پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی

پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی

پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره 12 بهار 1401 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیل زبان بدن در نهج البلاغه بر اساس نظریه «پُل اکمن و والس فریسن» با سه رویکرد «منشأ-رمزگذاری – کاربرد»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نهج البلاغه زبان بدن والس فریسن و پل اکمن منشأ کاربرد رمزگذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 748 تعداد دانلود : 317
نشانه های مورد استفاده ارتباطات مطمئناً محدود به زبان (زبان شناسی) نمی شود. بسیاری از مفاهیم به صورت غیرکلامی بیان می شوند. ارتباط غیرکلامی از حوزه های مطالعاتی جدید است که به بررسی و تجزیه و تحلیل پیام هایی می پردازد که افراد با رفتارهای غیرزبانی مانند: حالات چهره، تماس چشمی و ژست ها پیام را منتقل و به درک خواننده از متن کمک می کنند. «پل اکمن» و «والس فریسن» تحقیقاتی گسترده را در زمینه فعالیّت های غیرکلامی انجام داده اند که هدف آنان، شناخت بهتر احساسات و رفتار افراد می باشد. آنان فعالیت های غیرکلامی را به سه طریق تحلیل کرده اند که عبارت اند از: 1. منشأ 2. رمزگذاری 3. کاربرد. منشأ؛ منبع هر عملی است که می تواند (ذاتی، ثابت گونه و آموزش فرهنگی) باشد. رمزگذاری؛ رابطه عمل با معنی آن است که می تواند (قراردادی، تصویری و غریزی) باشد. کاربرد؛ شامل میزان اطلاع رسانی رفتار غیرکلامی است که می تواند (ارتباطی، تعاملی و اطلاعاتی) باشد. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی بر اساس رویکردهای ذکر شده از «اکمن» و «فریسن» زبان بدن در نهج البلاغه را، اعم از؛ چهره، چشم، دست و حالت های لامسه ، توصیف و مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصله از تحلیل نمودن نمونه های زبان بدن موجود در نهج البلاغه با نظریه «اکمن» و «فریسن»، نشان می دهد که ظرفیت نهج البلاغه چنان گنجایش دارد که می توان آن را با نظریه های نوین ارتباطات غیرکلامی مورد تحلیل و بررسی قرار داد و منشأ «زبان چهره»، که از بسامدی بالا در نهج البلاغه برخوردار است، ذاتی است و به صورت غریزی رمزگذاری شده و کاربرد آنها اطلاعاتی است.
۲.

اهمال کاری زبان آموزان از دیدگاه معلمان ایرانی زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اهمال کاری رفتار تأخیری زبان آموزان معلمان زبان انگلیسی نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 682 تعداد دانلود : 38
تأخیر در انجام مسئولیت ها و وظایف محوله در کلاسهای زبان پدیده ایست که اکثر معلمان با آن روبرو شده اند. تمایل زبان آموزان برای به تعویق انداختن انجام امور می تواند در موقعیت ها و به دلایل مختلفی رخ دهد. مطالعه حاضر دلایل چنین تأخیرهایی، که اهمال کاری نامیده می شود، را از طریق مصاحبه با معلمان زبان انگلیسی بررسی نموده است. در طی فرآیند مصاحبه شبه سازمان یافته، 23 معلم نظرات خود را در مورد علل اهمال کاری زبان آموزان بیان کردند. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس روش نظریه داده بنیاد و کدگذاری سه مرحله ای باز، انتخابی و نظریه ای منجر به پدیدار شدن «رفتار تأخیری» به عنوان طبقه هسته گردید که شرایطی که تحت آن زبان آموزان اغلب مرتکب اهمال کاری می شوند، از جمله مطالعه برای امتحان، تحویل تکالیف و یادگیری املای صحیح کلمات را در بر می گرفت. جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات بیشتر نشان داد که اهمال کاری زبان آموزان می تواند به دلایل درونی مانند ویژگی های عاطفی و شناختی، مسایل مبتنی بر شایستگی و شرایط روحی و جسمی آنان و دلایل بیرونی مانند کیفیت فعالیت و ویژگی های محیطی نسبت داده شود. نتایج این مطالعه می تواند برای معلمان زبان انگلیسی و طراحان برنامه های درسی در راستای افزایش آگاهی آنها در مورد دلایل اهمال کاری زبان آموزان و فرآهم آوری منابع اطلاعاتی لازم جهت طراحی استراتژی های مناسب برای کاهش اهمال کاری بی مورد آنان مفید باشد.
۳.

رابطه بین برو ن گرایی/درون گرایی، وابستگی به زمینه/استقلال از زمینه و تمایل فراگیران زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی برای برقراری ارتباط(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برون گرایی درون گرایی استقلال میدانی وابستگی میدانی تمایل به برقراری ارتباط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 273 تعداد دانلود : 874
هدف اصلی این مطالعه، بررسی تمایل فراگیران به برقراری ارتباط، ارتباط احتمالی بین سبک های شناختی و تیپ های شخصیتی آنها است . برای انجام این تحقیق، 198 دانشجوی زبان انگلیسی (131 زن و 67 مرد) در مطالعه شرکت کردند . ابتدا، از طریق پرسش نامه تیپ شخصیت آیزنک، فرم بزرگسالان (EPQ)، ویژگی های شخصیتی شرکت کنندگان (درون گرایی/ برون گرایی) تعیین شد. در مرحله دوم، شیوه های شناختی مختلف شرکت کنندگان (وابستگی به زمینه و استقلال از زمینه) از طریق آزمون اشکال درهم تنیده گروهی تعیین شد. پس از تکمیل پرسش نامه های مربوطه، شرکت کنندگان به فراگیران درون گرا، فراگیران برونگرا، فراگیران وابسته به زمینه و فراگیران مستقل از زمینه تقسیم شدند و سپس از پرسش نامه (WTC) برای تعیین تمایل فراگیران به برقراری ارتباط استفاده شد. از طریق همبستگی دو رشته ای نقطه ای و همبستگی پیرسون داده ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده، یک رابطه معنادار بین سبک های شناختی و تمایل به برقراری ارتباط را نشان داد. مقایسه افراد وابسته به زمینه و مستقل از زمینه نشان داد که تمایل به برقراری ارتباط، در بین فراگیران وابسته به زمینه بالاتر بود. فراگیران برون گرا به طور قابل ملاحظه ای از وابستگی به زمینه بیشتری برخورداربودند و تمایل بیشتری به برقراری ارتباط در مقایسه با فراگیران درون گرا داشتند. مطالعه به اهمیت آگاه سازی فراگیران با سبک های شناختی و تیپ های شخصیتی آنها و توجه بیشتر به این متغیرها برای ارتقاء مهارت های زبانی به طور کلی و رابطه احتمالی این عوامل با افزایش تمایل به برقرای ارتباط در زبان خارجی به طور اخص اشاره دارد.
۴.

مشکلات نوشتاری زبان آموزان ایرانی: ایجاد یک چارچوب بافت- حساس برای تمرین مهارت نوشتن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چارچوب بافت - حساس تئوری مبنا زبان آموزان ایرانی مهارت نوشتن مشکلات نوشتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 755 تعداد دانلود : 977
این پژوهش کیفی به بررسی مشکلات نوشتاری زبان آموزان ایرانی پرداخته و چهارچوبی بافت-حساس (Context-sensitive Framework)را با توجه به این مشکلات، برای دانشجویان زبان برای تمرین نوشتن ارائه داده است. برای دستیابی به اهداف مطالعه، بر اساس نمونه گیری آسان (Convenience sampling)، 14 دانشجوی کارشناسی رشته مترجمی زبان انگلیسی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن در این پژوهش شرکت کردند. هر کدام از آنها مقاله ای پنج پاراگرافی نوشتند و در مصاحبه ای نیمه-ساختاری(Semi-structured interview) شرکت کردند تا مشکلات خود را در زمینه نوشتن بیان کنند. محققان مقاله ها را با توجه به سر فصل پنج مؤلفه ای جکوب(1981) Jacob, 1981)) ارزیابی کردند تا نوع مشکلات نوشتن را شناسایی کنند. علاوه بر این، مصاحبه ها رونویسی شدند و داده ها بر اساس مراحل سیستماتیک کوربین و استراوس(2014) &Strauss (Corbin, 2014) که شامل کد گذاریهای باز، محوری و انتخابی (Open, Axial and Selective Coding)می باشند کدگذاری شدند. یافته ها نشان داند که دانشجویان ایرانی بیش ازهرچیزی در مکانیک نوشتار مشکل داشتند.پس از آن، گرامر، سازماندهی درایجاد مؤلفه های مقاله ، انسجام ، محتوا و واژگان به ترتیب به عنوان بیشترین تاکمترین میزان فراوانی مشکلات شناسایی شدند. علاوه بر این، احساسات منفی مانند اضطراب و عدم انگیزه باعث برخی مشکلات نوشتاری شدند. بر این اساس، محققان یک چارچوب سه مرحله ای بافت- حساس برای تمرین نوشتن ایجاد کردند. در این چارچوب فعالیت های مراحل پیش از نوشتن، حین نوشتن و پس از نوشتن با توجه به مشکلات نوشتاری دانشجویان مشخص شدند تا به آنها کمک شود بر مشکلات نوشتاری خود غلبه کنند.
۵.

بررسی رویکرد کلاس درس معکوس در دوره های آموزش زبان انگلیسی برای اهداف خاص: با تمرکز بر تفکر انتقادی و درگیر شدن دانشجویان دوره های انگلیسی با اهداف خاص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلاس درس معکوس آموزش زبان انگلیسی برای اهداف خاص زبان آموزان انگلیسی با اهداف خاص تفکر انتقادی درگیرشدن در انجام تکلیف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 847 تعداد دانلود : 212
مطالعه حاضر به بررسی اثرات استفاده از رویکرد کلاس درس معکوس بر تفکر انتقادی و درگیرشدن در انجام تکالیف دانشجویان ایرانی در دوره های آموزش زبان انگلیسی برای اهداف خاص (ESP) پرداخته است. شرکت کنندگان این مطالعه شامل ۶۰ دانشجوی دوره انگلیسی با اهداف خاص مشغول به تحصیل در دانشگاه پیام نور بودند که به دو گروه مساوی تقسیم شدند. مهارت زبانی شرکت کنندگان از طریق آزمون مهارت زبان بررسی شد. شرکت کنندگان در گروه تجربی با استفاده از فنون کلاس درس معکوس آموزش دریافت کردند. یک گروه تخصصی متشکل از اساتید دوره های آموزش زبان انگلیسی که از همکاران محقق بودند ۱۰ فیلم کوتاه هر یک مدت ده دقیقه تهیه کردند و هر تدریس ویدئویی همراه با الگوی تدریس یک مدرس همراه بود که از صدای واقعی وی و ارائه مطالب سمعی و بصری استفاده شد. گروه کنترل آموزش واژگان را از طریق روش تدریس معمولی دریافت کردند. نتایج تجزیه وتحلیل های آماری نشان داد که رویکرد کلاس درس معکوس تأثیر مثبت بر روی درگیرشدن در انجام تکلیف شرکت کنندگان داشته است. همچنین مشخص شد که روش کلاس درس معکوس تأثیر قابل توجهی بر تفکر انتقادی زبان آموزان ایرانی دارد. رویکرد کلاس درس معکوس زبان آموزان را قادر می سازد تا مستقل تر شوند و آنها را وادار می کند متفکران انتقادی قوی تری شوند. در نتیجه، روش کلاس درس معکوس بستری برای شکوفایی و رشد توانایی های تفکر انتقادی بالقوه زبان آموزان فراهم می آورد.
۶.

شگرد افعال گذشته درکدبرگردانی ترجمه رمان پرندگان می روند در پرو می میرند اثر رومن گاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه شناسی روایت شناسی شگرد افعال نمود فعل گذشته زمانمندی افعال رومن گاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 37 تعداد دانلود : 700
در این جستار سعی بر آن بوده است تا بر مقوله کاربرد زمان گذشته در ترجمه متون روایی بپردازیم. بنا به نظر جاکوبسون (Jakobson) و نیدا (Nida) چگونگی تعبیر پیام نویسنده و برگزیدن معادل صحیح یکی از مشکلات عمده ترجمه متون ادبی از جمله ترجمه متون روایی است. مفهوم زمان از منظر روایت شناسی تعریف خاص خود را دارد و برای درک بهتر داستان از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ از سوی دیگر کاربرد زمان ها بویژه زمان گذشته بدنه اصلی یک متن روایی را تشکیل می دهد که مطالعه نمودهای فعل و زمان های آن در تعامل با جنبه های روایت شناختی، مفاهیمی همچون نظم و ترتیب، تداوم یا دیرش و نیز بسامد افعال را در داستان جهت ارائه ترجمه صحیح با در نظر گرفتن نقش فعل در زمان پریشی روایت شفاف می سازد. در این پژوهش مشاهده شد که شگردهای فعل در متن روایت، تاثیر بسزایی در انتقال معنای داستان و ضرب آهنگ روایت داشته است که بطور کلی در ترجمه این متون می تواند مشکلاتی برای مترجم ایجاد نماید. به این منظور در ترجمه اثری فاخر از رومن گاری، نویسنده فرانسوی، به نام پرندگان می میروند در پرو می میرند به نحوه خوانش مترجم از متن اصلی و چگونگی نمودهای فعل در روایت متن مقصد پرداخته شده تا ظرفیت های فعل در بازسازی متون روایی در ترجمه را نمایان کند. این بررسی نشان داد که عملکرد افعال و مفهوم زمان تا چه اندازه در ترجمه، مترجم را به مسیر روایی متن نزدیک نموده است.
۷.

رواسازی آزمون مبتنی بر چارچوب مرجع اتحادیه اروپا و برابری ارزشیابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برابری چماا ارزشیابی عملکرد افتراقی سوال نظریه سوال پاسخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 863 تعداد دانلود : 485
برابری در ارزشیابی ازجمله اهداف مهم در زمینه آموزش و سنجش زبان می تواند باشد. متخصصان ارزشیابی به رابطه بین روایی و برابری اذعان می کنند. بعضی معتقدند روایی خود بخشی از برابری است. از سوی دیگر، بعضی بر این باورند که دستیابی به برابری در واقع همان کسب روایی آزمون است. چارچوب مرجع اتحادیه اروپا (چماا) برای دستیابی به برابری آموزشی و ارزشیابی و یادگیری سامانه ای از توصیفگرها تهیه و تدوین کرده است. هدف از این تحقیق رواسازی آزمونی شامل 25 آیتم است که بر اساس توصیفگرهای چماا ساخته شده است. برای دستیابی به اطلاعات لازم به منظور تعیین میزان روایی آزمون 150 نفر شرکت کننده زن و مرد به سئوالات چندگزینه ای پاسخ دادند. سپس، داده های بدست آمده برای تعیین میزان افتراق عملکرد هر یک از آیتم ها با روش نظریه سوال پاسخ (نسپ) تحلیل شد. علاوه براین، از پرسشنامه 75 آیتم (دورنیه) برای تفکیک گروه های شرکت کنندگان بر اساس علائق و اهداف استفاده شد . نتایج بدست آمده نشان داد علاوه بر معیارهای معمول برای دسته بندی شرکت کنندگان اعم از جنس و پیشینه زبانی و فرهنگی، علائق و اهداف شخصی افراد می تواند در نظر گرفته شود. همچنین روشن شد که این معیارها برای میزان روایی آزمون می تواند بکار برود.
۸.

تحلیلی بر راهبردهای مترجم شفاهی همزمان ایرانی بر اساس نظریه معادل های ترجمه: مطالعه گفتمان نماهای استنباطی و توالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ترجمه شفاهی معادل های گفتمان نماها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 154 تعداد دانلود : 440
این مطالعه با رویکردی منظورشناختی به تحلیل راهبردهای مترجم شفاهی همزمان در ترجمه دو گروه از پیچیده ترین، پرکاربردترین، کارامدترین، ولی از نظر صوری ساده ترین عناصر گفتمانی-گفتمان نماها- با استفاده داده های موازی با تمرکز بر تحلیل و مقایسه تطبیقی برگردان گفتمان نماهای استنباطی و توالی از فارسی به انگلیسی پرداخته است. سه سخنرانی به زبان فارسی و ترجمه شفاهی همزمان آن ها به انگلیسی به صورت تصادفی با استفاده از دو نظریه منظورشناسی-انسجام- و ترجمه شناسی-تحلیل معادل های ترجمه- و یک الگو و فهرست گفتمان نما انتخاب و بررسی گردید.در این مطالعه، مقایسه تطبیقی گفتمان نماهای متن اصلی و معادل های انتخابی مترجم برای این گفتمان نماها در متن انگلیسی معیار مقایسه و بررسی در این پژوهش مد نظر قرار گرفت. تحلیل یافته ها نشان داد که مترجم در ترجمه این دو گروه گفتمان نماها از چهار گروه از گفتمان نماهای تفصیلی، تقابلی، استنباطی، و توالی استفاده کرده بود که مبین خلاقیت، نوآوری، تنوع، و انعطاف در انتخاب معادل ها برای طراحی و آفرینش گفتمان در فرایند ترجمه شفاهی همزمان بود. این امر مبین شناخت تفاوت های گفتمانی بین دو زبان و کاربرد این شناخت در طراحی و آفرینش گفتمانی متناسب با گفتمان مخاطب است. تحلیل این نظام آفرینش گفتمان در فرایند خلاق و دو وجهی ترجمه شفاهی همزمان- مخاطب و گوینده-نشان داد که این مترجم ایرانی از دو نظریه منظورشناختی-عدم انطباق- و زبان شناختی-اصول همکاری- در ترجمه گفتمان نماها استفاده کرده است. کاربردهای مختلف آموزشی و پژوهشی در حوزه های مرتبط مانند برنامه ریزی آموزشی، تدوین مطالب درسی، و طراحی گفتمان آموزشی در حوزه های مرتبط پیشنهاد گردید.
۹.

تحلیل زبان شناختی قالب های حماسی در شاهنامه و حماسه کلاسیک غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قالب حماسی لقب تکرار تشبیه ایلیاد شاهنامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 16 تعداد دانلود : 146
با مقایسه ساختار زبانی القاب در شاهنامه با ساختارهای مشابه در آثار ادبی سنت حماسی کلاسیک غربی ، می توان به شباهت های بسیاری دست یافت که همه آنها نشان دهنده یک سنت فرهنگی و زبانی مشترک در بین مردم هند و اروپایی است که بر اساس کارکردهای مشابه در نشانه شناسی است. یکی از مهمترین ویژگیهای شاهنامه ، که از نظر زبانی قابل مقایسه با اپوهای کلاسیک است ، فرمولهای حماسی است. این عناصر اغلب با تکرار و تأکید همراه هستند و به منظور شکل گیری اثر حماسی اغلب ظاهر می شوند. تاریخچه فرمول های حماسی در ادبیات کلاسیک غربی به هومر برمی گردد. کارکردهای زبانی فرمول های حماسی نیز نقش مهمی در شاهنامه فردوسی ایفا می کند ، اما شیوع آنها از نظر ساختار عروضی و سنت های ادبی رایج در حماسه های فارسی با هومر و ویرژیل متفاوت است. یکی از روشهای متداول برای استفاده از فرمولهای حماسی ، قرار دادن القاب به عنوان عناوین و ویژگیهایی است که پس از نام قهرمانان آمده است. در این ساختارها با کمک تکرار ، نویسنده تأثیر گفتار را بر مخاطب افزایش می دهد. . در مقاله حاضر ، ما سعی کرده ایم تا آثار زبانی کاربرد فرمول های حماسی در ادبیات غرب را در مقایسه با شاهکار فردوسی به عنوان برترین مدل حماسه فارسی بسنجیم. در رویکرد تحقیق بین رشته ای ما ، هدف ما تجزیه و تحلیل عملکردهای مختلف این ساختارها به ویژه از دیدگاه تحلیل گفتمان بود.
۱۰.

تأثیر راهبردهای آموزشی درون داد-محور و برون داد-محور بر استفاده از ساختارهای وارونه انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش فرم و معنا-محور آموزش پردازشی برجسته سازی متنی ویرایش متن درون داد برون داد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 409 تعداد دانلود : 259
هدف پژوهش حاضر مقایسه تاثیر سه تکنیک آموزش فرم و معنا-محور بر تفسیر، تولید و بازسازی یکی از ساختارهای وارونگی انگلیسی است. در این راستا 122 زبان آموز ایرانی در چهار گروه آموزش پردازشی، ویرایش متن، برجسته سازی متنی و کنترل تقسیم شده و در پیش آزمون و پس آزمون ها شرکت کردند. نتایج نشان دهنده برتری عملکرد گروه آموزش پردازشی و ضعف عملکرد گروه برجسته سازی متنی بود. یافته های مربوط به عملکرد این دو گروه حاکی از آن است که تکنیک های صریح آموزشی برای یادگیری ساختارهای پیچیده موثرتر از تکنیک های ضمنی هستند. همچنین نتایج نشان داد گرچه آموزش پردازشی بر اساس درون داد است اما تاثیراتش قابل انتقال به فعالیت های برون دادی نیز می باشد. علاوه بر این، طبق یافته های پژوهش حاضر، ویرایش متن می تواند در بهبود عملکرد زبان آموزان هم در تفسیر و هم در تولید ساختار مورد نظر موثر باشد. طبق نتایج این پژوهش می توان آموزش صریح دستور همراه با فعالیت های معنادار مبتنی بر درون داد را توصیه کرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۶