم

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۳۸-۳۹

کلید واژه ها: انگلستان هرات روابط خارجی محمدشاه قاجار شورش ها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : 736

عصر قاجار یکی از دوره های کامیابی دولت های بزرگ استعمارگر در ایران بوده است. جداسازی بخش هایی از ایران از طریق تجاوز نظامی یا کمک به تجزیه طلبان در دستور کار دولت هایی چون روسیه و انگلستان قرار داشت. از اواخر دهه 1820 میلادی، برای زمامداران انگلیسی هند، ایجاد حریم امنیتی در مرزهای شرقی ایران ضروری شد و آنها برای ایجاد اختلاف میان اتباع شرقی دولت ایران و حکومت مرکزی بسیار کوشیدند. هدف این نوشتار بررسی مناسبات نابرابر ایران و انگلستان در دوران زمامداری سومین پادشاه قاجار است. دورانی که اگرچه مسئله هرات بارزترین وجه آن به نظر می آید، پیامدهای ناشی از برخورد خشونت بار بریتانیا با ایران؛ یعنی ایجاد آشوب و تزلزل سیاسی نیز کم نبود و از هر جهت می توان آنها را بررسی کرد.

۱۱۶.

تجارت توتون و تنباکو میان ایران و عثمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا مرادی

منبع: تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۸ شماره ۴۰

کلید واژه ها: ایران صادرات تجارت عثمانی توتون و تنباکو

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : 61

در قرن نوزدهم بیشترین رابطه تجاری ایران با کشور عثمانی و در زمینه تجارت توتون و تنباکو بود که توسط بازرگانان ایرانی به عثمانی صادر می شد. این بازرگانی با واگذاری امتیاز انحصار صادرات تنباکو به شرکت تنبک در سال 1308ق و انعقاد قراردادهای تجارتی میان دولت ایران و آن شرکت، روابط تجاری دو کشور را وارد مرحله جدیدی کرد که در این نوشتار مورد بررسی قرار می گیرد.

۱۱۷.

کارنامه ی نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی

نویسنده: محمدرضا دهشیری

منبع: دانشگاه اسلامی پاییز و زمستان ۱۳۸۳ شماره ۲۳ و ۲۴

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 411

۱۱۸.

سیاست ایران و انگلیس

نویسنده: عبدالرحمن فرامرزی

منبع: ارمغان دوره چهاردهم آبان ۱۳۱۲ شماره ۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 932 تعداد دانلود : 723

۱۱۹.

جایگاه مصر در تجارت خارجی ایران ( 1304 0 1320 ش )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا صادقی

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی۱۳۸۷ شماره ۳۵

کلید واژه ها: ایران تجارت خارجی صادرات و واردات مصر معاهده تجاری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره پهلوی اول

تعداد بازدید : 910

روابط تجاری ایران و مصر که از دیرباز آغاز شده بود، در دوره قاجار ادامه یافت و در دوره پهلوی اول وارد مرحله جدیدی شد و در دوره پهلوی دوم گسترش یافت. به همین دلیل بررسی روابط تجاری دو کشور در دوره پهلوی اول بسیار اهمیت دارد. در این دوره، روابط اساسی و پایه ای ایران و مصر بر مبنای معاهده های تجاری و صادرات و واردات شکل گرفت و با برنامهریزیهای دو دولت تداوم یافت.

۱۲۰.

سیاستهای استعماری بریتانیا در خلیج فارس و واگذاری جزایر ایرانی به قاسمی های شارجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین مسعودنیا

منبع: فصلنامه تاریخ روابط خارجی ۱۳۸۷ شماره ۳۴

کلید واژه ها: خلیج فارس استعمار جزایر ایرانی بریتانیا قاسمی ها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی روابط خارجی ایران روابط خارجی ایران دوره قاجاریه

تعداد بازدید : 882 تعداد دانلود : 942

جزایر ایرانی تنب بزرگ و کوچک، ابوموسی و سیری در سال 1282ش/1903م بر اثر سیاستهای استعماری بریتانیا در خلیج فارس اشغال و به قاسمی های شارجه واگذار شد. جزیره سیری در سال 1342ش/ 1963م و سه جزیره دیگر، پس از 68 سال در 1350ش/ 1971م به ایران بازگردانده شد. اینک پرسش محوری در هر پژوهشی پیرامون تجزیه موقت جزایر از ایران، این است که چرا دولت بریتانیا در سالهای آغازین سده بیستم، این جزایر ایرانی را به قاسمی های شارجه واگذار کرد؟پاسخ این پرسش را باید در رقابت دولتهای استعماری در ایران، به ویژه انگلیس و روسیه، در طول سده نوزدهم جستجو کرد. توضیح اینکه تحولات جهانی و منطقه ای در سالهای آغازین سده نوزدهم سبب ورود ایران به دایره سیاست بین الملل شد. پس از آن در زمانی بیش از یک سده ویژگی اصلی سیاست خارجی ایران، رقابت دو قدرت روسیه و انگلیس در ایران در چهارچوب تئوری تعادل مثبت بود؛ بدین معنا که دو قدرت، برتری دیگری را از نظر سیاسی و اقتصادی در ایران نمی پذیرفتند. برتری نفوذ روسیه در ایران بر انگلیس، در سالهای پایانی سده نوزدهم و ایجاد مشکلاتی فراروی منافع سنتی بریتانیا؛ به خطر افتادن امنیت هندوستان و سپس نفت در خلیج فارس؛ سبب شد تا انگلیس استراتژی تبدیل خلیج فارس را به منطقه انحصاری نفوذ خود پیگیری کند. یکی از راهکارهای دولت بریتانیا برای رسیدن به این هدف واگذاری جزایر ایرانی در خلیج فارس به قاسمی های شارجه بود؛

درخت حوزه‌های تخصصی