مطالعات اخلاق و رفتار در حسابداری و حسابرسی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه اخلاقی مدیران مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای سنجش عدم تقارن اطلاعاتی از معیار دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش استفاده شد. همچنین دیدگاه اخلاقی مدیران مالی از طریق پرسشنامه موقعیت اخلاقی مورد سنجش قرار گرفت. در این پژوهش 72 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1396 بررسی شد. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از روش حداقل مجذورات جزئی و نرم افزار Smart PLS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه آرمان گرایی مدیران مالی در بورس اوراق بهادار تهران رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. همچنین بین عدم تقارن اطلاعاتی و دیدگاه نسبی گرایی مدیران مالی در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت و معنی داری مشاهده شد. در نتیجه، دیدگاه آرمان گرایی اخلاقی مدیران منجر به کاهش عدم تقارن اطلاعاتی می شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر جهت گیری اخلاقی، تهدید استقلال شخصی و شدت اخلاقی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان است. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی، توصیفی و پیمایشی می باشد که یک طرح نیمه آزمایشی با دو سناریو است. جامعه آماری شامل حسابرسان ارشد و مدیران حسابرسی شرکت های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی و سازمان حسابرسی کشور هستند که تا پایان شش ماه اول سال 1398 مشغول به فعالیت بوده اند، و نمونه آماری نیز 131 تن از حسابرسان ارشد و مدیران حسابرسی می باشند که با روش در دسترس انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق از پرسشنامه استفاده شد که روایی و پایایی آن ها مورد تأیید قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که جهت گیری اخلاقی و تهدید استقلال شخصی بر فرآیندهای تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان تاثیر دارند، ولی شدت اخلاقی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی تاثیر ندارد. در تبیین این یافته می توان گفت که حسابرسان با جهت گیری خاص اخلاقی آگاهی زیادی از محتوای اخلاقی حسابرسی دارند و بنابراین فرآیند تصمیم گیری اخلاقی خود را همواره تقویت می کنند. این نوع جهت گیری اخلاقی برای حسابرسان بسیار سودمند است، زیرا بر اساس قوانین حرفه ای خود عمل می کنند. همچنین نتایج حاکی از تاثیر معنی دار تهدید استقلال شخصی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان است. بنابراین، بالا بودن تهدید استقلال منافع شخصی منجر به افزایش حساسیت اخلاقی حسابرسان می شود که از فرآیندهای تصمیم گیری اخلاقی حسابرسان است. علاوه بر آن، یافته های تحقیق حاکی از معنی دار نبودن تاثیر شدت اخلاقی بر فرآیند تصمیم گیری اخلاقی می باشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین خودشیفتگی، اختلال شخصیت ضد اجتماعی و نگرش دانش آموزان نسبت به اقدامات غیر اخلاقی حرفه ای می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان حسابداری در مقاطع دهم، یازدهم و دوازدهم در کلانشهر تبریز به تعداد 1125 نفر می باشد. نمونه آماری پژوهش شامل 289 نفر است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و دوره زمانی سال تحصیلی 1399-1400 است. برای سنجش نگرش نسبت به اقدامات غیر اخلاقی و ویژگی اختلال شخصیت ضد اجتماعی، از پرسشنامه استاندارد رجب دُری و همکاران (1397) و برای سنجش ویژگی اختلال شخصیت خودشیفته، از پرسشنامه استاندارد محمدزاده (1388) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق نیز همبستگی و رگرسیون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد، بین اختلال شخصیت ضد اجتماعی و نگرش دانش آموزان حسابداری، نسبت به اقدامات غیر اخلاقی، ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد. همچنین بین خودشیفتگی و نگرش دانش آموزان حسابداری، نسبت به اقدامات غیر اخلاقی، ارتباط معنادار و منفی وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سیستم کنترل مدیریت در رفتارهای غیراخلاقی بود. مطالعه حاضر به دنبال اعتبارسنجی مدل نظری مطالعه لنگوین و مندوزا (2012) و آزمایش تئوری فرضیه های تهیه شده توسط نویسندگان، که آن ها را به صورت تجربی آزمایش نکردند، می باشد. بنابراین، سوالی که در این مطالعه بررسی شد، این بود که کدام ابعاد MCS نشان داده شده توسط لنگوین و مندوزا (2012)، درک عدالت سازمانی را افزایش داده و رفتار غیراخلاقی مدیران را کاهش می دهد؟ در این راستا، پرسشنامه ای بین مدیران ارشد و میانی شرکت های فعال در بازار بورس اوراق بهادار در بازه زمانی اردیبهشت ماه سال 1400 لغایت خردادماه سال 1400، توزیع گردید و براساس طرح پژوهشی پیمایشی، شامل پرسشنامه ای از لوسینا کلین و همکاران (2018) که 114 پاسخ دهنده تکمیل نمودند، روابط بین متغیرهای پژوهش با فرضیه ارائه شده توسط لنگوین و مندوزا (2002) بررسی شد و داده ها با استفاده از نرم افزار PLS Smart نسخه 3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری نشان می دهد که مشارکت در تعیین اهداف، درک عدالت رویه ای را افزایش می دهد؛ یعنی روند مشارکت در تعیین اهداف منصفانه در نظر گرفته می شود، اما این امر با پاداش مدیران ارتباط نزدیکی ندارد. به همین ترتیب، نادیده گرفتن جنبه های کنترل نشده توسط مدیران در ارزیابی عملکرد، منجر به درک عدالت رویه ای و توزیعی نمی شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر شفافیت سود بر سیاست پرداخت سود سهام است. در این راستا، نمونه ای متشکل از 105 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1391 تا 1398 مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. برای آزمون فرضیه از رگرسیون چند متغیره، و برای تحلیل های آماری از نرم افزار ایویوز استفاده شده است. نتایج نشان داد که شفافیت سود با پرداخت سود سهام، رابطه منفی و معناداری دارد. نتایج با تئوری علامت دهی همسو بود. مدیران در مورد چشم انداز شرکت ها در مقایسه با خارج از ذی نفعان شرکت، اطلاعات بیشتری دارند و بنابراین از سود سهام نقدی برای انتقال اطلاعات خصوصی خود به بازار استفاده می کنند. شفافیت سود با کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، نقش سود سهام نقدی به عنوان یک مکانیزم علامت دهی پرهزینه را تضعیف می کند.

هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر مخارج تحقیق و توسعه، با تاکید بر نقش تهدیدات رقابتی بازار در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. قلمرو مکانی این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و بازه زمانی مورد مطالعه، سال های بین 1390 تا 1398 است. با روش حذف سیستماتیک، تعداد 133 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تحقیق حاضر در گروه تحقیقات کاربردی قرار دارد و از لحاظ روش، از نوع تحقیقات همبستگی محسوب می شود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار ایویوز انجام شد. نتایج نشان داد که توانایی مدیران بر سرمایه گذاری در مخارج تحقیق و توسعه تأثیر مستقیم دارد . همچنین تهدیدات رقابتی بر رابطه بین توانایی مدیران و سرمایه گذاری در مخارج تحقیق و توسعه تأثیرگذار است.