حمید عبداللهیان

این مقاله به این مساله می پردازد که نحوه بازنمایی علم در مجله های علمی عمومی ایرانی از نظر ارتباطی به شکلی ناقص صورت می گیرد و به همین دلیل این مجله ها نقش چندانی در افزایش سواد علمی مخاطبانشان نداشته اند. چارچوب نظری برای تحلیل این مساله با استفاده از نظریه قالب بندی تنظیم شده که بین کیفیت متون علمی عمومی و کیفیت سواد علمی مخاطبان رابطه منطقی برقرار می کند تا بتواند فرآیند اثرگذاری متون ارتباطی را تبیین کند. به لحاظ روش شناسی نیز 144 مجله علمی عمومی (12 شماره از 12 عنوان مجله) را به طور تصادفی انتخاب و تحلیل محتوای کیفی کرده ایم تا توانایی آن ها در افزایش سواد علمی مخاطبان را نشان دهیم. برای انجام این تحلیل، ابتدا مفهوم سواد علمی را براساس مشخصاتی که برای فرد باسواد علمی تعریف شده، عملیاتی و چهار مولفه بازنمایی ویژگی های کنش علم محور، ویژگی های نگرش علمی، تاثیرات اجتماعی علم و ویژگی های هنجاری علم را شناسایی کردیم. سپس چنین فرض کردیم که چنانچه این ابعاد چهار گانه در متن علمی عمومی بازتاب یافته باشند، در این صورت می توان قضاوت کرد که چنین متونی قابلیت افزایش سواد علمی مخاطبان را دارند. تحلیل این مجله ها، امکان مقایسه آن ها را نیز فراهم آورد و نتایج نشان می دهند که مجله « نجوم»، بیش از یازده مجله دیگر، متونی را تولید کرده که توانایی افزایش سواد علمی مخاطب را دارند.

 هدف این مقاله ساخت الگویی نظری برای میدان تولید سینما در ایران است.  برای این منظور از رویکرد نظری بوردیو و مفاهیم میدان، قدرت و منازعه استفاده شده است.  امتیاز کاربرد نظریه بوردیو که در اثر (1984) او آمده در این است که او ساخته شدن فضای اجتماعی را بر اساس شناخت موضع گیری عاملان در کسب انواع سرمایه، تبیین کرده است.  بر این اساس، کسب سرمایه موضوع اصلی منازعه در هر میدان است. کسب سرمایه سبب می شود که کشمکش به خصوصیت دایمی همه میدان ها تبدیل شود. به نظر ما سینمای ایران و منازعات قدرت در میدان های تولید آثار سینمایی ایران نیز در چنین چارچوبی رخ داده و به این وسیله قابل تبیین است. برای پژوهش در این زمینه و اثبات ادعای مقاله از روش ساختارگرایی تکوینی استفاده کردیم.  به همین جهت، این مقاله با مطالعه روندهای تاریخی سینما بر اساس قوانین رسمی، آیین نامه ها، بخش نامه ها، آمارهای سالیانه و مصاحبه ها و همچنین تکنیک مصاحبه، تاریخ منازعات برای کسب انواع مختلف سرمایه را نشان خواهد داد و سرانجام تکوین میدان سینمای ایران در دهه 1370 را تبیین کرده و الگویی نظری را برای تبیین میدان تولید سینمای ایران ترسیم می کند

در رویکرد پدیدارشناسانه، تلویزیون به عنوان یک ابژه در جهان خارج وجود ندارد، بلکه تنها در آگاهی افراد تجسم می یابد. به بیانی دیگر، تلویزیون، نه به عنوان واقعیتی عینی، بلکه ذهنیت و ادراک از آن، موضوع مطالعه پدیدارشناسی حاضر است. با توجه به تأکید صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بر گروه های در حاشیه و فقرا، شناخت ادراک گروه های مختلف به ویژه گروه های آسیب پذیر از تلویزیون بسیار مهم است. از این رو، در پژوهش حاضر، تجربه زیسته زنان بی خانمان از تلویزیون مطالعه شده است. در این مقاله توصیف می شود که در زیست جهان زنان بی خانمان، تلویزیون چگونه صورت بندی شده است؟ با استفاده از نظریات برساخت گرایی رسانه و پدیدارشناسی و با کاربرد روش پدیدارشناسی تجربی، با 10 نفر از زنان بی خانمانی که به طور موقت در مددسرای نیلوفر آبی چیتگر حضور دارند، مصاحبه شده و یافته ها، با استفاده از روش تجزیه وتحلیل کرسول و نرم افزار maxqda 10 تحلیل شده اند. از مجموع واحدهای معنایی استخراج شده، 10 مقوله متنی به دست آمده است و پس ازآن، چهار مقوله ساختاری «تلویزیون برچسب ساز»، «تلویزیون طبقاتی»، «بی خانمانی کاذب تلویزیونی» و «تلویزیون طرد کننده» از مقولات متنی، انتزاع شده اند. تحلیل ها نشان می دهد که زنان بی خانمان در برابر این ادراک از تلویزیون مقاومت نمی کنند و این ذهنیت، امکان درخواست های اجتماعی را از آنان سلب کرده است. ازاین رو، ضروری است، رسانه در ساختاری برابر و با نگاهی ساختارگرایانه و نه فردگرایانه، امکان تحرک و تغییر اجتماعی را برای آنان فراهم آورد و دیگر ساختارهای طرد کننده را به چالشی جدی فراخواند.

این مقاله به تحلیل شبکه و مطالعه همگان های شبکه ای در توییتر در ایران می پردازد. توضیح آنکه توییتر در رویدادهای سیاسی نقش پررنگی یافته درحالی که مطالعه منظم دراین باره به اندازه اهمیت توییتر رشد نکرده است. ازاین جهت، با توجه به اهمیت توییتر در ایران و همچنین نقش همگان های شبکه ای در این رسانه اجتماعی، گام اول برای تحلیل نقش توییتر در حوزه سیاست در ایران، شناخت و تحلیل ویژگی ها و ساختار این همگان های شبکه ای است؛ بنابراین، هدف این تحقیق شناسایی و تحلیل ساختار همگان های شبکه ای در توییتر فارسی است. گردآوری داده ها برای تحقیق در بازه زمانی 25 روزه انتخابات ریاست جمهوری 1396 انجام شد. برای اجرای تحقیق، علاوه بر استفاده از مفهوم نظری همگان شبکه ای، روش های تحلیل شبکه اجتماعی و تحلیل محتوای مردمنگارانه را ترکیب کرده ایم. با استفاده از شاخص ماژولاریتی (خوشه خوشه شدگی)، سه خوشه اصلی در شبکه ریتوئیت شناسایی شد: 1- خوشه اصلاح طلبان، 2- خوشه اصولگرایان و 3- خوشه مهاجران. برای توصیف ویژگی های این سه همگان، کاربران مؤثر هر یک را بر اساس شاخص رتبه صفحه  شناسایی کردیم. یافته ها نشان می دهد که کاربران مؤثر اغلب از روزنامه نگاران، رسانه ها و شهروندان عادی تشکیل می شوند. همچنین شکاف جنسیتی معناداری در همگان های شبکه ای وجود دارد. حساب کاربری اغلب اعضای این همگان ها بعد از انتخابات فعال مانده، اما اعضای این سه همگان ازنظر داشتن هویت واقعی با یکدیگر تفاوت دارند.

در ابتدا این مقاله در پاسخ به پرسش های دانشجویان محترم دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران درباره تبیین علل عدم توسعه علوم انسانی در ایران طراحی شده بود. اما محقق بعداً آن را به دغدغه ای آکادمیک تبدیل کرده و در طول سه سال گذشته تا مرداد 1389 از روش شناسی مختلط استفاده کرد تا پاسخی مستند آماده شود. نتایج این پژوهش اینک به عنوان مبانی نظری توسعه علم در ایران ارائه می شود. اگرچه این مسئله از سوی دانشجویان مطرح شد اما حتی در سایر محافل آکادمیک هم به عنوان دغدغه ای آکادمیک در حوزه روشنفکری ایران تبدیل شده است و چنین به نظر می رسد که باید برای این پرسش ها پاسخی فراهم شود. در این مقاله سعی شده تا با تعمیق پژوهشی بخشی از پاسخ ارائه شود. از این نظر، این بحث در این مقاله به شکل مبحثی تحقیقاتی از نوع کیفی و معطوف به نظریه پردازی تجربه محور ارائه می شود. روش شناسی این مطالعه ترکیبی از تجربه پدیدارشناسی و قوم نگاری و داده های آن برگرفته از منابع ثانویه، اسناد، مشاهدات مشارکتی و مصاحبه های تخصصی با برخی از استادان داخلی و خارجی که با روش نمونه گیری هدفمند انجام شده، به دست آمده است. روش تحلیل نتایج نیز گزاره پردازی و تشخیص و تعیین قضایا و مفروضات نظری است که برای تدوین نظریه توسعه علم انسانی در ایران به کار می آید. پرسش های دانشجویان ضمن حفظ مضمون آنها به شرح زیر در اینجا خلاصه شده اند: 1- به نظر شما مشکلات اصلی علوم اجتماعی برای به رسمیت شناخته شدن به عنوان یک علم چیست؟ 2- در حال حاضر عالمان علوم اجتماعی در مقایسه با متخصصین سایر رشته ها تا چه حد توانسته اند به تولید علم بپردازند؟ 3- آیا عالمان علوم اجتماعی به جایی رسیده اند که بتوانند کنش های جمعی نسبت به تحولات و روندها نظیر واکنش اقتصاددانان به مسائل اقتصادی از خود نشان دهند؟ یافته های این پژوهش چند وجهی نشان می دهد که برای پاسخ به پرسش های بالا باید ابتدا قالبی نظری فراهم آید اما این قالب نظری را باید در اینجا ابتدا با تدوین ۲۴ گزاره و پیش شرط و هفت پیشنهاد پیگیری کرد.

هدف این مقاله پژوهشی همانا شرح و تبیینی از سازوکارهای بازنمایی سبک زندگی زنان در آگهی های تبلیغاتی محصولات بهداشتی- آرایشی مجلات خانوادگی هست. برای این کار و به لحاظ نظری از رویکرد نشانه شناختی بارت و نظریه سبک زندگی گیدنز در این پژوهش استفاده کرده ایم تا به این پرسش پاسخ بدهیم که آیا آگهی های تبلیغاتی محصولات آرایشی مجلات خانوادگی سبک زندگی مبتنی بر یک نظام اروتیک را بازنمایی می کنند؟ به لحاظ نظری و روش شناسی، مؤلفه های سبک زندگی بکار رفته در تبیین آگهی های تبلیغاتی عبارت اند از هویت اجتماعی، هویت فردی، خصوصی سازی شور و شعف و مدیریت بدن. میدان پژوهش مجلات خانوادگی و واحد مشاهده تصاویر تبلیغاتی موجود در این مجلات هست. یافته های پژوهش بر مبنای نمونه آماری که همانا 4 نشریه سیب سبز، زندگی ایده آل، زندگی ایرانی و زندگی مثبت است، نشان می دهد که آگهی های تبلیغاتی محصولات بهداشتی در تبلیغات خود، بدن زنانه را، ابژه جنسی برساخت می کنند که در این فرآیند روایت هایی از مهارت های جنسی به مخاطب ارائه می شود. در این میان مفهوم زیبایی امری استاند ریزه می شود که هرگونه تعریفی ورای آن طرد می شود. بدین سان بدن زن به مثابه یک رسانه هویت ساز صورت بندی می گردد که در آن مؤلفه های جنسی نمود عینی به خود می گیرد و درنهایت بیش از بیش شبیه به یکدیگر می شوند.

برنامه ریزی متمرکز و کلان بر اساس محدوده های سیاسی- قراردادی در سرزمین کم آب ایران، موجب بی هویتی سطوح عملکردی سرزمین شده و مشکلات عدیده ای را پدید آورده است. بنابراین، پیدا کردن بستر جغرافیایی مطلوب و واحد برنامه ریزی کارآمد برای سطوح پایین تر از سطح ملی همیشه مورد توجه اندیشمندان برنامه ریزی از جمله جغرافیدانان بوده است. هدف این پژوهش پیشنهاد مبنایی برای تقسیم بندی سیاسی فضا به منظور برنامه ریزی مکانی-فضایی و عبور از برنامه ریزی متمرکز ملی-بخشی است؛ پژوهش نظری و از دیدگاه ماهیت و روش، توصیفی – تحلیلی و از نظر تقسیم بندی تحقیقات توصیفی از نوع موردی یا ژرفانگر است. پژوهش با رویکرد ترکیبی (قیاس و استقراء) ابتدا با قیاس و تحلیل منطقی به ارزیابی وضعیت موجود با استفاده از مطالعه اسنادی و سپس به صورت استقرایی به مطالعه حوضه آبریز کرخه به عنوان قلمرو مکانی پژوهش به منظور تبیین الگویی جایگزین، به کمک مطالعه تطبیقی و انجام تجزیه وتحلیل ها با استفاده از نرم افزار Arc GIS انجام شده است. در نظریات جدید توسعه به خصوص نظریه زیست منطقه گرایی به عوامل بوم شناختی در تعیین مناطق زیستی تأکید و نمود زیست منطقه در این نظریات به صورت مشخص از طریق حوضه های آبریز و ارتباط آن ها با اجتماعات معرفی شده است. یافته های پژوهش، مرز زیست منطقه را حوضه آبریز و حوضه آبریز کرخه را منطبق بر زیست منطقه لک زبانان معرفی کرده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که حوضه آبریز کرخه می تواند قلمرو فضایی مناسبی برای برنامه ریزی در منطقه مورد مطالعه باشد. زیرا همگنی (نسبی) در ساختار محیط طبیعی- اکولوژیک، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و همگرایی فضایی درون قلمروی و همچنین انطباق سکونتگاه های شهری روستایی بر سرشاخه های حوضه آبریز کرخه این نتیجه را تایید می کند.

اهداف: امروزه با نفوذ گسترده و روزافزون رسانه های اجتماعی در ابعاد مختلف زندگی افراد جامعه و همچنین بروز جرائم و رفتار های انحرافی در بستر این رسانه ها روبه رو هستیم. با توجه به ساختار شبکه ای رسانه های اجتماعی و امکان دسترسی به حجم عظیمی از داده های اجتماعی در دهه اخیر شاهد اقبال محققان در حوزه های مختلف ازجمله علوم اجتماعی به استفاده از کلان داده و تحلیل شبکه هستیم. علی رغم استقبال حوزه جامعه شناسی انحرافات و جرم شناسی در خارج از کشور از این رویکرد، با کمبود مطالعاتی از این دست در داخل کشور مواجهیم. هدف از این مقاله معرفی نظریه شبکه ماروین کرون در تبیین انحرافات اجتماعی در بستر رسانه های اجتماعی و استفاده از رویکرد تحلیل شبکه و کلان داده است. روش مطالعه: روش مقاله مروری و اسنادی است. یافته ها: در این مقاله پس از مرور مفاهیمی چون کلان داده و رسانه های اجتماعی با اشاره به انحرافات و جرم در رسانه های اجتماعی به کاربرد کلان داده و تحلیل شبکه در جرم شناسی و جامعه شناسی انحرافات پرداخته می شود. همچنین با توجه به ضعف نظری موجود در ادبیات تجربی حاضر، نظریه شبکه ماروین کرون در حوزه جامعه شناسی انحرافات به عنوان چارچوبی که قابلیت مرتفع ساختن این نقیصه را دارد تشریح می گردد. در پایان چند ابزار مناسب برای جمع آوری، تحلیل و بصری سازی کلان داده از رسانه های اجتماعی معرفی می شود. نتیجه گیری: تلفیق سه حوزه جامعه شناسی انحرافات با فراهم ساختن پشتوانه نظری، تحلیل شبکه و کلان داده می تواند کمک شایانی به توصیف، تبیین و کنترل رفتارهای انحرافی و مجرمانه در بستر رسانه های اجتماعی داشته باشد. لذا پیشنهاد می شود همکاری میان رشته ای در دانشگاه های داخل کشور میان پژوهشگران علوم اجتماعی، مهندسی کامپیوتر، علوم کامپیوتر و علوم داده به منظور هم افزایی و توسعه تحقیقات در حوزه علوم اجتماعی به ویژه جامعه شناسی انحرافات و جرم شناسی و رسانه های اجتماعی و کلان داده برقرار شود.

این مقاله تلاشی پژوهشی است برای کشف و تبیین رابطه علی میان بازی برخط (آنلاین) کلش آو کلنز و تغییرات رفتاری بازی کنان آن در ایران. این بازی در دوم آگوست 2012 راه اندازی شد و در دسته ی بازی های اعتیادآور دسته بندی شده است. کلش آو کلنز یکی از بازی هایی است که از سالهای 1394 به بعد در ایران در میان اقشار گوناگونی رایج بوده است. این بازی مخصوص سن، جنس، و یا قشر خاصی نیست و افراد مختلفی را از رده های سنی گوناگون به خود جذب کرده است. برای تبیین این مساله و انجام این پژوهش از نظریه کاشت و یادگیری اجتماعی به صورت تلفیقی استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات نیز، پرسشنامه برخط (آنلاین) بکار گرفته شده است. از نظر روش شناسی نیز از رویکرد کیفی برای کشف الگوی ساخت پرسشنامه کمی استفاده شد و از روش پیمایش استفاده کردیم تا رابطه بین بازی کلش و تغییر رفتاری بازی کنندگان را تحلیل و تبیین کنیم. برخی یافته ها نشان می دهد که این بازی بیشتر توسط مردان، افراد مجرد و دانشجویان بازی می شود. به عبارت دیگر زنان متاهل تمایل کمتری به این بازی دارند و یا افراد مسن و دارای مشاغل ثابت کمتر آنرا بازی می کنند. الگوی اعتیاد به بازی نیز ابتدا از بین دوستان شروع می شود و سپس به داخل خانواده منتقل می شود. اما داده ها نشان می دهد که خانواده بنای محکم تری برای مقابله با اعتیاد به بازی ساخته است.

در این مقاله، خوانش مخاطبان تحصیلکرده امریکایی از فیلم های ضد اسلام هالیوود مطالعه شده است. این مقاله با استفاده از رویکرد دریافت و ترکیب آن با گفتمان شرق شناسی، تجربه زیسته، ارتباطات بین فرهنگی و سواد رسانه ای مخاطب امریکایی را عناصر برجسته ای در برخورد با محتوای فیلم ها در نظر می گیرد. داده های لازم برای تحلیل به روش کیفی و از طریق مصاحبه اینترنتی با ?? دانشجوی امریکایی به دست آمده است. نتایج حاصل اگرچه قابل تعمیم نیست، اما نشان می دهد که اثار رسانه در شرایطی خاص صورت می پذیرد، اما مخاطب نیز با بالا بردن سواد رسانه ای خود که بخشی از آن ناشی از آگاهی اش از عملکرد سیاسی و اقتصادی رسانه هاست، در کنار برخورداری از تجربه ی مستقیم در خصوص مسائل بازنمایی شده، می تواند خوانشی متفاوت از آنچه نیت سازنده و تولیدکنندگان رسانه بوده است، داشته باشد. یافته ها نشان می دهند برای تشریح رابطه میان تجربه ی زیسته مخاطبان و میزان اثرگذاری فیلم ها باید مخاطبان به دو گروه تقسیم شوند: ?. پاسخگویان برخوردار از تجربه زیسته ?. پاسخگویان فاقد تجربه زیسته. بنابراین، با توجه به نتایجی که به دست آمد، فرضیه های تحقیق تایید می شود. تجربه ی زیسته افراد و آگاهی آنان از اعمال رسانه ای به عنوان دو عامل مؤثر در کاهش بازنمودهای هالیوود بوده اند. همچنین، این نتایج نشان می دهد که کاربست چنین رویکرد ترکیبی در این تحقیق نه توانسته به برجسته کردن عناصر اثرگذار در خوانش مخاطبان از فیلم کمک کند، و نه جایگاه هالیوود را در بین مخاطبان امریکایی و در شناساندن مسلمانان به آن ها مشخص کند.

هم گام با سنت مطالعات فرهنگی به مثابه یک علم میان رشته ای که در ظاهر به پدیده های پیش پا افتاده توجه می کند و لایه هایی از یک پدیده را کنار می زند تا به عمق و معنی نهفته در آن دست پیدا کند، در اینجا نیز به پدیده دلارفرشی در سبزه میدان بازار تهران به عنوان یکی از عناصر اقتصادی و به ظاهر بی اهمیت، اما تأثیرگذار در زندگی روزمره مردم در بخشی از شهر تهران پرداخته شده است. این پدیده تاکنون از توجه محققان مغفول مانده است؛ با این که ظاهراً افراد در آنجا مشغول معامله دلار هستند، اما لایه های پنهانی در آن نهفته است، که ازطریق کنجکاوی مطالعات فرهنگی آن ها را آشکار کرده ایم. این پژوهش با استفاده از روش قوم نگاری و مشاهده مشارکتی انجام شده است؛ بر این اساس روش قوم نگاری را به شیوه پیشِ رو به کار برده شده است؛ جمع آوری اسناد، مشاهده، و مصاحبه نیمه ساخت یافته. با 11 نفر از افراد حاضر در میدان مصاحبه انجام شد، که با استفاده از نظریات بوردیو و سایر نظریه پردازان حوزه مطالعات فرهنگی داده ها تحلیل و نتایج پیشِ رو به دست آمد؛ قماربازان دارای فرهنگ درون گروهی خاصی هستند، که آنان را از بازاریان قدیمی متمایز می سازد. این فرهنگ درون گروهی در شیوه لباس پوشیدن، صحبت کردن، راه رفتن و تمامی کردارهای آنان قابل ملاحظه است. آنان فاقد سرمایه های کافی فرهنگی و اقتصادی  برای ورود به بطن بازار هستند و به همین دلیل نظام فرهنگی بازار و رویداد فرهنگی کسب و کار اجازه ورود چنین افرادی را به داخل خود نمی دهد و نتیجتاً یک سبک زندگی خاص در حاشیه جریان اصلی کسب و کار در بازار تهران شکل گرفته است.

پدیدارشناسی مکان شاخه ای از پدیدارشناسی است که درباره مکان به عنوان یک پدیدار توجه می کند. مکان ها در پدیدارشناسی، شخصیت و روح دارند که توسط عناصر معماری و اشیائی که در مکان قرار می گیرند، خود را به انسان ها نشان می دهند. شناخت شخصیت و روح مکان سبب ایجاد حس مکان می شود. بر اساس ویژگی های فردی، حس مکان در انسان ها متفاوت است. پدیدارشناسی تخیل به مکان ها از نظر رابطه آن ها با تخیل توجه می کند. در تحلیل پدیدارشناسی مکان و تخیل داستان زندان، به مکان زندان توجه می شود تا با توجه به حس مکان، نحوه تعامل شخصیت داستان با زندان مشخص شود. در این پژوهش تلاش شده است تا مکان زندان در آثار داستانی رضا براهنی بررسی شود. رضا براهنی در داستان های «آواز کشتگان»، «رازهای سرزمین من»، «بعد از عروسی چه گذشت؟» و «چاه به چاه» به مکان زندان پرداخته است. در این داستان ها مکان زندان، سلول های انفرادی است. عناصری مانند «چشم بند» و «صدا» در این داستان ها حضور پررنگ دارند. زندان در داستان های براهنی به کمک ایجاد هویت و دیگری سازی آمده است. شخصیت های داستان ها برای فرار از درد ناشی از شکنجه گاه به مدد ادبیات و گاه از طریق خاطره، تخیل را فرامی خوانند و لحظات مشقت بار شکنجه را قابل تحمل می کنند.

هدف این مقاله مطالعه نحوه بازنمایی گفتمان ایرانی – اسلامی در آگهی های تجاری تلویزیونی در ایران است. در واقع مساله پژوهشی این مقاله آن است که با توجه به تاکید قوانین نظام سیاسی ایران برای گنجاندن ارزش ها و باورهای دینی و نیز نمادها و نشانه های فرهنگ و تمدن ایرانی، نیاز است تا میزان پیروی از این قوانین اندازه گیری شود. این وجه از فعالیت های تلویزیون ایران به لحاظ پژوهشی تا به امروز ناشناخته مانده و در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. ما در این مقاله با مد نظر قرار دادن آگهی های تجاری به مثابه یک متن فرهنگی بر اساس رویکرد نشانه شناختی رولان بارت، آنها را مورد تحلیل قرار داده ایم. تحلیل های آگهی های نمونه در این مقاله نشان می دهند که گرچه در محتوای آگهی های پخش شده از تلویزیون ایران، از مفاهیم دینی به شکل استفاده ابزاری بوده است و نه محتوایی. همچنین این تحلیل ها نشان می دهند اگر چه نمادهای فرهنگ ایرانی و مفاهیم ملی گرایانه و میهن پرستانه بازنمایی شده اند اما این بازنمایی گاهی اوقات به شکل شعاری و کلیشه صورت گرفته است. در مجموع می توان گفت آگهی های تلویزیونی ایران، به عنوان یکی از ژانرهای تلویزیونی در بازنمایی گفتمان ایرانی-اسلامی چندان موفق نبوده اند و اهداف مورد انتظار و تعریف شده دست نیافته اند.

مقدمه: تغییرات ساختار جمعیتی و خانوادگی کشور، سبب افزایش آمار سالمندان و ظهور قشر جدیدی از زنان سالمند تنها شده است. درک و شناخت وضعیت این گروه از زنان نه از دریچه ناظر بیرونی، بلکه از دریچه خود آنان اهمیت بسیاری در موفقیت برنامه های سالمندی و سیاست گذاری اجتماعی برای این قشر دارد. اینکه این گروه سالهای پایانی عمر خود را با چه تجربه ای پشت سر می گذارند و چه فهم و تفسیری از روابط خود با دیگران دارند، سؤال اصلی این پژوهش است. روش: در این پژوهش از رویکرد پدیدارشناسی اسمیت، فلاورز و لارکین برای فهم تجربه زیسته زنان سالمند تنها استفاده شده است. میدان مطالعه، شهر بوکان در استان آذربایجان غربی بود و جامعه موردمطالعه، کلیه زنان تنهای 60 سال به بالای ساکن این شهر بودند. تعداد 10 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته موردمطالعه قرار گرفتند. مصاحبه ها با استفاده از تحلیل تماتیک و با بهره گیری از نرم افزار تحلیل داده های کیفی (MAXQDA12) تحلیل شد. یافته ها: از مجموع مصاحبه ها، 12 مفهوم اولیه استخراج و به شیوه انتزاعی در 5 مقوله دسته بندی شدند که شامل «احساس رهاشدگی»، «احساس طردشدگی»، «احساس تنهابودگی»، «نگرانی از ذلیلی و سرباری» و «نگرانی از مردن در تنهایی» بود. بحث: این تحقیق نشان داد هرچند که زندگی تنهایی و مستقل زنان سالمند، با هنجارهای بومی ناسازگار است، ولی تغییرات ساختاری و ارزشی خانواده منجر به حاشیه ای شدن و گسترش این قشر از زنان شده است که در ضمن مسائل و مشکلات آن، واجد مزایای حمایتی محله ای است.

 هدف این پژوهش، فرا تحلیل پژوهش های کیفی انجام شده درخصوص «مهاجران پراکنده ایرانی در فضای مجازی»است. جامعه آماری، تحقیقات انجام شده در بیست سال اخیر در این خصوص در داخل و خارج از کشور است که از این میان، با روش نمونه گیری هدفمند، 13 تحقیق انتخاب شدند. نتایج نشان می دهد مهمترین محورهای مطالعاتی مهاجران ایرانی در فضای مجازی عبارت است از: «روایت ها و شیوه های بیان از خود مهاجران ایرانی»، «بازنمایی ابعاد هویت مهاجران ایرانی»، «نقش مهاجران در فضای مجازی در افزایش کنش گری های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ایران»، «اهمیت مکان و جغرافیا در کنش گری مهاجران در فضای مجازی» و «وجود تنوع، ابهام و فردیت گرایی در بین مهاجران ایرانی در فضای مجازی». همچنین، تحقیقات نشان می دهد این حوزه مطالعاتی از سوی پژوهشگران داخلی موردتوجه کافی قرار نگرفته است. یافته های تحقیق، نشانگر تأثیر ملموس فضای مجازی بر ابعاد هویتی و فرهنگی مهاجران پراکنده ایرانی است. این مطالعات، بر جنبه های مثبت و اثرگذار فناوری های نوین ارتباطی بر کنش گری مهاجران، تأکید داشته و جنبه های منفی محتمل فضای مجازی مطالعه نشده است. براساس نتایج، ارتباطاتی که به کمک فضای مجازی بین ایرانیان داخل و خارج از کشور ایجاد شده، بر توانایی و سرمایه اجتماعی مهاجران ایرانی افزوده و سبب شده ایرانیان مهاجر، حضوری پررنگ تر در کنش گری های سیاسی و مدنی ایران داشته باشند. به علاوه، با وجود فرامکانی و فرازمانی بودن ارتباطات در فضای مجازی، سایه مشهود عنصر مکان و دولت- ملت بر ارتباطات مهاجران ایرانی در فضای مجازی محسوس است.