محسن نیازی

محسن نیازی

مدرک تحصیلی: عضو هیأت علمی و استاد جامعه شناسی دانشگاه کاشان
پست الکترونیکی: niazim@kashanu.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱۶۶ مورد.
۱۰۱.

سبک زندگی سلامت محور در ترک پایدار مواد مخدر در شهر کاشان: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترک پایدار سبک زندگی سلامت محور سوء مصرف مواد مخدر روش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 581 تعداد دانلود : 770
سبک زندگی سالم یا سلامت محور، به عنوان شاخه ای از سبک زندگی، درصدد است تا رفتارهایی را شکل دهد که بر حفظ سلامتی افراد و جلوگیری از رفتارهای پرخطر نظیر اعتیاد مفید هستند. پژوهش حاضر به تبیین سبک زندگی سلامت محور در ترک پایدار اعتیاد می پردازد. این پژوهش یک مطالعه کیفی- تطبیقی و به لحاظ هدف، کاربردی است. میدان تحقیق در این پژوهش دربرگیرنده سه گروه متخصصین درمانی و پژوهشی اعتیاد، افراد موفق به ترک اعتیاد وخانواده های این افراد در سال 1398 در شهر کاشان می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و نظری، 31 نفر از آن ها به عنوان نمونه برگزیده شدند. تکنیک گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه متمرکز بوده که با استفاده از نرم افزارMAXQDA و با توجه به انواع کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سبک زندگی سلامت محور در سه حوزه بر پایداری ترک اعتیاد مواد مخدر اثر گذار است؛ حوزه نخست، بعد جسمی می باشد، بدین معنی نقش ابعاد جسمی در ترک پایدار اعتیاد اثرگذاراست. حوزه دوم، بعد روانی سبک زندگی سلامت محور بوده و حوزه سوم بعد اجتماعی سبک زندگی سلامت محور مورد بررسی قرار گرفت. سبک زندگی سلامت محور به مثابه یک پدیده چند علیتی و چندبعدی، منبع ارزشمندی برای کاهش شیوع و تأثیر مشکلات بهداشتی، ارتقای سلامت، تطابق با عوامل استرس زای زندگی و بهبود کیفیت زندگی می باشد.
۱۰۲.

فراتحلیل مطالعات نسبت اعتماد اجتماعی و مدارای اجتماعی در ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: اعتماد اجتماعی مدارای اجتماعی جامعه آماری اندازه اثر فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 436 تعداد دانلود : 563
پژوهش های زیادی درباره مدارای اجتماعی انجام شده است. یکی از مهم ترین متغیرهای مرتبط با مدارای اجتماعی، اعتماد اجتماعی است. جهت ترکیب، تجزیه و تحلیل نظام مند نتایج پژوهش های انجام شده درباره اعتماد اجتماعی و مدارای اجتماعی از روش فراتحلیل استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را همه مقالات و پایان نامه های کارشناسی ارشد در ایران در زمینه بررسی رابطه بین اعتماد اجتماعی و مدارای اجتماعی از سال 1387 تا پایان سال 1397 تشکیل داده است. درکل تعداد 15 پژوهش یافت شد که برای نمونه گیری، 7 پژوهش که شرایط و ملاک های انتخاب مانند داشتن ضریب همبستگی رابطه بین دو متغیر مذکور، سطح معناداری و مشخص بودن حجم نمونه را داشتند، به عنوان انتخاب نهایی برگزیده شدند. ابتدا عدم سوگیری انتشار و ناهمگنی اندازه اثر تأیید شد؛ سپس حساسیت اندازه اثر و ضریب اندازه اثر و نقش تعدیل گری جامعه آماری با به کارگیری نرم افزار CMA بررسی شد. یافته ها حکایت از ضریب تأثیر 296/. اعتماد اجتماعی بر مدارای اجتماعی دارد. همچنین با درنظرگرفتن متغیر تعدیل گر جامعه آماری، این ضریب بین جوانانی که در رده سنی 15 تا 29 سال قرار دارند، 155/. و بین افرادی که در رِنج سنی 18 ساله تا 70ساله قرار دارند، 348/. است که در هردو گروه معنادار است؛ یعنی اعتماد اجتماعی گروه های با رِنج سنی 18 تا 70ساله بیشتر از گروه های سنی 15 تا 29 ساله بر مدارای اجتماعی تأثیر می گذارد. درکل نتایج نشان می دهند اعتماد اجتماعی به عنوان متغیر مستقل بر مدارای اجتماعی به عنوان متغیر وابسته تأثیر متوسطی دارد؛ هرچند بین افرادی که در رِنج سنی 18 تا 70ساله قرار دارند، بیشتر است.
۱۰۳.

تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر کیفیت زندگی شهروندان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی دینداری اعتماد مشارکت انسجام دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 436 تعداد دانلود : 373
امروزه، مفهوم کیفیت زندگی در ادبیات توسعه پایدار به عنوان شاخص توسعه اجتماعی و فرهنگی جایگاه ویژه ای یافته است. کیفیت زندگی به مثابه درک فرد از وضعیت کنونی خود و ارزیابی مثبت از زندگی و محیط پیرامونی فرد تعریف شده است. هدف اساسی این مقاله، تبیین رابطه بین متغیرهای اجتماعی و فرهنگی و وضعیت کیفیت زندگی شهروندان در جامعه آماری مورد مطالعه است. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه توأم با مصاحبه جمع آوری گردیده است. اعتبار و روایی متغیرهای تحقیق با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ بررسی و مورد تأیید قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان 15-65 سال شهر کاشان در سال 1390 می باشند که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 610 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای تصادفی انتخاب و بررسی شده اند. یافته های تحقیق و نتایج فعالیت آماری مربوطه با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رابطه معنی دار هر یک از متغیرهای میزان دینداری، رضایت از خود، مهار تمایلات اجتماعی، احساس تأمین نیازها و رابطه اجتماعی با میزان کیفیت زندگی به ترتیب با 388/0، 487/0، 261/0، 334/0 و 709/0 در سطح اطمینان 99 درصد را مورد تأیید قرار داده است. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیونی به عمل آمده، میزان تأثیر هریک از متغیرهای فوق بر میزان کیفیت زندگی را به ترتیب به میزان 12/0، 30/0، 14/0-، 16/0 و 60 درصد نشان داده است.
۱۰۴.

فراتحلیل مطالعات رابطه سرمایه اجتماعی و شادی در ایران ( تحقیقات انجام شده بین سال های 1398-1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراتحلیل سرمایه اجتماعی شادی نشاط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 575 تعداد دانلود : 303
تحقیقات در حوزه علوم اجتماعی و موضوعات اجتماعی رشد فراوانی کرده است، با توجه به اینکه تسلط بر همه ابعاد مسائل گوناگون کار دشواری است. می توان به تحقیقات ترکیبی به عنوان یک راه حل مفید و سودمند روی آورد. احساس شادی و نشاط یکی از ضروری ترین خواسته های فطری و نیازهای روانی انسان به شمار می رودکه تحت تأثیر عوامل گوناگون است. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه رابطه سرمایه اجتماعی و شادی در ایران در سال های1398-1390انجام شده است. با استفاده از روش فراتحلیل و استفاده از نرم افزار جامع فراتحلیل(CMA)، تعداد18مقاله مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج تحقیق فرض همگن بودن مطالعات انجام شده رد شد و فرض ناهمگونی اندازه اثر پژوهش ها مورد تأیید قرارگرفت. در واقع رابطه بین سرمایه اجتماعی و شادی، به لحاظ ویژگی ها و مشخصات مطالعات متفاوت است و در این وضعیت از متغیرهای تعدیل گر بستر تحقیق و جامعه آماری برای مشخص کردن واریانس و محل این تفاوت ها استفاده شده است. در تحلیل یافته ها مشخص شد که میانگین اندازه اثر و تأثیر سازه سرمایه اجتماعی بر شادی، در سطح بالا قرار دارد، یعنی متغیر سرمایه اجتماعی عاملی مؤثر در شادی در میان جامعه ارزیابی شده است.
۱۰۵.

بررسی رابطه ابعاد سرمایه اجتماعی و گرایش به عفو و گذشت در شهر سنندج(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی عفو و گذشت انسجام اجتماعی اعتماد اجتماعی اعتماد سیاسی روابط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 644 تعداد دانلود : 666
سرمایه اجتماعی امروزه به یکی از مهمترین دارایی های جوامع تبدیل شده است. همبستگی اجتماعی ناشی از سرمایه اجتماعی افراد، بخش های مختلف جامعه و سازمانها بر ابعاد متخلف هویت و منش اجتماعی تاثیر می گذارد. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه های اندیشمندانی همچون کلمن، پاتنام، لین، بارت و ولمن و با هدف بررسی رابطه ابعاد سرمایه اجتماعی و گرایش به عفو و گذشت در شهر سنندج انجام گرفته است. بدین منظور  پرسشنامه محقق ساخته ای جهت سنجش ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی از یک سو و گرایش به عفو و گذشت از سویی دیگر در میان 500 نفر از افراد بالای 20 سال ساکن سنندج تکمیل گردید. یافته های تحقق حاکی از آن است که زنان بیشتر از مردان به عفو و گذشت گرایش دارند. همچنین ابعاد سرمایه اجتماعی شامل انسجام اجتماعی 653 /0 ،اعتماد اجتماعی 622/0،اعتماد سیاسی 212/0  ، روابط اجتماعی  523/0، و مشارکت مدنی 70/0با گرایش به عفو و گذشت ارتباط دارند. بعد آگاهی اجتماعی ارتباط معنی داری با گرایش به عفو و گذشت نداشته است  علاوه بر این، با توجه به  فرضیه اصلی تحقیق مبتنی بر 618/0و معنادار بودن این رابطه مبتنی بر ارتباط سرمایه اجتماعی و گرایش به عفو و گذشت تایید می گردد.
۱۰۶.

طراحی مدل فراترکیب شناسایی عوامل مؤثر بر سرمایه فرهنگی دانشجویان در دانشگاه

کلید واژه ها: سرمایه فرهنگی سرمایه اجتماعی دانشجو فرامطالعه فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 725 تعداد دانلود : 486
سرمایه فرهنگی یکی از مفاهیم مهمی است که در سال های اخیر به خصوص در ایران موردتوجه صاحب نظران علوم اجتماعی قرارگرفته است. از طرفی نیز دانشگاه به عنوان یکی از نهادهای اثرگذار در جامعه و دانشجو به سان هسته اصلی و قلب آن است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر سرمایه فرهنگی دانشجویان از طریق فراترکیب است. از این منظر این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و محقق پس از بازبینی مقالات مرتبط آن ها را با یکدیگر ترکیب کرده است. در این راستا پس از بررسی های اولیه و نظر اساتید این حوزه، 12 مقاله از میان ده ها مقاله رصد شده در پایگاه های اطلاعاتی به عنوان جامعه آماری انتخاب و مورد بررسی و ارزیابی دقیق صورت گرفته است. یافته ها این پژوهش نشان می دهد تاکنون در 11 بعد و 58 مؤلفه پیرامون عوامل مؤثر بر سرمایه فرهنگی دانشجویان تحقیق صورت پذیرفته که پس از طی مراحل متعدد مدل مفهومی مرتبط با این موضوع ارائه شده است. فهم نتایج این مطالعه که ماحصل تحقیقات پیشین است می تواند به عنوان راهنمایی جامع برای محققان در این حوزه عمل کند.
۱۰۷.

مطالعه تطبیقی الگوی فضایی مشارکت سیاسی شهروندان کاشان و آران و بیدگل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی رفتار سیاسی انتخابات الگوی فضایی مشارکت کاشان آران و بیدگل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 425 تعداد دانلود : 762
در دهه های اخیر، مشارکت سیاسی شهروندان به عنوان مولفه ی کلیدی توسعه اجتماعی سیاسی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. مشارکت شهروندان مشروعیت نظام سیاسی را به همراه دارد. مشارکت سیاسی با مهمترین مباحث مربوط به علم سیاست و جامعه شناسی، نظیر احزاب، گروه های فشار، رابطه مردم وحکومت، جامعه مدنی، ویژگی های جمعیت شناختی و نظایر آن پیوند عمیق و ناگسستنی دارد. در این ارتباط، انتخابات مهمترین ابزار تحقق مشارکت سیاسی و بروز و ظهور مردم سالاری می باشد. هدف اساسی این مقاله مطالعه تطبیقی الگوی فضایی مشارکت سیاسی بین شهرستان های کاشان و آران و بیدگل می باشد. این مطالعه از نوع پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده های تحقیق از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شهروندان بالای 21 سال شهرستان های کاشان و آران و بیدگل در سال 1399 می باشد. تعداد 870 پرسشنامه توزیع و از این تعداد 834 پرسشنامه به عنوان نمونه تحقیق انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. اعتبار و روایی متغیرهای تحقیق با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفته است. یافته های پژوهش ضمن تائید تفاوت ویژگی های شخصیتی، میزان اعتماد به نظام سیاسی، سرمایه اجتماعی و آگاهی سیاسی و جامعه پذیری سیاسی در بین شهروندان دو شهرستان مورد مطالعه، نشان می دهد که مشارکت سیاسی شهروندان آران و بیدگل بیشتر از شهروندان کاشان می باشد.
۱۰۸.

آینده پژوهی سبک زندگی اقتصادی با رویکرد تحلیل لایه ای علّی

کلید واژه ها: آینده پژوهی تحلیل تم تحلیل لایه ای علّی سبک زندگی اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 957 تعداد دانلود : 615
باتوجه به اهمیت سبک زندگی و دغدغه ی بسیاری از افراد در بعد اقتصادی آن در سال های اخیر، این پژوهش با هدف آینده پژوهی سبک زندگی اقتصادی انجام شده است. به منظور انجام این تحقیق از مصاحبه عمیق با خبرگان و تکنیک های مرتبط با آن استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق، 14 نفر از خبرگان اقتصادی و دانشجویان دکتری جامعه شناسی در حوزه سبک زندگی اقتصادی است. از آینده پژوهی با رویکرد تحلیل لایه ای علّی و تحلیل تم استفاده شد. از روش اشباع تم ها به عنوان استانداردی برای پایان نمونه گیری استفاده شد. ازآنجاکه تم های برگزیده با بهره گیری از نظرات خبرگان به دست آمد، مصاحبه ها مورد تأیید قرار گرفته است. از تحلیل مصاحبه با خبرگان، تم های اصلی و فرعی استخراج شد و از تحلیل لایه ای علّی در سطح لیتانی، بازاندیشی، آینده نامعلوم و ماتریالیسم دیالکتیکی؛ در سطح علل اجتماعی، توسعه یافتگی، ازجاکندگی و سنت زدایی؛ در سطح گفتمان و جهان بینی، مدرنیسم، لینک شدن با قدرتمندان و آگاهی دروغین و در سطح استعاره و اسطوره هم جیک جیک مستون، مکعب تاس و چشم وهم چشمی به دست آمد و براساس آن سناریوهای نوع جامعه و نوع مصرف مشخص و درقالب نموداری ارائه شد. درانتها راهکارهایی برای سناریوی مطلوب و دوری از سناریوی نامطلوب ارائه شده است.
۱۰۹.

تبیین ارتباط انسجام خانواده و ساختار توزیع قدرت در آن (نمونه موردی زنان متاهل شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسجام قدرت خانواد ه زنان مدرنیته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 621 تعداد دانلود : 253
خانواده  و انسجام آن نقش مهمی در توسعه اجتماعی هر جامعه دارد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط ساختار توزیع  قدرت در خانواده بر انسجام آن است که بدین منظور متغیر ساختار قدرت در سه دسته تقارن روابط قدرت، شیوه اعمال قدرت و قلمرو قدرت و متغیرانسجام خانواده در ابعاد شش گانه معاشرتی، عاطفی، توافقی، هنجاری، کارکردی و رسیدن به هدف سنجیده شده است. در این مطالعه بر اساس نمونه گیری  طبقه بندی تصادفی ۶۰۰ نفر از زنان متاهل شهر شیراز در بین مناطق یازده گانه این شهر انتخاب و پس از جمع آوری داده ها، اطلاعات به وسیله نرم افزار اس پی اس اس ۲۲ تحلیل شد. نتایج نشان داد  ساختار  توزیع قدرت و تصمیم گیری در خانواده تأثیر معناداری بر انسجام آن دارد. چنانچه گسترش ساختار دموکراتیک و مشارکتی در خانواده سبب افزایش انسجام خانواده در همه ابعاد آن شده است. بنابراین پیشنهاد می شود جامعه در راستای افزایش انسجام خانواده نظم جدید را پذیرفته و ساختار قدرت مشارکتی و دموکرات را در درون خانواده نهادینه کند که در این فرایند حفظ سازگاری با فرهنگ و هویت جامعه ایرانی اهمیت شایانی دارد.
۱۱۰.

بازبینی رابطه دینداری و نامداراگری (مورد مطالعه: شهر کاشان)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: دینداری مدارای اجتماعی اقتدارگرایی جهت گیری سلطه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 216 تعداد دانلود : 620
پرسش اساسی مقاله حاضر، این است که آیا دینداری ذاتاً منجر به نامداراگری می شود؟ با مرور ادبیات موجود، دیدگاه روابط میان گروهی و دیدگاه تفاوت های فردی درباره رابطه بین دینداری و (نا)مداراگری اجتماعی بیان گردید. استراتژی تحقیق از نوع قیاسی، طرح تحقیق از نوع همبستگی و ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه های استاندارد و محقق ساخته می باشد. جامعه آماری، شهروندان 18 سال به بالای شهرستان کاشان و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 531 نفر می باشد که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده است. به منظور تضمین اعتبار سنجه های تحقیق، از روش اعتبار محتوا استفاده گردید و به منظور بررسی پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین دینداری و مداراگری یک رابطه منفی و معنادار وجود دارد. با این حال، نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد با ملاحظه اثر تعاملی متغیر اقتدارگرایی، رابطه منفی مشاهده شده در تحلیل دو متغیره به یک رابطه مثبت تبدیل می گردد. نتیجه گیری نهایی این است، در مورد رابطه دینداری و نامداراگری، دین و دینداری فی نفسه مسئله نیست؛ بلکه، مشکل با شیوه ای است که برخی از افراد دیندار هستند. بنابراین، دینداری، ذاتاً منجر به نامداراگری نخواهد شد.
۱۱۱.

تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی ملی گرایی مصرفی در بین شهروندان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ملی گرایی مصرفی مصرف نمایشی تشخص پذیری کالای ایرانی غیرت اقتصادی میهن پرستی تحلیل مسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 651 تعداد دانلود : 127
بررسی روند توسعه اقتصادی کشورهای پیشرفته نشان می دهد از الزامات پیشرفت اقتصادی جامعه، تقویت ملی گرایی مصرفی و افزایش تمایل مردم به خرید کالاهای داخلی است؛ زیرا توان تولید و اشتغال زایی کشور و مقاوم شدن در برابر تکانه های اقتصادی را افزایش می دهد؛ بنابراین شناخت متغیرهای مؤثر بر ملی گرایی مصرفی برای اتخاذ راهبردهای مناسب توسط متولیان مرتبط فرهنگی و اقتصادی جامعه لازم است؛ بر این مبنا، هدف این پژوهش تبیین روابط بین متغیرهای مؤثر بر ملی گرایی مصرفی است. برای رسیدن به این هدف، از روش پیمایشی استفاده شد. برای انجام این روش از پرسشنامه های استاندارد و نیز محقق ساخته مرتبط با متغیر وابسته ملی گرایی مصرفی و متغیرهای مستقل میهن پرستی، نگرش به کالاهای خارجی، آگاهی از کیفیت محصولات، الگوی مصرف بدون نقش، ارزیابی از کالاهای ایرانی، مصرف نمایشی و تشخص پذیری، برای توزیع میان 450 نفر از مردم شهر اصفهان استفاده شد. برخی از یافته های پژوهش نشان می دهد هرچه میهن پرستی، الگوی مصرف و ارزیابی از کالاهای ایرانی بیشتر شود، ملی گرایی مصرفی مردم نیز بیشتر خواهد شد و هرچه نگرش به کالاهای خارجی، آگاهی از کیفیت محصولات، مصرف نمایشی و تشخص پذیری بیشتر شود، ملی گرایی مصرفی کمتر خواهد شد. براساس مدل برازش شده، میهن پرستی با ضریب 361/0 بیشترین شدت تأثیر مثبت و نگرش به کالاهای خارجی با ضریب 223/0- بیشترین شدت تأثیر منفی را بر ملی گرایی مصرفی دارد. همچنین یافته های دیگر این پژوهش نشان می دهد ملی گرایی مصرفی در میان دو جنس مرد و زن و نیز در میان طبقات اقتصادی مختلف مردم اصفهان تفاوت معناداری دارد، اما این متغیر در میان گروه های سنی، گروه های تحصیلی مختلف و متأهل ها و مجردها تفاوت معناداری ندارد.
۱۱۲.

بررسی میزان آگاهی از حقوق شهروندی و عوامل مرتبط با آن (مورد مطالعه: شهروندان استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق شهروندی هویت اجتماعی گرایش به تعلقات قومی - طایفه ای احساس امنیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 477 تعداد دانلود : 388
هدف از این پژوهش بررسی میزان آگاهی از حقوق شهروندی و عوامل مرتبط با آن در بین شهروندان 18 تا 65 سال استان لرستان است. پژوهش حاضر از نظر روش کمی، از نظر جهت پژوهش کاربردی که با ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. حجم نمونه 852 نفر برآورد شده و شیوه نمونه گیری چندمرحله ای بوده، به طوری که پس از رعایت مراحل نمونه گیری، از شش شهرستان خرم آباد، بروجرد، الیگودرز، کوهدشت، الشتر و پلدختر و از هر شهرستان یک شهر و دو روستا متناسب با حجم جمعیت هرکدام، افراد نمونه تخصیص یافتند. بر اساس نتایج، میزان آگاهی از حقوق شهروندی در میان شهروندان (71/2) نسبتاً بالاست. در میان ابعاد مختلف حقوق شهروندی، بیشترین میزان آگاهی مربوط به حقوق اجتماعی شهروندی (86/2) و کمترین آن مربوط به حقوق فرهنگی شهروندی (38/2) بوده است. تجزیه وتحلیل داده ها نشان می دهد که میانگین نمرات آگاهی از حقوق شهروندی در بین زنان و مردان تفاوت معناداری وجود نداد. نتایج اجرای آزمون همبستگی پیرسون، تأثیر مثبت و متوسط متغیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی، تأثیر منفی و متوسط متغیرهای گرایش به تعلقات قومی- طایفه ای، پنداشت از عملکرد نظام سیاسی، احساس امنیت اقتصادی با آگاهی از حقوق شهروندی و عدم تأیید رابطه بین متغیرهای هویت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و میزان استفاده از رسانه های جمعی با آگاهی از حقوق شهروندی را نشان می دهد. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان می دهد که درمجموع 2/42 درصد از واریانس متغیر وابسته (آگاهی از حقوق شهروندی) از طریق یک ترکیب خطی از متغیرهای مستقل احساس امنیت اقتصادی، پایگاه اقتصادی اجتماعی، گرایش به تعلقات قومی طایفه ای و هویت اجتماعی تعیین می شود.
۱۱۳.

فراتحلیل مطالعات رابطه سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی در ایران در سال های 1385-1397(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 840 تعداد دانلود : 212
مساله اصلی این مطالعه بررسی رابطه سرمایه ی اجتماعی و مشارکت سیاسی در مطالعات انجام شده در جامعه ایران است. سرمایه ی اجتماعی موقعیت و روابط موجود در گروه بندی ها و شبکه های اجتماعی است و مشارکت سیاسی یکی از مصادیق حضور مردم در تعیین سرنوشت خود است. در سال های اخیر به علت پژوهش های زیادی که در زمینه ی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی انجام گرفته است، به منظور تحلیل و ترکیب نتایج مطالعات صورت گرفته از روش فراتحلیل پیرامون ارتباط بین سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی استفاده شده است، و با بررسی پژوهش هایی که در بین سال های 1385 تا 1397 انجام شده است. در مجموع 14 مطالعه مورد بررسی وارد نرم افزار CMA شد. یافته ها نشان داد رابطه ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اجتماعی و مشارکت سیاسی با اطمینان بسیار بالا ﻣﻌﻨﺎدار ﺑﻮده و اﺛﺮات ﺛﺎﺑﺖ و ﺗﺼﺎدﻓﯽ در سطح اطمینان 99 درصد معنی دار بوده است. همچنین میانگین اندازه اثر سرمایه اجتماعی (اثرات ترکیبی تصادفی) بر مشارکت سیاسی  در مطالعات مورد پژوهش معادل 446/0 است. از آنجا که اندازه برآورد شده در محدوده اطمینان است، می توان اذعان داشت که سرمایه اجتماعی در سطح بالایی توانست بر مشارکت سیاسی مؤثر باشد. اندازه اثر در ﺑﯿﻦ جامعه دانشگاهی و غیردانشگاهی معنی دار بوده و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در گروه غیردانشگاهی ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮ مشارکت سیاسی آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ به گروه دانشگاهی داشت.
۱۱۴.

بررسی غرور ملی و عوامل مؤثر بر آن در میان شهروندان شهر کاشان در سال 1397(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبعیض اجتماعی خوش بینی/بد بینی به آینده غرور ملی غرور فرهنگی غرور سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 65 تعداد دانلود : 771
غرور ملی یکی از انواع احساسات مثبت به دولت- ملت و دلبستگی های ملی است که می تواند بیانگر نوعی وفاداری ملی باشد. بدین سبب، این مفهوم در تحقیقات مختلف مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هدف این مقاله، سنجش احساس غرور ملی در دو بعد غرور ملی سیاسی و غرور ملی فرهنگی در شهر کاشان و تعیین عوامل مؤثر بر آن بود. این تحقیق، در چارچوب روش های کمٌی و با استفاده از تکنیک پیمایش انجام پذیرفته است. بدین منظور تعداد 574 نفر از شهروندان شهر کاشان که بالای 18 سال سن داشتند، به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب، و با استفاده از پرسش نامه ساختار یافته، به صورت حضوری با آن ها مصاحبه شد. یافته ها نشان می دهند که میانگین احساس غرور ملی کلی و غرور ملی فرهنگی شهروندان کاشانی قدری بالاتر از حد متوسط، ولی غرور ملی سیاسی آن ها اندکی پایین تر از این حد می باشد. افزون براین، متغیر های سن، استفاده از رسانه ملی، خوش/بدبینی به آینده کشور، احساس تبعیض اجتماعی و نگرش سیاسی از عوامل مؤثر بر احساس غرور ملی است. در یک نتیجه گیری کلی می توان گفت که غرور ملی به عنوان یکی از شاخص های مهم دلبستگی ملی در حد قابل ملاحظه ای تحت تأثیر شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قرار دارد.    
۱۱۵.

آسیب شناسی اعتماد اجتماعی در دیوان فیض کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 812 تعداد دانلود : 781
با مطالعه دقیق اشعار عرفانی ملا محسن فیض کاشانی، این نکته آشکار می شود که وی در کنار دقایق و ظرایف عرفانی، از تاریخ اجتماعی روزگار خود غافل نمانده است. در این میان، آسیب های انسانی و اجتماعی و جنبه های منفی شخصیت و رفتار انسانی، که زمینه ساز بی اعتمادی در روابط اجتماعی است، مورد توجه قرار گرفته است. از نظر فیض، عناصری چون جهل، عیب جویی، نفاق و شکاف گفتار و عمل، بدبینی، ریا و تظاهرگرایی، عدم وفاداری و صداقت، خودبینی، غرور، تفرقه جویی، دنیامداری و طعن دیگران از عوامل اساسی انحراف در شخصیت و بی اعتمادی در جامعه می گردند. هدف اصلی این مقاله، شناخت عناصر بی اعتمادی اجتماعی در دیوان فیض کاشانی است که در راستای آن، مؤلفه ها و عناصر فوق را بررسی کرده ایم.
۱۱۶.

ارائه مدل ساختاری سازی تفسیری بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی موثر بر هویت فرهنگی

کلید واژه ها: هویت فرهنگی سرمایه فرهنگی تحصیلات مدل ساختاری سازی تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 10 تعداد دانلود : 46
هویت فرهنگی یکی از مفاهیم چندبعدی در علوم اجتماعی است. هویت و فرهنگ روابط دیالکتیکی دارند و سبب توسعه و افزایش یکدیگر می شوند. افراد و جوامع بر اساس هویت فرهنگی خود تمایز پیدا کرده و خود را می توانند بر اساس دستاوردهای گذشته، منسجم و نوسازی کنند. افزایش و کاهش این نوع هویت منجر به انسجام و شکاف نسلی در جامعه می شود. این پژوهش برای شناسایی معیارها و بیان روابط بین آن ها، پس از مطالعه پژوهش های مرتبط، ابتدا مولفه های اثرگذار مشخص شده و پس از مصاحبه با متخصصان این حوزه با استفاده از متدولوژی تحلیلی نوین مدل ساختاری سازی تفسیری(ISM) روابط بین مولفه ها مشخص و در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC نوع متغیرها با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری آن ها معین می گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد مولفه های اثرگذار بر هویت فرهنگی شامل پنج سطح است که سرمایه فرهنگی و تحصیلات در سطح پنجم به عنوان تاثیرگذارترین مولفه ها بر هویت فرهنگی است. همچنین بر اساس جدول MICMAC مولفه های در چهار گروه پیوندی، کلیدی، وابسته و مستقل قرار گرفتند که بیشترین مولفه در بخش پیوندی بوده است.
۱۱۷.

نقش ماهواره و برنامه های ماهواره ای در فرسایش هویت فردی، اجتماعی، ملی و دینی شهروندان شهر کاشان در سال 1389(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ماهواره هویت فردی هویت اجتماعی هویت ملی هویت دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 196 تعداد دانلود : 376
در این مقاله، نقش ماهواره و برنامه های ماهواره ای در وضعیت و فرسایش هویت فردی، اجتماعی، ملی و دینی شهروندان مطالعه شده است. امروزه با رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات، برنامه های ماهواره ای با نفوذ پذیری و فروریزی فزاینده مرزها و گسترش برخوردهای فرهنگی موجبات تزلزل عرصه های اجتماعی و فرهنگی به عنوان منبع هویت یابی سنتی جوامع را فراهم ساخته اند. با توجه به اهمیت خاص هویت در ابعاد فردی، اجتماعی، ملی و دینی آن به عنوان مؤلفه ی کلیدی فرهنگ و نقش وسایل ارتباط جمعی به ویژه ماهواره بر آن، در دهه های اخیر، نظریه ها و دیدگاه های مختلفی از سوی صاحب نظران علوم انسانی، ارتباطات و مطالعات فرهنگی در این زمینه رشد یافته است. این دیدگاه ها با ارایه رویکردهای خوش بینانه و بدبینانه و افراطی، تفریطی و بینابین، به تحلیل نقش و ابعاد اثرگذاری ماهواره بر هویت پرداخته اند. با توجه به مباحث نظری فوق، این مقاله با هدف شناسایی اثرات ماهواره بر هویت در سطوح و ابعاد فردی، اجتماعی، ملی و دینی آن تدوین یافته و به مطالعه رابطه بین میزان استفاده از ماهواره و وضعیت هویت پاسخگویان پرداخته شده است. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه توأم با مصاحبه جمع آوری گردیده است. اعتبار و روایی مقیاس های تحقیق با توجه به نتایج از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان شهر کاشان در سال 1389 می باشند که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 456 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردیده اند. یافته های تحقیق رابطه بین میزان استفاده از ماهواره و وضعیت هویت را مورد تأیید قرار داده است. فعالیت های آماری مربوطه که با توجه به رتبه ای بودن متغیرهای تحقیق از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است رابطه معنادار بین میزان استفاده از ماهواره و هویت را نشان می دهد. نتایج آزمون فوق بیانگر همبستگی میزان استفاده از ماهواره با هویت اجتماعی ( 39/0- =r s)، هویت ملی (69/0- =rs) و هویت  دینی (36/0- =rs) می باشد. نوع رابطه منفی بوده و رابطه معکوس بین متغیرهای تحقیق را نشان می دهد. بر این مبنا، با افزایش میزان استفاده از ماهواره شاهد کاهش میزان هویت اجتماعی، ملی و دینی خواهیم بود. همچنین، یافته های تحقیق رابطه معنی داری بین دو متغیر میزان استفاده از ماهواره و میزان هویت فردی را نشان    نمی دهد.
۱۱۸.

فراتحلیل مطالعات ناظر به رابطه دین داری و سلامت اجتماعی در ایران (موردمطالعه: پژوهش های داخلی 1389 – 1399)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراتحلیل دین داری سلامت اجتماعی پیوند اجتماعی سوگیری انتشار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 716 تعداد دانلود : 552
پژوهش های مختلفی در مورد رابطه دین داری و سلامت اجتماعی به انجام رسیده که نتایج متفاوتی در پی داشته است، به گونه ای که دامنه تغییر اندازه اثرهای به دست آمده از این مطالعات بسیار زیاد است. ازاین رو هدف پژوهش حاضر ترکیب کمی نتایج این پژوهش ها با استفاده از تکنیک فراتحلیل می باشد. برمبنای نمونه گیری هدفمند نوزده پژوهش واجد شرایط که طی سال های 1389 تا 1399 انجام شده بود گزینش شدند و به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار جامع فراتحلیل CMA2 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که اندازه اثر ترکیبی تصادفی دین داری بر سلامت اجتماعی برابر با 331/0 است که بر اساس نظام تفسیر کوهن در محدوده اطمینان در سطح متوسط رو به بالا می باشد، با توجه به ناهمگونی مطالعات دو متغیر «جنس» و «محدوده جغرافیایی» به عنوان متغیر تعدیل گر موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان دادند که سلامت اجتماعی در بین مردان بیشتر از زنان متأثر از دین داری است. همچنین نتایج حاصل از نقش تعدیل کنندگی محدوده جغرافیایی نشان داد که سلامت اجتماعی در بین شهروندان ساکن در شمال کشور بیش از سایر محدوده جغرافیایی متأثر از دین داری است.
۱۱۹.

شناسایی مدل ساختاری عوامل مؤثر بر حمایت از مصرف کالاهای داخلی در اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل مؤثر ملی گرایی مصرف حمایت از مصرف کالای داخلی اقتصاد مقاومتی تکنیک دیمتل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 650 تعداد دانلود : 650
یکی از عوامل موثر در پیشرفت یک کشور حمایت از مصرف کالای داخلی است که موجب رونق تولید و پیشرفت ابعاد مختلف آن است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر حمایت از مصرف کالای داخلی است. که از یک سو می تواند در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی باشد که مبتنی بر درون زایی است، و از سویی دیگر زمینه را برای تحقق رسیدن ایران به کشوری توسعه یافته فراهم کند. بدین منظور پس از مرور گسترده ادبیات موضوع و همچنین استفاده از نظرات خبرگان در این زمینه از روش نمونه گیری قضاوتی استفاده شد. برای یافتن رابطه میان عوامل ساختاری مؤثر بر مصرف کالای داخلی از روش دیمتل استفاده گردید. سپس هفت شاخص موثر بر مصرف کالای داخلی شناسایی و انتخاب شدند. این شاخص ها شامل ملی گرایی مصرفی، تبلیغات، کیفیت، قیمت، اشتغال، دسترسی آسان و استقلال کشور بودند. در ادامه رابطه میان این شاخص ها و تعیین شدت اثر آنها بر یکدیگر تعیین شد. نتایج نشان داد که معیارهای کیفیت، قیمت و دسترسی آسان تحت عنوان شاخص های علّی، محرک و یا تأثیرگذار بودند. همچنین معیارهای ملی گرایی مصرفی، تبلیغات، اشتغال و استقلال کشور، دارای شدت اثر خالص منفی و تحت عنوان شاخص های وابسته بودند. معیار کیفیت، درجه تأثیرگذاری بیشتر و معیار استقلال کشور، درجه تأثیرپذیری بیشتری داشتند. همچنین نتایج نمودار مربوط به رابطه میان شاخص ها نشان داد که معیار ملی گرایی مصرف بیشترین ارتباط را با سایر معیارها دارد و معیار دسترسی آسان با هیچکدام از معیارهای دیگر رابطه ای ندارد.
۱۲۰.

مطالعه ترس از جرم در بین شهروندان اردبیلی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ترس از جرم قربانی شدن وندالیسم گرافیتی سرمایه اجتماعی و امنیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 950 تعداد دانلود : 940
ترس از جرم به احساس نگرانی فرد از قربانی شدن به وسیله بزه کاران و مجرمان اجتماعی دارد. این مسئله در شهر اردبیل به دلایل بی سازمانی اجتماعی و کاهش حس اثربخشی جمعی در اثر مهاجرت و به هم خوردن ساختار همگون جامعه در حال افزایش است. هدف اصلی این پژوهش تبیین کیفی ترس از جرم در شهر اردبیل بر مبنای مدل اشتراواس و کوربین است. گرند تئوری (مدل اشتراوس و کوربین)، روش اصلی، ابزار آن مصاحبه عمیق، حجم نمونه 48 نفر، روش نمونه گیری از نوع تعمدی-هدفمند مبتنی بر اصول اشباع نظری است. روش قابلیت اعتماد بر مبنای روش مقایسه های تحلیلی و فن ممیّزی انجام گرفته است. نتایج نشان می دهد که مطابق مدل اشتراوس و کوربین مقوله مرکزی (ترس از جرم) به مثابه کاهش اثربخشی جمعی تابعی از عوامل زمینه ای (پایگاه طبقاتی، نوع شغل، جنسیت، وضعیت محله، فضای نابرابر اجتماع، آنومی اقتصادی- اجتماعی، نظام خانواده آشفته و ساختار ناهمگن اجتماع)، علّی (زوال حس شرمساری، زوال هنجار اخلاقی، تجربه بزه دیدگی)، مداخله ای (بی نزاکتی مدنی، بازدارندگی اجتماعی، قانون گریزی اجتماعی، عرفگرایی دینی، تعلق اجتماعی پایین، رفتار پرخطر اجتماعی، دوگانگی سبک زندگی و انطباق اجتماعی منفی) بوده و استراتژی کنشگران در برابر این امر (بی ثباتی و جابجایی سکونتی، اتخاذ تدابیر پیشگیری و توانمندسازی شخصی) و پیامدهای پدیده در اجتماع (بی اعتمادی محلی- اجتماعی، زوال فیزیکی اجتماعی، شکل گیری وندالیسم گرافیتی، بی توجهی جمعی و فرسایش پیوندهای جمعی) است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان