ناصر شیربگی

پژوهش حاضر به دنبال واکاوی ماهیت قدرت و تدوین چارچوبی نظری در میان مدیران زن مدارس بود. پارادایم معرفت شناسی انتقادی با رویکرد کیفی و راهبرد نظریه داده بنیاد مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس نمونه گیری نظری و هدفمند، مصاحبه نیمه ساختارمند با مدیران زن، مدیران مرد و همچنین مردانی که همسر شاغل داشتند، انجام شد. پس از پیاده کردن و کدگذاری سه مرحله ای متن مصاحبه ها، تبعیض نهادی به منزله هسته اصلی و مرکزی تحقیق شکل گرفت. زمینه ها و شرایط علی و مداخله گر عبارت بودند از: ساختارهای سیاسی قانونی، فرهنگی و ذهنی. همچنین، مسئولیت های خانوادگی و اداری و بسترهای آموزشی و رسانه ای به منزله عوامل واسطه ای در تقویت مردسالاری مورد نظر بودند. زنان برای مقابله با این وضعیت هژمونیک از یک طرف و توانمند سازی خود از طرف دیگر، نوعی امیدواری معرفتی را در فلسفه شخصی خود تقویت کرده بودند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی درک اولیاء و معلمان از پدیده مشارکت و مداخله والدین در آموزش و پرورش فرزندان صورت گرفت . ر وش بررسی این پژوهش مدل آمیخته ی اکتشافی است . میدان تحقیق معلمان و والدین مدارس دخترانه سه دوره تحصیلی (ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان ) شهر کرمانشاه بود . جمعاً 200 نفر از معلمان و 210 نفر از والدین ( 110 نفر زن و 100 نفر مرد ) از مناطق مختلف اقتصادی – اجتماعی شهر کرمانشاه به عنوان نمونه آماری در بخش کمی تحقیق انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در بخش کیفی یک پروتکل مصاحبه نیمه ساخت یافته و در بخش کمّی پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر مؤلفه های بخش کیفی و ادبیات پژوهشی بود که با روش تحلیل عاملی اکتشافی و ضریب آلفای کرونباخ روایی و پایایی پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. از داده های حاصل از مصاحبه مقوله های چگونگی مشارکت در آموزش، نوع تعامل و تأثیرات روانی و اجتماعی مشارکت استخراج گردید. تقریباً هیچکدام از والدین تعمداً در فرایند آموزشی مداخله نکرده بودند و شواهدی از هم فکری والدین جهت مشارکت گروهی مشاهده نشد. تحلیل ها نشان داد که اگرچه والدین از لحاظ نظری از اهمیت مشارکت والدین در آموزش فرزندانشان تا حدی آگاهند اما در عمل به دلایل مختلف چندان در این فرایند درگیر نیستند. والدین اذعان داشتند که ارتباط کمی با معلمان دارند و از مشکلات آموزش فرزندانشان آگاهی کافی ندارند. میزان مشارکت داوطلبانه آن ها در فرایند تحصیل فرزندانشان در سطح پایین بود و راهنمایی به فرزندانشان را در فرایند انجام تکالیف را نیز خیلی نادر گزارش کرده بودند. والدین در مقایسه با معلمان بیشتر خواهان تشویق فرزندانشان در انجام کارهای مدرسه بودند. در بین اولیاء مادران بیش از پدران دانش آموزان علاقمند به مسؤلیت پذیری در فرایند تحصیل فرزندانشان بودند. اما نوعی عدم تفاهم بین والدین و معلمان در چگونگی مداخله آموزشی وجود داشت. معلمان خیلی راغب نبودند که والدین در فرایند آموزش مداخله کنند. پژوهش حاضر توصیه می کند وقتی ابتکارات و برنامه ها مبتنی بر روابط احترام آمیز و اعتماد بین کارکنان مدرسه و خانواده ها باشند در ایجاد و نگهداری پیوندهایی که پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را حمایت می کند خیلی کارآمدتر خواهند بود . برقراری روابط مثبت با والدین و ارایه روش های عملی به موفقیت آموزشی فرزندانشان کمک می کند اما عناصر دیگر مانند بهبود بخشیدن به برنامه درسی و آموزش نیز ضروری هستند.

معنویت در محیط کار، از مفاهیم جدیدی است که در سالهای اخیر در ادبیات مدیریت و کسب و کار ظهور کرده است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه معنویت سازمانی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه رازی کرمانشاه می باشد. این مطالعه برحسب هدف از نوع کاربردی، ازنظر نحوه اجرا توصیفی و ازنظر آماری توصیفی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشکاه رازی ( 500 نفر) که در نیمه اول سال 1393 مشغول به کار بودند. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 200 نفر انتخاب شدند که به کمک پرسشنامه ی معنویت سازمانی (شموس و دوچون، 2000 و میلیمن، 2003) و تعهد سازمانی (خان،2002) مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آمار توصیفی و استنباطی (t دو گروه مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام) استفاده شد. یافته ها نشان دهنده رابطه مثبت و معنادار بین ابعاد معنویت سازمانی و تعهد سازمانی می باشد و میانگین نمرات کلی معنویت سازمانی، همسو با اهداف سازمان می باشد و تعهد مداوم مردان بالاتر از زنان بود. بررسی سایر فرضیات نشانگر آن است که بین ابعاد معنویت سازمانی و تعهد سازمانی رابطه وجود دارد. طبق تحلیل رگرسیون ابعاد احساس همبستگی با همکاران و همسویی با اهداف سازمان از ابعاد معنویت سازمانی پیش بینی کننده مثبت تعهد عاطفی بودند و بعد احساس همبستگی با همکاران، تعهد مداوم را پیش بینی می کرد. نمرات کلی معنویت سازمانی هم پیش بینی کننده مثبتی برای تعهد هنجاری می باشد.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد اساسی مدیران آموزشی موفق به قصد ساخت ابزاری برای اندازه گیری ویژگی های مدیران موفق مدارس بود. رویکرد اصلی در این پژوهش، کمی با استفاده از راهبرد اکتشافی بوده و جامعه آماری آن معلمان سه مقطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان استان کرمانشاه بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 356 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته، که مبتنی بر مرحله ی کیفی پژوهش بود، و ضریب پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 0.94 تعیین گردید، جمع آوری شد. روش تحلیل داده ها عمدتا تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از تحلیل مولفه های اصلی بود. نتایج نشان داد که از نظر معلمان معیار مدیر آموزشی موفق باید دارای 5 بعد اساسی باشد: توسعه سرمایه اجتماعی مدرسه، قابلیت های و منش فردی مدیر، رابطه، توسعه حرفه ای کارکنان و خودمحوری و بینش محدود مدیر. ضریب اعتبار این ابعاد بر اساس آلفای کرونباخ بین 0.78 تا 0.90 تعیین گردید.

هدف عمده تحقیق تعیین رابطه نگرش دانش آموزان به تکالیف درسی و میزان بهره گیری از راهبر دهای مدیریت تکالیف بود. طرح تحقیق مورد استفاده توصیفی همبستگی و جامعه آماری، شامل کلیه دانش آموزان دوره راهنمایی شهر سنندج در سال 1390 بود. در مجموع، چهار مدرسه بر اساس جنسیت دانش آموزان از دو ناحیه آموزش و پرورش سنندج به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند که تعداد 510 دانش آموز را از هر سه پایه تحصیلی در برگرفت. جهت گردآوری داده ها از مقیاس های نگرش به تکالیف درسی و راهبردهای مدیریت تکالیف استفاده شد. نتایج گویای آن بود که مقیاس های مذکور از روایی و پایایی مطلوبی برخوردارند. یافته ها نشان داد که بین متغیر نگرش به تکالیف درسی دانش آموزان با مؤلفه های راهبردهای مدیریت تکالیف همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. دانش آموزانی که نگرش مثبتی به انجام تکالیف داشتند از سطح بالاتری از راهبردهای مدیریت تکالیف برخوردار بودند. دانش آموزان دختر نگرش مثبت تری به تکالیف درسی داشتند و از میانگین نمرات بالاتری نسبت به پسران در بکارگیری راهبردهای مدیریت تکالیف برخوردار بودند. یافته های دیگر بیانگر تفاوت معنادار بین میزان استفاده دانش آموزان از راهبردهای مدیریت تکالیف و نگرش به تکلیف با توجه به پایه تحصیلی آنان بود. دانش آموزان پایه های پایین تر به راهبردهای مدیریتی (مانند: بازخورد معلم در تکالیف و تنظیم فضای انجام تکلیف) توجه بیشتری نسبت به پایه های بالاتر داشتند.

هدف پژوهش حاضر بررسی نگرش کارکنان نسبت به ""پدیده سوء رفتار سازمانی"" در میان کارکنان دانشگاه کردستان می باشد. این پژوهش شامل دو بخش کیفی و کمّی است. در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه سازمان یافته به منظور بررسی نگرش کارکنان در مورد پدیده سوء رفتار سازمانی استفاده شده و در بخش کمی با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته، شاخص های سوء رفتارهای سازمان محور و کارمندمحور مورد مطالعه قرارگرفته است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان دانشگاه کردستان در سال 1390 بود که تعداد آن ها 202 نفر می باشد. نتایج مصاحبه ها نشان داد مصادیقی همچون: معطّل نگه داشتن ارباب رجوع و استفاده از امکانات سازمان برای انجام کار شخصی از جمله سوء رفتارهای سازمانی قلمداد شده است. نتایج تحلیل کمی داده ها از طریق آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس یک راهه و فریدمن نشان داد که رفتار هایی مانند وجود بی انضباطی مالی و اداری، معطلی ارباب رجوع و توجیه عملکرد دارای بیشترین رتبه اهمیت نسبت به مصادیق دیگر بودند. همچنین، میانگین نظرات کارکنان مرد از میانگین نظرات کارکنان زن در متغیرهای سوء رفتار سازمان محور، سوء رفتار کارمندمحور، بیشتر بود که نشان دهنده آن بود که مردان بیشتر از زنان معتقدند این شاخص ها در سازمان وجود دارد و آنها را با اهمیّت دانستند. نتایج، همچنین گویای آن بود که نوع نگرش کارکنان به پدیده سوء رفتار با توجه به مدرک تحصیلی دارای تفاوت معناداری است.

خلاصه به فارسی: این پژوهش، با هدف بررسی رابطه خود-کارآمدی با اثربخشی رهبری در بین مدیران مدارس استان گیلان در سال تحصیلی 89-1388 انجام گرفته است. روش انجام پژوهش، توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی و جامعه آماری، شامل تمامی مدیران و دبیران مدارس دولتی متوسطه استان گیلان بوده است. نمونه انتخاب شده در برگیرنده تعداد 230 نفر مدیر و 690 نفر دبیر بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شد. ابزار اندازه گیری دو پرسشنامه محقق ساخته شامل 49 پرسشی خود-کارآمدی و 48 پرسشی اثربخشی رهبری بود. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، پایایی 87/0 برای پرسشنامه خود-کارآمدی و 86/0 برای پرسشنامه اثربخشی رهبری به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t، تحلیل واریانس و رگرسیون چند متغیره سلسله مراتبی استفاده شده است. نتایج نشان داد که، همبستگی معناداری بین خود-کارآمدی مدیران متوسطه استان گیلان و اثربخشی رهبری وجود دارد. نتایج نشان داد که، از لحاظ جنسیت تفاوت معناداری بین خود-کارآمدی مدیران وجود ندارد. اما سابقه مدیریت باعث تفاوت معناداری بین میانگین ها گردید. به علاوه، نتایج نشان داد در خصوص اثربخشی مدیران با توجه به جنسیت و سابقه مدیریت نیز تفاوت معناداری وجود ندارد. هم چنین نتایج پژوهش حاکی از آن بود که تفاوت معناداری بین مقدار خود-کارآمدی مدیران و رشته تحصیلی و منطقه محل خدمت وجود دارد.

هدف کلی تحقیق، بررسی دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد در خصوص نقش استاد راهنما و دانشجو در فرایند تهیه پایان نامه، چگونگی درک و میزان رضایت از رابطه نظارتی با استاد راهنما و عوامل مؤثر بر انتخاب استاد راهنما بود. رویکرد تحقیق کمی و روش تحقیق توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشگاه کردستان و نمونه شامل 200 نفر دانشجو بودند. نمونه گیری به شیوه طبقه ای متناسب با حجم انجام گرفت. در این پژوهش از سه پرسشنامه هنجاریابی شده، استفاده شد. نتایج نشان داد که برای انتخاب استاد راهنما عوامل طرز برخورد و رفتار اجتماعی استاد با دانشجویان دارای بالاترین رتبه بودند. تحلیل داده ها نشان داد که بیشتر دانشجویان خواهان یک سبک ساختاری راهنمایی از طرف استادان راهنما هستند. همچنین، بیشتر دانشجویان گزارش کردند که بیشترین رضایت را از میزان مهارت ها، شخصیت و تجربه استادانشان دارند، اما معتقد بودند که استادان گرایش کمتری به سبک ساختاری دارند و لذا خواهان دخالت بیشتری از طرف استادانشان در جریان تکمیل پایان نامه بودند. علاوه براین، تفاوت های معنی داری بین میانگین نظرهای دانشجویان در زمینه رابطه نظارتی استادان راهنما، عوامل دخیل در انتخاب استاد راهنما با توجه به نوع دانشکده ها و جنسیت آنها مشاهده گردید. تشکیل کارگاههای آموزشی برای استادان راهنما و دانشجویان و ارایه توصیفی روشن و صریح از نقش استاد راهنما و دانشجو به آنان پیشنهاد می گردد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی مقایسه ی اثربخشی مشاوره و تدریس خصوصی تکمیلی بر پیشرفت تحصیلی، رفتار کلاسی و عزّت نفس دانش آموزان در خطر افت تحصیلی شهر سنندج صورت گرفت. روش:طرح این پژوهش از نوع آزمایشی به شیوه ی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه ی تحقیق دانش آموزان پایه ی اوّل دبیرستان شهر سنندج واقع در استان کردستان بود. از این جامعه، 88 دانش آموز به شیوه ی تصادفی ساده طیّ چند مرحله انتخاب شدند، به شیوه ی جایگزینی تصادفی، افراد در چهار گروه 22 نفری گماشته شدند. با ابزارهای پرسش نامه ی عزّت نفس، چک لیست رفتار کلاسی و نمره ی درس ریاضی میزان متغیّر وابسته ی آزمودنی ها اندازه گیری شد و بعد از مداخله ی گروهی بر سه گروه آزمایشی به میزان 10 جلسه، سرانجام میزان تغییر متغیّر وابسته در چهار گروه مجدّداً اندازه گیری شد. از تحلیل کواریانس چندمتغیّره برای بررسی میزان تأثیر پیش آزمون و روش مداخله ای استفاده شد. یافته ها:نتایج تحلیل ها نشان داد که بین آزمودنی های گروه های آزمایش و کنترل در متغیّرهای وابسته تفاوت معناداری وجود دارد. فرضیه های مبنی بر اثربخشی تدریس خصوصی تکمیلی، مشاوره ی تحصیلی و آمیخته ای از این دو رویکرد بر پیشرفت تحصیلی، رفتار کلاسی و عزّت نفس در میان دانش آموزان، تأیید شد. نتیجه گیری: اثر روش ترکیبی مشاوره ی تحصیلی و تدریس خصوصی تکمیلی بر کاهش افت تحصیلی، بالابردن عزّت نفس و بهبود رفتارهای کلاسی بیشتر از به کارگیری جداگانه روش های مذکور است.

هدف پژوهش حاضر بررسی ناامیدی وخود ناتوان سازی به عنوان پیش گویی قبولی در آزمون کارشناسی ارشد می باشد. طرح تحقیق حاضراز نوع همبستگی است. نمونه پژوهش شامل 240 دانشجوی قبول شده در آزمون کارشناسی ارشد و 250 دانشجوی قبول نشده در آزمون کارشناسی ارشد(جمعا 590 نفر) بود. در این پژوهش برای انتخاب نمونه قبول شده از جامعه دانشجویان قبول شده دانشگاه های دولتی شهرستان های سنندج، همدان، کرمانشاه و ارومیه در سال 1389 استفاده شد و برای انتخاب نمونه عادی از همان دانشگاه ها از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد. همه دانشجویان نمونه به وسیله مقیاس الگوهای یادگیری سازگار(برای ناتوان سازی)، و پرسشنامه ناامیدی بک ، مورد سنجش قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها علاوه بر روش آمار توصیفی، روش تحلیل تمایز به کار رفت. نتایج به دست آمده فرضیه پژوهش را تأیید کرد و نشان داد که قبولی در آزمون کارشناسی ارشد را می توان از روی ناامیدی وخود ناتوان سازی پیش بینی نمود. ناامیدی وخود ناتوان سازی قدرت پیش بینی معنی دار (001/0 <p) داشتند. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ها ﺑﺎ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ اﺳﺖ، این تحقیق نشان می دهد که می توان ازروی ناامیدی وخود ناتوان سازی قبولی در آزمون کارشناسی ارشد را پیش بینی نمود و بر اساس این مدل می توان یک راه حل اساسی را برای کاهش ناامیدی و ناتوان سازی تدارک دید و نتایج این پژوهش را در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎی دانشگاهی و در سطح کلان جهت کمک به داوطلبان کنکور ارشد به کار گرفت.

هدف از پژوهش حاضر تدوین و آزمون یک مدل انگیزشی بر اساس نظریه تعیین گری شخصی جهت تعیین موقعیت هایی که تحت آنها دانش آموزان دوره متوسطه روستایی تصمیم به ادامه یا ترک تحصیل می گیرند، بود. مدل تأیید شده نهایی نشان داد که متغیرهای انگیزشی در تصمیم دانش آموزان به ادامه یا ترک تحصیل نقش اساسی داشته و این متغیرها در کلاس درس به وسیله ی حمایت معلّم از خودپیروی و ارزش ادراک شده ی بالای تحصیل تقویت شده و برعکس به وسیله کنترل شدید معلّم و ارزش ادراک شده پایین تحصیل تضعیف می شوند. تحلیل انجام گرفته توسط نرم افزار آماری لیزرل از داده های جمع آوری شده از 365 دانش آموز سال سوم راهنمایی و اول متوسطه نشان داد که میزان ارزش ادراک شده تحصیل پیش بینی کننده انگیزش تعیین شده شخصی و شایستگی ادراک شده بوده و بین ادراک حمایت معلم از خودپیروی و شایستگی ادراک شده ارتباط معکوس وجود دارد. همچنین شایستگی ادراک شده به طور مستقیم پیش بینی کننده متغیر وابسته تصمیم به ادامه یا ترک تحصیل می باشد. این منابع انگیزشی علاوه بر تأثیرگذاری بر روی تصمیم به ادامه یا ترک تحصیل، بر روی عملکرد تحصیلی نیز تأثیرگذارند.

پژوهش حاضر رابطه ی بین اعتماد و بوروکراسی توانمند در مدارس را مورد بررسی قرار داده است. روش انجام پژوهش، توصیفی- همبستگی و جامعه ی آماری، شامل کلیه دبیران مدارس متوسطه ی شهر سنندج می شدند. نمونه مورد مطالعه شامل 260 دبیر که به صورت تصادفی طبقه ای از جامعه یاد شده، انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری شامل دو پرسشنامه اقتباس شده از تحقیقات قبلی بودند که با بررسی مجدد اعتبار و پایایی، پایایی پرسشنامه اعتماد با 26 گویه و پایایی پرسشنامه بوروکراسی توانمند با 12گویه با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب 85/0 و 72/0 به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها روش های آماری همبستگی پیرسون، آزمون مستقل T و تحلیل واریانس استفاده گردید. نتیجه های پژوهش نشان داد که میزان اعتماد در بین دبیران در سطح بالایی قرار دارد. بین بوروکراسی توانمند و مؤلفه های اعتماد رابطه ی مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتیجه ی تحقیق نشان داد که بین سطح بوروکراسی توانمند دبیران زن و مرد تفاوت معنی دار آماری وجود دارد و بین دبیران از نظر اعتماد به والدین و دانش آموزان به لحاظ سطح طبقه ی اجتماعی مدارس، تفاوت معنی داری وجود دارد.

تحقیقی با مدل آمیخته ی به هم تنیده و با هدف فهم عمیق درباره تدریس خصوصی تکمیلی با توصیف منظم از ماهیت و گستره آن، بررسی نگرش های موثر بر مشارکت در این پدیده و ارزیابی تاثیر آن بر یادگیری از دیدگاه های مختلف ذیل اجرا گردید. مشارکت کنندگان سه گروه 300 نفری از دبیران، دانش آموزان دبیرستانی و والدین آنان در سنندج بودند. داده ها به دو شیوه مصاحبه نیمه ساختمند و سه پرسشنامه با روایی و پایایی مطلوب گردآوری شد. نتایج نشان داد که بیشتر دانش آموزان احساس می کردند که از معلمان رسمی و خانواده حمایت آموزشی کافی دریافت نمی کنند و آموزش خصوصی را به صورت همزمان در همان ماه هایی که در مدرسه هستند، دریافت می دارند. پنج عامل تاثیرگذار در گرایش به تدریس خصوصی مشخص گردید: ماهیت وجود موسسات ارائه دهنده تدریس خصوصی تکمیلی و تبلیغات و تشویقات فراوان از طرف آنها؛ سطح درآمد و طبقه اجتماعی- اقتصادی خانواده ها؛ ظرفیت پایین پذیرش دانشجو در دانشگاه های دولتی و مشهور؛ پایین بودن کیفیت آموزش و تدریس در نظام آموزش و پرورش و عدم تناسب مطالب آموزش داده شده و مطالب مورد آزمون قرار گرفته در آزمون های سراسری. از طرف دیگر، مهمترین عوامل عدم مشارکت در تدریس خصوصی شامل ترس از مسخره شدن توسط دبیران، همکلاسی ها یا اعضای فامیل؛ بالابودن هزینه های تدریس خصوصی و وارد آمدن فشار جسمی- روانی زیاد؛ وجود کلاس تقویتی در مدارس و نیافتن معلمان خصوصی خوب توسط والدین بودند. وزارت آموزش و پرورش باید ناظر بر گسترش فعالیت این گونه مراکز باشد، اما در عمل چندان موفق به نظر نمی رسد. برای بهبود وضعیت فعلی، نظارت بیشتری مورد نیاز است .