مجتبی حبیبی

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی با مصالحه در انتخاب همسر انجام شده است. روش کار: تعداد 375 دانشجو (168 پسر و 207 دختر) به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه شخصیت نئو و پرسشنامه ملاک های انتخاب همسر باس ( مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی تحلیل شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که بین جنسیت و ویژگی های شخصیتی، سازه برون گرایی، گشودگی به تجربه و وظیفه شناسی با مصالحه در انتخاب همسر رابطه معنی داری وجود داشت و این ویژگی های شخصیتی اثر معنی داری در پیش بینی مصالحه در انتخاب همسر داشتند.

هدف: با توجه به اهمیت تشخیص صحیح اختلال افسردگی، به جستجوی عوامل زمینه ساز و راه کار ها مناسببا تأکید بر درمان راه حل مدار می پردازد. روش: در یک مرور انتخاب شده ادبیات نظری و پژوهشی انجام شد. یافته ها: یافته های مرتبط با عوامل بروز افسردگی و نظریه های مختلف همچون درمان شناختی- رفتاری، فراشناخت، درمان راه حل مدار ارائه شد. نتیجه گیری: عواملی چون جنس، وضعیت تأهل، ارتباط اجتماعی و... در بیماری افسردگی تأثیر دارند و طبق نظریه های مختلف علل متفاوتی باعث بروز بیماری می شود و درمان های متفاوتی پیشنهاد می شود. درمان راه حل مدار کوتاه مدت اثربخشی خود را در حوزه های مختلف مانند افراد دارای مشکلات رفتاری و نوجوانان در معرض خطر و همچنین در زمینه افزایش عملکرد تحصیلی دانش آموزان نشان داده است، این روش درمانی در زمینه بیماری افسردگی نیز مؤثر واقع شده است.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر، به منظور بررسی مقایسه ای تجارب معنوی و تاب آوری در زنان مبتلا به سرطان پستان تحت پرتو درمانی و همتایان عادی انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مقایسه ای پس رویدادی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان مبتلا به سرطان پستان تحت پرتو درمانی و همتایان عادی مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی از اردیبهشت تا اوایل مهر 1392 تشکیل دادند. نمونه پژوهش به روش در دسترس و به تعداد 50 نفر از میان زنان مبتلا به سرطان پستان دارای سابقه جراحی و ماستکتومی انتخاب شدند که دوره شیمی درمانی را به اتمام رسانده و تحت پرتو درمانی بودند و در مقایسه با 50 نفر از همتایان عادی قرار گرفتند که از نظر سن، تحصیلات، وضعیت تأهل با گروه مطالعه مشابه بودند. داده های پژوهش با استفاده از مقیاس تجارب معنوی روزانه و مقیاس تاب آوری Connor و Davidson جمع آوری گردیده و توسط نرم افزار SPSS و روش آماری تحلیل واریانس چند متغیره و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین تجارب معنوی زنان مبتلا به سرطان پستان با زنان سالم تفاوت معنی داری به لحاظ آماری وجود داشت (05/0 > P). تجارب معنوی زنان مبتلا به سرطان پستان بیشتر از زنان سالم بود. همچنین، بین تاب آوری زنان مبتلا به سرطان پستان با همتایان عادی تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0 P <). تاب آوری زنان سالم بیشتر از زنان مبتلا به سرطان پستان بود. نتیجه گیری: تجارب معنوی و تاب آوری در بیماران مبتلا به سرطان پستان و تحت پرتو درمانی تأثیرگذار بود. از این رو، به نظر می رسد که یافتن روش هایی برای افزایش تاب آوری و تجارب معنوی در بهبود و کنترل بیماری آنان ضروری است. پیشنهاد می شود که پژوهش های آینده، با الهام از نتایج این پژوهش در پی ارتقای قدرت تاب آوری زنان مبتلا به سرطان برآمده و به بررسی اثرات آن بر سلامت روان و کیفیت زندگی این گروه از بیماران اقدام نمایند.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر ارتقای بهزیستی روان شناختی، عاطفی و اجتماعی دانشجویان غیر بومی سال اول دارای احساس غربت طراحی شده است. روش: با استفاده از یک غربالگری اولیه، 228 دانشجوی سال اول دانشگاه، 2 هفته بعد از آغاز سال تحصیلی از طریق پرسشنامه احساس غربت ارزیابی شدند. از این تعداد 88 دانشجو بر اساس اکتساب نمره 1 انحراف معیار بالاتر از میانگین، دچار احساس غربت تشخیص داده شدند که از بین آنها تعداد 40 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت شیوه های آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری قرار گرفت، در حالی که در این مدت گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس های بهزیستی روان شناختی، بهزیستی عاطفی و بهزیستی اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوت معنی دار وجود نداشت، اما آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری در گروه آزمایش، نمرات بهزیستی روان شناختی، عاطفی و اجتماعی را به طور معنی داری افزایش داد. نتیجه گیری: برنامه آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در گروه های هدف و جمعیت عمومی مراکز مشاوره دانشگاه ها قرار گیرد تا از طریق افزایش بهزیستی روان شناختی عاطفی و اجتماعی دانشجویان، به افزایش بهره وری محیط آموزشی دانشگاه کمک نماید.

مقدمه: با توجه به نقش مهم هویت یابی در نوجوانی و مشکلاتی که متعاقب این مرحله صورت می گیرد که می تواند زمینه ساز آسیب شناسی روانی در مراحل بعدی رشد گردد، هدف از مطالعه ی حاضر بررسی نیم رخ شخصیتی پرسش نامه ی چندوجهی شخصیتی مینه سوتا-نوجوانان (MMPI-A) در وضعیت های مختلف هویتی در نوجوانان می باشد. روش کار: جامعه ی آماری این پژوهش پس رویدادی و مقطعی شامل تمام دانش آموزان شهر تهران در مقطع دبیرستان و پیش دانشگاهی بود. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای چندمرحله ای بوده و گروه نمونه شامل 506 نفر از دانش آموزان (273 دختر و 276 پسر) به صورت تصادفی از چهار منطقه ی شهر تهران انتخاب شدند و به سئوالات پرسش نامه های فرایند هویت ایگو و شخصیتی چندوجهی مینه سوتا-نوجوان پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 و آمار توصیفی تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمرات تمام زیرمقیاس ها در تماموضعیت های هویتی در محدوده ی بهنجار قرار داشت. تنهاخرده مقیاس پارانویا در دختران در وضعیت هویت ایدئولوژیکی وقفه ی هویت در محدوده ی خاکستری (نمرات تی بین 60 تا 65) قرار گرفته که با وجود آن که از نظر بالینی معنی دار نمی باشد ولی بالقوه می تواند مشکلاتی را ایجاد نماید. نتیجه گیری: نیم رخ شخصیتی نوجوانان در وضعیت های هویتی ضبط، وقفه و پراکندگی هویت در محدوده ی بهنجار است و پرسش نامه ی چندوجهی شخصیتی مینه سوتا-نوجوانان توانسته است با در نظر گرفتن مسایل مربوط به بحران هویت در نوجوانان و مشکلاتی که نوجوانان با آن درگیر هستند، محدوده ی بهنجار بودن را از آسیب شناسی روانی افتراق دهد.

هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه و ارزیابی الگویی است که در قالب آن پیش بینی رضایت شغلی بر اساس باورهای خودکارآمدی، خودکارآمدی تدریس، استرس شغلی و سطح نیازهای معلمان استثنایی، مورد بررسی قرار گیرد. روش: بدین منظور 165 نفر (99 زن و 66 مرد)، از جمعیت معلمان مدارس استثنایی مقطع ابتدایی، در استان لرستان به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های رضایت شغلی (JDI)، خودکارآمدی عمومی شرر (SGSES)، خودکارآمدی تدریس (TSES) و سلسله مراتب نیازهای مازلو، پاسخ دادند. یافته ها: یافته ها نشان داد رضایت شغلی افراد پایین تر از متوسط است. در مرحله اول نتایج تحلیل مسیر نشان دهنده عدم برازش مدل بود، اما استخراج شاخص های برازش در خصوص مدل اصلاح شده همسانی بین مدل اصلاح شده و مدل پیش بینی شده را مورد تایید قرار می دهند. بر اساس ضرایب مسیر استاندارد شده، اثر خودکارآمدی عمومی بر کارآمدی تدریس، و اثر خودکارآمدی تدریس و سطح نیازها بر رضایت شغلی تأیید شد. همچنین رابطه معناداری بین رضایت شغلی و نیازهای ایمنی و اجتماعی مشاهده شد. بررسی متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که رضایت شغلی معلمان گروه کم توان ذهنی بیشتر از معلمان گروه ناشنوا است اما بین سن، تحصیلات و سنوات شغلی با هیچ یک از ابعاد رضایت شغلی رابطه معنادار یافت نشد و رابطه ی جنسیت با رضایت شغلی صرفاً در بعد رضایت از همکار معنادار بود. تفاوت بین زنان و مردان در متغیرهای خودکارآمدی تدریس و نیازهای انگیزشی (به جز نیاز ایمنی) معنادار بود اما در خودکارآمدی عمومی و استرس شغلی بین دو گروه تفاوت معنادار یافت نشد. نتایج: می توان نتیجه گرفت که رضایت شغلی یک مفهوم چند بعدی است که تنها یک عامل در آن دخیل نیست.

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه سبک های مقابله با تنش و سلامت روان با نگرش به اعتیاد دانش آموزان انجام شده است. مواد و روش ها: با استفاده از یک طرح پس رویدادی تعداد 600 دانش آموز مقطع متوسطه شهر شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند که به ابزارهای پرسش نامه راهبردهای مقابله ای کارور، سلامت عمومی و پرسش نامه نگرش به اعتیاد پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری t ، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی گام به گام تحلیل شدند. یافته ها: این مطالعه نشان داد که بین دانش آموزان برخوردار از سلامت روانی بهتر و دانش آموزانی که از سلامت روانی کمتری برخوردار هستند و در متغیر نگرش به اعتیاد تفاوت معنی داری وجود دارد. علاوه بر این بین سبک مقابله ای مسأله مدار و نگرش منفی به اعتیاد همبستگی مثبت معنی دار و بین سبک مقابله ای ناکارامد و نگرش منفی به اعتیاد همبستگی منفی معنی داری مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که سبک مقابله ای ناکارامد بهترین پیش بین نگرش مثبت به اعتیاد است. نتیجه گیری: می توان گفت که سبک های مقابله ای و مؤلفه های سلامت عمومی در دانش آموزان، از اهمیت زیادی در غربالگری و مداخلات پیشگیری مربوط به خطر مصرف مواد برخوردار است.

مقدمه: جرایم جنسی در نوجوانان، از جمله جرایمی هستند که هزینه های مادی و اجتماعی فراوانی در پی دارند و شناخت ویژگی های این دسته از نوجوانان بزه کار امری ضروری است. هدف از این پژوهش، مقایسه ی نمرات مقیاس های بالینی و اعتباری پرسش نامه ی چندوجهی شخصیتی مینه سوتا-نوجوانان، در نوجوانان بزه کار جنسی و غیر جنسی ساکن کانون اصلاح و تربیت است. روش کار: این مطالعه ی توصیفی علی-مقایسه ای در کانون اصلاح و تربیت شهر تهران در سال 1392 انجام گرفت. تعداد 86 نوجوان بزه کار با جرایم غیر جنسی و 20 نفر با جرایم جنسی، به روش در دسترس انتخاب شده و به سئوالات پرسش نامه ی چندوجهی شخصیتی مینه سوتا-نوجوانان پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری انجام گرفت. یافته ها: میانگین نمرات تمام زیرمقیاس های گروه بزه کار جنسی بالاتر از میانگین نمرات گروه بزه کار غیرجنسی بود اما تنها در زیرمقیاس بالینی افسردگی (03/0=P) و زیرمقیاس اعتباری نابسامدی نوع یک (04/0=P) دو گروه، تفاوت معنی داری داشتند. نتیجه گیری: نوجوانان بزه کار جنسی در اکثر مقیاس های پرسش نامه ی چندوجهی شخصیتی مینه سوتا-نوجوانان که توصیفی از ویژگی های افراد و سازگاری هیجانی آن ها است، تفاوتی با نوجوانان بزه کار غیر جنسی ندارند و تفاوت عمده ی آن ها این است که نمرات بزه کاران جنسی در شاخصی که عدم رضایت کلی از زندگی، ناامیدی و روحیه ی پایین را نشان می دهد بیشتر است. از این نتایج می توان در ارزیابی و درمان این دسته از بزه کاران استفاده نمود.