همایون مرادنژادی

امروزه دانشگاه‌ها در تلاش برای ایفای نقش مؤثرتر در جامعه پیرامون خود هستند. ارائه آموزش‌های کارآفرینی به منظور پرورش دانشجویانی با داشتن ویژگی‌های کارآفرینانه، یکی از کارکرد‌های نوین دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی برای حرکت در جهت نیازهای جامعه می‌باشد. در این رابطه، شناخت ویژگی‌های کارآفرینانه دانشجویان، می‌تواند به پیشبرد اهداف دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی برای برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های آموزشی کارآفرین محور کمک نماید. این پژوهش با هدف بررسی روحیه کارآفرینانه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام و در چارچوب کلی پژوهش‌های توصیفی- پیمایشی به انجام رسیده است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام بوده است که تعداد 115 نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب و با استفاده از ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. روش آلفای کرونباخ و روش تنصیف به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه‌ها استفاده شده است که مقدار ضرایب محاسبه شده به ترتیب برابر 89/0 و 51/0 بوده است که برای انجام تحقیق قابل قبول می‌باشد. روایی محتوایی پرسشنامه نیز با نظرخواهی از کارشناسان و اساتید مرتبط با موضوع تایید شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفته است. نتایج پژوهش نشان داده است که روحیه تحمل ابهام، توفیق‌طلبی، ریسک‌پذیری، خلاقیت و کنترل درونی در بین بیشتر دانشجویان در سطح بالا و روحیه استقلال‌طلبی در سطح پایین بوده است. همچنین، مقایسه روحیه کارآفرینی بین دانشجویان ورودی جدید و دانشجویان سال آخر نشان داده است که از نظر ویژگی‌های کارآفرینانه تفاوت معنی‌داری بین این دو گروه وجود نداشته است. دانشجویان دختر و پسر تنها از نظر میزان خلاقیت با یکدیگر تفاوت داشته و دانشجویان دختر از میزان خلاقیت بالاتری برخوردار بوده‌اند و در مورد سایر ویژگی‌های کارآفرینانه تفاوت معنی‌داری بین دانشجویان دختر و پسر مشاهده نشده است.

هرگونه برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار بخش کشاورزی، نیازمند شناخت از وضعیت شاخص‌های کشاورزی پایدار دارد. با توجه به اینکه میزان قابل توجهی از مزارع شهرستان شیروان چرداول به کشت برنج اختصاص دارد، و نظر به ضرورت همسویی این مزارع با مولفه‌های کشاورزی پایدار، این پژوهش با هدف تحلیل پایداری اکولوژیکی مزارع برنج در شهرستان شیروان و چرداول و در چارچوب کلی پژوهش‌های پیمایشی به انجام رسیده است. نمونه آماری پژوهش تعداد 136 نفر از کشاورزان بوده‌اند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب، و با ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرارگرفته‌اند. ضریب آلفای کرونباخ که به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه‌ها محاسبه گردیده 87/0 به دست آمده است که حاکی از پایایی ابزار پژوهش بوده است. روایی صوری پرسشنامه نیز با نظرخواهی از کارشناسان و استادان مرتبط با موضوع تایید شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفته است. تحلیل داه‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل خوشه‌ای انجام شده است. یافته‌های به دست آمده از تحلیل خوشه‌ای نشان داده است که 48/35 درصد از شاخص‌های ذهنی اکولوژیکی مزارع برنج بررسی شده پایدار، 29 درصد نسبتاً پایدار و 48/35 درصد از این شاخص‌ها ناپایدار بوده‌اند. بنابراین می‌توان گفت که وضعیت پایداری حدود 60 درصد از شاخص‌های ذهنی اکولوژیکی پایداری کشاورزی مزارع برنج بررسی شده پایدار و نسبتا پایدار بوده است.

این پژوهش باهدف تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ی ابتدایی پیرامون مشارکت و کار مشترک انجام شده است. روش شناسی پژوهش، تحلیل محتوا بوده و محتوای کتاب ها شامل همه تکالیف، تصاویر و متن درس ها به عنوان واحدهای تحلیل موردمطالعه قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها فهرست وارسی بوده که روایی آن به تأیید تعداد پنج نفر از کارشناسان متخصص برنامه ریزی آموزشی رسید. پایایی آن نیز با استفاده از ضریب همبستگی میان دو نوبت رمزگذاری (82./.) محاسبه گردید که نشان از پایایی مناسب ابزار پژوهش داشت. نتایج نشان داد که سهم دو مقوله مشارکت و کار مشترک کمتر از یک درصد از کل محتوای کتاب های درسی بود. مقایسه بخش های سه گانه متن، تصویر و تکلیف نیز نشان داد که در بخش تصویری بیش از دو بخش دیگر به این دو مقوله توجه شده است؛ بنابراین نظر به اهمیت مفاهیم مشارکت و کار مشترک، پیشنهاد می شود که در محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی بازنگری شود.

پژوهش حاضر باهدف شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر ایجاد خوشه های کسب وکار در شهرستان چرام با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفته است. روش شناسی پژوهش، توصیفی است که از میان روش های توصیفی از پیمایش بهره برده است. جامعه آماری پژوهش، کارشناسان و متخصصان با تجربه کاری درزمینه خوشه های کسب وکار بوده اند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 44 نفر از آن ها به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. اطلاعات موردنیاز با انجام مصاحبه ساختارمند و استفاده از پرسش نامه 9 ارزشی ال ساعتی گردآوری شد. متخصصان مرتبط با موضوع، روایی پرسش نامه را تأیید کردند. پایایی پرسش نامه نیز با بررسی میزان ناسازگاری ماتریس های تصمیم به دست آمده از قضاوت هرکدام از پاسخ دهندگان تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نسخه 23 نرم افزار SPSS و نسخه 11 نرم افزار Expert choic، انجام شد. نتایج نشان دادکه، از میان معیارهای بررسی شده، معیار عوامل اقتصادی بیشترین و معیار زیرساخت ها کمترین اهمیت را برای ایجاد خوشه های کسب وکار در شهرستان چرام داشته اند.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین فرآورده های لبنی مناطق روستایی شهرستان کرمانشاه انجام شده است. نمونه آماری این پژوهش شامل سه جامعه کارکنان کارخانه شیر بیستون، فروشندگان محصولات لبنی و گاوداری های شهرستان کرمانشاه به تعداد 638 نفر بود که با استفاده از جدول مورگان 240 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. داده ها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. روایی پرسشنامه را 3 نفر از متخصصین گروه توسعه روستایی دانشگاه ایلام تأیید کردند و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ با مقدار 847/0تعیین گردید. به منظور تحلیل داده ها از آزمون F یا تحلیل واریانس یک طرفه، ضریب همبستگی و رگرسیون با استفاده از نرم افزار spss20 استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که متغیرهای جریان اطلاعات و هماهنگی میان اعضای شبکه، بازاریابی و فروش، رضایت مشتری و حمل ونقل از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند. با استناد به نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به روش توأم (همزمان) و آزمون F متغیرهای جریان اطلاعات و هماهنگی، بازاریابی و فروش، رضایت مشتری و حمل ونقل تأثیر معناداری بر عملکرد زنجیره تأمین دارند درحالی که دو متغیر هزینه و انعطاف پذیری از وضعیت مطلوب برخوردار نبودند. بنابراین پیشنهاد می گردد زنجیره تأمین برای بقای بهتر و استفاده گسترده راهبردهای مناسبی اتخاذ کند که دربردارنده فرآیندهای مختلفی مانند هزینه کمتر و انعطاف پذیری بیشتر در فضای کسب وکار باشد که باعث بهبود عملکرد کل زنجیره تأمین شود.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی موانع راه اندازی کسب و کارهای خانگی در مناطق روستایی استان ایلام به انجام رسیده است. روش شناسی پژو هش توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کارشناسان اقتصادی ستادی سازمان های اجرایی استان ایلام به تعداد 345 نفر بودند. براساس فرمول کوکران نعداد 140 نفر به عنوان نمونه آماری برآورد، و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب، مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بوده که برای تعیین روایی آن از دیدگاه صاحب نظران مرتبط با موضوع استفاده شد و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ ، 77% درصد به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از تحلیل عاملی با رویکرد اکتشافی استفاده شد. نتایج نشان داد، عامل های اقتصادی- سیاستی، تجربه کسب و کار، مهارتی، آموزشی، فرهنگی- اجتماعی و روانشناختی در مجموع 3/53 درصد از واریانس کل موانع راه اندازی کسب و کارهای خانگی در مناطق روستایی استان ایلام را تبیین نمودند.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی مشکلات موجود در شرکت های تعاونی مرزنشین شهرستان ایلام به انجام رسیده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر گرد آوری داده ها جزو پژو هش های توصیفی و از میان پژوهش های توصیفی از روش پیمایشی بهره برده است. جامعۀ آماری پژوهش اعضای شرکت های تعاونی مرزنشینان شهرستان ایلام به تعداد 6606 نفر بود. برای برآورد تعداد نمونه آماری از فرمول کوکران استفاده شد که براساس این فرمول تعداد نمونه آماری 364 نفر محاسبه و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تعیین روایی پرسشنامه پژوهش از دیدگاه صاحب نظران و متخصصان مرتبط با موضوع و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ ، 84% درصد به دست آمد که بیانگر مناسب بودن پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت. با توجه به اینکه این پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی است و به دنبال کاهش حجم متغیر ها و دسته بندی مشکلات تعاونی برای دستیابی به اهداف پژوهش بود، از روش تحلیل عاملی با رویکرد اکتشافی استفاده شد. بر اساس یافته های به دست آمده، عامل های سیاستی و اداری، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و زیرساختی 61/26 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند.

هدف این پژوهش، واکاوی اثر های اقتصادی خشکیدگی درختان بلوط بر روستائیان شهرستان ملکشاهی بود. نمونه آماری پژوهش تعداد 216 نفر از روستائیان بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، موردمطالعه قرار گرفتند. ابزار اصلی گرد آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته و از پیش آزمون شده ای بود که روایی محتوایی آن با استفاده از نظر استادان گروه توسعه روستایی و علوم جنگل دانشگاه ایلام تأیید گردید. برای تعیین پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن 87/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که عامل های ضعیف شدن فعالیت های کشاورزی و دامپروری، پایین آمدن اشتغال، مشکلات تأمین مواد غذایی، فقر عمومی، کاهش تولیدات جانبی، کم شدن توریسم و گردشگری، پایین آمدن درآمد و کاهش فعالیت های زنبورداری مهم ترین اثر های اقتصادی خشکیدگی درختان بلوط بر زندگی روستائیان بودند. این عوامل 56/68 درصد از کل واریانس را تبیین نمودند. با توجه به تأثیر خشکیدگی درختان بلوط بر کاهش درآمد روستاییان، بهینه کردن بهره برداری از تولیدات فرعی جنگل و ایجاد اشتغال پایدار برای رونق بخشیدن به اقتصاد منطقه پیشنهاد می گردد.

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت داده ها کمی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، کارآموزان دختر مرکز آموزش فنی و حرفه ای خواهران ایوان به تعداد 30 نفر بودند که به صورت تمام شماری مورد مطالعه قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی محقق ساخته ای بوده که روایی آن به تایید سه نفر از اعضای گروه کارآفرینی دانشگاه ایلام رسید. پایایی پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف پرسش نامه از 72./. تا 94./. محاسبه گردید که بیانگر مناسب بودن پایایی پرسش نامه بود. نتایج پژوهش نشان داد که میزان آشنایی کارآموزان با مفاهیم و مهارت های کارآفرینی، آمادگی ورود به کسب و کار، روش های تامین مالی و مهارت های ارتباطات بالاتر از حد متوسط بوده است. و میزان آشنایی کارآموزان در موارد راه اندازی کسب و کار، مهارت بازاریابی، مهارت های مالی و حسابداری، مهارت های مدیریتی و مهارت منابع انسانی پایین تر از حد متوسط بوده است.

طرح مسئله: ارزیابی عناصر مختلف رویداد پیاده روی اربعین (با دید گردشگری مذهبی) در مسیرهای مختلف آن، امری ضروری است؛ زیرا این ارزیابی، تخصیص مناسب منابع را در پی خواهد داشت. این رویداد می تواند یکی از نیروهای اصلی تأثیرگذار بر بهبود و توسعه اقتصادی استان ایلام باشد؛ از سوی دیگر، امروزه مدیریت زنجیره ارزش به مثابه یکی از مبانی زیرساختی پیاده سازی کسب وکار در دنیا مطرح شده است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی فرصت های کسب وکار زنجیره ارزش در رویداد پیاده روی اربعین امام حسین (ع) در استان ایلام انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی، روش آن توصیفی تحلیلی و شیوه گرد آوری اطلاعات در آن، میدانی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی افرادی است که به نحوی در مسیر اربعین (مهران کرمانشاه) در استان ایلام مشغول فعالیت هستند. با استفاده از فرمول کوکران، 385 نفر به صورت طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب و بررسی شدند. در این پژوهش برای بررسی اطلاعات میدانی از پرسش نامه پژوهشگرساخته استفاده شد که روایی آن صوری و پایایی آن با استناد به ضریب آلفای کرونباخ (854/0) تأیید شد. در پژوهش حاضر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، مدل تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و نرم افزارهای مرتبط نظیر SPSS و Amos به کار رفته است. نتایج: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد پنج فرصت کسب وکار کلی در توسعه زنجیره تأمین رویداد پیاده روی اربعین امام حسین (ع) در استان ایلام برای سرمایه گذاری وجود دارد؛ همچنین نتایج مدل تأییدی نشان داد به طور کلی فرصت بازساخت اقتصادی- تجاری (39/0)، فرصت کارکردپذیری منطقه ای (253/0)، فرصت حمل ونقل (362/0)، فرصت فرهنگی- مذهبی (527/0) و فرصت وجود برند مکانی (44/0)، توانایی تبیین 82 درصد واریانس متغیر وابسته پژوهش را دارند. نوآوری: تحلیل فرصت های کسب وکار زنجیره ارزش رویداد پیاده روی اربعین امام حسین (ع)، نوآوری این مقاله محسوب می شود.

هدف این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت کسب وکارهای مهارت آموختگان آموزش های فنی و حرفه ای در استان ایلام بوده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر جنبه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی است. در این تحقیق عوامل مؤثر بر موفقیت کسب وکارهای مهارت آموختگان آموزش فنی و حرفه ای از منظر شش عامل، مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آموزشی، سیاستی و نهادی و منطقه ای و جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مهارت آموختگان نظام آموزش های فنی و حرفه ای در استان ایلام که یک کسب وکار را برای خود ایجاد نموده اند، به تعداد 7860 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 364 نفر برآورد گردید. این تعداد نمونه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. در این تحقیق به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته که مشتمل بر 58 گویه در قالب طیف لیکرت بود؛ استفاده شد. اطلاعات حاصل از تکمیل پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 21 در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که 2/51 درصد از تغییرات متغیر وابسته به وسیله سه متغیر وارد شده در مدل (عوامل اقتصادی، مدیریتی و آموزشی) تبیین می شود.

هدف: این پژوهش باهدف مقایسه دو روش تدریس سخنرانی و سخنران مهمان در یادگیری مهارت های کسب وکار و کارآفرینانه کارآموزان مرکز آموزش فنی و حرفه ای خواهران ایوان انجام گرفت. روش: طرح این پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. به این منظور 30 نفر از کارآموزان خیاطی مرکز آموزش فنی و حرفه ای خواهران ایوان با رعایت اصل انتساب تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. در کلاس گروه گواه روش تدریس سخنرانی و در گروه آزمایش از روش تدریس سخنران مهمان استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل آماری فرضیات تحقیق از آزمون t دو نمونه ای مستقل با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. در این پژوهش دو گروه ازنظر مهارت های کارآفرینی، آمادگی ورود به کسب وکار، روش های تأمین مالی، راه اندازی کسب وکار، مهارت های بازاریابی، مهارت فروش، مهارت خدمات، مهارت های ارتباطات، مهارت های مالی و حسابداری، تثبیت کسب وکار، مهارت تصمیم گیری، مهارت های مدیریتی و مهارت منابع انسانی با یکدیگر مقایسه شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که به جز مهارت منابع انسانی در دوازده مورد دیگر میانگین نمره گروه آزمایش به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل بوده است.

اشتغال و تولید در مناطق روستایی تا حد زیادی وابسته به وضعیت شاخص های بازار کار در این مناطق است. این شاخص ها نیز تا حد زیادی می توانند نشانگر میزان توسعه یافتگی مناطق روستایی باشند. پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و سطح بندی شاخص های کلیدی بازار کار مناطق روستایی استان کرمانشاه، به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد و مبنای داده های مورد نیاز اطلاعات سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای TOPSIS، SPSS و GIS انجام گرفت. همچنین، تعداد سی شاخص کلیدی اقتصادی استان کرمانشاه با استفاده از شیوه های تاپسیس و تحلیل خوشه ای بررسی و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که از نظر شاخص های بازار کار در مناطق روستایی، قصرشیرین و جوانرود، به ترتیب، توسعه یافته ترین و توسعه نیافته ترین شهرستان های استان کرمانشاه به شمار می روند. بنابراین، می توان پیشنهاد کرد که نظام بودجه بندی استانی منابع مالی بیشتری را به شهرستان های توسعه نیافته شناسایی شده بر همین اساس تخصیص دهد.