کامبیز مرادنژادی

هرگونه برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار بخش کشاورزی، نیازمند شناخت از وضعیت شاخص‌های کشاورزی پایدار دارد. با توجه به اینکه میزان قابل توجهی از مزارع شهرستان شیروان چرداول به کشت برنج اختصاص دارد، و نظر به ضرورت همسویی این مزارع با مولفه‌های کشاورزی پایدار، این پژوهش با هدف تحلیل پایداری اکولوژیکی مزارع برنج در شهرستان شیروان و چرداول و در چارچوب کلی پژوهش‌های پیمایشی به انجام رسیده است. نمونه آماری پژوهش تعداد 136 نفر از کشاورزان بوده‌اند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب، و با ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرارگرفته‌اند. ضریب آلفای کرونباخ که به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه‌ها محاسبه گردیده 87/0 به دست آمده است که حاکی از پایایی ابزار پژوهش بوده است. روایی صوری پرسشنامه نیز با نظرخواهی از کارشناسان و استادان مرتبط با موضوع تایید شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفته است. تحلیل داه‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل خوشه‌ای انجام شده است. یافته‌های به دست آمده از تحلیل خوشه‌ای نشان داده است که 48/35 درصد از شاخص‌های ذهنی اکولوژیکی مزارع برنج بررسی شده پایدار، 29 درصد نسبتاً پایدار و 48/35 درصد از این شاخص‌ها ناپایدار بوده‌اند. بنابراین می‌توان گفت که وضعیت پایداری حدود 60 درصد از شاخص‌های ذهنی اکولوژیکی پایداری کشاورزی مزارع برنج بررسی شده پایدار و نسبتا پایدار بوده است.