سارا هاشمی

مفهوم و معنای طبیعت، به رغم ظاهر ساده، روشن و قابل فهم آن، مفهومی غامض و پیچیده است و در طول تاریخ راه طولانی و پرپیچ وخمی را پیموده است. «طبیعت (فوسیس و بعدها، نیچر)» در فرهنگ یونانی در نسبت با لوگوس، اروس، کاسموس، خائوس، تراژدی، میمسیس، پوئسیس، تِخنه، پراکسیس، دیالکتیک، امپریا و پایدیا طرح و فهم می شود. حوزه های گوناگون مطالعات اسطوره، تاریخ، فرهنگ ، جامعه ، اقتصاد و سیاست، فلسفه، هنر و ادبیات، و بسیاری از علوم، به حسب تلقی هایی که از طبیعت دارند امور، پدیده ها و مواجهات خود را طرح می ریزند و صورتبندی می کنند. بازنمایی طبیعت در همه ساحَت های دانش بشری، همواره مبتنی بر دوگانه های مفهومی و استعاری در باب طبیعت (استعلایی/ درون ماندگار، داینامیک/ استاتیک، مکانیکی/ ارگانیکی، الهیاتی/ ماتریالیستی، دترمینیستی/ اُکازیونالیستی و جاندار/ بیجان) بوده است. با نظر به آراء فلاسفه و متفکران آلمانی، فرانسوی، انگلیسی و امریکایی دهه های آخر قرن هجدهم و قرن نوزدهم، به جرات می توان گفت که بارزترین و پیچیده ترین تلقی از طبیعت در جریان عظیم رمانتیسیسم شکل گرفته است. مفهوم طبیعت در مکتب رمانتیسیسم مفهومی چندلایه و عمیق است. فروکاستن جنبش، بل انقلاب بزرگ رمانتیسیسم به مکتب ادبی و هنری، از طرفی و برجسته کردن ویژگی هایی چون ارتجاع، ضدیت با خردگرایی، روشنگری و تمدن، ستایش مالیخولیا و رنج و بیماری از طرف دیگر، سبب سرکوب وجوه ارزشمندی از رمانتیسیسم شده است که اینک در فرایند «بازگشت امر سرکوب شده» -به تعبیر لاکلاو- خود را باز می نمایانند. رهیافت ما در این پژوهش فلسفی و سیاسی است. سعی ما بر آن بود تا این دو نوع مواجهه را در مفهوم بنیادی طبیعت به هم برسانیم؛ یعنی علاوه بر وجوه زیبایی شناختی طبیعت، بنیادهای فلسفی و زمینه های سیاسی ِکانونی شدن طبیعت و نسبتش با دیگر مفاهیم رمانتیسم مانند فردیت، سوبژکتیویته و جهت گیری ضدسرمایه داری را نشان دهیم. نتایج تحقیق نشان می دهد که رمانتیسم با هوشمندی تمام، پاره های مختلفی از آراء فلاسفه و متفکران را که سازگار با جوهر و جهت گیری خود دیده، جذب کرده است و  با ایده ی «رمانتیک کردن جهان» و «فهم جهان به مثابه اثرِ هنری» به دنبال برون شو از معضلاتی بود که تمام عرصه های فلسفی، معرفتی، اخلاقی، زیبایی شناختی و سیاسی را در برگرفته بود.

زمینه و هدف: نظر به اهمیت تصمیم گیری و حساسیت این مسئله در معامله گری بورس، این پژوهش با هدف پیش بینی سبک های تصمیم گیری بر اساس سیستم های مغزی رفتاری؛ نقش واسطه ای تمایزیافتگی خود در معامله گران بورس اوراق بهادار تهران انجام شد. روش پژوهش: در این پژوهش توصیفی- همبستگی، جامعه آماری شامل تمامی معامله گران اوراق بهادار بورس شهر تهران در بازه زمانی سه ماهه آخر سال 98 بود. شرکت کنندگان با روش دردسترس انتخاب شدند که بعد از حذف پرسشنامه های مخدوش، نمونه نهایی به 165 نفر تقلیل یافت. شرکت کنندگان پرسشنامه های سبک های تصمیم گیری (اسکات و بروس، 1995)، سیستم های مغزی رفتاری (کارور و وایت، 1994) و تمایزیافتگی خود (اسکورن و فریلندر، 2003) را تکمیل کردند. یافته ها: تحلیل داده ها در این پژوهش با روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر انجام شد. نتایج نشان داد اثر بازداری رفتاری و فعال سازی رفتاری بر تمایزیافتگی خود معنادار بوده است و فعال سازی رفتاری اثر مثبت و قوی تری داشته است (92/0). همچنین تمایزیافتگی خود بر سبک های تصمیم گیری شهوی، منطقی و وابسته به ترتیب40/0، 70/0 و 92/0- اثر معنادار داشته است. نتیجه گیری: قوی ترین اثر در سبک تصمیم گیری وابسته دیده شد که به صورت منفی معنادار بود؛ بنابراین نقش واسطه ای تمایزیافتگی خود بین سبک های تصمیم گیری و سیستم های مغزی رفتاری تأیید شد.

تحقیقات نشان می دهد بیماری عروق کرونر قلب، از علت های اصلی مرگ و ناتوانی در دنیاست که کارآمدی مفید افراد را کاهش می دهد. با توجه به پیشینه، عوامل روانشناختی می تواند بسیاری از وجوه زندگی و ارتباطات بیماران را دگرگون سازد. بنابراین آیا بکارگیری مداخلات روانشناختی در جهت تعدیل و بهبود اثرات بیماری در زندگی بیماران مؤثر است؟ هدف از این تحقیق، اثربخشی درمانگری فراشناختی بر الگوهای ارتباطی زوجین در بیماران مبتلا به انسداد عروق کرونر می باشد. پژوهش در قالب طرح نیمه آزمایشی (پیش آزمون و پس آزمون و با گروه گواه) انجام گردیده، نمونه مورد نظر متشکل از 30 بیمار مبتلا به انسداد عروق کرونر به صورت در دسترس از میان بیماران مراجعه کننده به مرکز آموزشی و درمانی قلب و عروق شهید رجایی انتخاب و پس از تقسیم به دو گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی در پژوهش حاضر شدند. پس از پاسخگویی به سؤالات پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین کریستنسن و سالاوی (1990)، گروه آزمایش در 8 جلسه هفتگی و 2 ساعته مداخله فراشناختی شرکت کردند. افراد گروه گواه در این مداخله شرکت نکردند. نتایج حاکی از تأثیر معنادار به کارگیری رویکرد فراشناختی در بهبود الگوهای ارتباطی زوجین (میزان معناد اری 0/001) بود. به این معنی که آموزش رویکرد فراشناختی منجربه بهبود الگوهای ارتباطی زوجین در گروه آزمایش گردید.

مسجد به عنوان اولین نهاد آموزشی در جهان اسلام، همواره نقشی مهم و اساسی در پیشبرد علم و دانش به عهده داشته است. یکی از کارکردهای مهم مساجد در تمدن اسلامی، کارکرد علمی-آموزشی آن است، که هدایتگر و آغازگر بسیاری از جنبش های علمی در جامعه اسلامی بوده است. با ورود حضرت رسولصلی الله علیه و آله به مدینه در پی نیاز مسلمانان به یادگیری مبانی دینی، مسجد النبی مأمنی برای آموزش و تعلیم مسلمانان گشت و به تدریج در طول سده های بعد، این نقش پر رنگ تر گردید. با گسترش مساجد جامع و آموزشی، بسیاری از علوم تخصصی در حوزه های مختلف علمی در این نهاد آموزشی محل تدریس قرار گرفت. وجود کرسی های دانش اندوزی و آزاداندیشی در کنار نگاه بدون تبعیض به علم و متعلمان و توّجه ویژه به شیوه های علمی تدریس متناسب با ذوق و توانایی دانش پژوهان از شاخصه های مهم مورد توّجه در این نهاد علمی بود. نویسنده در این مقاله بر آن است تا با استفاده از داده های کتابخانه ای، به بیان خط سیر حرکت علمی مساجد و هم چنین چگونگی و کیفیت روش های تدریس در آن نهاد علمی پرداخته تا بدان وسیله اندکی از نقش اعتلا بخش نهاد علمی مسجد، در حرکت علمی تمدن اسلامی آشکار گردد.