۱.
کلید واژه ها:
دلبستگی سازمانی ارتقاء انگیزش تعلق سازمانی بهره وری و شادکامی
بطور حتم یکی از ابزار های اساسی سازمان ها در دستیابی به موفقیت و مزیت رقابتی وجود کارکنان با عملکرد بالا و نگرش به اهداف سازمانی است. دارا بودن هدف برای سازمانها به ویژه شهرداری و آگاهی کارکنان از آن در جهت بهره وری، یکی از مهمترین مفاهیم در مدیریت امروز است که علیرغم اهمیتش کمتر به آن پرداخته شده است. توجه به اهداف و اثراتی که این مهم می تواند بر عملکرد کارکنا ن بر جای بگذارد اساس کار این مقاله را تشکیل می دهد بر همین اساس هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر دلبستگی سازمانی و ارتقاء انگیزش کارکنان با رویکرد بهره وری و شادکامی در شهرداری کرج می باشد. و به دنبال این است که با روش توصیفی- پیمایشی به این پاسخ دهد که چگونه تعلق سازمانی می تواند باعث توسعه سازمان در شهرداری این شهر شود. این مقاله با بررسی مبانی نظری به بررسی تأثیر تعلق سازمانی کارکنان بر عملکرد سازمان پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که مهم ترین عامل کسب مزیت رقابتی در سازمان ها منابع انسانی آنهاست و به همین دلیل توجه به ارتباط آنها با سازمان و دیدگاه آنها نسبت به سازمان روز به روز افزایش می یابد. و در این زمینه تعلق سازمانی کارکنان است که یک نگرش درباره وفاداری کارمندان به سازمان و یک فرایند مستمری است که از طریق آن اعضای سازمان علاقه خود را به سازمان و موفقیت و کارایی پیوسته آن نشان می دهند.
۲.
کلید واژه ها:
محیط زیست تخریب محیط زیست جغرافیای سیاسی
امروزه با پیشرفت های تکنولوژیک و عدم توسعه فرهنگی-اجتماعی لازم برای بکارگیری این تکنولوژی های جدید، زمینه برای تخریب حداکثری محیط زیست فراهم شده است، به گونه ای که میزان تخریب بسیار شدیدتر از حد تحمل محیط زیست بوده و فرصت ترمیم آن را دارا نمی باشد، بنابراین، لازم است تا به صورت جدی به مساله محیط زیست توجه شود. با توجه به اینکه قدم اول برای حفظ محیط زیست، شناخت آن است، در این پژوهش به تبیین پدیده محیط زیست و چیستی آن پرداخته می شود، تاریخچه، اهمیت، اصول، رویکردها و بحران های محیط زیست تشریح می شود و با ارایه رابطه محیط زیست با برخی مفاهیم جغرافیای سیاسی از جمله قوانین و سیاست های بین المللی، امنیت زیست محیطی، حاکمیت محیط زیست، دولت و محیط زیست، قدرت و محیط زیست، تلاش شده است تا اولا محیط زیست به عنوان پدیده ای مستقل و بدون تاثیرپذیری و تاثیرگذاری از سایر حوزه ها شناخته نشود و در ثانی چگونگی تاثیرگذاری و تاثیرپذیری برخی حوزه های جغرافیای سیاسی با محیط زیست آشکار گردد.
۳.
کلید واژه ها:
خراسان شمالی بارش های سیلابی همدیدی
سیل از جمله مخاطرات طبیعی است که می تواند بر انسان و محیط اثرات مخربی وارد آورد. استان خراسان شمالی با توجه به موقعیت توپوگرافی و جغرافیایی، یکی از سیل خیزترین استان های کشور است و هر ساله خسارات زیادی از این بلای طبیعی متحمل می شود. در این مقاله با بررسی دبی و بارش ایستگاه های منطقه مطالعاتی، بطور موردی چند بارش منجر به سیل که در استان خراسان شمالی رخ داده است، انتخاب و از دیدگاه همدیدی بررسی می شود. نتایج تحلیل نقشه های سطح زمین و نیز سطوح 850 و 500 هکتوپاسکال نشان داد که نم نسبی بالا و حرکت صعودی شدید در ترازهای زیرین و میانی جو و ریزش هوای سرد عرض های جغرافیائی بالا به منطقه مطالعاتی در ترازهای میانی از عوامل موثر بارش های سیلابی در منطقه است که اولی بوسیله فرارفت هوای گرم و مرطوب ناشی از جریان های جنوبی بخش شرقی کم فشارهای سطح زمین ایجاد می شود و دومی در اثر فرارفت تاوائی نسبی چرخندی ناشی از بخش شرقی کم ارتفاع تراز میانی بوجود می آید. هرچه این مقادیر بیشتر باشد، فعالیت چرخندی سامانه شدیدتر و مقدار بارش ریزش شده نیز بیشتر است و در نتیجه احتمال رخداد سیل در منطقه مطالعاتی افزایش و احتمال خسارت ناشی از سیل نیز بشدت افزایش می یابد.
۴.
کلید واژه ها:
مدیریت شبانه شهر زندگی شبانه شهردار شب
از زمان شکل گیری بلدیه بعنوان اصلی ترین نهاد متولی مدیریت شهری در ایران که بیش از صد سال از تاریخ شکل گیری آن می گذرد، همواره تامین نیازهای خدماتی و پاسخگویی بهینه به نیازهای شهروندان در هنگام شب، در قالب نقش و جایگاه های مختلفی تحت عناوین(عسس، گزمه، داروغه، شبگرد و....) مدیریت شبانه شهری، مطرح بوده است. در طول دو دهه گذشته در حوزه مدیریت شهری، بازیگری جدید با نام (شهردار شب) به میان آمده است و در بیش از 40 شهر دنیا، شهرداران شب یا افرادی که مسئولیت مدیریت شبانه را بر عهده دارند، تعیین شده اند. این پژوهش به طور خلاصه نتایج یک مطالعه کیفی را نشان می دهد که اطلاعاتی در مورد ریشه ها، روند ترویج، ماهیت و قلمرو این نقش و پراکندگی جغرافیایی جایگاه شهردار شب را در قالب مدیریت شبانه شهری و در مقیاس جهانی جمع آوری کرده است. داده ها نشان می دهد که اگرچه شهرها از نظر زیرساختی و مقررات تفاوت زیادی دارند، اما به نظر می رسد در مورد نیاز به ساختارهای دائمی و پایدار مدیریت شبانه، اجماع فزاینده ای وجود دارد. درواقع هدف این تحقیق، بررسی نقش و جایگاه شهردار شب در راستای مدیریت بهینه شهری در شهرهای مختلف جهان است. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی است، بدین گونه که با بررسی متون و اسناد مربوط به مدیریت شبانه شهر در دنیا، تلاش شده است که این مفهوم و مشتقات آن در قالب یک نوشتار علمی به مخاطبان ارائه شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این پدیده جدید در مدیریت شهری در حال اصلاح نواقص عملکردی و آرمانی خود است و به طور حتم در آینده به عنوان یک امر کاملاً ضروری مورد پذیرش اکثر شهرهای دنیا خواهد شد.
۵.
کلید واژه ها:
کیفیت زندگی شهری مدل تصمیم گیری WASPAS شهرگرگان
رشد سریع شهرنشینی در دهه های اخیر و بی توجهی به ابعاد کیفیت زندگی انسان، پیامدهای نامطلوب بر سطح سلامت فردی و اجتماعی شهرها را به دنبال داشته است. همچنین باعث چرخه ی نامطلوبی از عدم تعادل های اجتماعی- اقتصادی و زیست محیطی و در مجموع نزول کیفیت زندگی شهری شده است. کیفیت زندگی عنصر کلیدی شهرها و مناطق جذاب و رقابتی است چراکه نشان دهنده عامل جذب و نگهداشت افراد، شرکت های جدید و نیز جمعیت های ساکن می باشد. لذا ضرورت اندازه گیری کیفیت زندگی بشکل فزاینده ای اهمیت یافته است.هدف پژوهش حاضر تحلیل و سنجش میزان کیفیت زندگی در نواحی شهر گرگان با استفاده از مدل های کمی و تصمیم گیری چند معیاره WASPAS و وزن دهی آنتروپی شانون و سیستم اطلاعات جغرافیایی Arc Gisاستفاده شده است.پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها اسنادی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد شاخص های کیفیت زندگی شهری در نواحی هشتگانه گرگان به صورت نرمال و متعادل نیست. نواحی شهر گرگان در سطوح مختلف برخورداری قرار گرفته اند که از بین 8 ناحیه شهری، ناحیه یک با ضریب اولویت (657/0) در رتبه نخست، ناحیه دو با ضریب اولویت(574/0) در مرتبه دوم، ناحیه هشت با ضریب اولویت(428/0) در مرتبه سوم، ناحیه چهار با ضریب اولویت(411/0) در مرتبه چهارم، ناحیه پنج با ضریب اولویت(397/0) در مرتبه پنجم، ناحیه شش با ضریب اولویت (378/0) در مرتبه ششم، ناحیه هفت با ضریب اولویت(358/0) در مرتبه هفتم و ناحیه سه با ضریب اولویت (315/0) در مرتبه هشتم و محروم ترین ناحیه شهر گرگان شناخته شده است، که این بیانگر وضعیت نامناسب شهر گرگان از لحاظ برخورداری از شاخص های عینی کیفیت زندگی است.
۶.
کلید واژه ها:
شهر برنامه ریزی شهری توسعه شهری دولت ایران
تعاریف و برداشت های مختلفی از شهر وجود دارد که دارای تشابهات و تفاوت هایی است. طبق ماده 4 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری ایران، شهر، محلی (مکانی) است با حدود قانونی که در محدوده جغرافیایی مشخص واقع شده و از نظر بافت ساختمانی، اشتغال و سایر عوامل دارای سیمایی با ویژگی های خاص خود است، به طوری که اکثریت ساکنان دایمی آن در مشاغل کسب، تجارت، صنعت، خدمات و فعالیت های اداری اشتغال داشته و در زمینه خدمات شهری از خودکفایی نسبی برخوردارند. شهر کانون مبادلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی حوزه نفوذ پیرامون خود بوده و حداقل دارای ده هزار نفر جمعیت است. یا مکان تجمع عده کثیری از مردم با سلایق، افکار، رفتار و... متفاوت می باشد. از نظر کالبدی، شهر جایی است که دارای ساختمان های بلند، خیابان ها، پارک ها، ادارات، زیرساخت ها و تاسیسات شهری و... می باشد. در بعد اقتصادی نیز شهر جایی است دارای وجه غالب اشتغال صنعتی، خدماتی و سبک مصرف و زندگی یا شیوه تولید متفاوت از روستا است. اما با این حال در ایران فقدان شهر و فقدان نظریه پایه تعریف شهر در ایران وجود داشته است که نگارنده به روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای به چرایی این موضوع پرداخته است.
۷.
کلید واژه ها:
خشکسالی ترسالی اصفهان شاخص SPI
خشکسالی یکی از پدیده های آب و هوایی است که در همه شرایط اقلیمی و در تمام مناطق کره ی زمین به وقوع می پیوندد. برای بیان کمی این پدیده و ارزیابی آن از شاخص های مختلفی استفاده می شود. شاخص مورد استفاده در این پژوهش برای بررسی خشکسالی و ترسالی، شاخص بارش استاندارد شده SPI می باشد. برای این منظور داده های بارش ماهیانه ایستگاه هواشناسی اصفهان برای یک دوره ی آماری 29 ساله (1989- (1961 با هدف تحلیل آماری بارش و تعیین سال های خشک و مرطوب مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که شدت خشکسالی های اصفهان، خشکسالی های ملایم یعنی وضعیت نرمال روبه خشکسالی سهم بیشتری را نسبت به سایر خشکسالی ها به خود اختصاص می دهند. به طور کلی در میان تمام حالت های انتقال شرطی SPI احتمال انتقال از حالت نرمال به خشکسالی بیشتر از سایر حالت ها است. بر اساس شاخص مورد بررسی SPI، اصفهان رویدادهای خشکسالی بیشتری را در مقایسه با ترسالی تجربه کرده است و اقلیم آن تمایل بیشتری برای گذر از حالت نرمال به حالت خشک داشته است
۸.
کلید واژه ها:
سیل خیزی : کاربری اراضی فرسایش حوضه آبریز سقز
یکی از بلایای طبیعی که امروزه مردم را ازنظر جانی و مالی تهدید می کند سیلاب است، حوضه آبریز سقز چای که به سد شهید کاظمی می ریزد با توجه به گذشت حدود نیم قرن از احداث سد تغییرات زیادی را متحمل شده است. بنابراین به بررسی تغییرات و تأثیر آن بر فرسایش و سیل خیزی پرداخته شده است. شناسایی ویژگی های ژئومورفیک حوضه سقزچای قبل و بعد از احداث سد شهید کاظمی و همچنین میزان فرسایش حوضه قبل و بعد از احداث سد و مشخص کردن میزان تغییرات کاربری اراضی برافزایش یا کاهش پوشش گیاهی از اهداف این تحقیق است. در این پژوهش از داده های هیدرومتری، رسوب، خاک، تصاویر ماهواره ای قبل و بعد از احداث سد، نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی استفاده شده است. پس از پیش پردازش تصاویر ماهواره ای در نرم افزار ENVI نقشه های کاربری اراضی و NDVI تهیه و سپس داده ها وارد محیط Arc GIS شدند و نقشه های لازم و شاخص-های فیزیوگرافی حوضه تهیه گردید، داده های خاک، دبی و رسوب و نقشه های رستری وارد نرم افزار SWAT گردید و داده های لازم برای شبیه سازی آماده گردید و پس از چهل بار شبیه سازی با SWAT CUP نتایج صحت سنجی و واسنجی رسوب ضریب راندمان نش – ساتکلیف 64/0 و مقادیر این ضرایب به ترتیب 76/0 و 68/0 می-باشد و برای دبی دوره صحت سنجی راندمان نش – ساتکلیف 68/0 و مقادیر این ضرایب به ترتیب 86/0 و 67/0 بدست آمد که با توجه به میزان رسوب و دبی می توان گفت حوضه سیل خیز است، نزدیک بودن نتایج داده های مشاهده ای و شبیه سازی شده نشان می دهد مدل SWAT برای حوضه به خوبی پاسخگو است. درنهایت مشخص شد زمین های کشاورزی همراه با مراتع متراکم و مراتع به ترتیب با 134/2 و 1944/17 کاهش و زمین های بایر و مناطق مسکونی به ترتیب 46/16 و 0722/2 افزایش مساحت روبرو بوده اند.
۹.
کلید واژه ها:
مدیریت شهری حق شهر سیایت گزاری تمرکز گرایی چالش مدیریتی
سیستم اداری در ایران به صورت متمرکز اداره می شود خود این سیستم باعث به وجود آمدن چالش های در اداره کشور به ویزه در حوزه مدیریت شهری و حق شهر با سیاستگزاری بوده است .تشکیل شورا شهر و وظایف شهرداری ، به سوی برنامه جدید به سمت تمرکز زدایی در شهرها شروع شده ،اما به خاطر سیستم پیچیده و ساختار مدیریتی و سیاست گزاری برنامه ریزی کشور ،حق شهر در زمینه تمرکز زدایی توفیقی نداشته و همین امر باعث ایجاد چالش های مدیریت شهری در ایران و شهرها می باشد . حق شهر و شهروند با نگاه سیاستگزاری مدیریتی ایران باعث تکوین بخشهای دولتی و دولت محور نسبت به شهر و حق شهر در مسائل مختلف شهری در ایران می باشد . که استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی به انجام رسیده است .که نتایج این پژوهش تمرکز گرایی در ساختار مدیریتی ایران و سراسر شهرها و حق شهر رویکرد بخشی و دولتی ودولت محور به نسبت به مسائل شهر و تضعیف جایگاه شهرداری ها در سیستم مدیریت نیست ،در مجموع یافته های ،در ساختار تمرکز اداری – سیاسی ایران ،مدیریت و برنامه ریزی و مشارکت مردم محلی حق شهر همه جانیه به منظور تمرکززدایی انجام شود برای رفع این چالش ،تغییر در نگرش و ساختار مدیریت شهری به عنوان تقویت حکومت محلی و مدیریت یکپارچه و تقسیم قدرت قدرت از بالا به پایین و تغییر این ساختار از پایین به بالا می باشد به کار گیری بودجه ریزی مشارکتی در چگونگی هزینه سرمایه های شهر منجر به تحقق به شهر در اداره شهرها شود .
۱۰.
کلید واژه ها:
سیاست گذاری بومی سازی توسعه روستایی برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران
رویکرد بومی سازی یکی از گفتمان های است که در عرصه پارادایم های جدید توسعه موردتوجه قرارگرفته است، که رویکردی از پایین به بالا و متکی بر مکانیسم درک، پذیرش و جامعه پذیری اطلاعات بومی است. لذا اهمیت نگاه بومی در سیاست گذاری توسعه خیلی مهم و اساسی است. ازاین رو مطالعه حاضر باهدف بررسی میزان بومی سازی در سیاست گذاری توسعه روستایی در ایران در پی پاسخ به سؤال؛ در سیاست گذاری های توسعه روستایی کشور تا چه اندازه به بومی سازی توجه شده، می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای و اسنادی است. تحلیل محتوا در این پژوهش از نوع مضمونی و درواقع واحد تحلیل، مضمون های موجود در متن مواد قانونی، اهداف کلان و خط مشی ها در تحلیل برنامه های اول تا ششم توسعه با تأکید بر نگاه بومی است؛ و نتایج به دست آمده نشان می دهد برنامه اول و دوم توجه به سیاست بومی سازی از جایگاهی برخوردار نیست. در برنامه سوم در رابطه با روستاها می توان رگه هایی از نگاه بومی یافت اما این نگاه چشمگیر نمی باشد. برنامه چهارم، امید به نگاه بومی در سیاست گذاری های توسعه را افزایش داده است در برنامه پنجم نگاه بومی سازی در سیاست گذاری های برنامه توسعه روستایی پررنگ تر بوده و در برنامه ششم توجه به استعدادها و ظرفیت های بومی و محیطی و قابلیت محلی- اقتصادی آن منطقه، با مشارکت نیروهای محلی و آموزش صدهزارنفری از روستاییان و عشایر به عنوان عناصر پیشرو و تسهیلگر درزمینه برنامه ریزی محلی که نشان از توجه به اهمیت بومی سازی در سیاست گذاری برنامه توسعه روستایی دارد.
۱۱.
کلید واژه ها:
خشکسالی اقتصاد روستایی شهرستان باغملک
پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق ، توصیفی- تحلیلی ، از نظر ماهیت ؛ کاربردی و از نظر نحوه گرد آوری داده ها ، از نوع تحقیقات کتابخانه ای - میدانی محسوب می شود. جامعه آماری تحقیق را تمامی 255 روستای شهرستان باغملک تشکیل می دهد. با استفاده از پژوهش های نمونه20 درصد روستاها جهت تحقیق اهداف انتخاب گردیده که معادل 51 روستا می باشد. براساس جدول مورگان و فرمول کوکران تعداد نمونه لازم برای تنظیم پرسشنامه 367خانوار محاسبه شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید .اعتبار (روایی) پرسشنامه با نظر پانل متخصصان و صاحبنظران در زمینه موضوع مورد پژوهش مورد تأیید قرارگرفت. برای تعیین قابلیت اعتماد (پایایی) ابزار تحقیق پیش آزمون انجام گرفت که پایایی پرسش نامه نیز با 38 داده اولیه و آلفای کرنباخ ( 0.972 ) مورد تایید می باشد. داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی ( آزمون t) و همچنین بررسی وضعیت منطقه از نظر شدت خشکسالی از شاخص های PNPIو SPI استفاده شد. نتایج به دست آمده براساس شاخص SPIنشان داد که طی سال های1380، 1381، 1386 و1389 ، منطقه مورد مطالعه با خشکسالی ملایم ، در سال 1387با خشکسالی متوسط و در سال 1390 با خشکسالی شدید مواجه شده است. همچنین بر اساس شاخص PNPI ، در سال 1386، منطقه با خشکسالی ضعیف ، در سال1387، با خشکسالی متوسط و در سال 1390، با خشکسالی شدید مواجه شده است. یافته های تحلیلی پرسش نامه نیز نشان داد که در نهایت هر سه فرضیه با خطای کمتر از 5 درصد و با سطح اطمینان 95 درصد مورد قبول واقع شد و می توان گفت که خشکسالی سبب تاثیرات منفی بر اقتصاد روستایی منطقه مورد مطالعه شده است.
۱۲.
کلید واژه ها:
کیفیت محیط شهری بافت فرسوده بهسازی و نوسازی بریانک
برخی از نواحی شهری با چالش های مهمی در زمینه های تخریب فیزیکی و محیطی، محرومیت اجتماعی، ناامنی، بیکاری، نابرابری های اقتصادی، کمبود مسکن و ترافیک روبرو هستند. یکی از اهداف اساسی فرایند برنامه ریزی شهری، حفظ و بهبود کیفیت زندگی و به تبع آن، ارتقاء کیفیت محیط شهری از طریق اجرای طرح ها و برنامه های شهری است. در تحقیق حاضر، میزان تأثیر طرح اجرایی بهسازی و بهبود کیفیت زندگی محله بریانک که در سال 1384 برای محله بریانک تهیه شده، در ابعاد کیفیت محیط شهری محله بریانک شامل بعد زیست محیطی، عملکردی، زیبایی شناختی، کالبدی، اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- کاربردی بوده و برای شکل گیری تکیه گاه نظری پژوهش از مطالعات کتابخانه ای و برای گردآوری داده ها از مطالعات میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش محله بریانک واقع در منطقه 10 تهران با 28329 نفر می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، تعداد 379 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و Arc GIS استفاده شد و اثراث اجرای طرح بهسازی و نوسازی محله بریانک بر ابعاد زیست محیطی، عملکردی، زیبایی شناختی، کالبدی، اقتصادی و اجتماعی کیفیت محیط شهری مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که بعد از اجرای طرح، به جزء ابعاد کالبدی و عملکردی که در آنها بهبود اندکی حاصل شده است، اجرای طرح بهسازی و بهبود کیفیت زندگی محله بریانک نه تنها نتوانسته در ارتقاء وضعیت سایر ابعاد موفق باشد، بلکه این ابعاد سیر نزولی داشته اند و میزان نارضایتی از این ابعاد و به طور کلی کیفیت محیط شهری در نظر ساکنین افزایش یافته است.
۱۳.
کلید واژه ها:
کاربری اراضی تحولات کاربری اراضی سکونتگاه روستایی شهرستان اشتهارد
یکی از وظایف اصلی و مهم برنامه ریزان در نواحی روستایی، تخصیص زمین به کاربری های گوناگون با توجه به نقش و کارکرد و میزان تأثیرگذاری هر کدام از کاربری ها بریکدیگر است. در واقع هدف نهایی برنامه ریزی کاربری اراضی ایجاد نوعی تعادل زیست محیطی و برقراری عدالت اجتماعی در روند پیشرفت و آبادانی نواحی سکونتی است و باید به اهداف کیفی همچون امنیت، سازگاری، منظر و چشم انداز و احساس وابستگی به محیط نیز پاسخ گوید. در این پژوهش میزان سازگاری کاربری های تغییر یافته به وسیله خبرگان روستاهای مورد مطالعه از حیث کاملاً سازگار تا کاملاً ناسازگار طبقه بندی و امتیازبندی شدند. هدف از این مطالعه، بررسی تحولات کاربری اراضی نواحی روستایی شهرستان اشتهارد در بازده زمانی 15 ساله است و تحولات کاربری اراضی با استفاده از شاخص های سازگاری مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربری است و ماهیت توصیفی- تحلیلی دارد. برای گردآوری اطلاعات از روش مشاهده، مصاحبه و طراحی و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که نخست: تمام روستاهای مورد مطالعه از نظر سازگاری در وضعیت نسبتاً سازگاری قرار دارد، دوم: در بین 8 کاربری مورد بررسی، کاربری مسکونی با میانگین 2/4 و اراضی بایر با میانگین 1/4 بیشترین تحولات را از سال 1380 تا 1395 به خود اختصاص داده است، سوم: کاربری مسکونی سازگارترین و کاربری کارگاهی- صنعتی ناسازگارترین کاربری ها در بین کاربری های مورد برسی قرار گرفته است.
۱۴.
کلید واژه ها:
تحلیل علل آبگرفتگی پیامدهای بهداشتی زیست محیطی محله اسلام آباد ارومیه مدل SWOT
امروزه توسعه روز افزون شهرها، گسترش شهرنشینی ، تغییرات محیطی شهرها و مسایل ناشی از آن، یکی از موضوعات مهم در پیش روی مدیران شهری است که در صورت آینده نگری و برنامه ریزی صحیح، نه تنها می توان چالش های به وجود آمده را کنترل نمود، بلکه می توان کنترل آینده را نیز دردست گرفت یکی از مسایل مطرد در توسعه شهری و برنامه ریزی برای آن، موضوع سیلاب و آبگرفتگی شهری ( رواناب سطحی ) ناشی از نزولات جوی است که به دلیل افزایش سطوح غیر قابل نفوذ و یا با نفوذ پذیری کم خیابان ها، معابر در سطح شهرها، شیب نادرست معابر هنگام بارندگی و ..... با سرعت بالا و حجم زیاد در آبراهه های مصنوعی جریان یافته و موجب آب گرفتگی سطح معابر، روان شدید سیلاب در شهرها می گردند. از این رو چاره اندیشی و برنامه ریزی برای جمع آوری و هدایت این آب ها که از نعمت الهی به شمار رفته و مایه برکات بسیار برای انسان ها است، همواره مورد توجه مسئولین و مدیران شهری بوده است. در این پژوهش به تحلیلی بر علل آبگرفتگی و پیامدهای بهداشتی و زیست محیطی آن ( مطالعه موردی : محله اسلام آباد ارومیه ) پرداخته می شود.
۱۵.
کلید واژه ها:
برنامه ریزی سیاستگذاری گردشگری پایدار شهری کوهدشت
پژوهش حاضر با هدف؛ تحلیل و تبیین عوامل موثر بر برنامه ریزی و سیاستگذاری گردشگری پایدار شهری در شهر کوهدشت تدوین شده است، نوع تحقیق، کاربردی است، روش بکار گرفته توصیفی- تحلیلی است. ابزار گرداوری داده پرسشنامه محقق ساخته می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه؛ 50نفر می باشد، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد؛ بین مولفه های اجتماعی، نهادی، محیطی-کالبدی، فناوری نوین و اقتصادی و توسعه گردشگری پایدارشهری ارتباط معناداری وجود دارد. واژگان کلیدی: برنامه ریزی، سیاستگذاری، گردشگری پایدار شهری، کوهدشت تحلیل و تبیین عوامل موثر بر برنامه ریزی و سیاستگذاری گردشگری پایدار شهری ؛ مورد پژوهی : شهر کوهدشت چکیده پژوهش حاضر با هدف؛ تحلیل و تبیین عوامل موثر بر برنامه ریزی و سیاستگذاری گردشگری پایدار شهری در شهر کوهدشت تدوین شده است، نوع تحقیق، کاربردی است، روش بکار گرفته توصیفی- تحلیلی است. ابزار گرداوری داده پرسشنامه محقق ساخته می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه؛ 50نفر می باشد، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد؛ بین مولفه های اجتماعی، نهادی، محیطی-کالبدی، فناوری نوین و اقتصادی و توسعه گردشگری پایدارشهری ارتباط معناداری وجود دارد. واژگان کلیدی: برنامه ریزی، سیاستگذاری، گردشگری پایدار شهری، کوهدشت
۱۶.
کلید واژه ها:
برنامه ریزی آبادانی کلانشهرها مدیریت بحران زلزله بافت فرسوده
شهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دوره های مختلف تحت تاثیر تحولات اقتصادی سیاسی و فرهنگی طبیعی واجتماعی شکل می گیرد. بافت های فرسود شهری که زمانی براساس الگوهای شهری و یا تاثیر از شرایط اقتصادی- اجتماعی ساکنان و ویژگی های محیطی به وجود آمده اند، امروزه بر اثر گذشت زمان و تغییر در الگوهای فضایی ساخت و ساز، قابلیت زندگی را از دست داده اند و دارای مشکلات زیادی از لحاظ شرایط کالبدی، عبور و مرور، اقتصادی و اجتماعی برای زندگی امروزی است. این بافت ها دارای نقاط قوت و فرصت های زیادی هستند که براساس شناخت جامع و برنامه ریزی صحیح این نقاط، می توان راهبردهای بهینه ای جهت ساماندهی وضعیت موجودبافت های فرسوده ارایه داد.این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی از روش مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استفاده از مدل SWOT فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP تدوین شده است. در این تحقیق به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای بافت فرسوده شهری در منطقه18 تهران پرداخت شده است یافته های حاص از تحلیل مدل فوق در این پژوهش نشان می دهد که علاقه مندی ساکنین برای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و وجود گروه های کم درآمد اقتصادی در بافت به ترتیب از مهم ترین نقاط قوت و ضعف، بالا بودن میزان مشارکت در شهرهای کوچک و مقاوم نبودن ساختمان ها در برابر مخاطرات طبیعی از مهمترین نقاط فرصت و تهدید می باشد. مهمترین راهبردها در ارتقا کیفیت سکونت و زندگی در بافت های فرسوده، جلب مشارکت مردمی در طرح، اجرا، بهسازی و نوسازی، فراهم کردن بسترهای لازم جهت تشکیل نهادهای مدیریتی مردمی، تشویق مردم به تشکیل سازمان های محلی می باشند.
۱۷.
کلید واژه ها:
بررسی زمینه های بازآفرینی بافت فرسوده شهری شهر شوشتر مدل AHP و SWOT
امروزه معضلات و مشکلات بافت های فرسوده شهری یکی از مسائلی است که در حوزه شهرسازی شهروندان را با مشکلات متعددی مواجهساخته است و همچنین یکی از مهم ترین چالش های شهری با توجه به نبود زیرساخت های مناسب شهری و افت عملکرد این بافت ها ازبی توجهی چندین ساله به این محله ها (مثلا عدم اتخاذ. نظر ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و نهادی در مواجه با مخاطرات می باشدسیاست هایی که به سرمایه گذاری برای نوسازی و رونق این بافت ها بی انجامد، با عنایت به امکان های بالقوه بسیار وسیع این محله ها ازجمله ی کاستی های مدیریت شهری بوده) به بروز مشکلات بسیاری انجامیده است.با زآفرینی شهری به دنبال حل مشکلات فرسودگی بافتهای فرسوده شهری از طریق بهسازی به وسیله مشارکت های مردمی است و هدف ایجاد تفکر و عمل جمعی است که کار مشارکتی در بازآفرینی شهری فراتر از اهداف نوسازی شهری عمل می کند. در پژوهش حاضر هدف ، بررسی زمینه های موثر در باز آفرینی پایدار بافت فرسوده شهر شوشتر ، و ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت موجود میباشد که از طریق ، روش تحلیلی- توصیفی و براساس مطالعات صورت گرفته از طریق برداشتهای کتابخانه ایی و با بهره گیری تلفیقی از مدل AHP و روش SWOT انجام شده است . در این پژوهش در ابتدا به معرفی بافت فرسوده شهری و بازآفرینی آن اشاره دارد، سپس به شناسایی شاخص های بازآفرینی بافت های فرسوده شهری و عوامل مؤثر بر آن می پردازد.
۱۸.
کلید واژه ها:
فضای شهری فضاهای عمومی تعامل اجتماعی پارک ساحلی کیانپارس
در دهه های اخیر رشد شهر نشینی و توجه صِرف به الزامات فیزیکی و کم توجهی به فضاهای عمومی که بستری برای ارتباط میان مردم میباشند و نقش مهمی در سرزندگی شهرها ایفا میکنند، سبب بروز مشکلاتی در زمینه نیازهای روانی و اجتماعی شهروندان شده است. با توجه به اینکه تعداد جوامع شهری رو به افزایش است و به لحاظ ظاهری نیز این جوامع شبیه به شهر میباشند، فقدان عناصر مربوط به روح و روان کاربران، تاثیر زیادی بر عدم احساس تعلق و مشارکت عمومی شهروندان، داشته است. این پزوهش با هدف اصول و معیارهای طراحی فضاهای عمومی شهری با رویکرد تقویت تعاملات اجتماعی استفاده کنندگان از فضا (نمونه ی موردی پارک ساحلی کیانپارس انجام گرفته؛ روش تحقیق تحلیلی- توصیفی، جهت تجزیه و تحلیل یافته ها ابتدا داده های توصیفی از طریق نرم افزار SPSS وارد شده. سپس از آزمون اسپیرمن استفاده شده است. یافته ها: براساس مقدار همبستگی اسپیرمن، برای فرضیه اول مقدار همبستگی اسپیرمن بین دو متغیرتقویت معیارهای بعد کالبدی بر ایجادحیات جمعی در فضای عمومی (098/0) و سطح معناداری(026/0) و برای فرضیه دوم،مقدار همبستگی اسپیرمن بین دو متغیر تقویت معیارهای بعد اجتماعی و افزایش تعاملات اجتماعی (095/0) و سطح معناداری(028/0) می باشد. نتایج این تحقیق و لحاظ نمودن خصوص یاتی که باعث مطلوبی ت و نش اط و حی ات اجتم اعی شده است می توان این عوامل را بسط و توسعه داد و از تجرب ه ایج اد ای ن سبز راه برای ایجاد فضاهای مطلوب مشابه در دیگ ر نقاط شهر و سایر شهرها استفاده نمود.
۱۹.
کلید واژه ها:
جریان های فضایی ساختار فضایی پیوستگی روستایی- شهری ناحیه دالاهو
پیوندهای روستایی- شهری حاصل از جریان های فضایی در سطوح مختلف محلی، ناحیه ای و ملی با تاکید بر نقش و کارکرد شهرها و روستاهای درون هر ناحیه ضمن ایجاد توازن و توسعه یکپارچه، بر کلیه ابعاد فضایی سکونتگاههای روستایی– شهری تاثیرگذار است این پژوهش برآن است که به روش توصیفی– تحلیلی بر مبنای داده های میدانی(استفاده ازابزار پرسشنامه) و اسنادی، تعاملات بین کانونهای روستا– شهری در سطح ناحیه دالاهو که به وسیله جریان های گوناگون جمعیتی، کالا وخدمات، محصولات کشاورزی وغیرکشاورزی، سرمایه و اطلاعات و...تحقق پذیرفته را با رویکرد منطقه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. جامعه آماری این پژوهش 139 سکونتگاه روستایی دارای سکنه و سه نقطه شهری با 10266 خانوار و بالغ بر 35987 نفر جمعیت در مساحتی در حدود191 کیلومتر مربع در غرب استان کرمانشاه است که حجم روستاهای نمونه 15 مورد انتخاب شده و سپس برای تحلیل از نرم افزار Nodeexl و Spss و برای نقشه ها از GIS استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مجموع ساختارهای محیطی- اکولوژیکی(توپوگرافی،منابع آب، خاک و...) و انسان ساخت (خدمات، راه ارتباطی و...) موجب شکل گیری عرصه های متفاوتی شده و پیامد آن شکل گیری نابرابری فضایی در سطح محدوده مورد مطالعه ، ناکافی بودن نقش شهرها و روستاهای مرکزی در خدمات رسانی به سکونتگاههای پیرامونی و نداشتن نقش مکمل و عدم شکل گیری روابط و پیوستگیهای درخور توجه روستایی- شهری در سطح محدوده مورد مطالعه گردیده است و نقاط شهری گهواره و کرند به دلیل داشتن منابع و اعتبارات ، به عنوان مراکز قطب و به عبارتی نقاط بالادست معرفی شده اند و و به عنوان مراکز کلیدی در سطح ناحیه دالاهو محسوب می شوند.وهمچنین سکونتگاههای روستایی که دارای مراکز بهداشتی– درمانی و یا مراکز آموزشی مقاطع بالاتر (متوسطه) هستند در مرکزیت خوشه های ارائه خدمات به پیرامون خود قرار دارند.
