تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی (کتابداری سابق)

تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی (کتابداری سابق)

تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی تابستان 1380 شماره 37

مقالات

۱.

نیروی انسانی متخصص کتابخانه های دانشگاه تهران

کلید واژه ها: نیروی متخصص

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی مراکز اطلاع رسانی نیروی انسانی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : 721 تعداد دانلود : 43
این پژوهش با هدف ترسیم تصویری کمّی از نیروی انسانی شاغل در کتابخانه های دانشگاه تهران انجام شده است .مسئله افزایش منابع اطلاعاتی وافزایش تعداد دانشجویان ،به خدمات فنی واطلاع رسانی بیشتر وگسترده تری نیاز دارد وچنین فرض شده است که نیروی انسانی شاغل دراین کتابخانه ها با نیازهای موجود تناسب ندارد. لذا اطلاعات لازم از کتابخانه های این دانشگاه درنیمه دوم 1375 گردآوری ودرجدول هایی تنظیم وبا استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران سنجیده شد سپس یافته ها تجزیه وتحلیل ونتایج اخذ شده به همراه پیشنهادهایی برای بهبود وضع موجود ارائه شده است .
۲.

بررسی ونقد سداسیة الایام الستة ،اثر امیل حبیبی

کلید واژه ها: عثمانی ادواری مجله ی ادبی سیاسی هفتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 830 تعداد دانلود : 527
امیل حبیبی داستان پرداز،روزنامه نگار وسیاستمدار فلسطینی است که در فلسطین اشغالی به سرمی برد. او در آثار خود تلاش فراوان دارد تا زندگی هموطنانش رادرداخل سرزمین های اشغالی بی کم وکاست به تصویر کشد.نگارنده دراین مقاله برآن است تا ضمن ارزیابی سبک هنری حبیبی از لابلای اثر معروفش باعنوان سداسیة الایام الستة ‹شش پاره از حوادث شش روزه› به معرفی دیدگاه های وی وارزیابی سبک هنری وادبی اوبپردازد. امیل حبیبی در آثار خود جهش بی سابقه ای به سوی ابداع شیوه ای نوین درادبیات معاصر عرب برداشت.اوطرحی نو درقالبی تازهدرافکند واز پیوند منطقی لفظ ومعنا تابلویی سحرآمیز آفرید.ازاین رو نثر وی نمونه ی برجسته ای از ادب نوپای مقاومت به شمار می رود .
۳.

کتابخانه های اسلامی

کلید واژه ها: تاریخ کتابخانه ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) تاریخچه کتابخانه ها
تعداد بازدید : 765 تعداد دانلود : 168
پس از رحلت حضرت محمد‹ص›در سال 632 میلادی ،درطول چند دهه پیروان ان بزرگوار فتوحات چشمگیری داشتند. در کمترازصدسال از وفات رسول اکرم ‹ص›حکومت اسلامی از آسیای میانه به سمت جنوب تا هندوستان ،ازجانب غرب سراسر خطه شمال آفریقا، وازاین مکان به طرف شمال تا اسپانیا گسترش یافت. در قرون هشتم ونهم میلادی ،جهان اسلام از علوم یونانی استقبال کرده وبسیاری از آثار اصیل یونانی را به عربی ترجمه کرد. در مقاله حاضر سعی شده به رشد نهادهای کتابخانه ای در سراسر جهان اسلام با توجه به توسعه ی علوم وفرهنگ درممالک اسلامی در طول دوره ی استقرار وتحکیم دین مزبور توجه شود ودستاوردهای فنی وکاربردی کتابخانه ها در این حوزه ی جغرافیایی مورد توجه قرار گیرد.
۴.

نگاهی به عناوین پایان نامه های دکترای کتابداری و اطلاع رسانی خارجی بین سال های 1994تا1999

کلید واژه ها: پایان نامه های کتابداری واطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
تعداد بازدید : 537 تعداد دانلود : 426
تحلیل موضوعی پایان نامه های هر رشته در یک دوره زمانی مشخص ،تصویری از فعالیت های پژوهشی در حوزه ی مورد بررسی را ترسیم میکند .در این مقاله برگزیده ای ازپایان نامه های دکترای کتابداری واطلاع رسانی دانشگاههای خارج از کشور‹177 عنوان›،طی پنج سال گذشته ‹1999-1994›موردبررسی موضوعی قرار گرفت.نتایج این تحلیل موضوعی حوزه های علمی مورد علاقه ی پژوهشگران رادراین سال ها نشان میدهد .بیشترین گرایش موضوعی پایان نامه های مورد بررسی به فناوری اطلاعات وارتباطات وموضوع های وابسته به آن اختصاص دارد. علاوه براین علوم رایانه ای بیشترین تاثیر را درموضوع پایان نامه های این سال ها داشته است .در میان انواع کتابخانه ها ،بیشتر پژوهش ها به نوعی به کتابخانه های دانشگاهی مربوط می شود .در پایان تعدادی ازنمونه های بررسی شده ،به عنوان پیشنهاد موضوع پژوهش های مشابه در کشور ارائه شده است.
۵.

بررسی اجمالی تاریخ روزنامه های آذربایجان از 1230 تا 1380

نویسنده:

کلید واژه ها: آذربایجان روزنامه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 582 تعداد دانلود : 378
از آنجا که پس از تهران ،آذربایجان ومرکز آن تبریز،هسته اصلی رویدادهای تاریخی واجتماعی در طول یکی دو قرن اخیر ایران بوده وبیشترین تعداد روزنامه پس از تهران در آنجا منتشر شده است .""بررسی اجمالی تاریخ روزنامه های آذربایجان از 1230تا 1380‹1851 تا2001 م›""می تواند از ارزش بالایی برخوردار باشد.دراین مقاله نخست هدف بررسی تاریخی و منظوراز آذربایجان وتعریف روزنامه بیان شده ،سپس 150 سال روزنامه های آذربایجان به تفکیک نوع چاپ ،نوع زبان ،دهه ی انتشار،دوره ی انتشار ،جای انتشار،فاصله ی انتشار وگرایش های موضوعی ،مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند.
۶.

تحول دراستانداردهای سازماندهی برای اطلاع رسانی در ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: اطلاع رسانی مارک شبکه کتاب شناختی ملی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها استانداردهای کتابخانه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات سازماندهی اطلاعات
تعداد بازدید : 943 تعداد دانلود : 914
اطلاع رسانی واژه ای است که وظیفه هر کتابخانه رابه خوبی بیان می کند .زیرا کتابداراست که دربرابرانواع اطلاع رسانی هایی که در یک جامعه انجام می شود با استفاده از اطلاعات نظم یافته در کتابخانه خود،می تواند اطلاع رسانی را به شکل سازمان یافته تری انجام دهد.اما هرچه این سازماندهی منظم تر باشد اطلاع رسانی نیز بهتر انجام خواهد شد .یکی از ملزومات اطلاع رسانی سازمان یافته درهر کشور ،شبکه کتاب شناختی ملی است.این شبکه،درایران هنوز تشکیل نشده اما ظرف انتقال داده های کتاب شناختی در این شبکه، یعنی فرمت مارک ایران ،مراحل پایانی خودرا در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران طی میکند .در این نوشته پس از بحث در پیرامون شبکه کتاب شناختی ملی ،مارک، مارک ایران ،لزوم استانداردسازی فهرستنویسی برای پیاده سازی بهینه مارک ایران مورد بررسی قرار میگیرد تا پس ازاین پیاده سازی ،جامعه کتابداران ایران از مزایای مارک ایران درشبکه کتابشناختی ایران بهره مند شوند.
۷.

استفاده ی کاربردی از فناوری اینترنت به عنوان ابزار تحقیق

نویسنده:

کلید واژه ها: اینترنت بازیابی اطلاعات فنون جستجو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اینترنت و موتورهای کاوش
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) سواد اطلاعاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
تعداد بازدید : 647 تعداد دانلود : 964
تار جهانگستر وب1‹WWW› انقلابی دردسترسی افراد درسراسر جهان به اطلاعات پدید آورده است.این شبکه جهانی امکانات جدیدی را در زمینه دستیابی به منابع کتابخانه های دیجیتالی ،توزیع وبازیابی اطلاعات عمومی وتخصصی ،آموزش،تجارت،سرگرمی ،دولت وبهداشت وسلامتی مهیا نمده است .مقاله حاضر به معرفی ابزارهایی می پردازد که می توانند درشناسایی وبازیابی سریع منابع اطلاعاتی مختلف برای انجام تحقیقات پیرامون موضوع های تخصصی به ما یاری رسانند. همچنین آدرس تعدادی از سایت های وب نیز که می توانند نقاط شروع مناسبی برای انجام کارهای تحقیقاتی به حساب آیند معرفی شده اند.
۸.

نقد تاریخنگاری عمومی کتابخانه های ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: تاریخ کتابخانه تاریخنگاری کتابخانه ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) تاریخچه کتابخانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
تعداد بازدید : 562 تعداد دانلود : 530
تاریخنگاری دقیق کتابخانه ها می تواند تواناییها ویا کم وکاستیهای کتابخانه های کشوررا طی زمان های گذشته نشان بدهد و ازاین راه توانایی ها را تقویت کند وکمبودها رابرطرف سازدو در نتیجه نظام کتابداری کشور رابهبود بخشد.تاریخنگاری کتابخانه های ایران تاکنون-به سبب کمبود منابع ومتون کهنی که پیشینه های کتابخانه ها رابه خوبی نشان بدهند-به درستی وبا دقت انجام نگرفته است .درعین حال،برخی از محققان براساس همین منابع اندک ،به بررسی تاریخ کتابخانه های ایران پرداخته اند.در نتیجه تاریخنگاری با پاره ای مشکلات همراه بوده است .از جمله ی مهمترین مشکلات تاریخنگاری کتابخانه های ایران میتوان به اجمال به مواردی چون: به کار گرفته نشدن معیاری مشخص برای ارزیابی کتابخانه های کهن ،نبودن اطلاعات روشن درباره ی کتابخانه ها،روشمند نبودن پژوهش ها ،عدم توجه به پیشینه های تحقیقاتی مربوط ،مبالغه های مربوط به ارقام مجموعه ها ،تعمیم اطلاعات کتابختنه های غیرایرانی به کتابخانه های ایران ،تعمیم اطلاعات مربوط به سه چهار کتابخانه درباری یا سلطنتی به همه کتابخانه های ایران ،دخالت استنباطها وعلایق وسلایق شخصی تاریخنگاران کتابخانه ها ومشابه های اینها اشاره کرد- که مجموعاً اعتبار وروایی تحقیقات تاریخ کتابخانه های ایران را کاهش می دهند. مقاله حاضر با توجه به این ویژگی ها،و با هدف جلب نظرتاریخنگاران کتابخانه های کشورمان فراهم شده است .
۹.

کاربرد فناوری اطلاعات درکلاس های درس کتابداری

نویسنده:

کلید واژه ها: دانشجویان فناوری واطلاعات آموزش کتابداری و اطلاع رسانی کاربرد رایانه در کلاس رسانه های آموزشی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری آموزش کتابداری
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) فن آوری اطلاعات
تعداد بازدید : 437 تعداد دانلود : 289
امروزه آموزش ازشیوه های جدید با استفاده ازفناوری های جدید بهره می گیرد .روش یاددهی –یادگیری به صورت تعاملی بین استادو دانشجو درآمده ودر نتیجه شیوه های آموزش دگرگون شده است .دررشته کتابداری واطلاع رسانی هم بسیاری از دروس از جنبه نظری به جنبه کاربردی تبدیل شده یا کارهای عملی وکاربردی فناوری های رایانه در آن افزایش یافته است.این مقاله به کاربرد فناوری اطلاعات در کلاس های درس گروه های کتابداری واطلاع رسانی و تجهیز این کلاسها به امکانات نوین رسانه های آموزشی اشاره دارد .
۱۰.

بررسی بهره گیری پژوهش گران دانشگاه تربیت مدرس از وب جهانگستر ‹World Wide Web›

کلید واژه ها: اطلاع رسانی موتورهای کاوش کتابداری پست الکترونیکی وب جهانگستر نشریات الکترونیکی رفتارهای اطلاع یابی موتورهای کاوش راهنما ونمایه ای ماشینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری وب
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : 956 تعداد دانلود : 768
در این پژوهش سعی شده اهداف وانواع اطلاعات مورد استفاده ، روش ها وکانال های دستیابی به اطلاعات ،نحوه ی آشنایی وموانع ومشکلات پژوهش گران دانشگاه تربیت مدرس در رابطه با وب جهان گستر مورد بررسی قرار گیرد. اساسی ترین مشکلات آنها در دستیابی به اطلاعات وب جهانگستر عبارت از ترافیک شبکه ،نامناسب بودن خطوط ارتباطی ودرنتیجه پایین بودن سرعت دسترسی به اطلاعات است که مهم ترین پیشنهاد آنها دراین زمینه ،بهبود خطوط ارتباطی است . طبق آزمون فرضیه اول پژوهش،نمی توان اظهار داشت که پژوهش گران براساس نوعشغل خود ومتنناسب با آن با امکانات وب جهانگستر آشنا می شوند ،و طبق آزمون فرضیه دوم ،این پژوهشگران متناسب و مطابق اهداف خود به استفاده از شبکه وب جهانگستر مبادرت نمی ورزند.از مهم ترین پیشنهادهای نهایی پژوهش میتوان به همکاری بیشتر کادر اطلاع رسانی وفنی مستقر درسایت های اینترنت دانشگاه تشکیل کلاس های آموزشی وب جهانگستر ،تقویت سطح زبان انگلیسی ،بهبود خطوط ارتباطی ،افزایش تعداد رایانه ها وایجاد تسهیلات Credit Card اشاره کرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۶