داریوش شعبان

پوشش اخبار رویدادهای مرتبط با جنگ و خشونت از اصلی ترین اولویت رسانه هاست، از اینرو ارزش خبری تضاد و برخورد معیار حرفه ای در گزارش و انتشار متون رسانه ای محسوب می شود؛ در تقابل با این رویکرد مفهوم روزنامه نگاری صلح قرار می گیرد. این ژانر از رونامه نگاری با شیوه های منطقی و با رعایت موازین خاص در جهت رفع و کاهش اثرات زیانبار جنگ و درگیری تلاش می کند. در این پژوهش ضمن معرفی و مرور ادبیات روزنامه نگاری صلح، رویکرد مطبوعات ایران در مواجهه با به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان در چهارچوب مولفه های روزنامه نگاری صلح با روش کیفی تحلیل مضمون بررسی می شود. به این منظور 50 مطالب منتشره در 5 روزنامه (کیهان، رسالت، شرق، آفتاب یزد و همشهری) در فاصله یک هفته ای 30 مرداد تا 4 شهریور 1400 به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته و مضامین پایه ، سازمان دهنده و فراگیر آن استخراج و بر اساس آن در قالب شبکه مضامین ارائه شده است. روزنامه های مورد بررسی از دو منظر بدبینانه و خوشبینانه ماهیت حکومت طالبان را نگاه کرده اند ، علل به قدرت رسیدن دوباره طالبان را در دو دسته علل داخلی و خارجی واکاوی و تهدید ها و فرصت های احتمالی آن را پیش بینی و راه حل های برای مواجهه با تحولات رخ داده ارائه نموده اند.

مطبوعات محلی با توجه به ظرفیت های که در ارائه تحلیل ها و گزارش های توسعه ای دارند به عنوان موتور محرک توسعه منطقه ای محسوب می شوند. شناخت مسائل و آسیب ها این نشریات، جهت رفع و درنتیجه بهبود عملکرد آنها ضروری است؛ از این منظر ضمن مروری بر تاریخچه ، ویژگی ها و کارکرد مطبوعات محلی ، با روش تحلیل مضامین آسیب ها، مشکلات و چالش های مطبوعات محلی شهرستان خرم آباد که جز نشریات محلی باسابقه و ریشه دار کشور است را به عنوان نمونه ای از مطبوعات محلی سایر مناطق کشور از نگاه 12 نفر از رونامه نگاران محلی بررسی کرده ایم و نتایج را در قالب جدول و شبکه مضامین ارائه داده ایم. کیفیت ضعیف مطبوعات، فعالان غیرحرفه ای مطبوعات، فعالیت در نظام هنجاری رسانه ای شبه اقتدارگرا، مشکلات اقتصادی و تبدیل شدن مطبوعات محلی به رسانه ی غیر مرجع از مضامین فراگیر استخراج شده از سایر مضامین می باشد.