رویکردی نو در علوم تربیتی

رویکردی نو در علوم تربیتی

رویکردی نو در علوم تربیتی سال چهارم بهار 1401شماره 1

مقالات

۱.

مدیریت آموزشی در چشم انداز پراگماتیسم

کلید واژه ها: پراگماتیسم مدیریت آموزشی نظریه مدیریتی مدیریت پراگماتیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 567 تعداد دانلود : 201
یکی از مهمترین مسائل در فلسفه تعلیم و تربیت و در فعالیت های فلاسفه تربیتی این است که روش های آموزش و یادگیری از چه مبنای فلسفی برخوردارند و اینکه آیا روش های مورد نظر در پارادایم فلسفه تربیتی، از مفروضات دیگر مکاتب فلسفی نیز تاثیر می پذیرد یا خیر؟ از این رو آشنایی با آرا و مکاتب فلسفی و کاربرد نتایج آن در تعلیم و تربیت از این جهت که می تواند باعث تسریع در تامین اهداف آموزشی، ایجاد آگاهی و بروز روحیه انتقادی نسبت به خط مشی ها و برنامه ریزی های آموزشی شود، مفید و مطلوب است. از آن جایی که مدیریت آموزشی امروزه بیش از هر زمان دیگر در رشد و توسعه نظام آموزشی اثر انکار ناپذیری داشته و پراگماتیسم بیش از فلسفه های دیگر در این زمینه تاثیر دارد، مطالعه چگونگی این تاثیر از جوانب مختلف ضروری و مفید است. از این رو مقاله حاضر با هدف بررسی مدیریت آموزشی در چشم انداز پراگماتیسم با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که پراگماتیسم با کاربرد معیار کارایی و سودمندی، توانسته جریان آموزش وپرورش را به زندگانی حقیقی نزدیک کند و بدین وسیله مدیریت آموزشی را تحت شعاع و نفوذ خودش قرار دهد. و بسیاری از ناهماهنگی های میان علم و عمل، مدرسه و محیط اجتماعیِ بیرون آن، فرد و جامعه، انضباط و آزادی و همچنین وسیله و هدف را از میان بردارد. همچنین مدیریت پراگماتیستی بیشترین همخوانی و سنخیت را با نظریه اقتضایی مدیریت نسبت به سایر نظریه ها داشت.
۲.

راهکارهای ارتقای هویت فردی و ملی دانش آموزان

کلید واژه ها: هویت خانواده توصیفی - تحلیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 704 تعداد دانلود : 200
شناخت و باور افراد نسبت به هویت فردی و ملی خود متأثر از شرایط فرهنگی اجتماعی، آموزه ها و شیوه های تربیتی و ارزش های معرفی شده به آنان است. لذا هویت فردی و ملی برآمده از هویت های مختلف است که شرایط، عوامل و نقش های مختلف فردی و اجتماعی در تکوین و تبلور آن به طور مستقیم یا غیرمستقیم دخیل هستند. از این رو غایت عملکرد خانواده، مدرسه و جامعه پرورش هویت افرادی است که به لحاظ اجتماعی شایسته، به لحاظ روانی متعادل و از نظر رفتاری سازگار باشند. پژوهش حاضر از نوع بنیادی- نظری است و ورش به کار برده شده توصیفی- تحلیلی می باشد. به منظور گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و فیش برداری استفاده شده و منابع تحقیق شامل آثار مکتوب و غیرمکتوب می باشد. براساس بررسی هویت در این پژوهش، عوامل مختلفی بر هویت ملی و فردی تأثیر گذار است که مهمترین آن خانواده، مدرسه و جامعه می باشد و آنچه بر شخصیت و آینده دانش آموزان نقش بسزایی دارد، مسئله هویت می باشد.
۳.

تاثیرآموزش مهارت تفکرنقاد برسازش یافتگی وتاب آوری دانش آموزان پایه ششم

کلید واژه ها: آموزش مهارت تفکرنقاد دانش آموزان پسر سازش یافتگی تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 264 تعداد دانلود : 395
این پژوهش باهدف مطالعه تاثیرآموزش مهارت تفکرنقاد برسازش یافتگی وتاب آوری دانش آموزان پسرپایه ششم انجام شد.روش پژوهش نیمه آزمایشی وازنوع طرح گروه کنترل نابرابربود.جامعه آماری دراین پژوهش دانش آموزان پسرپایه ششم یکی ازدبستان های بروجرددرسال تحصیلی 99-1398به تعداد102نفربودندکه ازمیان آنها38 نفرباروش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند.برای اندازه گیری متغیرهادرپیش آزمون وپس آزمون ازپرسشنامه سازش یافتگی(دخانچی وهمکاران،1387)،ﭘرﺳﺷﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎب آوری کاﻧرودیویدﺳ ون (۲۰۰۳)وپرسشنامه مهارتهای زندگی،(مولفه تفکرنقاد)(ساعتچی وهمکاران 1389)استفاده شد،که جهت بررسی پایایی آنهاازآزمون آلفای کرونباخ استفاده شدوضرایب آن ها به ترتیب84/0، 79/0 و 80/0 به دست آمد.روایی پرسش نامه هاتوسط اساتیدعلوم تربیتی موردبررسی وتاییدواقع شد.براساس طرح مذکوربرای گروه آزمایش پس پیش آزمون،پنج جلسه آموزش مهارت تفکرنقاد بااستفاده ازبسته آموزشی (ورنون وفیروزبخت،1395)استفاده شد.داده های جمع آوری شده پس ازنرمال سنجی بااستفاده ازآزمون رگرسیون تحلیل شدند.یافته های این پژوهش نشان داد:آموزش مهارت تفکرنقاد برافزایش سازش یافتگی وتاب آوری دانش آموزان پسرپایه ششم مؤثراست.باتوجه به یافته های این تحقیق،نتیجه گرفته می شودکه آموزش مهارت تفکرنقاد می تواندسطح سازگاری وتاب آوری دانش آموزان پسرپایه ششم راافزایش دهد. (05/0 >p)
۴.

بررسی چالش های آموزش به کودکان بی سرپرست از منظر معلمان(یک مطالعه پدیدارشناسانه)

نویسنده:

کلید واژه ها: کودک بی سرپرست رفتار دانش آموز بی خانمان تجارب زیسته معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 763 تعداد دانلود : 777
هدف پژوهش حاضر بررسی تجارب زیسته معلمان در ارتباط با چالش های آموزش به کودکان بی سرپرست در کلاس درس بود.به این منظور از رویکرد کیفی و روش روایت پژوهی استفاده شد.جامعه مورد مطالعه تمامی معلمانی بودند که تجربه و سابقه تدریس به کودکان بی سرپرست را داشتند بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با 15 نفر از این معلمان مصاحبه به عمل آمد و کار گردآوری داده ها تا اشباع نظری پیش رفت.ابزار گردآوری دادها مصاحبه بدون ساختار و روش تحلیل پژوهش، روش تحلیل محتوای کیفی بود. نتایج حاصل از داده ها حاکی از 9 درون مایه بود که عبارتند از: پرخاشگری،پندنپذیر،عدم تمرکز،فقر، افسردگی،کم صبری و بی طاقتی،تنهایی و انزوا و بی نظمی.بنابراین نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن بود که کودکان بی سرپرست دارای ویژگی های رفتاری خاصی هستند که می بایست در آموزش آنها توجه ویژه ای به این رفتارها شود.این نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن بود که کودکان بی سرپرست دارای ویژگی های رفتاری خاصی هستند که می بایست در آموزش آنها توجه ویژه ای به این رفتارها شود.
۵.

واکاوی دغدغه معلمان از آموزش مجازی در دوره متوسطه(یک مطالعه پدیدارشناسانه)

نویسنده:

کلید واژه ها: تجارب زیسته معلمان آموزش مجازی والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 18 تعداد دانلود : 189
هدف از پژوهش حاضر فهم تجارب زیسته معلمان از آموزش مجازی در دوره متوسطه بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی اجرا شد. روش گردآوری اطلاعات استفاده از مصاحبه های نیمه ساختارمند بود.بدین منظور داده ها با مصاحبه از 20 نفر از معلمانی که تجربه درگیری در آموزش مجازی را داشتند جمع آوری و به روش استرابرت و کارپنتر(2003) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.تحلیل حاصل از مصاحبه ها حاکی از 3 مضمون اصلی و 12 زیرمضمون شامل عدم آشنایی دانش آموزان با آموزش مجازی،به سخره گرفتن آموزش مجازی، عدم درگیری دانش آموزان در آموزش مجازی، نبود روش مناسب بری آموزش مجازی، نبود منابع مناسب، نبود نرم افزار مناسب، عدم انتقال صحیح مناسب محتوا، عینی نبودن محتوا، عدم ارتباط مستقیم معلم و دانش آموز،درگیر ناقص والدین در تربیت دانش آموزان،به دوش گرفتن بخش زیادی از تکالیف، محروم شدن دانش آموز از جو تربیتی مدرسه بود.هدف از پژوهش حاضر فهم تجارب زیسته معلمان از آموزش مجازی در دوره متوسطه بود. این پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی اجرا شد. روش گردآوری اطلاعات استفاده از مصاحبه های نیمه ساختارمند بود.بدین منظور داده ها با مصاحبه از 20 نفر از معلمانی که تجربه درگیری در آموزش مجازی را داشتند جمع آوری و به روش استرابرت و کارپنتر(2003) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
۶.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر گسترش فرهنگ پژوهش در دانش آموزان ابتدایی از دیدگاه مدیران و معلمان

کلید واژه ها: فرهنگ پژوهش رتبه بندی شناسایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 525 تعداد دانلود : 128
هدف تحقیق شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر گسترش فرهنگ پژوهش در دانش آموزان ابتدایی از دیدگاه مدیران و معلمان است. پژوهش از نظر هدف کاربردی از نوع توصیفی-پیمایشی است. جامعه مدیران و معلمان مدارس ابتدایی شهرستان سرخس هستند. با مطالعه مبانی نظری 22 مولفه استخراج شد و جهت سنجش روایی صوری و محتوا در اختیار خبرگان قرار گرفت؛ پس ازاطمینان از روایی اولیه 22 مولفه موجود در قالب پرسشنامه ای مبتنی بر طیف لیکرت به منظور سنجش روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی) و پایایی(آلفای کرونباخ) مورد بررسی قرار گرفت، روایی سازه تاییدو مقدارآلفای کرونباخ 0.864 می باشد که بیانگر پایایی مطلوب است. سپس درخت سلسله مراتبی تصمیم گیری برای مساله تحقیق تهیه و22 مولفه تایید شده درقالب 4 مولفه اصلی با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی در اختیار نمونه ای در دسترس از معلمان و مدیران به حجم 60 نفر قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار expertchoice وSPSS با تکنیک تحلیل سلسله مراتبی تحلیل و عوامل اصلی و مولفه ها وزن دهی و رتبه بندی شد. بعد از آزمایش نسبت سازگاری، نظرات ادغام شده و یافته ها نشان داد از دیدگاه مدیران و معلمان عامل معلم به ترتیب با ضریب اهمیت 444/0 و 299/0 دارای بیشترین اهمیت بوده همچنین از دیدگاه مدیران عامل سیاستگذاری (145/0) از دیدگاه معلمان عامل ساختار (209/0) از کمترین ضریب اهمیت برخورداربود. با توجه به اینکه عامل معلم از دیدگاه معلمان و مدیران بیشترین اهمیت را در فرهنگ پژوهش داراست لذا فرصتهایی برای اشنایی بیشتر معلمان با پژوهشگری در دوره های ضمن خدمت در نظر گرفت.
۷.

رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت معلمان و عملکرد شغلی با میانجیگری توسعه حرفه ای معلمان منطقه بهارستان

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش ضمن خدمت عملکرد شغلی توسعه حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 818 تعداد دانلود : 844
این پژوهش به منظور تعیین رابطه رضایت از آموزش ضمن خدمت معلمان و عملکرد شغلی با میانجیگری توسعه حرفه ای معلمان مدارس دولتی منطقه بهارستان انجام شده است. هدف پژوهش کاربردی است. داده های پژوهش کمّی است. روش و ماهیت پژوهش از نوع توصیفی (همبستگی) و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مدارس دولتی متوسطه دوم منطقه بهارستان به تعداد 550 نفر (300 نفر زن و 250 نفر مرد) است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 226 نفر و روش نمونه گیری تصافی طبقه ای بود. . برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای میانگین و انحراف معیار، کجی و کشیدگی، کولموگروف اسمیرنف، ضریب همبستگی پیرسون و تکنیک مدل یابی معادله ساختاری (SEM) استفاده شد. نتایج نشان داد 1- بین رضایت از آموزش ضمن خدمت با عملکرد شغلی معلمان رابطه وجود دارد. 2- بین رضایت ازآموزش ضمن خدمت با توسعه حرفه ای معلمان رابطه وجود دارد. 3- توسعه حرفه ای در رابطه بین رضایت از آموزش ضمن خدمت و عملکرد شغلی معلمان نقش میانجگیرانه دارد. 4- از بین مولفه های توسعه حرفه ای، مولفه مدیریت کلاس داری در رابطه بین رضایت از آموزش ضمن خدمت و عملکرد شغلی معلمان نقش میانجیگرانه دارد و سایر مولفه های توسعه حرفه ای (فاوای آموزشی، برنامه ریزی درسی، توانایی برقراری ارتباط با دانش آموزان) در رابطه بین رضایت از آموزش ضمن خدمت و عملکرد شغلی معلمان نقش میانجیگرانه ندارند. 5- بین رضایت از آموزش ضمن خدمت معلمان و عملکرد شغلی با میانجیگری توسعه حرفه ای معلمان رابطه وجود دارد.
۸.

پدیدارشناسی تلفیق برنامه درسی تعلیمات دینی با درس علوم تجربی

کلید واژه ها: پدیدارشناسی تلفیق برنامه درسی تعلیمات دینی علوم تجربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 605 تعداد دانلود : 527
پژوهش حاضر با هدف پدیدار شناسی تلفیق برنامه درسی تعلیمات دینی با درس علوم تجربی انجام گرفت. این پژوهش به شیوه کیفی و با رویکرد مبتنی بر پدیدار شناسی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش ، طراحان و متخصصان برنامه ریزی درسی و الهیات و همچنین معلمان دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری بودند. مشارکت کنندگان در این پژوهش با روش نمونه گیری هدفمند به تعداد 15 نفر تا رسیدن به نقطه اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند جمع آوری گردید.هدف از انتخاب این افراد ، تجربه ی آن ها و قرار گرفتن در متن برنامه درسی تلفیقی بود. پس از جمع آوری داده ها و تحلیل داده ها ، نقشه مفهومی از تحلیل داده ها ارائه گردید. داده ها بر اساس تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل شدند که نتایج حاصل از تحلیل داده ها در3 مضمون سازمان دهنده 1) تبیین حیطه های محتوایی تلفیق2) چگونگی تدوین اهداف تلفیقی3 ) چگونگی برگزاری ارزشیابی تلفیقی طبقه بندی گردید . کلمات کلیدی: پدیدارشناسی، تلفیق، برنامه درسی، تعلیمات دینی، علوم تجربی
۹.

پدیدار شناسایی راهبرد های بهبود تجارب معلمان در مواجهه با تغییر برنامه درسی

کلید واژه ها: تغییر معلمان تجارب معلمان برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 812 تعداد دانلود : 543
پژوهش حاضر با هدف پدیدار شناسایی راهبرد های بهبود تجارب معلمان در مواجهه با تغییر برنامه درسی انجام گرفت. داده های این پژوهش به روش پدیدار شناسی که یک رویکرد کیفی است، به دو صورت مشاهده ای و مصاحبه نیمه ساختارمند جمع آوری گردید. در بخش مصاحبه ی از 20 نفر از معلمان مقطع ابتدایی و متوسطه(دوره اول و دوم) شهرستان نظرآباد در استان البرز که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، استفاده شد. پس از جمع آوری و تحلیل داده ها که از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت ، نقشه مفهومی از تحلیل داده ها ارائه گردید. نتایج حاصل از تحلیل دادهای این پژوهش در 3 مقوله اصلی که شامل مقوله های فرعی نیز هستند، بیان گردید که عبارتند از: 1) پشتیبانی دانشی - مهارتی تغییر(دوره های دانش افزایی،بسته های یاددهی – یادگیری)، 2) تقویت نقش معلمان در تغییر(شایستگی معلم در نهادینه ساختن تغییر، علاقه و انگیزه معلم، مشارکت معلمان) و 3) بهبود محیط یاددهی - یادگیری متناسب با تغییر(تراکم فراگیران در کلاس، تناسب معماری فضای یادگیری با تغییر).
۱۰.

تاثیر ارتقاء وب سایت سه زبانه در افزایش میزان بیماران بین الملل و درآمد در بیمارستان چشم پزشکی بینا تهران

کلید واژه ها: وب سایت بیماران بین الملل درآمد بیمارستان گردشگری سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 660 تعداد دانلود : 371
این پژوهش با هدف تعیین تاثیر ارتقاء وب سایت سه زبانه در افزایش میزان بیماران بین الملل و درآمد در بیمارستان چشم پزشکی بینا تهران انجام شده است. هدف پژوهش، کاربردی و روش انجام آن توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه مدیران و پرسنل اداری بیمارستان چشم پزشکی بینا در سال 1399 تشکیل دادند که تعداد آنها 180 نفر است. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 123 نفر برآورد شد. روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته در مقیاس 5 درجه ای لیکرت و با ضریب پایایی 83/0 بود. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون K-S و t تک گروهی صورت گرفت. نتایج نشان داد ارتقاء محتوا، رابط کاربری، طراحی تجربه کاری، سرعت بارگذاری، سلیس بودن متن های ترجمه شده، سیستم ارتباطی وب سایت سه زبانه، در افزایش میزان بیماران بین الملل و درآمد بیمارستان تاثیر دارد. کلید واژه ها: وب سایت، بیماران بین الملل، درآمد، بیمارستان، گردشگری سلامت.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۵