مطالعات مدیریت گردشگری

اهداف پژوهش حاضر عبارتند از: 1) شناسایی مولفه های تاثیرگذار بر مشارکت سازمان های غیر انتفاعی مردم نهاد در رونق موزه ها و ترویج گردشگری پایدار 2) کشف فرصتهای مشارکتی سازمانهای مردم نهاد و موزه ها در راستای ترویج گردشگری پایدار. در این راستا از روش کیفی بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش ، اعضا فعال سمن ها، متخصصان حوزه گردشگری ، فرهنگ، موزه ، محیط زیست و جغرافیا بودند و داده ها به کمک مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. نتایج نشان داد که موازین حرفه ای و سیاستگذاری مولفه های تاثیرگذار بر مشارکت سمن ها در رونق موزه ها و ترویج گردشگری هستند. به علاوه، پنج مضمون اصلی آموزش مشارکتی؛ تفکر مشارکتی و تعاملی؛ تبلیغ و اطلاع رسانی مشارکتی؛ برگزاری رویداد ها و نمایشگاههای مشترک و مشارکت اجتماعی به عنوان فرصتهای مشارکتی سازمانهای مردم نهاد و موزه ها در راستای توسعه گردشگری پایدار شناسایی شدند.

گردشگری رویدادهای محلی، یکی از انواع گردشگری است که می تواند نقش مهمی در توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی جوامع داشته باشد. بااین وجود، این موضوع علی رغم وضوح و ضرورت خود کمتر مورد توجه قرار گرفته است. جشنواره گل وگلاب میمند فارس یکی از این رویدادهایی است که هر ساله در فصل بهار برگزار می شود. هدف این مطالعه، شناسایی عوامل جذب گردشگران به این رویداد است. بدین منظور ابتدا عوامل جذب گردشگر به رویدادها با تحلیل محتوای کیفی استخراج شدند و در ادامه نظرات گردشگران در قالب روش شناسی کیو گردآوری شده است. جامعه آماری در بخش اول این مطالعه، اسناد و خبرگان این حوزه و در روش کیو، گردشگران جشنواره گل وگلاب میمند در بهار 1402 بوده اند. در نهایت، چارچوب مفهومی از عوامل اثرگذار بر گرایش مشتریان شامل 50 شاخص در 15 مؤلفه ارائه گردید. همچنین، تحلیل کمی داده های کیو نشان می دهد برای گروه اول از گردشگران دسترسی، مهمان نوازی و گذراندن اوقات با دوستان، در گروه دوم، تعاملات اجتماعی و کیفیت رویداد، در گروه سوم، انگیزه های میهن پرستانه و یادگیری و در گروه چهارم، تجربه و لذت از رویداد اهمیت داشته است. در عین حال جاذبه های طبیعی و لذت جویی از محیط جشنواره برای همه گردشگران مهم بوده است که این نتایج می تواند زمینه ای برای تدوین استراتژی های بازاریابی رویدادهای گردشگری محلی باشد.

این مطالعه، بر اساس هدف از نوع کاربردی بوده و از لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی- تحلیلی مبتنی بر رویکرد آینده نگاری است. جهت گردآوری داده ها از اسناد و مدارک (کتابخانه ای) و مصاحبه استفاده شد. برای محاسبه روایی، از روش و تکنیک روایی محتوایی و صوری استفاده شد. میزان پایایی برای «تحلیل اثرات ساختاری» مقدار0.82بدست آمد. پانل افراد پاسخگو متشکل از ۳۰ نفر از اساتید دانشگاهی و همچنین خبرگان برنامه ریزی و توسعه بودند. به طورکلی در پژوهش حاضر تعداد 21 متغیر به عنوان عوامل اولیه شناسایی و با نرم افزار میک مک تحلیل شد. به منظور نتیجه گیری نهایی برای تعیین پیشران های کلیدی مؤثر بر رهیافت گردشگری روستایی شهرستان هریس بر اساس استفاده از نتایج دو روش شامل «رتبه متغیرها در هریک از حالت ها» و «مجموع اثرگذاری متغیرها در همه حالت ها» عوامل کلیدی و مؤثر انتخاب شد که «بهره گیری از فرهنگ و هنر روستایی در ارائه طرح ها» دارای اهمیت فراوانی بود.

پژوهش در زمینه تجربه گردشگری مذهبی در سال های اخیر افزایش یافته است، با این حال، کماکان شناخت کافی از جنبه های گوناگون این تجربه ها وجود ندارد و اغلب پژوهش های انجام شده بر جنبه معنوی تجربه متمرکز بوده اند. پژوهش حاضر با هدف ارائه «چارچوب مفهومی یکپارچه و چندوجهی از تجربه های گردشگران مذهبی» با استفاده از مرور نظام مند ادبیات و تحلیل مضمون با رویکرد قیاسی انجام شد. مقاله ها در پایگاه اسکوپوس جستجو و 53 مقاله مربوط به بازه 2022-2006 از طریق رویه PRISMA شناسایی شد. تحلیل یافته ها نشان داد که تجربه گردشگران مذهبی را می توان در قالب هشت وجه شناختی، عاطفی، فیزیکی، رابطه ای، بازیابی، معنوی، دگرگون کننده و رفتاری دسته بندی کرد. یافته ها می تواند به توسعه ادبیات این حوزه کمک کند و از منظر کاربردی د در زمینه طراحی تجربه های گردشگری مذهبی و افزایش وفاداری دیدارکنندگان سودمند باشد.

گردشگری مذهبی به عنوان شاخه ای از گردشگری فرهنگی، می تواند محرک توسعه به ویژه در مناطق روستایی باشد. از این رو، پژوهش حاضر، باهدف مفهوم پردازی الگوی توسعه گردشگری مذهبی با تأکید بر بُقاع متبرکه استان کرمانشاه انجام شد. رویکرد پژوهش، کیفی و از نوع نظریه داده بنیاد بود. جامعه موردمطالعه پژوهش را کارشناسان و خبرگان حوزه گردشگری مذهبی تشکیل داد. بر این اساس بااستفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 16 مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق با مطّلعان کلیدی صورت پذیرفت. نتایج تحلیل محتوای داده ها، طی سه رویه کُدگذاری باز، محوری و انتخابی، به شناسایی 71 مفهوم، 14 مقوله فرعی و درنهایت 6 مقوله اصلی منتج شد. درنهایت مدل پارادایمی توسعه گردشگری مذهبی ارائه شد که در آن توسعه گردشگری مذهبی به عنوان پدیده محوری متأثر از شرایط علّی پژوهش انتخاب شد. شرایط زمینه ای و مداخله گر به همراه پدیده محوری، راهبردهای توسعه گردشگری مذهبی را تشکیل دادند و پیامدهایی همچون توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی احصاء گردید.

در تحقیق حاضر تأثیرات نوآوری جویی، پیش نگری و ریسک پذیری به عنوان ابعاد جهت گیری کارآفرینانه بر عملکرد شرکت های بخش گردشگری با درنظر گرفتن قابلیت های بازاریابی به عنوان متغیر میانجی و فرهنگ یادگیرنده به عنوان متغیر تعدیل گر بررسی شده است. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی و براساس مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش، شرکت ها و کسب وکارهای فعال در حوزه گردشگری در استان تهران بودند. در این راستا 103 پرسشنامه تکمیل شد و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پیمایش نشان می دهد پیش نگری و نوآوری جویی اثر مثبت معناداری بر عملکرد دارند و قابلیت های بازاریابی در این رابطه نقش میانجی را ایفا می کنند؛ اما اثر ریسک پذیری بر عملکرد معنادار نیست. اگرچه نقش تعدیل گر فرهنگ یادگیرنده تأیید نشد، اما تأثیر مثبت آن به عنوان متغیری مستقل بر قابلیت های بازاریابی معنادار است.

هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی مزایای بازی وارسازی در سایت تاریخی تخت جمشید است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و پرسش نامه محقق ساخت صورت گرفته است. جامعه فعالان گردشگری به عنوان جامعه هدف در نظر گرفته شده و ۳۵۴ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. برای پردازش داده های به دست آمده از آزمون های AVE، فورنل لارکر، ضرایب بارهای عاملی، آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بازی وارسازی با هر ۴ بعد مورد بررسی در این پژوهش"آموزش، برندسازی، وفاداری، اشتغال و درآمدزایی" رابطه مثبت و معناداری دارد. بازی وارسازی در تخت جمشید نه تنها تجربه ای تفریحی و آموزشی ارائه می دهد، بلکه به گردشگرها اجازه می دهد تا بافرهنگ و تاریخ کشوری که در آن بازدید می کنند، به شیوه ای تازه و فعالانه در ارتباط باشند. با ارتقای تجربه گردشگرها از طریق بازی وارسازی، تخت جمشید به عنوان یک مقصد گردشگری متفاوت و جذاب شناخته خواهد شد.