مدل ذهنی در پژوهش های رفتار اطلاع جویی: پژوهشی در متون (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی مهم ترین عواملی است که بر مدل های ذهنی کاربران در فرآیند رفتار اطلاع جویی تأثیرگذارند. روش: این پژوهش از حیث هدف در زمره پژوهش های کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی (غیرآزمایشی) با رویکرد اسنادی است. جامعه این پژوهش شامل آن دسته از تولیدات علمی است که در بستر رفتار اطلاع جویی، نقش یا تأثیر متغیر مدل ذهنی را مورد بحث قرار داده اند. یافته ها: نتایج حاصل از بررسی تولیدات علمی نشان داد که عوامل متعددی بر ساخت مدل های ذهنی در فرآیند اطلاع جویی تأثیرگذارند که می توان آنها را در دو گروه تفاوت های فردی و عوامل محیطی دسته بندی کرد. همچنین یافته ها نشان داد که مدل ذهنی در کاربران کم تجربه هنگام جست وجو و در فرآیندهای حل مسئله پیچیده، بر فرآیند اطلاع جویی تأثیر دارد. علاوه بر این روش های متداول استخراج مدل های ذهنی افراد شامل مصاحبه، مشاهده، ترسیم، بلند اندیشی و "تکنیک فهرست شبکه ای" هستند. ارزش/ اصالت: بررسی عوامل شناختی مؤثر بر رفتار اطلاع جویی- از جمله مدل های ذهنی- در کنار سایر عوامل تأثیرگذار، به فهم عمیق تر و چرایی بسیاری از رفتارهای جست وجوی کاربران در حین تعامل با نظام بازیابی کمک می کند. بنابراین، می توان از نتایج این پژوهش برای بهبود نظام های بازیابی اطلاعات استفاده کرد. <br clear="all" />Mental Models in Information Seeking Behavior Research: A Review
Objective: This study tends to indicate main factors affect user's mental models in Information seeking behavior. Methodology: Searching related keywords in International Databases and search engines, 27 articles in information seeking area were selected. These articles were evaluated and analyses deeply to answer the main questions developed Findings: The result demonstrated that various factors affect user's mental model construction. These factors can divide into two groups; Individual differences and environmental factors. In addition, mental models can effect on novice users in information seeking process in complex situations. Furthermore, Analyzing articles showed that Interviewing, Observing, Drawing, Thinking aloud and RGT are the most common techniques for distinguishing user's mental models. Value/Originality: The results of this research can help us to know more about cognitive factors effect on information seeking behavior and apply them in information retrieval systems.
تبلیغات
